Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 03.03.2004, sygn. PD.II.415/8/04, Urząd Skarbowy w Głogowie

Temat interpretacji

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j. t. Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm.) w 2003 roku i 2004 roku wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:
a) określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
b) odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
c) odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
d) odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
e) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
f) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane na zasadach, o których mowa w art. 27 ust. 1,
g) odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.

Jak wynika z powołanego przepisu nie wszystkie odszkodowania otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia bowiem, korzystają jedynie te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw i nie zostały wyłączone w drodze wymienionych w tym przepisie podpunktów. Natomiast otrzymane przez wdowę odszkodowanie w postaci renty wyrównawczej mimo, że znajduje podstawę w treści art. 446 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), to zostało wyłączone z przedmiotowego zwolnienia, gdyż wynika z zawartej ugody z byłym zakładem pracy męża. Ponadto do przedmiotowej renty nie ma również zastosowania rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 14 stycznia 2004 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od niektórych dochodów (przychodów), dotyczące dochodów (przychodów) uzyskanych w 2003 roku oraz art. 21 ust. 1 pkt 3c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na 2004 r., gdyż przepisy te dotyczą wyłącznie odszkodowań w postaci renty otrzymywanej na podstawie przepisów prawa cywilnego, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość. Poza tym dochód uzyskany z tego tytułu nie został wymieniony w żadnym innym zwolnieniu z podatku dochodowego, w związku z tym świadczenie pieniężne uzyskane z tego tytułu stanowi, w myśl art. 20 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 ustawy, przychód z innych źródeł, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
W związku z powyższym w zeznaniu o wysokości osiągniętych dochodów w 2003 roku należy uwzględnić przychód z tytułu przedmiotowej renty w ramach przychodów z innych źródeł, a ewentualną różnicę wynikającą pomiędzy należnym podatkiem dochodowym za ten rok, a wysokością wpłaconych w roku podatkowym zaliczek (w tym pobranych przez płatników), należy wpłacić na konto organu podatkowego, właściwego ze względu na adres zamieszkania podatnika, w terminie do dnia 30 kwietnia 2004 roku.

Odnosząc się natomiast do 2004 roku, należy stwierdzić, że stosownie do treści art. 40 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy, o których mowa w art. 31, 33, 34 i 35, jeżeli osiągają inne dochody, od których płatnicy nie mają obowiązku poboru zaliczek na podatek, są obowiązani wpłacić zaliczki na podatek należny od tych dochodów według zasad określonych w art. 44 ust. 3a ustawy. Przez podatników, o których mowa w art. 31, 33, 34 i 35 ustawy, należy rozumieć osoby, które uzyskują przychody z następujących źródeł:
- stosunku pracy, służbowego stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy,
- dniówek obrachunkowych wypłacanych przez spółdzielnie produkcyjne oraz inne spółdzielnie zajmujące się produkcją rolną,
- świadczeń emerytalnych, rentowych lub z tytułu zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, rent strukturalnych, rent socjalnych oraz świadczeń pieniężnych dla cywilnych ofiar wojny,
- emerytur i rent z zagranicy, stypendiów, świadczeń wypłacanych z Funduszu Pracy oraz z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, należności wypłacanych dla tymczasowo aresztowanych, oprocentowania wkładów pieniężnych członków spółdzielni, wypłacanych żołnierzom świadczeń pieniężnych oraz świadczeń integracyjnych, przyznanych na podstawie ustawy z dnia 13 czerwca 2003 roku o zatrudnieniu socjalnym (Dz. U. Nr 122, poz. 1143).
Jeżeli więc w 2004 roku wdowa otrzymująca przedmiotową rentę jest podatnikiem, który uzyskuje przychód z ww. źródeł, to w myśl art. 40 i art. 44 ust. 3a ustawy, ma obowiązek wpłacać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy, w terminie do dnia 20 następującego miesiąca za miesiąc poprzedni, w wysokości 19 % dochodów uzyskanych z tytułu wypłaconej w danym miesiącu renty i w tym samym terminie składać deklaracje na zaliczkę miesięczną na formularzu wg wzoru PIT-53, w innym przypadku dochód uzyskany z tytułu przedmiotowej renty wyrównawczej winien być uwzględniony w zeznaniu podatkowym za 2004 rok, które należy złożyć w terminie do 30 kwietnia 2005 roku.