Temat interpretacji

Decyzja

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu zażalenia Pana ... na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Tczewie z dnia 7 lipca 2006r. Nr PDII/415-22/06 dotyczące interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego

• uznając, że zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie utrzymuje się w mocy postanowienie organu pierwszej instancji.

U z a s a d n i e n i e

Pismem z dnia 10 kwietnia 2006r. (uzupełnionym wypisem z protokołu sądowego z dnia 9.05.2006r.) Podatnik zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego sprawy wynika, że Podatnik będąc pracownikiem wniósł pozew do Sądu Pracy o odszkodowanie w związku z działaniami pracodawcy w stosunku do jego osoby mającymi charakter dyskryminacji i mobbingu (m.in. art. 183a § 1 i § 3 Kodeksu pracy). Z wypisu protokołu ugody sądowej wynika, że Podatnik otrzyma kwotę 15.000 zł z odsetkami ustawowymi do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za stosowanie wobec Niego dyskryminacji bezpośredniej. Ponadto strony ugody ustaliły, że rozwiązują łączący je stosunek pracy - umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony poprzez wypowiedzenie dokonane przez pracodawcę.

W związku powyższym powstała wątpliwość czy otrzymane od pracodawcy na podstawie zawartej ugody sądowej odszkodowanie za dyskryminację i mobbing podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zdaniem Podatnika - przedmiotowe odszkodowanie jest zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Postanowieniem z dnia 7 lipca 2006r. Nr PDII/415-22/06 Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, że stanowisko przedstawione we wniosku jest nieprawidłowe.

Podatnik korzystając z przysługującego mu prawa wniósł zażalenie, w którym zarzuca:

• błędną klasyfikację otrzymanego odszkodowania,
• niewłaściwą ocenę stanu faktycznego,
• nie uwzględnienie przy analizie warunków ugody faktu wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z pracodawcą,
• zinterpretowanie tylko lakonicznego stwierdzenia zawartego w ugodzie (tj. "dyskryminacji bezpośredniej") nie popartego przez Sąd żadnym przepisem Kodeksu Pracy.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje:

Stosownie do treści art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane na zasadach, o których mowa w art. 27 ust. 1,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.

Z powołanego uregulowania prawnego wynika, że co do zasady otrzymane przez osoby fizyczne odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania mają źródło w innych ustawach lub przepisach wykonawczych do tych ustaw - wolne są od podatku dochodowego. Z przedmiotowych odszkodowań ustawodawca jednakże wyłączył ze zwolnienia te, które uzyskane zostały w ramach umowy lub ugody (sądowej czy też pozasądowej).

Instytucja ugody została unormowana w art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo, by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Z przedstawionego we wniosku o interpretację przepisów prawa podatkowego stanu faktycznego i załączonych akt sprawy (protokołu ugody sądowej) wynika, że Podatnik otrzyma od pracodawcy odszkodowanie w kwocie 15.000 zł z odsetkami ustawowymi za stosowanie wobec Niego dyskryminacji bezpośredniej przez pracodawcę. Strony ugody uzgodniły ponadto, że zawarta umowa o pracę zostanie rozwiązana poprzez wypowiedzenie dokonane przez pracodawcę z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem).

Kwestię dyskryminacji bezpośredniej i mobbingu regulują przepisy ustawy z dnia z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.). W myśl art. 183a § 1 i § 3 tej ustawy pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy. Dyskryminowanie bezpośrednie istnieje wtedy, gdy pracownik z jednej lub z kilku przyczyn określonych w § 1 był, jest lub mógłby być traktowany w porównywalnej sytuacji mniej korzystnie niż inni pracownicy. Zgodnie zaś z art. 183d Kodeksu pracy osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów. Zgodnie z art. 943 § 3 i § 4 Kodeksu pracy pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Pracownik, który wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę, ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.

Z powołanych powyżej uregulowań prawnych jednoznacznie wynika, że odszkodowanie za dyskryminację bezpośrednią pracownika przez pracodawcę stanowi należność określoną w treści art. 21 ust. 1 pkt 3, tj. odszkodowanie, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw (Kodeksu pracy). Co do zasady odszkodowania te zwolnione są z opodatkowania chyba, że zostaną wypłacone na podstawie zawartej umowy lub ugody. Stąd też - z uwagi na fakt, że w rozpatrywanym przypadku przyznane Podatnikowi odszkodowanie za stosowanie wobec Niego dyskryminacji bezpośredniej wynikało z zawartej ugody sądowej - odszkodowanie to nie będzie korzystało ze zwolnienia podatkowego (art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g ustawy z dnia 26.07.1991r.).

Twierdzenie Podatnika, że kwota otrzymanego odszkodowania korzysta ze zwolnienia od podatku zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26.07.1991r., w myśl którego - wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie (...) - w rozważanym przypadku jest bezpodstawne. Wprawdzie powyższy przepis odnosi się do otrzymanych na podstawie wyroku lub ugody sądowej odszkodowań, jednakże zawarty zwrot "innych" oznacza, że przepis ten dotyczy tylko tych odszkodowań, których wysokość i zasady ustalania nie wynikają bezpośrednio z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych, o których mowa w treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym stanie faktycznym i prawnym argumenty Podatnika zawarte w zażaleniu pozostają bez wpływu na stanowisko zajęte przez organ I instancji.

Końcowo Dyrektor Izby Skarbowej wyjaśnia, że we wniosku o interpretację przepisów prawa podatkowego wnioskodawca ma obowiązek wyczerpująco przedstawić stan faktyczny oraz własne stanowisko w sprawie (art. 14a § 2 Ordynacji podatkowej). Naczelnik Urzędu Skarbowego zaś zobligowany jest do udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, w której zawiera ocenę prawną stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa (art. 14a § 1 i 3 Ordynacji podatkowej). Nadmienia się, że Dyrektor Izby Skarbowej dokonuje wyłącznie weryfikacji postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego wydanego w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji w stanie faktycznym, który został przedstawiony we wniosku o tę interpretację. Przedstawienie jakichkolwiek nowych kwestii na etapie postępowania odwoławczego, które nie podlegały ocenie prawnej przez organ podatkowy pierwszej instancji - nie może być uwzględniana przy rozpatrzeniu sprawy przez organ odwoławczy.