Interpretacja indywidualna z dnia 27 października 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.549.2022.2.GG
Temat interpretacji
Obowiązki płatnika w związku z powstaniem przychodu z tytułu ponoszenia przez członków Wspólnoty kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej w wysokości niższej, niż przypadający na nich udział w tej nieruchomości.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
15 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z powstaniem przychodu z tytułu ponoszenia przez członków Wspólnoty kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej w wysokości niższej, niż przypadający na nich udział w nieruchomości wspólnej. Uzupełnili Państwo wniosek – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 3 października 2022 r. (data wpływu 6 października 2022 r.). Treść wniosku jest następująca.
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest wspólnotą mieszkaniową i zgodnie z ustawą o własności lokali zajmuje się zarządzaniem nieruchomością wspólną. Nieruchomość składa się z lokali użytkowych, lokali mieszkalnych i lokalu niemieszkalnego – hali garażowej. Hala garażowa jest przedmiotem współwłasności w rozumieniu Kodeksu cywilnego. Nie każdy Właściciel lokalu mieszkalnego lub użytkowego jest współwłaścicielem hali. Innymi słowy, część członków Wspólnoty ma tylko i wyłącznie lokale mieszkalne lub użytkowe. Są też współwłaściciele hali, które nie mają innego lokalu w budynku poza udziałem w hali garażowej.
Koszty utrzymania nieruchomości wspólnej zostały podzielone pomiędzy wszystkich Właścicieli proporcjonalnie do posiadanych udziałów w nieruchomości wspólnej, zgodnie z dyspozycją zapisów ustawy o własności lokali. Współwłaściciele hali garażowej ponoszą ponadto koszty eksploatacji swojego lokalu garażowego. Koszty te (eksploatacyjne, inne niż związane z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, koszty związane z samym lokalem hali garażowej) dzielone są pomiędzy współwłaścicieli proporcjonalnie do udziałów we współwłasności hali, na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym. W konsekwencji każdy ze współwłaścicieli hali ponosi koszty utrzymania nieruchomości wspólnej związane z udziałem lokalu hali w nieruchomości wspólnej oraz koszty eksploatacji hali.
Zgodnie z ustawą o własności lokali (art. 22) decyzje członków wspólnoty zapadają w drodze uchwał i „wchodzą w życie” z chwilą, gdy dana uchwała osiągnie powyżej 50% głosów za daną uchwałą. Członkowie wspólnoty zaproponowali podjęcie uchwały, w myśl której opłaty uiszczane przez współwłaścicieli hali będą niższe, niż ich faktyczny udział w nieruchomości wspólnej.
Na potrzeby dalszego dowodu przyjęto przykładowo i teoretycznie, że we wspólnocie jest … lokali mieszkalnych i każdy z nich posiada 1/10 udziału w nieruchomości wspólnej, a hala garażowa (posiadająca też 1/10 udziału w nieruchomości wspólnej) posiada ….. współwłaścicieli w równych udziałach, to finalnie właściciel lokalu mieszkalnego winien ponosić 1/10 kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej, a współwłaściciel hali garażowej – 1/50 kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej (z tego względu, że posiada udział w hali w wysokości 1/5, a hala ma udział w nieruchomości wspólnej w wysokości 1/10). Procedowana uchwała zmierza do zmiany tej proporcji i przykładowo – właściciel lokalu mieszkalnego (nadal posiadający sztywny udział 1/10 w nieruchomości wspólnej) ma ponosić koszt utrzymania w nieruchomości wspólnej w wysokości wyższej niż 1/10 łącznej sumy kosztów.
Z punktu widzenia Wspólnoty problem jest teoretyczny, gdyż Wspólnota i tak jest zobowiązana do zebrania od członków zaliczek w wysokości pozwalających na utrzymanie nieruchomości wspólnej – można stwierdzić, że finansowo jest dla niej obojętne kto i w jakiej wysokości koszty te pokryje. Hipotetyczne i technicznie możliwe obniżenie opłat naliczanych dla hali garażowej spowoduje w konsekwencji konieczność podniesienia opłat dla pozostałych lokali, tak aby suma comiesięcznych zaliczek wystarczyła na pokrycie sumy kosztów. Skutkiem takiej zmiany będzie sytuacja, w której opłaty naliczane dla lokali mieszkalnych i użytkowych będą dużo wyższe niż wynika to z udziałów w nieruchomości wspólnej. Innymi słowy, właściciele lokali mieszkalnych ponosiliby część kosztów, które ponosić powinni właściciele hali garażowej.
