
Temat interpretacji
Koszty uzyskania przychodów - zakup piwa na spotkania z klientami.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
Dnia 3 października 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 28 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą od 2 grudnia 2021 roku pod firmą (…), zarejestrowaną w CEiDG pod numerem NIP: (…), REGON: (…). Przedmiotowa działalność klasyfikowana jest jako działalność rachunkowo-księgowa, doradztwo podatkowe (PKD 69.20.Z).
Wnioskodawca ma nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j.: Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm., dalej: „ustawa o PIT”).
Obecnie Wnioskodawca świadczy usługi doradztwa podatkowego na rzecz klientów. W przyszłości zamierza On rozpocząć popularyzowanie wiedzy o doradztwie podatkowym, a także wiedzy podatkowej. Wszystkie te czynności będą wykonywane w ramach działalności gospodarczej, a więc będą zawierały się w szerokim rozumieniu świadczenia usług doradczych.
W ramach popularyzowania wiedzy o doradztwie podatkowym, a także wiedzy podatkowej będą organizowane spotkania, podczas których Wnioskodawca będzie przekazywał słuchaczom wiedzę w opisanym zakresie. W związku z tym Wnioskodawca będzie ponosił wydatki umożliwiające realizację tych czynności. Będą zaliczać się do nich m.in.: wydatki na najem sali do przeprowadzenia spotkania, wydatki na zakup napojów (w tym również alkoholowych – konkretnie piwa) dla Wnioskodawcy. Wydatki te będą niezbędne do organizacji spotkań, zapewnienia odpowiedniego otoczenia organizowanych wydarzeń – de facto spotkań z potencjalnymi, przyszłymi klientami Wnioskodawcy, bowiem celem opisanych wydatków będzie jednocześnie promowanie działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę, działalności polegającej na świadczeniu usług doradztwa podatkowego.
Część wydatków będzie dotyczyła zakupu rekwizytów dla Wnioskodawcy – konkretnie zakupu piwa. Wspomniane piwo będzie stanowiło dla Wnioskodawcy swego rodzaju atrybut podczas odbywania się wydarzeń. Będzie to napój spożywany przez Niego podczas odbywania się spotkań. Z natury rzeczy niemożliwe/bardzo utrudnione byłoby prowadzenie długich spotkań (trwających każdorazowo ponad godzinę) bez spożywania jakichkolwiek napojów – napoje pozwalają nawilżyć gardło osoby je spożywającej i tym samym ułatwiają prowadzenie spotkania. Rolę tę w przedmiotowym przypadku spełniać będzie piwo. Napój ten dodatkowo będzie spełniał funkcję relaksującą – pomoże on w zmniejszeniu tremy podczas wystąpień, dzięki czemu będą one bardziej interesujące i intrygujące dla słuchaczy. Warto wspomnieć, że sam motyw spożywania alkoholu wraz z jednoczesnym przekazywaniem wiedzy jest popularny w kulturze masowej – przykładem jest m.in. program „(…)” (program ten cieszy się dużą popularnością wśród Polaków).
W konsekwencji poniesienie przedmiotowych wydatków przełoży się na zapewnienie stałego popytu na usługi świadczone przez Wnioskodawcę, a więc zapewni uzyskiwanie przychodów w przyszłości. Wnioskodawca przewiduje, że każdorazowo po odbyciu spotkania wzrost zainteresowania świadczonymi przez Niego usługami doradczymi będzie znaczny, a tym samym wysokość osiąganych przychodów będzie cechowała się tendencją wzrostową. Wnioskodawca podkreśla, że wysokość ponoszonych wydatków będzie racjonalna, tzn. nie będą one przesadnie wysokie, a ich wartość będzie rynkowa. Odnosząc się do piwa, Wnioskodawca wskazuje, że nie będą nabywane piwa kojarzące się z przepychem czy luksusem (a więc nie będą to trunki w najwyższych cenach).
Wnioskodawca wnosi o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie możliwości uznania za koszty podatkowe (w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy o PIT) wydatków ponoszonych na zakup piwa w zakresie opisanym w zdarzeniu przyszłym.
Pytanie
Czy ponoszone przez Wnioskodawcę wydatki na zakup piwa w opisanym stanie faktycznym będą stanowiły koszty uzyskania przychodu w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy o PIT?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy – zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, pod pojęciem kosztów uzyskania przychodów należy rozumieć koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wyłączonych z otwartego katalogu kosztów uzyskania przychodów.
