Interpretacja indywidualna z dnia 07.05.2013, sygn. IPPB4/415-170/13-2/JK, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

Sprzedaż odziedziczonej nieruchomości podlegającej wywłaszczeniu pod zieleń publiczną

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 04.03.2013 r. (data wpływu 11.03.2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych:

• w części dotyczącej skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości jest prawidłowe,

• w części dotyczącej ustalenia daty nabycia nieruchomości odziedziczonej w spadku jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11.03.2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości oraz ustalenia daty nabycia nieruchomości odziedziczonej w spadku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Decyzją z dnia 08.05.2007 r. po wieloletnich staraniach Starosta orzekł o zwrocie nieruchomości (gruntu) wywłaszczonej na rzecz Skarbu Państwa. Zwrot ww. nieruchomości nastąpił w oparciu o przepisy art. 136 ust. 3, art. 137-139, art. 142 oraz art. 216 ust. 2, art. 229a ustawy z dnia 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.) oraz na podstawie art. 104 Kodeksu Postępowania Administracyjnego (Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 ze zm.) nakazujące zwrot prawowitym właścicielom gruntów uprzednio wywłaszczonych, niewykorzystanych na cel wskazany w decyzji wywłaszczeniowej.

Wywłaszczenia dokonano w 1968 r. aktem notarialnym zniesienia współwłasności, zgodnie z którym ojciec Wnioskodawcy oddał bezpłatnie na rzecz Skarbu Państwa działkę o powierzchni 330 m²pod zieleń publiczną. Przedmiotowa działka po wywłaszczeniu nadal była użytkowana przez Jego rodziców zgodnie z pierwotnym zagospodarowaniem jako ogród przydomowy z tą różnicą, że od tej pory była dzierżawiona od Urzędu Miasta.

Według stanu prawnego na dzień wywłaszczenia prawo do przedmiotowej nieruchomości przysługiwało ojcu Wnioskodawcy oraz jego żonie. Ojciec zmarł w roku 1991, natomiast Jego żona w roku 1999. Spadek po rodzicach Wnioskodawca nabył postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 24 stycznia 2002 roku. W dniu 09 lutego 2012 roku Wnioskodawca sprzedał swoją część zwróconej nieruchomości, tj. 2/8 udziału 72 m² gruntu, co potwierdza akt notarialny.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy sprzedaż przedmiotowej działki wywłaszczonej, a następnie zwróconej decyzją Starosty na rzecz Wnioskodawcy jako spadkobiercy po zmarłych rodzicach w 1991 i 1999 roku, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 21)...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym osób fizycznych, sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

W przedmiotowej sprawie istotne jest więc, czy zwrot nieruchomości na podstawie decyzji Starosty z dnia 08.05.2007 r. stanowi nabycie w świetle powołanego art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, decyzja Starosty o zwrocie nieruchomości uprzednio wywłaszczonej przywraca jedynie stan sprzed wywłaszczenia. Zwrot wywłaszczonej nieruchomości nie stanowi więc nabycia nieruchomości, nie mamy do czynienia z kreowaniem prawa własności, a tylko z jego przywróceniem. Tym samym data wydania decyzji Starosty o zwrocie wywłaszczonej uprzednio nieruchomości nie będzie datą nabycia przez Wnioskodawcę tej nieruchomości, lecz data śmierci Jego rodziców, ponieważ w tym dniu nabył prawo do przedmiotowej nieruchomości.