Nie jest przedmiotem niniejszego wniosku ustalenie, czy projektowana uchwała jest zgoda z ustawą o własności lokali, natomiast przedmiotem zapytania są skutki podatkowe dla uchwały, w myśl której członek wspólnoty (w przykładzie – współwłaściciel hali garażowej) poniesie koszty utrzymania nieruchomości wspólnej w wysokości niższej niż faktycznie posiadany udział w nieruchomości wspólnej.
W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca stwierdził, że członkowie Wspólnoty posiadają nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Brak jest na chwilę obecną precyzyjnej daty, kiedy uchwała zostanie poddana pod głosowania – na dzień dzisiejszy część członków Wspólnoty sygnalizuje, iż chcieliby taką uchwałę poddać pod głosowanie. Podstawą zmiany proporcji udziałów w kosztach utrzymania nieruchomości ma być uchwała, w myśl, której współwłaściciele hali garażowej ponosić będą koszty w wysokości niższej niż przypadający na nich udział w nieruchomości wspólnej (przykładowo – zamiast ponieść 5/100 kosztów bo taki udział posiadają, poniosą 1/100 kosztów, a z tego tytułu wzrosnąć miałyby obciążenia dla innych członków Wspólnoty). W związku z ponoszeniem przez członków Wspólnoty kosztów w wysokości niższej niż przypadający na nich udział nie są zobowiązani do dodatkowych świadczeń, zobowiązania członków wobec Wspólnoty mają charakter stricte pieniężny – są oni zobowiązani do ponoszenia kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej.
Wspólnota Mieszkaniowa jest podmiotem istniejącym tylko i wyłącznie w celu zarządzania i utrzymania nieruchomości wspólnej, z prawnego punktu widzenia nie ma ona prawa zajmować się inną działalnością niż tylko sprawami związanymi z nieruchomością wspólną. Z punktu widzenia Wspólnoty, czysto teoretycznie, nie ma dla Niej znaczenia, kto poniesie koszty utrzymania nieruchomości wspólnej, byle środki w tym zakresie zostały zgromadzone (czyli np. gdyby członkowie się umówili, że tylko jeden z nich w imieniu wszystkich dokonuje wpłat na rachunek wspólnoty). Wspólnotę można potraktować, jako podmiot istniejący w interesie członków Wspólnoty, gdyż funkcjonuje ona dla utrzymania i zarządzania nieruchomością wspólną. Co do ekwiwalentności – można uznać, że świadczenia stron są w potocznym rozumieniu tego pojęcia ekwiwalentne, jeżeli przyjmiemy, że w zamian za wpłaty zaliczek na poczet utrzymania nieruchomości wspólnej członkowie wspólnoty uzyskują świadczenie w postaci utrzymanej i zarządzanej nieruchomości wspólnej (m.in. posprzątanej, ogrzanej, oświetlonej, z usługami ochrony, utrzymania zieleni, odśnieżania itp.).
Pytania
1.Czy członkowie Wspólnoty, którzy ponosić będą koszty utrzymania nieruchomości wspólnej w wysokości niższej, niż przypadający na nich udział w nieruchomości wspólnej, osiągać będą z tego tytułu przychód podlegający opodatkowaniem podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
2.W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 1 – czy na samej Wspólnocie Mieszkaniowej ciążyć będą z tego tytułu obowiązki charakterystyczne dla płatnika podatku dochodowego, a więc obowiązek obliczenia, pobrania i wpłaty podatku do właściwego urzędu skarbowego?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad 1
W ocenie Wnioskodawcy, po stronie członków Wspólnoty, ponoszących koszty utrzymania nieruchomości wspólnej w wysokości niższej, niż przypadający na nich udział w nieruchomości wspólnej, powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej ustawa PIT), zawiera otwarty katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu.
