
Temat interpretacji
Z przedstawionego przez Spółkę stanu faktycznego wynika, iż Spółka w ramach prowadzenia swojej działalności może przyjmować zlecenia nabywania lub zbywania jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych m.in. od osób fizycznych. Na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych Spółka ponosi odpowiedzialność za szkody poniesione przez osobę fizyczną wyniku zawinionego działania Spółki. Szkoda taka może powstać m.in. z uwagi na błędne wprowadzanie danych ze zlecenia do systemu a także w sytuacji pobrania niewłaściwej stawki opłaty manipulacyjnej lub wykonania niewłaściwie dyspozycji uczestnika.
W związku z powyższym Spółka zwraca się z pytaniem czy wyrównanie straty powstałej z błędnie wprowadzonymi danymi ze zlecenia do systemu a także w sytuacji pobrania niewłaściwej stawki opłaty manipulacyjnej lub wykonania niewłaściwie dyspozycji uczestnika korzysta ze zwolnienia przedmiotowego w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zdaniem Spółki art. 33 ust.3 ustawy o funduszach inwestycyjnych wyraźnie wskazuje na obowiązek pokrycia straty wobec osoby fizycznej dającej zlecenie dokonania określonych transakcji w wyniku zawinionego działania Spółki. Powyższe szkody mogą wynikać z błędów popełnianych przy wprowadzaniu danych ze zlecenia do systemu np. błędnie wprowadzona kwota zlecenia, waluta zlecenia, które powodują że uczestnik po otrzymaniu potwierdzenia transakcji stwierdza błąd, który spowodował uszczuplenie w jego majątku i w drodze reklamacji żąda jego naprawienia. Naprawienie błędu wiąże się często z dodatkowym nabyciem jednostek uczestnictwa bądź też wypłatą odszkodowania, czyli do wyrównania w majątku uczestnika poniesionej straty. Takie same sytuacje mogą powstać w wypadku pobrania niewłaściwej stawki opłaty manipulacyjnej od uczestnika funduszu bądź też niewłaściwego wykonania dyspozycji uczestnika np. nieprawidłowa kolejność realizacji zleceń. Katalog zdarzeń powodujących powstanie szkody po stronie osób fizycznych nabywających lub odkupujących jednostki uczestnictwa nie jest zamknięty, generalnie są to przypadki nieprawidłowej realizacji zleceń.
Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie potwierdza stanowisko Spółki i wyjaśnia: Zgodnie z art. 33 ust.3 ustawy z dn. 27 maja 2004r. o funduszach inwestycyjnych (Dz.U. z 2004r. Nr 146 poz. 1546 ze zm.) za szkody poniesione przez osoby nabywające lub odkupujące jednostki uczestnictwa funduszu inwestycyjnego za pośrednictwem podmiotu prowadzącego działalność maklerską lub podmiotu, o którym mowa w art. 32 ust.2, odpowiadają solidarnie towarzystwo i ten podmiot, chyba że szkoda jest wynikiem okoliczności, za które ten podmiot nie ponosi odpowiedzialności. Natomiast ust.4 przywołanego przepisu stanowi, iż za szkody poniesione przez osoby nabywające lub odkupujące jednostki uczestnictwa za pośrednictwem banku krajowego lub instytucji kredytowej odpowiada wyłącznie ten bank krajowy lub instytucja kredytowa, chyba że szkoda jest wynikiem okoliczności, za które bank krajowy lub instytucja kredytowa nie ponosi odpowiedzialności.
Z powyższego wynika, iż jeżeli Spółka niedokonując transakcji zleconej przez osobę fizyczną (z własnej winy) narazi klienta na stratę, to odpowiada za nie. W ocenie Naczelnika tut. Urzędu nie można określić zamkniętego katalogu zaniedbań powstałych z winy Spółki, które przyczyniłyby się do powstania szkody w majątku osoby fizycznej. Zawinione błędy mogą powstać w szczególności przez błędne wprowadzanie danych ze zlecenia do systemu a także w sytuacji pobrania niewłaściwej stawki opłaty manipulacyjnej lub wykonania niewłaściwie dyspozycji uczestnika.
W związku z poniesioną przez osobę fizyczną stratą Spółka, na podstawie wyżej cytowanego art. 33 ust.3 ustawy o funduszach inwestycyjnych, jest zobowiązana do pokrycia powstałej szkody. Spółka pokrywając powstałą szkodę w majątku osoby fizycznej, dokonuje przysporzenia majątkowego w formie wypłacenia odpowiedniej kwoty pieniężnej lub wpłaty do funduszu kwoty na nabycie na rachunek uczestnika jednostek uczestnictwa. Co do zasady każde przysporzenie w majątku osoby fizycznej jest opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, chyba że ustawa określa zwolnienia przedmiotowe w stosunku do określonych przysporzeń. Art. 21 ust.1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.
W ustawie o funduszach inwestycyjnych art. 33 ust.3 wyraźnie wskazuje, iż osobie fizycznej u której powstała strata (nie z jej winy) należy wyrównać powstałą stratę czyli wypłacić odszkodowanie. Aby można było mówić o odszkodowaniu muszą być spełnione następujące warunki: wina powstała po stronie Spółki oraz uszczuplenie w majątku osoby fizycznej w związku z winą Spółki. W przypadku braku spełnienia kumulatywnie tych dwóch przesłanek nie można mówić o odszkodowaniu na rzecz osoby fizycznej. Ponadto Spółka jak i osoba fizyczna muszą działać zgodnie z przepisami o funduszach inwestycyjnych, które szczegółowo określają inne obowiązki Spółki jak i osoby fizycznej.
Tak więc wyrównanie straty w związku z zawinionym działaniem Spółki, w szczególności takim jak błędne wprowadzanie danych ze zlecenia do systemu a także pobrania niewłaściwej stawki opłaty manipulacyjnej lub wykonania niewłaściwie dyspozycji uczestnika są wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych po spełnieniu kumulatywnie ww. przesłanek.
