Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 23.09.2003, sygn. PDF-415/12/2/KG/03, Urząd Skarbowy w Oleśnie
Temat interpretacji
Odpowiadając na zapytanie z dnia 22.08.2003 r., uzupełnione pismem z dnia 15.09.2003 r. w sprawie pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Oleśnie działając na podstawie przepisu art. 14a ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) uprzejmie informuje i wyjaśnia.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Stowarzyszenie ma zamiar zawrzeć umowę - zlecenie z wykładowcami zatrudnionymi w Studium Muzyki Rozrywkowej do nauki gry na instrumencie lub nauki śpiewu. Jednocześnie wykładowcy ci nie prowadzą działalności gospodarczej.
Powołując się na art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Stowarzyszenie uważa, że do umów takich należy zastosować 50% koszty uzyskania przychodu.
Przepis art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami wynoszą 50 wysokości uzyskanego przychodu.
Odrębnymi przepisami, o których mowa w powyższym przepisie jest ustawa z dnia 04.02.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 904 z późniejszymi zmianami). Zgodnie z art. 1 ust. 1 tej ustawy przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości i sposobu wyrażenia (utwór).
Powyższa definicja jest stosunkowo nieprecyzyjna, w związku z czym określenie, czy w danym przypadku mamy do czynienia z utworem, czy też nie, jest możliwe dopiero po szczególnie wnikliwym zbadaniu treści zawartej umowy, z której powinno wynikać, czy przedmiotem umowy jest korzystanie z praw autorskich, czy jest to "zwykła" umowa o dzieło, czy też umowa - zlecenie.
Próba wyjaśnienia i przybliżenia tej definicji zawarta jest m.in. w publikacji Danuty Kosackiej - Łędzewicz i Ryszarda Kubackiego "Koszty uzyskania przychodów w podatkach dochodowych 2003"(str. 58), gdzie czytamy: przez "twórczość" należy rozumieć stwarzanie, kreowanie nowych wartości, a indywidualny charakter przejawia się tym, że prawo autorskie nie daje ochrony banalnym wytworom ludzkiej wyobraźni. Na dziele musi zostać wyciśnięte "piętno osobowości autora", a im jest ono silniejsze, tym cenniejszy utwór i prostsza jest ocena czy podlega on ochronie.
Z kolei z treści pisma Ministerstwa Kultury z dnia 14.05.2002 r., zn. DP/WPA.024/110/02 (patrz Lex pismo urzędowe niepublikowane) wynika, że "(...) zastosowanie 50 % stawki kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 3ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz.176 ze zm.) uzależnione jest od wystąpienia dwóch podstawowych okoliczności:
1) zaistnienia utworu w rozumieniu ustawy z dnia 04.02.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 904 ze zm.) oraz
2) udzielenia przez twórcę licencji na korzystanie z danego utworu zamawiającemu, względnie rozporządzenia majątkowymi prawami autorskimi do twórczego dzieła. (...)
Ponadto z treści art. 1 ust. 2 ustawy o prawie autorskim wynika, że ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia ; nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne.
W tej sprawie wypowiedziało się Ministerstwo Kultury i Sztuki w piśmie z dnia 24.05.1996 r., zn. DPA.024/205/96, stwierdzając: "(...) nauczanie języków obcych nie może zostać uznane za utwór w rozumieniu art. 1 ust. 1 prawa autorskiego. Nie są chronione prawem autorskim: metoda, pomysł, maniera czy styl, podobnie proces nauczania - nawet oparty na oryginalnych materiałach dydaktycznych i w zindywidualizowanej formie przekazu.
Nie można odmówić jednak nauczycielom praw autorskich do stworzonych przez nich programów nauczania, jeżeli odznaczają się oryginalnością oraz indywidualnym charakterem. W przypadku, gdy w ramach umowy o dzieło powstanie program nauczania, to wykorzystanie tego programu jako naukowego, np. utrwalenie, zwielokrotnienie i opublikowanie, uzależnione będzie od przeniesienia praw autorskich przez autora lub udzielenia przez niego licencji." (Lex pisma urzędowe niepublikowane).
Wprawdzie wyjaśnienie to dotyczy nauczyciela języków obcych, ale z powodzeniem może mieć również zastosowanie do nauczycieli w innych dziedzinach, jak chociażby do nauki muzyki.Z powyższych wyjaśnień, przybliżających sens i istotę pojęcia "praw autorskich" i "twórca" wynika, że przedstawionym w piśmie przypadku (nauka gry na instrumencie i nauka śpiewu) nie mogą być stosowane 50 % koszty uzyskanego przychodu o jakich mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Możliwości zastosowania tego przepisu nie można jednak wykluczyć w konkretnych, zindywidualizowanych przypadkach, jeśli spełnione zostaną wszystkie, wymagane przepisami prawa autorskiego wymogi, co do zakwalifikowania danej działalności jako będącej przedmiotem tego prawa.