Możliwość rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko za rok 2022.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 maja 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 8 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko za rok 2022. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 19 i 28 czerwca 2023 r. (data wpływu 26 i 30 czerwca 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Od maja 2018 r. nie jest Pani z ojcem swoich dzieci. Wcześniej żyła Pani z A w konkubinacie i z tego związku macie Państwo dwoje dzieci: B (ur. (...) 2015 r.) i C (ur. (...) 2018 r.).

W 2019 r. Sąd Rejonowy w D wydał postanowienia, w których ograniczył prawa rodzicielskie A w stosunku do B i C, pozostawiając ojcu prawo do współdecydowania o istotnych sprawach dzieci w zakresie wszelkich spraw dotyczących leczenia, wyboru placówki edukacyjnej oraz wyjazdów zagranicznych. Sąd ustalił miejsce zamieszkania dzieci w miejscu zamieszkania matki – Pani. Decyzją Sądu ojciec dzieci jest zobowiązany do płacenia Pani alimentów na dzieci. Ponieważ ojciec nie wywiązał się z tego zobowiązania terminowo, alimenty są przekazywane przez komornika. Ojciec dzieci ma sądownie uregulowane kontakty z dziećmi i zabiera dzieci do swojego domu w co drugi weekend od piątku godz. 17:00 do niedzieli godz. 17:00, połowę ferii zimowych, połowę wakacji letnich, a także co drugi rok spędza z dziećmi czas w Święta Bożego Narodzenia i Wielkanoc.

Sąd pozostawił Pani władzę rodzicielską nad obojgiem dzieci. Dzieci mieszkają razem z Panią w D. Ojciec dzieci mieszka w E oddalonym od D o około 50 km.

Oprócz wyznaczonych przez Sąd kontaktów ojca z dziećmi, na co dzień ojciec dzieci nie bierze udziału w życiu dzieci, wobec czego ciężar wychowania dzieci spoczywa na Pani.

Samotnie i osobiście wychowuje Pani dzieci i zapewnia im opiekę. Sama dba Pani o to, aby dzieci były zdrowe i troszczy się Pani o nie gdy są chore, sama codziennie szykuje dzieci rano i zawozi je do placówek. Po pracy sama odbiera dzieci z placówek (dwa razy w tygodniu dzieci odbiera Pani mama). Kilka razy w tygodniu zawozi Pani dzieci na zajęcia dodatkowe i odbiera dzieci z zajęć. Sama dba Pani o to, aby dzieci były dobrze ubrane, czyste, zadbane i najedzone. Samotnie dba Pani o rozwój dzieci, o ich edukację i rozrywkę.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Pani wątpliwość w zakresie przedstawionego zdarzenia odnosi się do roku podatkowego 2022 (zeznanie PIT-37 za 2022 r.).

W okresie, którego dotyczy wniosek:

-podlegała Pani na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu;

-posiadała Pani stan cywilny: panna;

-uzyskiwała Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej. Była Pani zatrudniona na podstawie umowy o pracę;

-ani w stosunku do Pani ani do Pani dzieci nie miały zastosowania przepisy art. 30c lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym -   w zakresie osiągniętych dochodów;

-ani w stosunku do Pani ani do Pani dzieci nie miały zastosowania przepisy z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym jak również ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Pytanie

Czy przysługuje Pani prawo do preferencyjnego rozliczenia w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-37 w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, jeżeli dzieci zamieszkują z Panią, a tym samym pozostają pod Pani stałą, codzienną opieką, a ojciec dzieci jest zobowiązany jedynie do płacenia alimentów oraz zajmowania się dziećmi doraźnie (w określonych, ustalonych przez Sąd przedziałach czasowych) status samotnego rodzica przysługuje Pani – jako rodzicowi, przy którym dzieci zamieszkują i który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dzieci będą wychowane w sposób zapewniający ich prawidłowy rozwój.

Uważa Pani, że w zaistniałej sytuacji jest Pani osobą, która samotnie wychowuje dzieci i przysługuje Pani prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów w rocznym rozliczeniu podatkowym PIT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1) małoletnie,

2) pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3) pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

- podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Na podstawie art. 6 ust. 4d wskazanej ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2019 r. poz. 2407 oraz z 2021 r. poz. 1162, 1981 i 2270).

W świetle art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1) stosuje przepisy:

a) art. 30c lub

b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2) podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Brzmienie art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że ustawodawca prawo do rozliczenia dochodów na preferencyjnych zasadach określonych w ust. 4d ww. przepisu przyznał jednemu z rodziców (opiekunów prawnych), który faktycznie samotnie wychowuje dzieci. Do skorzystania z tej preferencji, niewystarczające jest zatem samo legitymowanie się określonym stanem cywilnym, gdyż nie przysługuje ona wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, a wyłącznie tym, które samotnie wychowują dzieci. Równie istotne jest więc samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału innej osoby, tj. w szczególności ojca lub matki dziecka.

W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. W sytuacji, gdy dziecko pozostaje pod stałą, codzienną opieką jednego rodzica, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (np. według uzgodnienia stron), status samotnego rodzica ma ten, który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Rodzic, który jest stanu cywilnego, o którym mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, i w pojedynkę troszczy się o zaspokojenie bieżących potrzeb dziecka, nie traci statusu osoby samotnie wychowującej dziecko z racji utrzymywania sporadycznych kontaktów z dzieckiem przez drugiego rodzica lub płacenia przez niego alimentów.

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Niezbędną przesłanką w przedmiotowej sprawie jest, jak już wcześniej zaznaczono, aby osoba, która chce skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów w trakcie roku podatkowego - faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców wychowywała dzieci.

Z uwagi na to, że ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się do jego definicji słownikowych.

„Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

Wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do „jego utrzymania” czy też czasowego (doraźnego) przebywania z nim, lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju.

Mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia i powołane przepisy prawa wskazać należy, że skoro w 2022 r. Pani jako panna, samotnie i osobiście wychowywała dzieci, zapewniała im opiekę (sama dbała o to, aby dzieci były zdrowe i troszczyła się o nie gdy były chore, sama codziennie szykowała dzieci rano i zawoziła je do placówek, sama dbała o to, aby dzieci były dobrze ubrane, czyste, zadbane i najedzone, samotnie dbała o rozwój dzieci i o ich edukację oraz rozrywkę), a ojciec dzieci - oprócz wyznaczonych przez Sąd kontaktów - na co dzień nie bierze udziału w życiu dzieci i ciężar ich wychowania spoczywał na Pani, to ma Pani prawo do skorzystania za 2022 r. z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko, o którym mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).