Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 16.12.2003, sygn. PO-415-43/03, Pierwszy Urząd Skarbowy w Tarnowie

Temat interpretacji

W odpowiedzi na Pana zapytanie z dnia 21.11.2003 r, uzupełnione 04.12.2003 r. dotyczące odliczeń związanych z oszczędzaniem w kasie mieszkaniowej, Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Tarnowie działając na zasadzie art. 14a ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) wyjaśnia co następuje:

Ulga mieszkaniowa polegająca na możliwości odliczania wydatków poniesionych w związku z oszczędzaniem w kasie mieszkaniowej została wprowadzona w 1996 r.

W roku 1997 ustawodawca zachował możliwość dokonywania odliczeń z tego tytułu, jednak już na nowych zasadach tj. od podatku.
Ulga z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności wyłącznie na jednym rachunku oszczędnościowo - kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową według zasad określonych w przepisach ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) przysługuje, jeżeli oszczędzający dochowa warunków określonych tą ustawą.

Katalog celów mieszkaniowych wymienionych w ustawie o której mowa wyżej, nie pokrywa się z katalogiem wydatków na cele mieszkaniowe podatnika, wymienionych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z ustawą o kasach mieszkaniowych, oszczędności wycofane z kasy, bez utraty prawa do ulgi, wydatkować można na:
- nabycie, budowę, przebudowę, rozbudowę lub nadbudowę domu albo lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,
- uzyskanie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
- remont kupionego domu lub mieszkania z wyjątkiem bieżącej konserwacji i odnowienia mieszkania,
- spłatę kredytu bankowego zaciągniętego na wymienione wyżej cele,
- nabycie działki budowlanej lub jej części pod budowę domu jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego, w którym jest lub ma być położony lokal mieszkalny kredytobiorcy.

Przepis art. 27a ust. 13 pkt 4 i 5 ustawy z dnia 26.O7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. Nr 14, poz. 176 z 2000 r. ze zm.) stanowi, że jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu wydatków poniesionych tytułem systematycznego gromadzenia oszczędności wyłącznie na jednym rachunku oszczędnościowo - kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, według zasad określonych ustawą o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, a następnie:
- wycofał oszczędności z kasy mieszkaniowej, z wyjątkiem, gdy wycofana kwota po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania została wydatkowana zgodnie z celami systematycznego oszczędzania na rachunku prowadzonym przez tę kasę,
- przeniósł uprawnienia do rachunku oszczędnościowo - kredytowego na rzecz osób trzecich, z wyjątkiem dzieci własnych lub przysposobionych,
do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności dolicza odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tego tytułu.

Zatem, jak wskazuje treść przytoczonego przepisu, zarówno wycofanie jak i doliczenie dotyczy tego samego roku podatkowego.

Dlatego też jedynie w sytuacji, gdy wycofane oszczędności po upływie okresu systematycznego oszczędzania określonego w umowie o kredyt kontraktowy zostaną przez podatnika wydatkowane zgodnie z celami mieszkaniowymi, określonymi w art. 8 ust. 1 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, do końca roku podatkowego, w którym nastąpiło ich wycofanie, podatnik nie traci prawa do ulgi. Natomiast, jeżeli po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania wycofa oszczędności z kasy mieszkaniowej w danym roku podatkowym, a następnie wycofaną kwotę wydatkuje zgodnie z celami systematycznego oszczędzania w następnych latach - to ma obowiązek doliczyć do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym nastąpiło wycofanie, kwoty uprzednio odliczone z tego tytułu. Utrata prawa do ulgi (obowiązek doliczenia), następuje jedynie w odniesieniu do tej części uprzednio dokonanych odliczeń, które odpowiadają kwocie oszczędności niewydatkowanych zgodnie z celami systematycznego oszczędzania w roku ich wycofania.

Przepis art. 27a ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2002 r. ma zastosowanie do wymienionych w nim zdarzeń powstałych po dniu 1 stycznia 2002 r.

Pomimo, że od 1 stycznia 2002 r. ulga na oszczędzanie w kasie mieszkaniowej nie istnieje, to jednak korzystać z niej mogą podatnicy w ramach praw nabytych, aż do upływu ustalonego w umowie z bankiem okresu systematycznego oszczędzania, jeśli umowa została przedłużona przed dniem 31.XII.2001 r. Odnoszą się do nich wszystkie zasady i warunki tej ulgi ustalone w starych przepisach, w tym konieczność wydania pieniędzy wycofanych z kasy na cele systematycznego oszczędzania oraz wydatkowania ich do końca roku podatkowego, w którym nastąpiło wycofanie.

Z art. 4 ust. 3 ustawy z 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne wynika, że dla rozliczeń z Urzędem Skarbowym istotne jest, jaki termin oszczędzania został określony w umowie z kasą mieszkaniową przed 31 grudnia 2001 r.

Z przepisów nie wynika, aby wycofane pieniądze trzeba było wydać w całości tylko na jeden z wymienionych celów. Warunki ulgi będą więc zachowane, gdy podatnik wycofane pieniądze częściowo wyda np. na zakup działki a częściowo na budowę lub spłatę kredytu.

Po szczegółowej analizie dokumentów przedłożonych przez Pana tj. m. innymi umowy o kredyt kontraktowy, aneksów do umowy, wyciągów bankowych, umów kredytu, aktów notarialnych ustalono, że posiada Pan prawo do ulgi na systematyczne gromadzenie oszczędności w kasie mieszkaniowej.

Aneksem z 2O.12.2001 r. przedłużony został okres oszczędzania do lutego 2006 r. i do tej daty przysługuje prawo do odliczeń, zgodnie z nowelizacją ustawy z 21 listopada 2001 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 134, poz. 1509) pomimo, że ulga ta z ustawy została skreślona,jednak przepisy przejściowe wspomnianej ustawy nowelizacyjnej pozwalają na kontynuowanie tej ulgi.

Po zakończeniu okresu systematycznego oszczędzania - w 2006 r. wycofane z kasy oszczędności może Pan przeznaczyć na spłatę kredytu, ponieważ kredyt ten został zaciągnięty na zakup mieszkania na rynku wtórnym już po wejściu w życie ustawy o kasach mieszkaniowych i zaciągnięty na cele mieszkaniowe przewidziane ustawą z 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, pod warunkiem, że pieniądze wycofane wydatkowane zostaną do końca 2006 r.

Jednakże przy spłacie kredytu, należy wziąć pod uwagę fakt, że "Umowa o kredyt na cele mieszkaniowe z odroczoną spłatą części należności" nr (xxx) z 22.O3.1999 r. zamieniona na Umowę kredytu mieszkaniowego "Własny Kąt" nr (xxx) z 29.1O.2002 r. zawarta została pomiędzy PKO BP. S.A. a następującymi osobami: (xxx) i (xxx) (rodzicami). Pomimo, że w umowie dokonano zapisu, że kredyt przeznaczony jest "na zakup lokalu mieszkalnego Nr (xxx) w budynku wielorodzinnym zlokalizowanym w Tarnowie przy ul. (xxx), na zasadach własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, stanowiącego własność Państwa (xxx) i (xxx) (małżonków) na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej" - to kredytobiorcami są dwie rodziny.

Zatem, aby nie stracić prawa do ulgi, wycofane przez Państwa w 2006 r. oszczędności z kasy mieszkaniowej mogą być wydatkowane na spłatę zaciągniętego kredytu tylko w części przypadającej na Państwa (tj. 1/2), nie zaś przypadającej na rodziców.