Temat interpretacji

Na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 26 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137 poz. 926 z późn. zm.)odpowiadając na zapytanie Spółki za z dnia 07 stycznia 2004 r. (wpływ do Urzędu 27 stycznia 2004 r.) o zakresie stosowania przepisów podatkowych a mianowicie: czy istnieje obowiązek podatkowy, w sytuacji, gdy poprzedni zakład pracy wypłaca osobie, z którą wiązał go stosunek pracy, a której to zostało przyznane decyzją prawo do świadczeń przedemerytalnych, świadczenie w postaci ekwiwalentu pieniężnego za węgiel oraz czy w przypadku istnienia takiego obowiązku poprzedni zakład pracy jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych; uprzejmie informuję.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że na podstawie obowiązującego w zakładzie pracy Zakładowego Zbiorowego Układu Pracy byłym pracownikom tj. emerytom, rencistom oraz pracownikom, którym przyznane zostały świadczenia przedemerytalne, w trybie przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. nr 58 poz. 514 z późń. zm.) przysługuje ekwiwalent pieniężny z tytułu deputatu węglowego.

Zakres opodatkowania podatkiem dochodowym osób fizycznych, klasyfikacja rodzajów źródeł przychodów oraz obowiązki podatnika i podmiotu dokonującego wypłat należności lub świadczeń, w tym nieodpłatnych, reguluje ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DZ. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 z późń. zm.) zwana dalej ustawą. W art. 10 ustawy zostały sklasyfikowane źródła przychodów. Natomiast w artykułach od 11 do 20 ustawodawca zawarł informacje jakie przychody/dochody zaliczane są do poszczególnych źródeł przychodu. Z treści artykułu 20 ust. 1 ustawy wynika , że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności:

• kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
• zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego,
• alimenty, a wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci,
• stypendia,
• dotacje ( subwencje) inne niż wymienione w art. 14,
• dopłaty,
• nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12 - 14 i 17, oraz
• przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach .

Dokonywane przez Spółkę wypłaty ekwiwalentów pieniężnych w zamian świadczeń rzeczowych byłym pracownikom będącym świadczeniobiorcami zasiłku przedemerytalnego których poprzednio wiązał z zakładami stosunek służbowy, stosunek pracy lub spółdzielczy stosunek pracy , zgodnie z przepisem art. 20 ust 1 ustawy stanowią przychody podatników zaliczane do źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9. Z faktu dokonywania przez określony podmiot wypłat osobom fizycznym powstaje obowiązek podatkowy określony w przedmiotowej ustawie. Taki obowiązek może mieć różną postać, w zależności od stosunków prawnych łączących wypłacającego i otrzymującego wypłatę. Jeżeli więc podmiot wypłacający nawiązał stosunek służbowy, stosunek pracy lub spółdzielczy stosunek pracy, to zgodnie z art. 31 ustawy jest zobowiązany jako płatnik, do naliczenia, pobrania i odprowadzenia na konto właściwego urzędu skarbowego zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W przedstawionym stanie faktycznym, w zapytaniu, brak jest pomiędzy wypłacającą Spółką a otrzymującymi ekwiwalenty pieniężne z tytułu deputatu węglowego byłymi pracownikami, którym przyznano świadczenie przedemerytalne ,stosunku prawnego określonego w art. 31, 33, 34, 35 oraz 41 ustawy, w związku z czym Spółka nie jest płatnikiem podatku dochodowego od tych przychodów i z tego tytułu nie jest zobowiązana. Natomiast na Spółce ciąży obowiązek określony w art. 42a: który brzmi: "osoby fizyczne, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłat należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów ) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są zobowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników , o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych." W zakresie opodatkowania przedmiotowych przychodów istnieje obowiązek dla podatnika, określony w art. 45 ust. 1.

W złożonym zapytaniu Spółka wskazała na zwolnienie od podatku dochodowego od osób fizycznych dochodów określonych w art. 21 ust. 1 pkt 88 ustawy. W stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2003 r. ( właśnie przepisy art. 21 ust. 1 pkt 88 ustawy) ekwiwalenty, o których mowa w zapytaniu, jeżeli ich wysokość nie przekraczała w roku podatkowym kwoty 2.280,00zł podlegały zwolnieniu od podatku. Zaznaczyć należy, iż przepis ten nie dotyczył osób pobierających zasiłek przedemerytalny.

Natomiast w stanie prawnym obowiązującym od 01 stycznia 2004 r.utracił moc przepis art. 21 ust. 1 pkt 88 jednak zapis uchylonego przepisu został włączony do art. 21 ust. 1 pkt 38, który otrzymał nowe brzmienie: "zwalnia się od podatku świadczenia rzeczowe lub ekwiwalenty pieniężne w zamian tych świadczeń otrzymywane przez emerytów i rencistów w związku z łączącym ich poprzednio z zakładami pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy oraz od związków zawodowych do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280,00zł." Także w tym przepisie brak jest mowy o osobach pobierających zasiłki przedemerytalne. Zapis tego przepisu w stanie obowiązującym do dnia 31 grudnia 2003 r. brzmiał: zwalnia się od podatku: pkt 38)."świadczenia rzeczowe otrzymywane przez emerytów i rencistów od zakładów pracy z tytułu poprzednio łączącego ich z nim stosunku służbowego, stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy oraz od związków zawodowych,..."

W konkretnym stanie faktycznym przedstawionym w zapytaniu Spółki ,stwierdzić należy, że:

1. Zgodnie z ogólną zasadą powszechności opodatkowania, wszelkie wyjątki od tej zasady, określone w przepisach podatkowych należy interpretować ściśle. W przypadku przedstawionym przez Spółkę w zapytaniu problem dotyczy byłych pracowników jednostki, korzystających obecnie z zasiłku przedemerytalnego. Świadczenie przedemerytalne nie jest ani świadczeniem emerytalnym ani świadczeniem rentowym w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Instytucja świadczenia przedemerytalnego jest uregulowana w ustawie o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu .Organ rentowy jedynie dla potrzeb urzędu pracy ustala wysokość emerytury osoby ubiegającej się o to świadczenie przedemerytalne w celu ustalenia wysokości tego świadczenia. Wysokość tego świadczenia zależna jest bowiem od wysokości przyszłej emerytury. Zatem, Z U S ustala jedynie hipotetyczną wysokość emerytury, która przysługiwałaby uprawnionemu, gdyby osiągnął wiek emerytalny. Ubezpieczony pobiera więc świadczenie przedemerytalne wypłacane przez przez Urząd Pracy właściwy według miejsca zamieszkania świadczeniobiorcy. Ustawodawca nie przewidział zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, w przypadku ekwiwalentów pieniężnych wypłacanych w zamian za świadczenia rzeczowe byłym pracownikom pobierającym świadczenie przedemerytalne,których poprzednio wiązał z zakładem pracy stosunek służbowy, stosunek pracy lub spółdzielczy stosunek pracy. Wypłata ekwiwalentów za węgiel byłym pracownikom otrzymującym zasiłek przedemerytalny, stanowi przychód tych osób, określony w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy i podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
2. W przedstawiony stanie faktycznym Spółka nie jest płatnikiem w rozumieniu przepisów ustawy, lecz jednak jako wypłacający, jest zobowiązana przekazać informacje, o których mowa w art. 42a. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.