Temat interpretacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani A., przedstawione we wniosku z dnia 28 maja 2008r. (data wpływu do tut. Biura 02 czerwca 2008r.), uzupełnionym w dniu 21 sierpnia 2008r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 02 czerwca 2008r. do tut. Biura wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej.Z uwagi na braki formalne wniosku pismem z dnia 16 lipca 2008r. znak: IBPB2/415-1030/08/BJ wezwano wnioskodawczynię do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 21 sierpnia 2008r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W postępowaniu cywilnym przed Sądem Okręgowym wnioskodawczyni była reprezentowana przez pełnomocnika z urzędu adwokata. Sąd Okręgowy w wyroku z dnia 6 marca 2007r. (pkt 8) orzekł, iż zasądza od pozwanej Gminy na rzecz wnioskodawczyni kwotę 46.482,00 zł, w tym zawarty jest podatek VAT, tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Pani adwokat wystawiła wnioskodawczyni fakturę VAT z dnia 10 maja 2007r. na kwotę 46.482,00 zł, a pozwana Gmina przelała zasądzoną kwotę bezpośrednio na jej rachunek bankowy. Do wniosku dołączono kserokopię ww. wyroku oraz faktury VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Zdaniem wnioskodawcy, według poglądu wyrażonego w orzecznictwie sądowym oraz doktrynie postępowania cywilnego, w wypadku wygrania procesu przez stronę zwolnioną od kosztów sądowych, koszty adwokackie zasądza się na rzecz tej strony, reprezentowanej przez adwokata, a nie bezpośrednio na rzecz jej adwokata. W takim przypadku adwokatowi strony zwolnionej od kosztów nie należy się za wykonane czynności żadne wynagrodzenie od tej strony, a koszty pomocy prawnej z urzędu obciążają wyłącznie stronę przegrywającą proces. Adwokat posiada uprawnienie, z wyłączeniem strony, do ściągnięcia sumy należnej mu tytułem wynagrodzenia i zwrotu wydatków z kosztów zasądzonych na rzecz tej strony od przeciwnika procesowego (art. 122 § 1 kpc), a jednocześnie adwokat ten może realizować to prawo przez uzyskanie klauzuli wykonalności opiewającej na jego imię, w granicach należnej mu kwoty (art. 91 pkt 5 kpc; uchwała SN z dnia 1 marca 1989r. sygn. akt III CZP 12/89). Powyższe potwierdza także to, że sąd zasądzając stosowną kwotę od strony przegrywającej proces dolicza do niej podatek VAT, który powinien zapłacić pełnomocnik z urzędu z tytułu wynagrodzenia za świadczenie usługi pomocy prawnej z urzędu. W związku z tym, iż wskazana wyżej kwota zasądzona tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu stanowi zgodnie ze wskazanymi przepisami wynagrodzenie należne wyłącznie pełnomocnikowi z urzędu, które nie zostało zapłacone przez wnioskodawczynię jako osobę korzystającą z wyznaczonego pełnomocnika z urzędu, kwota 46.482,00 zł, w tym zawarty w niej podatek VAT nie stanowi dla niej przychodu (przysporzenia majątkowego), o którym mowa w art. 11 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawczyni powołała się na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Kętrzynie z dnia 19 czerwca 2007r. Nr US.III/415-20/07, w którym wskazano, iż: (...) opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których mamy do czynienia z przyrostem mienia, osiągniętym przysporzeniem majątkowym. Tak więc podstawą uzyskiwania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności , w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe. W związku z powyższym, zwrot kosztów procesu sądowego i zastępstwa procesowego (...) nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ (...) nie nastąpiło przysporzenie majątkowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl zasady powszechnego opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Stosownie do art. 20 ust. 1 powołanej ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.Użyty w wyżej wymienionym przepisie zwrot w szczególności oznacza, że norma ta jedynie przykładowo wymienia rodzaje przychodów zakwalifikowanych do tego źródła. Powołane przepisy wskazują, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których mamy do czynienia z przyrostem mienia, osiągniętym przysporzeniem majątkowym. Tak więc podstawą uzyskiwania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe.

Stosownie do art. 122 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) adwokat lub radca prawny ustanowiony zgodnie z przepisami niniejszego działu ma prawo - z wyłączeniem strony - ściągnąć sumę należną mu tytułem wynagrodzenia i zwrotu wydatków z kosztów zasądzonych na rzecz tej strony od przeciwnika. Przeciwnik nie może czynić żadnych potrąceń, z wyjątkiem kosztów nawzajem mu przyznanych od strony zwolnionej od kosztów sądowych. Wobec powyższego, kwota zasądzona na rzecz wnioskodawczyni tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu nie stanowi przysporzenia majątkowego po stronie wnioskodawczyni, która została zwolniona z kosztów sądowych. Fakt, że zasądzenie zwrotu kosztów następuje na rzecz wnioskodawczyni nie powoduje, że kwota ta jej się należy. Wnioskodawczyni została zwolniona z kosztów sądowych i ich nie poniosła. Zwrot kosztów nastąpił zatem bezpośrednio do rąk adwokata ustanowionego z urzędu. Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, iż zasądzona na rzecz wnioskodawczyni kwota 46.482,00 zł, w której zawarty jest podatek VAT, stanowiąca wynagrodzenie należne pełnomocnikowi z urzędu, które nie zostało zapłacone przez wnioskodawczynię jako osobę korzystającą z wyznaczonego pełnomocnika z urzędu, nie stanowi dla niej przychodu w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Do wniosku wnioskodawczyni dołączyła plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawczynię i jej stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.