Przy czym osiąganie przychodów należy rozumieć szeroko, tj. zarówno jako uzyskiwanie przychodów z działalności, a także pozyskiwanie nowych klientów, co zapewni ciągłość uzyskiwania przychodów. Koszty poniesione w związku z zachowaniem źródła przychodów rozumiane są jako „koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty poniesione na zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronienie istniejącego źródła przychodów tak, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób” (R. Kowalski [w:] PIT. Komentarz do wybranych przepisów, LEX/el. 2020, art. 22; W. Modzelewski, M. Słomka (red.), Komentarz do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wyd. 16, Warszawa 2021 – art. 22).
Z brzmienia powołanego przepisu wynika, że kosztem uzyskania przychodu, co do zasady, jest każdy wydatek poniesiony we wskazanym celu. Jednocześnie ciężar wykazania celowości ponoszonych wydatków ciąży na podatniku (M. Brzostowska, P. Kubiesa [w:] M. Brzostowska, P. Kubiesa, PIT. Komentarz, LEX/el. 2021, art. 22; R. Kowalski [w:] PIT. Komentarz do wybranych przepisów, LEX/el. 2020, art. 22; wyrok WSA w Warszawie z dnia 13 marca 2007 r. III SA/Wa 2583/06; wyrok NSA z dnia 26 stycznia 2010 r. II FSK 1439/08). Katalog kosztów podatkowych ma charakter otwarty. Na podstawie cytowanego powyżej przepisu doktryna formułuje przesłanki dopuszczalności zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów:
1)faktyczne poniesienie danego wydatku;
2)istnienie związku z prowadzoną działalnością gospodarczą;
3)poniesienie danego wydatku w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów; jako koszt uzyskania przychodów może być uznany wydatek, który potencjalnie mógł spowodować osiągnięcie przychodów;
4)brak danego wydatku w katalogu wyłączeń kosztów podatkowych (R. Kowalski, op.cit., art. 22; M. Brzostowska, P. Kubiesa, op.cit., art. 22; W. Modzelewski, M. Słomka (red.), Komentarz do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wyd. 17, Warszawa 2022, Legalis, art. 22).
Kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim. Koszty pozostające w pośrednim związku z uzyskanymi przychodami mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodu, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu osiągnięcia przychodów – nawet wówczas, gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty. Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały one prawidłowo udokumentowane i o ile nie zostały one zawarte w ustawowym katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów. Bezpośrednimi kosztami uzyskania przychodów są wydatki, które mogą przyczynić się do powstania konkretnego przychodu osiągniętego w danym momencie. Pośrednimi kosztami uzyskania przychodów są wydatki związane z całokształtem działalności podatnika i wywiązywaniem się przez niego z obowiązków nałożonych innymi przepisami prawa.
W ocenie Wnioskodawcy, na gruncie opisanego stanu faktycznego, będzie zachodził przynajmniej pośredni związek pomiędzy wydatkami ponoszonymi na zakup piwa a prowadzoną przez Niego działalnością gospodarczą. Tak jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, wydatki te będą niezbędne do zapewnienia odpowiedniego otoczenia organizowanych wydarzeń – de facto spotkań z potencjalnymi, przyszłymi klientami Wnioskodawcy, bowiem celem opisanych wydatków będzie jednocześnie promowanie prowadzonej przez Niego działalności, tj.: działalności polegającej na świadczeniu usług doradztwa podatkowego. Piwo będzie stanowiło atrybut wykorzystywany przez Wnioskodawcę, który będzie mu niezbędny podczas opisanych wydarzeń. Jak zostało wskazane we wcześniejszej części wniosku, piwo będzie napojem spożywanym przez Wnioskodawcę podczas odbywanych spotkań. Z natury rzeczy niemożliwe/bardzo utrudnione byłoby prowadzenie długich spotkań (trwających każdorazowo ponad godzinę) bez spożywania jakichkolwiek napojów – napoje pozwolą nawilżyć gardło osoby je spożywającej i tym samym ułatwią prowadzenie spotkania. Rolę tę w przedmiotowym przypadku spełniać będzie piwo. Napój ten dodatkowo spełni funkcję relaksującą – Wnioskodawca będzie odczuwał mniejszą tremę podczas wystąpień, dzięki czemu będą one bardziej interesujące i intrygujące dla słuchaczy.
