Interpretacja indywidualna z dnia 05.09.2012, sygn. IBPBII/1/415-584/12/BJ, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach
Temat interpretacji
Czy zastąpienie płatności pieniężnej świadczeniem w miejsce wypełnienia stanowi przychód dla dłużnika, który powoduje, że Wnioskodawca ma obowiązek poboru z tego źródła zaliczki na podatek dochody od osób fizycznych lub obowiązek wystawienia PIT-8C?
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 31 maja 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 06 czerwca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpracowania zaległego czynszu - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 06 czerwca 2012 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpracowania zaległego czynszu.
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:
Komunalny Zakład Gospodarki Mieszkaniowej został utworzony na mocy Uchwały nr () Rady Miasta X z dnia 28 stycznia 2008 r. w sprawie utworzenia jednostki budżetowej. KZGM jest jednostką organizacyjną miasta X (zwanym dalej Miastem), działającą w formie jednostki budżetowej.
Przedmiotem działalności KZGM jest między innymi windykacja należności związanych z użytkowaniem nieruchomości komunalnych. Z uwagi na to, że wielu najemców/użytkowników nie uiszcza opłat związanych z użytkowaniem lokali, KZGM zamierza wprowadzić procedury umożliwiające dłużnikom odpracowanie zaległości. Z dłużnikami, których zaległości powstały w wyniku niepłacenia opłat z tytułu najmu lub użytkowania lokalu bez tytułu prawnego będą zawierane umowy spłaty zadłużenia w formie świadczenia rzeczowego zgodnie z art. 453 Kodeksu cywilnego. Wobec nie wywiązywania się dłużnika ze zobowiązania pieniężnego wynikającego z użytkowania lokalu jego zobowiązanie wygaśnie, jeżeli w celu zwolnienia się z zobowiązania spełni za zgodą wierzyciela (KZGM) inne świadczenie (datio in solutum). Przedmiotem świadczenia rzeczowego będą różne czynności, w tym prace porządkowe, remontowe. Dłużnik nie będzie otrzymywał żadnego wynagrodzenia.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy zastąpienie płatności pieniężnej świadczeniem w miejsce wypełnienia stanowi przychód dla dłużnika, który powoduje, że KZGM ma obowiązek poboru z tego źródła zaliczki na podatek dochody od osób fizycznych lub obowiązek wystawienia PIT-8C...
Zdaniem Wnioskodawcy, świadczenie w miejsce wypełnienia (czyli po prostu inna forma spłaty zadłużenia) nie będzie stanowiło przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie KZGM nie ma obowiązku pobierania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz nie ma obowiązku wystawiania PIT-8C.
Wobec nie wywiązywania się dłużnika ze zobowiązania pieniężnego wynikającego z zawartej umowy najmu lub użytkowania lokalu bez tytułu prawnego (odszkodowanie) zgodnie z art. 453 Kodeksu cywilnego jest możliwe wygaśnięcia zobowiązania dłużnika, jeżeli spełni on za zgodą wierzyciela (KZGM) inne świadczenie (datio in solutum). Przedmiotem świadczenia rzeczowego mogą być różne czynności, np. prace porządkowe, remontowe.
W przypadku istnienia stosunku cywilnoprawnego w postaci umowy najmu dodatkową podstawą do zmiany formy zapłaty czynszu jest art. 659 § 2 Kodeksu cywilnego, który przewiduje, że czynsz za najem, poza pieniądzem, może zostać oznaczony także w świadczeniach innego rodzaju. Zgodnie z wyrażoną w art. 353¹ Kodeksu cywilnego zasadą swobody stron w ułożeniu stosunku prawnego, strony umowy najmu kierując się ww. art. 659 § 2 Kodeksu cywilnego mogą ustalić w umowie, że czynsz będzie uiszczany w innej formie, np. świadczenia pracy. Strony określając w umowie pracę jako świadczenie rzeczowe, tak aby odpowiadała wartości opłaty za lokal co do zasady wyrażonej w pieniądzach, decydują o innej formie zapłaty czynszu zaległego.
A zatem, ocenie Wnioskodawcy, wynagrodzenie użytkownika lokalu to w istocie zapłata czynszu lub odszkodowania, w związku z czym u dłużnika nie powstanie przychód i nie powstanie obowiązek podatkowy (tym samym po stronie KZGM nie powstanie obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy, ani też obowiązek wystawienia informacji PIT-8C).
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Jak wynika z wniosku, z uwagi na to, że wielu najemców/użytkowników nie uiszcza opłat związanych z użytkowaniem lokali, KZGM zamierza wprowadzić procedury umożliwiające dłużnikom odpracowanie zaległości. Z dłużnikami, których zaległości powstały w wyniku niepłacenia opłat z tytułu najmu lub użytkowania lokalu bez tytułu prawnego będą zawierane umowy spłaty zadłużenia w formie świadczenia rzeczowego zgodnie z art. 453 Kodeksu cywilnego. Wobec nie wywiązywania się dłużnika ze zobowiązania pieniężnego wynikającego z użytkowania lokalu jego zobowiązanie wygaśnie, jeżeli w celu zwolnienia się z zobowiązania spełni za zgodą wierzyciela (KZGM) inne świadczenie (datio in solutum). Przedmiotem świadczenia rzeczowego będą różne czynności, w tym prace porządkowe, remontowe. Dłużnik nie będzie otrzymywał żadnego wynagrodzenia.
W myśl postanowień art. 659 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.
Z powyższego wynika, że wynajmujący jest zobowiązany do zapłaty czynszu najemcy, przy czym zapłata może być oznaczona w świadczeniach innego rodzaju niż pieniądze.
Zgodnie z brzmieniem art. 453 Kodeksu cywilnego jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa.
Jest to instytucja prawna zwana datio in solutum (świadczenie zamiast wykonania). Celem niniejszego jest wygaśnięcie istniejącego pomiędzy stronami zobowiązania (w tym przypadku czynszu) poprzez spełnienie przez dłużnika świadczenia innego niż określone w treści pierwotnej umowy. Zobowiązanie wówczas wygasa tak, jakby wygasło przez zwykłe wykonanie (np. przez zapłatę uzgodnionej pierwotnie kwoty), przy czym konieczną przesłanką wygaśnięcia zobowiązania poza umową stron jest rzeczywiste dokonanie świadczenia przez dłużnika.
Przechodząc do podatkowych aspektów opisanych czynności, stwierdzić należy, że wszelkie spłaty długów są dla dłużnika obojętne podatkowo, nie można bowiem z faktu świadczenia pracy w zamian za wygaśnięcie ciążącego na dłużniku zobowiązania wywieść, że dłużnik uzyskuje przychody, o których mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Mając na uwadze opisane we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, iż po stronie najemców/użytkowników lokali nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu w związku z odpracowaniem przez nich zobowiązań z tytułu zaległości czynszowych, a co za tym idzie na Wnioskodawcy nie będą ciążyły z tego tytułu obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych, w tym obowiązek wystawienia PIT-8C.
Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.
Wniosek ORD-IN
Treść w pliku PDF 636 kB
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach