Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 03.08.2005, sygn. ZDC/415/46/JWR/2005, Urząd Skarbowy Poznań-Nowe Miasto

Temat interpretacji

Ze stanu faktycznego opisanego we wniosku wynika, iż pracownicy spółki z o. o. wysyłani są za granicę do siedziby kontrahenta w związku z koniecznością niezbędnych uzgodnień projektowych. Czas pobytu jest w każdym przypadku inny, w zależności od problemów, z jakimi spotykają się przy pracach projektowych. Pracownicy przebywający w podróży służbowej otrzymują wynagrodzenie w kraju zgodnie z zawartą umową oraz diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju w wysokości nieprzekraczającej kwoty ustalonej w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej ( Dz.U. 2002, Nr 236, poz. 1991). Pracownicy delegowani są poza stałe miejsce pracy określone w umowie o pracę . Uzyskują wynagrodzenie za pracę określoną w umowie o pracę, niezależnie od miejsca jej wykonywania. Wątpliwości pojawiają się przy interpretacji przepisów art. 21 ust. 1 pkt 16 i art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. czy w wyżej opisanej sytuacji zachodzi konieczność stosowania ograniczeń w zwolnieniach podatkowych do wysokości 30 diet w danym roku podatkowym. Zdaniem wnioskodawcy w tym przypadku nie mają zastosowania postanowienia art. 21 ust. 1 pkt 20 cyt. ustawy.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j. t. Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz.176 ze zm.), wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika - do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju.
Tymi odrębnymi przepisami jest rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysłu-gujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju ( Dz.U. Nr 236, poz. 1990 ze zm. ) oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju ( Dz.U. Nr 236, poz. 1991 ze zm. ).

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają pojęcia definicji podróży służbowej. Została ona określona w art. 77(5) § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy ( Dz.U. 1998, Nr 21, poz. 94 ze zm. ). Podróżą służbową w rozumieniu cyt. wyżej przepisu jest każde udanie się pracownika na polecenie pracodawcy poza miejscowość, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałe miejsce pracy w celu wykonania zadania służbowego. Zatem o tym, czy wyjazd służbowy pracownika może być uznany za podróż służbową, decyduje przede wszystkim to, czy pracownik ma zadanie do wykonania poza miejscem, które zostało wskazane jako stałe miejsce pracy. Ogólnie pod pojęciem miejsca pracy rozumie się bądź stały punkt w znaczeniu geograficznym, bądź pewien oznaczony obszar, strefę określoną granicami jednostki administracyjnej podziału kraju lub w inny dostatecznie wyraźny sposób, w którym ma nastąpić dopełnienie świadczenia pracy.
Jedną z istotnych cech stosunku pracy jest zobowiązanie się pracownika do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy oraz pod jego kierownictwem w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę (art. 22 § 1 k. p.). Tak więc miejsce pracy określa umowa o pracę. Zatem, świadczenie pracy będzie uznane za wykonane w ramach podróży służbowej jedynie wtedy, gdy odbywa się w miejscu, które według umowy o pracę nie jest miejscem stałego jej wykonania.

Odmienną sytuację reguluje natomiast przepis art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stanowi on, iż zwolnieniu podlega część dochodów osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących dochody ze stosunku pracy, z wyjątkiem wynagrodzenia uzyskiwanego przez członka służby zagranicznej, w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, za każdy dzień, w którym była wykonywana praca; zwolnienie dotyczy dochodów nieprzekraczających rocznie równowartości trzydziestu diet , z zastrzeżeniem ust. 15.
W rozumieniu cyt. wyżej przepisu zwolnienie podatkowe w wysokości odpowiadającej równowartości 30 diet jest zależne od łącznego spełnienia dwóch przesłanek prawnych tj. od tego czy podatnik w danym roku podatkowym przebywał czasowo za granicą oraz czy w okresie tego czasowego pobytu za granicą uzyskiwał dochody ze stosunku pracy.
W tym miejscu należy podkreślić, iż pojęcie tzw. pobytu czasowego na gruncie przepisów prawa polskiego oznacza przebywanie bez zamiaru zmiany miejsca pobytu stałego w innej miejscowości pod oznaczonym adresem lub w tej samej miejscowości, lecz pod innym adresem (art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych - Dz.U. 2001, Nr 87, poz. 960 ze zm.).

Reasumując należy stwierdzić, iż o zastosowaniu zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) i w art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - decyduje miejsce wykonania pracy określone w umowie o pracę. Tak więc, jeżeli pracownik wykonuje zadania związane ze stosunkiem pracy poza stałym miejscem pracy wskazanym w umowie o pracę, przysługujące mu z tytułu podróży służbowej diety podlegają zwolnieniu określonemu w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) . Z kolei, jeżeli stałe miejsce wykonywania pracy zgodnie z postanowienia umowy o pracę znajduje się za granicą (tj. w kraju, w którym wykonywana jest praca), to w tej sytuacji zastosowanie znajduje przepis art. 21 ust. 1 pkt 20.

W związku z faktem, iż z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż pracownicy delegowani są w podróż służbową poza stałe miejsce pracy określone w umowie o pracę - stanowisko wnioskodawcy, iż w rozpatrywanej sprawie nie mają zastosowania postanowienia art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - jest prawidłowe.

Powyższa interpretacja jest oparta o stan faktyczny przedstawiony we wniosku płatnika oraz o stan prawny obowiązujący w dacie zaistnienia przedstawionego zdarzenia.