Warto wspomnieć, że sam motyw spożywania alkoholu wraz z jednoczesnym przekazywaniem wiedzy jest popularny w kulturze masowej – przykładem jest m.in. program „(…)” (program ten cieszy się dużą popularnością wśród Polaków). W konsekwencji poniesienie przedmiotowych wydatków przełoży się na zapewnienie stałego popytu na usługi świadczone przez Wnioskodawcę, a więc zapewni uzyskiwanie przychodów w przyszłości, jak i spełni przesłankę zachowania źródła przychodów.
W kontekście przedmiotowych kosztów należy rozważyć, czy mogą one stanowić wydatki na reprezentację, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PIT, a więc wydatki, które ex lege nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów. W tym zakresie należy przeanalizować, czy opisane wydatki mogą stanowić wspomniane koszty reprezentacji, czy jednak koszty reklamy usług doradczych, które to z kolei mogą stanowić koszt uzyskania przychodu.
Rozpoczynając od wydatków ponoszonych na reprezentację należy podkreślić brak legalnej definicji terminu reprezentacja. Wyłączając z kosztów podatkowych koszty reprezentacji, ustawa podatkowa nie definiuje terminu „reprezentacja” ani też nie odsyła do innych przepisów prawa w tym zakresie. Stąd należy posługiwać się potocznym rozumieniem tego pojęcia. Przez reprezentację rozumie się „okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną” (Uniwersalny Słownik Języka Polskiego, (red.) Stanisław Dubisz). Przenosząc tę definicję na grunt ustawy podatkowej, należy uznać, że reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej zmierzające do stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika w celu ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. Wydatki na reprezentację to koszty ponoszone przez podatnika w celu wykreowania jego pozytywnego wizerunku, uwypuklenia jego zasobności, czy profesjonalizmu. Pojęcie reprezentacji dotyczy także kontaktów podatnika w stosunkach z innymi podmiotami. Zatem za wydatki na reprezentację należy uznać te, których wyłącznym bądź dominującym celem jest stworzenie pewnego wizerunku podatnika, stworzenie dobrego obrazu jego firmy, czy działalności, wykreowanie pozytywnych relacji z uczestnikami takich spotkań. Definicja ta wyłania się z ugruntowanej liniii orzeczniczej, tytułem przykładu należy wskazać wyrok NSA z dnia 25 października 2013 r. II FSK 1976/13; wyrok WSA w Gliwicach z 3.07.2019 r. I SA/G1 207/19; a także wyrok WSA w Warszawie z 18.07.2019 r. III SA/Wa 1212/19.
Odnosząc się z kolei do kwestii podatkowych związanych z wydatkami poniesionymi na reklamę, wskazać należy, że przez reklamę rozumie się działania podmiotu gospodarczego mające na celu kształtowanie popytu na dane towary, usługi lub markę poprzez zachęcenie jak największej liczby potencjalnych klientów do nabywania towarów i usług tego podmiotu gospodarczego. Może być ona realizowana (reklama) za pomocą rozmaitych środków wyrazu oraz przy użyciu zróżnicowanych środków przekazu, w tym poprzez prezentowanie danego towaru lub usługi, jego cech jakościowych, użytkowych, zalet technicznych, a także poprzez rozpowszechnianie logo firmy. Każda z tych form, jeżeli jest stosowana w określonych okolicznościach, spełnia funkcje reklamowe. Identyfikowana bowiem jest z danym przedsiębiorstwem (czy też firmą określającą przedsiębiorcę) i oferowanymi przez nie towarami lub usługami, zwiększając ich rozpoznawalność oraz pośrednio zachęcając do ich nabycia. Jednocześnie zauważyć należy, że można rozróżnić reklamę towaru, usługi, reklamę marki, a także reklamę samej firmy (przedsiębiorcy).