Reasumując, Wnioskodawca uważa, że przychód uzyskany ze sprzedaży przedmiotowej działki, wywłaszczonej, a następnie zwróconej decyzją Starosty jako spadkobiercy nie powinien podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce jej nabycie już dawno upłynął 5-letni termin, o którym mowa w art. 10 ust.1 pkt 8 ww. ustawy. Zdaniem Wnioskodawcy w przedmiotowej sprawie dniem nabycia nieruchomości (działki) jest data śmierci spadkodawcy, tj. 1999 rok i od tej daty należy liczyć 5-letni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe w części dotyczącej skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości oraz za nieprawidłowe w części dotyczącej ustalenia daty nabycia nieruchomości odziedziczonej w spadku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W przedmiotowej sprawie istotna jest więc kwestia, czy zwrot nieruchomości na podstawie decyzji z 08.05.2007 r. stanowi nabycie w świetle powołanego art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wywłaszczenie nieruchomości jest instytucją, za pomocą której Państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. W drodze decyzji dochodzi m.in. do pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności nieruchomości, z drugiej zaś strony przejścia prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub gminy. Jednocześnie ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2010 r., Nr 102, poz. 651 ze zm.) zawiera swoistą gwarancję, że wywłaszczona nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie, zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. Gwarancją tą jest instytucja zwrotu nieruchomości w przypadku, kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu, na jaki dokonano wywłaszczenia.

Celem zwrotu, jest więc przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia. Decyzja o zwrocie nieruchomości pełni zatem funkcję restytucyjną, przywraca bowiem prawo własności nieruchomości w tym przypadku następcy prawnemu poprzedniego właściciela.

Stosownie zatem do art. 136 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. W przypadku zwrotu nieruchomości nie mamy więc, do czynienia z kreowaniem prawa własności tylko z jego przywróceniem. Nie dochodzi do przeniesienia prawa własności na zasadach ogólnych wynikających z przepisów o charakterze cywilnoprawnym, ale jedynie do restytucji (przywrócenia) stanu sprzed wywłaszczenia. Zwrot wywłaszczonej nieruchomości nie stanowi nabycia nieruchomości. Powyższe stanowisko znajduje odzwierciedlenie w orzecznictwie sądowoadministracyjnym np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 lipca 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 582/08.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż zwrot uprzednio wywłaszczonej nieruchomości nie jest nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zwrotu a tym samym zmiany stanu prawnorzeczowego dokonano w trybie postępowania administracyjnego, którego celem było przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia. Jednocześnie należy stwierdzić, iż zwrot uprzednio wywłaszczonej nieruchomości nie powoduje powstania przychodu po stronie Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Oznacza to, iż dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Sąd postanowieniem stwierdza jedynie fakt nabycia spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 Kodeksu). Postanowienie o nabyciu spadku potwierdza prawo spadkobiercy do spadku od momentu jego otwarcia. Istotna dla podatku dochodowego jest zatem data stwierdzająca dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

W przedmiotowej sprawie, prawo własności części nieruchomości (działki), będącej przedmiotem przymusowego wywłaszczenia na rzecz Skarbu Państwa pod zieleń publiczną i decyzją z dnia 08.05.2007 r. zwróconej na rzecz spadkobierców, Wnioskodawca nabył w spadku po zmarłym w 1991 r. ojcu oraz zmarłej w 1999 r. matce. W dniu 09 lutego 2012 roku Wnioskodawca sprzedał swoją część zwróconej nieruchomości, tj. 2/8 udziału 72 m² gruntu, co potwierdza akt notarialny.

Przenosząc powyższe uregulowania na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że Wnioskodawca, nabył udziały w nieruchomości w dwóch datach, tożsamych z datami śmierci spadkodawców, czyli w 1991 r. oraz w 1999 r. Zatem termin 5-letni, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, upłynął odpowiednio z końcem 1996 r. i 2004 r.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, iż przychód uzyskany ze sprzedaży w 2012 r. udziału w nieruchomości nie będzie w ogóle podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie tych udziałów w nieruchomości upłynął 5-letni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy odnośnie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości należy uznać za prawidłowe.

Natomiast nie można zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, iż dniem nabycia nieruchomości (działki) jest data śmierci spadkodawcy, tj. 1999 r. i od tej daty należy liczyć 5-letni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z treści stanu faktycznego oraz zadanego pytania wynika, iż przedmiotową nieruchomość Wnioskodawca nabył w części w spadku po zmarłym w 1991 r. ojcu oraz w części w spadku po zmarłej w 1999 r. matce. Zatem termin 5-letni, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, należy liczyć od końca 1991 r. oraz od końca 1999 r. i upłynął odpowiednio z końcem 1996 r. i 2004 r.

W związku z powyższym w tej części stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., Nr 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 398 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie