Temat interpretacji

P O S T A N O W I E N I E

Na podstawie art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60), po rozpatrzeniu wniosku Pana ..., z dnia 4 kwietnia 2005 r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego uznaję stanowisko Podatnika, zgodnie z którym pięcioletni termin, przed upływem którego zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powoduje powstanie zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych, winien być liczony z uwzględnieniem daty nabycia nieruchomości do majątku wspólnego małżonków w trakcie trwania związku małżeńskiego, nie zaś od daty zniesienia współwłasności i podziału majątku wspólnego w wyniku rozwiązania małżeństwa przez rozwód za prawidłowe.

Uzasadnienie

Z przedstawionego przez Pana we wniosku z dnia 4 kwietnia 2005 r. stanu faktycznego wynika, że w 1995 roku zakupił Pan wraz z małżonką, do majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską, działkę rolną nr 264/3 położoną w miejscowości ... . Następnie w wyniku rozwiązania małżeństwa przez rozwód w styczniu 2000 roku oraz sądowego podziału majątku wspólnego przedmiotowa nieruchomość została przyznana Panu na wyłączną własność. Stwierdza Pan, że sądowy podział majątku obejmował jedynie nieruchomości stanowiące współwłasność byłych małżonków. Pozostały majątek został podzielony w drodze umowy. Obecnie zamierza Pan sprzedać przedmiotową działkę.

Pana zdaniem sprzedaż działki nr 264/3 nie spowoduje powstania obowiązku zapłaty zryczałtowanego 10-procentowego podatku od przychodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości, albowiem od nabycia tej nieruchomości upłynęło 5 lat, liczonych od końca roku w którym nastąpiło nabycie. W Pana ocenie wspomniany wyżej termin pięciu lat winien być liczony z uwzględnieniem daty nabycia nieruchomości w trakcie trwania związku małżeńskiego, nie zaś daty nabycia udziału w nieruchomości w wyniku zniesienia wspólnoty majątkowej małżeńskiej i podziału majątku. Za takim rozumieniem przepisu przemawia, Pana zdaniem, wykładnia celowościowa art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zamiarem ustawodawcy było bowiem uniemożliwienie obchodzenia obowiązku podatkowego przez osoby, które uczyniły sobie stałe źródło dochodów z obrotu rzeczami i prawami wymienionymi w tym przepisie.

Tut. Organ podatkowy rozstrzygając powyższą kwestię wziął pod uwagę co następuje.

W świetle przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłem przychodów podlegających opodatkowaniu jest odpłatne zbycie: nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie określa czynności prawnych, których skutkiem jest nabycie nieruchomości oraz związany z tym pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c), w szczególności nie reguluje odrębnie kwestii zniesienia współwłasności. W związku z tym, uwzględniając zasadę autonomii pojęciowej prawa podatkowego, przyjąć należy, że pod pojęciem nabycia rozumieć należy przede wszystkim każde nabycie w sensie potocznym (językowym), niekoniecznie w ścisłym znaczeniu tego pojęcia nadawanym w przepisach prawa cywilnego.

Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest, co wymaga szczególnego podkreślenia, współwłasnością łączną. Cechą charakterystyczną tego typu współwłasności jest to, iż niemożliwe jest ustalenie wielkości udziału małżonków we współwłasności (współwłasność bezudziałowa) oraz żaden z małżonków, w czasie jej trwania, nie może rozporządzać swymi prawami do majątku wspólnego.

Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólnoty ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w wypadku zniesienia tej wspólności przez sąd, np. w wyniku rozwodu, między małżonkami (byłymi małżonkami), ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Majątek poddany uprzednio wspólności ustawowej ulega podziałowi stosownie do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.) i staje się częścią odrębnego, własnego majątku małżonków (byłych małżonków). Następnie, na skutek sądowego podziału majątku wspólnego lub zawartej umowy podziałowej każdy z małżonków staje się wyłącznym właścicielem przedmiotów i praw, które zostały mu przyznane w orzeczeniu sądu bądź umowie.

Na powyższe czynności spojrzeć należy z szerszej perspektywy, jako na czynności porządkujące stosunki majątkowe między byłymi małżonkami. W ich wyniku następuje ostateczne przesunięcie poszczególnych składników mienia do majątku odrębnego jednego z małżonków. W rezultacie do majątku odrębnego nie wchodzą jednak nowe rzeczy lub prawa, lecz tylko te, które stanowiły wcześniej własność małżonka w ramach reżimu współwłasności łącznej. Z tego względu, zdaniem organu podatkowego, podziału majątku wspólnego małżonków nie należy utożsamiać z nabyciem rzeczy lub praw w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Końcowym efektem jest uzyskanie przez jednego z byłych małżonków prawa do samodzielnego rozporządzania składnikami majątku, np. zbycia lub obciążania nieruchomości. Nie zmienia to jednak faktu, że możliwość rozporządzania mieniem przez jednego z małżonków powstaje w dacie nabycia tytułu prawnego, np. do nieruchomości, przez oboje małżonków w trakcie trwania wspólności małżeńskiej, skuteczność takiego rozporządzenia jest jednakże uzależniona od zgody drugiego małżonka.

Reasumując, w przedstawionej przez Pana sytuacji w ocenie tut. organu podatkowego pięcioletni termin, przed upływem którego zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) powoduje powstanie zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych, winien być liczony z uwzględnieniem daty nabycia nieruchomości lub prawa przez oboje małżonków w 1995 roku.

Mając powyższe na uwadze, postanowiono jak w sentencji.

Informuje się, że niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.

W myśl art. 14b § 1 i 2 powołanej ustawy Ordynacja podatkowa interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast organy podatkowe i organy kontroli skarbowej do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Na postanowienie zawierające interpretację służy Panu zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia. Zażalenie wnosi się za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał postanowienie.