Dokonując zatem oceny zakresu pojęciowego „reprezentacji” i „reklamy”, wywieść z powyższego należy, że reprezentacja dotyczy działań zmierzających do kształtowania i rozpowszechniania wizerunku podatnika jako podmiotu gospodarczego, natomiast reklama dotyczy działań zmierzających do kształtowania, rozpowszechniania wizerunku nie samego podatnika, lecz jego produktów (towarów i usług). Podnosi się także, że reklama polega na przedstawianiu towarów i usług oraz nakłanianiu do ich nabycia w sposób bezpośredni, zaś reprezentacja pośrednio promuje podmiot gospodarczy poprzez stworzenie dobrego wizerunku firmy. Ocena charakteru wydatku (cel reprezentacyjny czy reklamowy) możliwa jest na podstawie całokształtu działalności prowadzonej przez podatnika, rozmiarów wydatków i powinna być dokonywana każdorazowo przez podatnika, który prowadząc działalność gospodarczą może najlepiej dokonać właściwej kwalifikacji danego wydatku pod kątem funkcji, jaką będzie spełniać w jego działalności. W zakresie kwalifikacji danego wydatku jako kosztu reprezentacji czy reklamy istotna może być również wysokość poniesionego wydatku – im wyższa jego wartość, tym bardziej dany wydatek ma charakter reprezentacyjny (A. Bartosiewicz, R. Kubacki, Komentarz, wyd. V, Warszawa 2015, art. 23, jak również orzecznictwo na gruncie CIT-u: wyrok WSA w Warszawie z dnia 13 marca 2018 r., III SA/Wa 303/18; wyrok NSA z dnia 18 września 2018 r., II FSK 2206/18 – wyroki te zostały wprawdzie wydane na gruncie podatku CIT).
Z drugiej strony jednak ocena racjonalności poniesienia danego wydatku, tj. czy dany skutek/rezultat mógł zostać osiągnięty przez podatnika poprzez poniesienie niższych nakładów, nie mieści się w zakresie kompetencji organów podatkowych i praktyka taka nie znajduje podstaw w obowiązujących przepisach prawach (przynajmniej w zakresie kosztów uzyskania przychodów), „trudno wyobrazić sobie, że rozsądnie działający przedsiębiorca ponosi zbędne wydatki tylko po to, aby poprzez zaniżenie podstawy opodatkowania (...) doprowadzić do złagodzenia obciążenia podatkowego” – wyrok WSA w Gliwicach z dnia 9 stycznia 2020 r. I SA/Gl 1205/19. „O możliwości zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodu decyduje więc jedynie cel, w jakim wydatek ten został poniesiony” (W. Modzelewski, M. Słomka (red.), Komentarz do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wyd. 16, Warszawa 2021 – art. 22). Nawet w przypadku, gdy osiągnięcie określonego celu jest możliwe przy poniesieniu innych, mniej kosztownych wydatków, to wybór, który z kosztów zostanie poniesiony, pozostaje w gestii podatnika. Natomiast w przypadku, w którym „w trosce o interes finansów publicznych formułowane są ograniczenia w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów, podyktowane względami gospodarczymi (...) prawodawca wyraźnie to sygnalizuje w treści ustawy” (wyrok WSA w Gliwicach z 9.01.2020 r. I SA/Gl 1205/19). Wspomniane ograniczenia zostały przewidziane m.in. w odniesieniu do odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego (art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT). Natomiast w odniesieniu do wydatków związanych z zakupem piwa ustawodawca nie przewidział limitów odnoszących się do możliwości zaliczenia ich do KUP-ów (o ile nie stanowią one wydatków reprezentacyjnych).
Dokonując zatem oceny charakteru wydatków opisanych we wniosku (tj. przyszłych wydatków na zakup piwa), których celem będzie popularyzowanie wiedzy podatkowej, wiedzy o doradztwie podatkowym, jak i promowanie prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności, konieczne jest zbadanie, czy ich poniesienie będzie miało na celu kształtowanie popytu na usługi Wnioskodawcy poprzez zachęcenie jak największej liczby potencjalnych klientów do ich nabywania, czy też służyć będzie przede wszystkim wywołaniu jak najlepszego wrażenia na uczestnikach spotkań.
Przedmiot działalności Wnioskodawcy jest związany z działalnością rachunkowo-księgową oraz doradztwem podatkowym. Zatem nie jest to działalność wysoce specjalistyczna i nie jest ona skierowana do podmiotów o określonym profilu działalności. W związku z tym można twierdzić, że wiedza o tejże działalności dotrze do potencjalnych odbiorców/nabywców usług Wnioskodawcy podczas odbywania się opisanych wydarzeń mających na celu promowanie wiedzy podatkowej i wiedzy o doradztwie podatkowym, jak i promowanie działalności Wnioskodawcy. Ponadto wysokość ponoszonych wydatków nie będzie znaczna – nie będą nabywane piwa kojarzące się z przepychem czy luksusem (a więc nie będą to trunki w najwyższych cenach). Argumenty te przemawiają za reklamowym charakterem przyszłych wydatków, nie będą one nosiły znamion reprezentacyjnych. Zatem ponoszenie wydatków na zakup piwa będzie działaniem o charakterze reklamowo-promocyjnym i, w ocenie Wnioskodawcy, będzie mieścić się ono w zakresie pojęciowym reklamy jako działania podejmowanego w celu rozpowszechniania wiedzy o oferowanych przez Niego usługach.
