Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 14.05.2004, sygn. PD1a/415-17/04, Urząd Skarbowy w Wadowicach

Temat interpretacji

Dotyczy: podatku dochodowego od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą.
Odpowiadając na pismo z dnia 15.04.2004 r. (data wpływu 19.04.2004 r.) Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wadowicach stosownie do art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) udziela informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego.

Z przedstawionego w piśmie stanu faktycznego wynika, że posiada Pan nie objęty ubezpieczeniem dobrowolnym środek trwały w postaci ciągnika siodłowego, który został uszkodzony w wyniku wypadku oraz, że zamierza go sprzedać po cenie niższej niż cena netto wynikająca z wartości początkowej pomniejszonej o amortyzację miesięcznych odpisów. W myśl art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14 poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Straty w środkach trwałych.
Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 5 tejże ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat w środkach trwałych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek wprowadzono do ewidencji do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których, zgodnie z art. 23 ust. 1, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów (art 22h. ust. 1 pkt 1).

Natomiast w myśl art. 23 ust. 1 pkt 48 tejże ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów również strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym.

W świetle w/w przepisów stwierdzam, że gdy nastąpi całkowite zniszczenie pojazdu w wypadku drogowym, a w konsekwencji powypadkowa likwidacja, kasacja samochodu poprzedzona np. cięciem karoserii, złomowaniem itp., to wówczas zastosowanie znajdują w/w przepisy art. 23 ust. 1 pkt 5 i pkt 48 ustawy.

Przez likwidację należy rozumieć fizyczne unicestwienie, a zatem nie stanowi likwidacji w rozumieniu w/w przepisu np. odpłatne zbycie środka trwałego. W takim przypadku ewentualna strata obciąża koszty uzyskania przychodów.

Przepisy ustaw podatkowych nie określają na swoje potrzeby definicji samochodu (oprócz pojęcia samochodu osobowego), ani też nie odwołują się w tym względzie do innych przepisów. Definicja taka zawarta jest w Klasyfikacji środków trwałych wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) (Dz. U. Nr 112, poz. 1317). Zauważyć należy, że w grupie środków transportowych drogowych tej klasyfikacji występują również inne pojazdy mechaniczne nienazywane samochodami tj. między innymi ciągniki samochodowe, w tym ciągniki siodłowe. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (PWN, Warszawa 1996) samochód to dwuśladowy pojazd mechaniczny mający najmniej trzy koła, napędzany silnikiem, zwykle spalinowym tłokowym, składający się z nadwozia i podwozia, służący do przewozu po drogach osób lub ładunków. Nieco ogólniej pojęcie to definiuje ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 58 poz. 515 ze zm.). Zgodnie z art. 2 pkt 33 tej ustawy pojazd samochodowy to pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h, określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego. W świetle powyższego należy uznać, że występujący w przedmiotowej sprawie ciągnik siodłowy jest samochodem.

Sprzedaż środka trwałego.
W rozumieniu art. 10 ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów wymienionym w art. 10 ust. 1 pkt 8 nie jest odpłatne zbycie składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 (czyli stanowi przychód z działalności gospodarczej), nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności, i dniem ich odpłatnego zbycia nie upłynęło 6 lat.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się kwoty należne choćby nie zostały faktycznie otrzymane. Przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą składników majątku będących środkami trwałymi ujętych w ewidencji środków trwałych; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Stosownie do art. 19 ust. 1 i ust. 3 w/w ustawy przychodem z odpłatnego zbycia środków trwałych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych środków przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. W/w wartość rynkową środków trwałych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Sposób ustalania dochodu ze sprzedaży środków trwałych określony jest w art. 24 ust. 2 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi: u podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej dochodem z odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, wykorzystywanych na potrzeby działalności gospodarczej jest przychód z odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. b, a w pozostałych przypadkach dochodem lub stratą jest różnica między przychodem z odpłatnego zbycia a wartością początkową wykazaną w ewidencji środków trwałych powiększona o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1 dokonanych od tych środków (przepisy art. 22h ust. 1 pkt 1. zacytowano na stronie pierwszej).

Oceniając przedstawione w piśmie Pana stanowisko stwierdzam, iż w przypadku, gdy faktycznie nastąpi odpłatne zbycie ciągnika siodłowego, a nie jego części czy też złomu powstałych wskutek uprzedniej likwidacji środka trwałego w sposób wskazany na stronie pierwszej niniejszego pisma, to wówczas powstała z tego tytułu strata będzie stanowić koszt uzyskania przychodu. Przy ustalaniu ceny sprzedaży należy uwzględnić, aby jej wielkość bez uzasadnionej przyczyny nie odbiegała znacznie od wartości rynkowej. Zauważyć należy, iż organ podatkowy ma upoważnienie do oceniania, czy zawarta przez podatnika umowa nie ma na celu obejścia prawa.

W świetle powyższego stwierdzam, że stanowisko Pana odnośnie możliwości zaliczenia w koszty wartości netto środka trwałego (wartości początkowej pomniejszonej o dokonane odpisy amortyzacyjne) w przypadku, gdy wcześniej nie nastąpiła jego likwidacja jest słuszne pod względem prawnym.