Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 24.08.2004, sygn. US-06-DDz/415-12/KK/04, Urząd Skarbowy w Grodzisku Mazowieckim
Temat interpretacji
Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. ( Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm. ) wolne od podatku są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Od 1 stycznia 2004 r. ustawodawca dodatkowo zastrzegł, że zwolnienie powyższe nie dotyczy gdy właściciel nieruchomości, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50 % od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.
Zasady dotyczące wywłaszczenia nieruchomości oraz związanych z tym odszkodowań, a także realizacji prawa pierwokupu reguluje ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ( Dz. U. z 2000 rr. Nr 46, poz. 543 ), która określa zasady:1)gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa oraz własność jednostki samorządu terytorialnego,2)podziału nieruchomości,3)scalania i podziału nieruchomości,4)pierwokupu nieruchomości,5)wywłaszczania nieruchomości i zwrotu wywłaszczonych nieruchomości,6)udziału w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej,7)wyceny nieruchomości,8)działalności zawodowej, której przedmiotem jest gospodarowanie nieruchomościami.
Zgodnie z art. 98 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ( Dz. U. Nr 46 z 2000 r., poz. 543 z późn. zm. ) działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe - z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą z mocy prawa odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca projekt podziału stała się ostateczna, a orzeczenie o podziale prawomocne. Dotyczy to również sytuacji, gdy podział nieruchomości został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca projekt podziału stała się ostateczna, a orzeczenie o podziale prawomocne.
Reasumując, odszkodowania wypłacane przez Gminę za nieruchomości prywatne pozostające lub przeznaczone pod drogi gminne wypłacane na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami sprzedającym nieruchomości na cele uzasadniające wywłaszczenie oraz w związku z realizacją przez gminę prawa pierwokupu podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowego od osób fizycznych ( Dz. U. Nr 14 z 2000 r., poz. 176 z późn. zm. ). Jeśli właściciel uzyskał własność w okresie dwóch lat od wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego albo od dnia sprzedaży za cenę niższą o co najmniej 50 proc. od otrzymanego odszkodowania albo ceny sprzedaży na cele uzasadniające wywłaszczenie lub w związku ze skorzystaniem przez gminę z prawa pierwokupu, wówczas wypłacone należności opodatkowane są 10-proc. podatkiem.