Stanowisko wyrażone przez Wnioskodawcę znajduje aprobatę w powołanym już wcześniej orzecznictwie sądowo-administracyjnym: sądy jednoznacznie stwierdzają, że wydatki wyłączone z katalogu kosztów uzyskania przychodów noszące znamiona wydatków reprezentacyjnych (w tym w szczególności przykładowo wskazane przez ustawodawcę wydatki poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych), jeśli nie zostały poniesione wyłącznie w celu (bądź w dominującym zakresie taki był cel wydatków) wykreowania określonego wizerunku podatnika, stworzenia dobrego obrazu jego firmy etc., wówczas stanowią koszty uzyskania przychodu (o ile celem ich poniesienia było uzyskanie przychodu bądź zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów). W analizowanym przypadku wydatki ponoszone na zakup piwa dla Wnioskodawcy prowadzącego spotkania opisane w stanie faktycznym nie będą nosiły znamion reprezentacyjnych. Ich celem będzie bowiem promowanie wiedzy o działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę, co w późniejszym okresie może wiązać się ze zwiększeniem uzyskiwanych przychodów, jak również zachowaniem źródła przychodów.
Reasumując, stwierdzić należy, że przyszłe wydatki ponoszone na zakup piwa w opisanych we wniosku okolicznościach powinny zostać uznane za podejmowane w celach uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu. Będą to wydatki ponoszone na reklamę i promocję Wnioskodawcy, nie będą stanowiły zaś kosztów reprezentacji, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PIT. W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, stanowią one koszty uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy o PIT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647):
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Dlatego też każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego między poniesieniem kosztów a powstaniem przychodów lub realną szansą powstania przychodów podatkowych bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.
Wyrażenie „w celu osiągnięcia przychodów” zawarte we wskazanym art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oznacza, że nie wszystkie wydatki ponoszone przez podatnika w związku z osiąganiem przychodów z tytułu działalności gospodarczej podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania. Zauważam, że przez sformułowanie „w celu” należy rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu), a dążenie podatnika ma przymiot „celowości”, jeżeli na podstawie dostępnej wiedzy o związkach przyczynowo-skutkowych można zasadnie stwierdzić, że poniesiony koszt może przynieść oczekiwane następstwo (przychód).
Zatem kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem (zwiększeniem) przychodów z danego źródła bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Jednak ciężar wykazania owego związku spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.
Przy czym, związek przyczynowy między poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodów bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem ich źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodów bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.
Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodów to koszty, które zostały poniesione, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodów w przyszłości.
Kosztami podatkowymi są zarówno koszty, które pozostają w bezpośrednim związku przyczynowo-skutkowym z przychodami podatkowymi, jak również koszty pośrednie, których powiązanie z konkretnym przychodem nie jest możliwe, jednak dla prawidłowego funkcjonowania przedsiębiorstwa poniesienie ich jest uzasadnione.
Zatem, aby wydatek poniesiony przez podatnika mógł stanowić koszt uzyskania przychodów, muszą zaistnieć łącznie następujące przesłanki:
-musi być poniesiony przez podatnika,
-musi być poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
-musi pozostawać w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
-musi być definitywny (rzeczywisty), czyli wartość poniesionego wydatku nie może zostać podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
-musi zostać właściwie udokumentowany,
-wydatek nie może znajdować się w katalogu kosztów określonych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dokonując kwalifikacji do kosztów uzyskania przychodów, należy mieć na uwadze negatywny katalog kosztów zawarty w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W myśl przepisu art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.
Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia reprezentacji, zatem przy wykładni tego pojęcia należy odnieść się do jego wykładni językowej.
