Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 07.06.2004, sygn. IIUS DPIII-415/156/2003/04, Drugi Urząd Skarbowy w Katowicach

Temat interpretacji

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 ze zm.), nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu podlegają osoby fizyczne jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Osoby te podlegają opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

Natomiast w myśl art. 3 ust. 2a ww. ustawy, ograniczony obowiązek podatkowy dotyczy tych osób fizycznych, które nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania. Podlegają one obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Polski na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej.

Należy zaznaczyć, że ww. przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Jak wynika z treści przytoczonych przepisów o tym czy podatnik podlega w Polsce ograniczonemu bądź nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu decyduje jego miejsce zamieszkania.

Ustawa podatkowa nie zwiera definicji pojęcia "miejsca zamieszkania". W tej sytuacji, zdefiniowano pojęcie "miejsce zamieszkania" w oparciu o regulacje zawarte w art. 25 Kodeksu cywilnego. Tak więc dla celów podatkowych miejscem zamieszkania osoby fizycznej, zgodnie z powyższym, jest miejscowość, w której osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu.

We wskazanej definicji występują więc dwa elementy składające się na miejsce zamieszkania: przebywanie w danej miejscowości oraz zamiar stałego pobytu.

O stałości pobytu na określonym terytorium decyduje przede wszystkim takie przebywanie, które ma na celu założenie tam pewnego rodzaju centrum interesów życiowych danej osoby. Należy przy tym podkreślić, że sama deklaracja osoby co do jej zamiaru nie ma doniosłości prawnej, jeżeli nie znajduje wyrazu w faktycznych okolicznościach wskazujących na to, gdzie ustanowiła ona ośrodek swojej życiowej działalności.

Z pisma wynika, że wyjazd do Włoch jakkolwiek pociąga za sobą konieczność zmiany miejsca pobytu i zamieszkania ze względu na trzyletni okres kontraktu - nie przesądzi o zmianie stałego miejsca pobytu z krajowego na zagraniczne.

Nie zmieni się również ośrodek Pana osobistych i majątkowych interesów mający istotne znacznie dla ustalenia miejsca zamieszkania.

Wobec powyższego, przy zastosowaniu powyższych regulacji należy uznać, że we Włoszech będzie Pan przebywał jedynie czasowo, natomiast miejscem Pana zamieszkania dla celów podatkowych będzie Polska. Oznacza to, że w 2004 r. będzie Pan podlegał w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od całości swych dochodów bez względu na miejsce położenia tych źródeł dochodów.

Zasady opodatkowania przychodów uzyskanych ze źródeł położonych we Włoszech określają postanowienia umowy zawartej w dniu 21 czerwca 1985 r. między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania (Dz.U. z 1989 r. Nr 62 poz. 374).

W myśl art. 15 ust. 1 ww. umowy wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, będą opodatkowane tylko w tym Państwie chyba, że praca wykonywana jest w drugim umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana to osiągane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w drugim Państwie.

Z kolei zgodnie z postanowieniami art. 23 ust. 1 lit. a ww. umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania wynika, że jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany we Włoszech, to Polska będzie z zastrzeżeniem lit. b) i c) niniejszego artykułu zwalniać taki dochód z opodatkowania.

Zatem w tym przypadku będzie miała zastosowanie metoda wyłączenia z progresją.

Regulacje w tym zakresie zawarte są w art. 27 ust. 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepis ten stanowi, że jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, oprócz dochodów podlegających opodatkowaniu, zgodnie z ust. 1, osiągał również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych - podatek określa się w następujący sposób:

1. do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym dodaje się dochody zwolnione od tego podatku i od sumy tych dochodów oblicza się podatek według skali określonej w ust. 1,
2. ustala się stopę procentową tego podatku do tak obliczonej sumy dochodów,
3. ustaloną zgodnie z pkt 2 stopę procentową stosuje się do dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Wobec powyższego w sytuacji gdy, w 2004 r. oprócz dochodu we Włoszech osiągnie Pan również dochód w Polsce - do opodatkowania dochodu uzyskanego w Polsce będzie miała zastosowanie metoda określona w ww. art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z kolei stosownie do art. 27 ust. 9a ww. ustawy, w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 1, uzyskującego wyłącznie dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, stosuje się odpowiednio zasadę określoną w ust. 9, który to przepis stanowi, że jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, osiąga również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie stanowi o zastosowaniu metody określonej w ust. 8 (tj. metody wyłączenia z progresją), dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie.

Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym. Przepisy art. 11 ust. i 4 stosuje się odpowiednio.

Zatem w przypadku, uzyskania przez Pana w 2004 r. dochodów wyłącznie z Włoch, będzie miała zastosowanie metoda określona w przepisie art. 27 ust. 8.

Wobec powyższego po zakończeniu roku podatkowego będzie Pan zobowiązany do złożenia urzędzie skarbowym właściwym według miejsca zamieszkania zeznania PIT-36 przeznaczonego dla osób osiągających dochody z zagranicy.