Reprezentacja odnosi się do dobrego reprezentowania firmy. W konsekwencji o reprezentacji należy mówić w odniesieniu do całokształtu działań mających na celu stworzenie i utrwalenie jak najkorzystniejszego wizerunku firmy na zewnątrz, to jest w relacji z kontrahentami (ich przedstawicielami), gośćmi i potencjalnymi klientami.
Właściwy wizerunek to taki, który może sprawić, że kształtowany dzięki reprezentacji „obraz przedsiębiorcy” przełoży się na nabywanie jego produktów lub usług. Świadome kształtowanie więc właściwego wizerunku przez przedsiębiorcę ma na celu stworzenie o nim takiego wyobrażenia, które spowoduje pozytywne postrzeganie tego przedsiębiorcy przez osoby zewnętrzne, które z kolei będzie zachętą do podjęcia rozmów, współpracy, zakupów jego produktów czy usług.
Reprezentacja dotyczy działań zmierzających do kształtowania, rozpowszechniania wizerunku podatnika jako podmiotu gospodarczego.
Istotne jest również rozróżnienie między nakładami ukierunkowanymi na reprezentowanie firmy oraz budowanie jej prestiżu (reprezentacja) a wydatkami mającymi na celu zachęcanie potencjalnych klientów do nawiązania bądź utrzymania kontaktów z przedsiębiorcą oraz nabywania towarów lub usług danej firmy (reklama). Ocena charakteru wydatku możliwa jest na podstawie całokształtu działalności prowadzonej przez podatnika. Ocena ta powinna być dokonywana każdorazowo przez podatnika, który – prowadząc działalność gospodarczą – może najlepiej dokonać właściwej kwalifikacji danego wydatku pod kątem funkcji, jaką będzie spełniać w firmie.
Jednocześnie podkreślam, że nie każdy wydatek, choćby jego poniesienie – z punktu widzenia podatnika – posiadało racjonalne i ekonomiczne uzasadnienie, może stanowić koszt uzyskania przychodów w działalności gospodarczej. Prowadząc działalność gospodarczą, podatnik ponosi szereg wydatków, zarówno takich, których poniesienie w sposób bezpośredni związane jest z działaniami firmy (np. zakup towarów i usług mających na celu zabezpieczenie podstawowej działalności), jak również i takich, których cechy – po przedstawieniu odpowiedniej argumentacji – uzasadniałyby ich związek z potencjalnym uzyskaniem przychodów, utrzymaniem źródła przychodów bądź jego zabezpieczeniem.
Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą, w ramach której świadczy usługi doradztwa podatkowego na rzecz klientów. W przyszłości zamierza Pan rozpocząć popularyzowanie wiedzy o doradztwie podatkowym, a także wiedzy podatkowej. Wszystkie te czynności będą wykonywane w ramach działalności gospodarczej, a więc będą zawierały się w szerokim rozumieniu świadczenia usług doradczych. W ramach popularyzowania wiedzy o doradztwie podatkowym, a także wiedzy podatkowej będą organizowane spotkania, podczas których będzie Pan przekazywał słuchaczom wiedzę w opisanym zakresie. Stąd będzie ponosił Pan wydatki umożliwiające realizację tych czynności. Będą zaliczać się do nich m.in. wydatki na zakup piwa dla Pana. Wydatki te będą niezbędne do organizacji spotkań, zapewnienia odpowiedniego otoczenia organizowanych wydarzeń – de facto spotkań z potencjalnymi przyszłymi klientami Pana, ponieważ celem opisanych wydatków będzie jednocześnie promowanie działalności polegającej na świadczeniu usług doradztwa podatkowego prowadzonej przez Pana. Wydatki na zakup piwa to zakup rekwizytów dla Pana. Piwo to będzie stanowiło dla Pana swego rodzaju atrybut podczas odbywania się wydarzeń. Będzie to napój spożywany przez Pana podczas odbywania się spotkań. Wskazał Pan, że z natury rzeczy niemożliwe/bardzo utrudnione byłoby prowadzenie długich spotkań (trwających każdorazowo ponad godzinę) bez spożywania jakichkolwiek napojów – napoje pozwalają nawilżyć gardło osoby je spożywającej i tym samym ułatwiają prowadzenie spotkania. Rolę tę w Pana przypadku spełniać będzie piwo. Napój ten dodatkowo będzie spełniał funkcję relaksującą – pomoże on w zmniejszeniu tremy podczas wystąpień, dzięki czemu będą one bardziej interesujące i intrygujące dla słuchaczy.
Pana wątpliwości sprowadzają się do ustalenia, czy poniesione przez Pana wydatki na zakup piwa stanowią koszty uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej.
W mojej ocenie – poniesione wydatki na zakup piwa w przedstawionym przez Pana opisie sprawy nie będą miały związku z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą. Pana działalność polega na doradztwie podatkowym, a w przyszłości dotyczyć ma popularyzowania wiedzy o doradztwie podatkowym, a także samej wiedzy podatkowej podczas organizowanych przez Pana spotkań.
Nie mogę zgodzić się z Pana argumentem, że „wydatki te będą niezbędne do organizacji spotkań, zapewnienia odpowiedniego otoczenia organizowanych wydarzeń – de facto spotkań z potencjalnymi przyszłymi klientami Pana, ponieważ celem opisanych wydatków będzie jednocześnie promowanie działalności polegającej na świadczeniu usług doradztwa podatkowego prowadzonej przez Pana”.
Pana działalność jako profesjonalisty w zakresie usług doradztwa podatkowego ma na celu promowanie działalności polegającej właśnie na świadczeniu przez Pana usług doradztwa podatkowego, nie natomiast na promowaniu spożywanego podczas tych spotkań piwa. Alkohol w postaci piwa nie stanowi materiału dydaktycznego, nie jest – jak Pan go nazywa – „rekwizytem”, bez którego nie można byłoby przeprowadzić takiego spotkania. Zatem wydatek poniesiony na zakup piwa bezsprzecznie nie będzie związany z uzyskiwaniem przez Pana przychodów z działalności gospodarczej.
Brak jest podstaw do przyjęcia, że konsumpcja alkoholu, w tym piwa, jako jeden z elementów organizowanych przez Pana spotkań – jak Pan argumentuje – „przełoży się na zapewnienie stałego popytu na usługi świadczone przez Wnioskodawcę, a więc zapewni uzyskiwanie przychodów w przyszłości”, a tym samym wypełni przesłankę art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – poniesienia w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.
Niewątpliwie podczas organizowanych przez Pana spotkań w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dbałość o to, aby były one „bardziej interesujące i intrygujące dla słuchaczy” jest bardzo istotna, jednak trudno zaakceptować fakt, że poprawa jakości, profesjonalizmu prowadzonych spotkań ma następować przez albo dzięki spożywanemu przez Pana piwu. W mojej ocenie – można tu mówić o sytuacji znacząco odbiegającej od ogólnie przyjętych norm społecznych. Powyższe nie może stanowić przesłanki pozwalającej stwierdzić, że wskazane przez Pana wydatki są kosztami uzyskania przychodów.
Nie można również zapominać o fakcie, że zawód doradcy podatkowego jest zawodem zaufania publicznego, tj. profesją polegającą na wykonywaniu zadań o szczególnym charakterze z punktu widzenia zadań publicznych i z troski o realizację interesu publicznego.
Zwracam też uwagę, że nie będzie traktowany jako koszt uzyskania przychodów wydatek, który poddany obiektywnej ocenie nie pozostaje w związku z osiągnięciem przychodów ani też nie ma realnego wpływu na źródło ich powstania.
Wydatki na zakup piwa nie mogą również stanowić kosztów reklamy Pana działalności gospodarczej. Piwo jako produkt nie ma związku oraz w żaden sposób nie kojarzy się z dziedziną, w zakresie której prowadzi Pan działalność gospodarczą.
Jednocześnie zgadzam z Panem, że podczas prowadzenia długich spotkań często niezbędne jest spożywanie napojów, jednak nie musi to być napój alkoholowy, a np. woda, sok.
Stąd stwierdzam, że wydatki na zakup piwa przeznaczonych do spożycia przez Pana podczas spotkań z potencjalnymi przyszłymi Pana klientami nie przyczyniają się do osiągnięcia przychodów lub zachowania bądź zabezpieczenia źródła przychodów przez Pana. Zatem nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Reasumując – ponoszone przez Pana wydatki na zakup piwa w opisanym zdarzeniu przyszłym nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Ponadto informuję, że powołane w treści wniosku orzeczenia sądów administracyjnych nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości tej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, stwierdzam, że – moim zdaniem – tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w tym postępowaniu.
Natomiast odwołanie się przez Pana do publikacji podatkowych, jako że co do zasady nie stanowią one źródła prawa, także nie jest wiążące dla mnie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu 13/15 Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651).