Art. 10 ust. 1 w punktach od 1 do 8b zawiera najczęściej spotykane źródła przychodów, takie jak umowa o pracę, działalność gospodarcza, czy najem, jednakże w art. 10 ust. 1 pkt 9 wskazano, że tymi źródłami są także „inne źródła”, co wskazuje na otwarty katalog tychże źródeł. Rozwinięcie tychże „innych źródeł” ma z kolei miejsce w art. 20 ustawy PIT, ale także tutaj wskazanie źródeł nie ma charakteru wyczerpującego, gdyż art. 20 ust. 1 ustawy PIT wprost stanowi, iż „Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności...” i właśnie użycie sformułowania „w szczególności” wiąże się z nadal otwartym katalogiem źródeł przychodów.
W ocenie Wnioskodawcy, w sytuacji gdy podatnik poniesie wydatek (tu – na koszty utrzymania nieruchomości wspólnej) w wysokości faktycznie i prawnie niższej, niż wynikałoby to z posiadanego udziału w nieruchomości wspólnej, to uzyska z tego tytułu przychód (wzbogacenie), od którego winien odprowadzić daninę w postaci podatku. Taki przychód należy zakwalifikować, jako nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy PIT. Już w orzecznictwie dostrzeżono, że „pojęcie „nieodpłatnego świadczenia”, o czym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma szerszy zakres, niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy” (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 16 marca 2022 r., sygn. akt: I SA/Sz 968/21). Z „nieodpłatnym świadczeniem” będziemy zatem mieli do czynienia w tych przypadkach, w których otrzymujący odnosi określoną korzyść pod tytułem darmym, co oznacza, że nie świadczy nic w zamian ani obecnie, ani też w przyszłości. Pojęcie dochodu (przychodu) podatkowego można postrzegać w kategoriach potocznego znaczenia tego słowa (dochód, jako finansowa miara uzyskanych korzyści). Owe korzyści mogą polegać zarówno na zwiększeniu aktywów, jak i ograniczeniu pasywów. Istotne jest to, że w obu tych przypadkach nie występuje ekwiwalent od drugiej strony transakcji.
Wykładania pojęcia „inne nieodpłatne świadczenia” dokonała się w praktyce orzeczniczej. Zgodnie z nią, pojęcie to obejmuje wszelkiego rodzaju świadczenia, które są dokonywane bez pobierania jakiejkolwiek odpłatności i które jednocześnie charakteryzują się tym, że nie obejmują rzeczy jako przedmiotu świadczenia. Ich przedmiotem jest więc przede wszystkim świadczenie usług oraz bezpłatne udostępnienie określonych rzeczy lub praw. W orzecznictwie sądów administracyjnych z ostatnich lat ugruntował się pogląd, że pojęcie nieodpłatnego świadczenia ma na gruncie komentowanego przepisu szerszy zakres niż w prawie cywilnym i zawiera wszelkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, a także te wszystkie zdarzenia, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z poniesieniem kosztu lub inną formą ekwiwalentu, realne (tzn. przynoszące korzyść) przysporzenie majątku osobie fizycznej, mające konkretny i zindywidualizowany wymiar finansowy (dający się kwotowo przypisać tej osobie).
Tym samym uznać należy, iż zwolnienie z obowiązku ponoszenia części kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej (i przerzucenie tych kosztów na właścicieli innych lokali), oznacza przysporzenie po stronie zwolnionego z tego obowiązku członka wspólnoty i winien on z tego tytułu ponieść daninę publiczną.
Ad 2
W przypadku udzielenia odpowiedzi twierdzącej na pytanie 1 (i uznania, że powstaje przychód do opodatkowania), aktualizuje się drugie pytanie, tj. czy Wspólnota będzie miała z tego tytułu obowiązki płatnika, tj. obowiązek obliczenia, pobrania i wpłaty podatku do właściwego organu podatkowego. W ocenie Wnioskodawcy, takiego obowiązku po stronie Wspólnoty nie będzie.
Stosownie do treści art. 8 Ordynacji podatkowej, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Analizowana w niniejszej sprawie ustawa PIT nie wymienia Wspólnoty Mieszkaniowej we wskazanym stanie faktycznym, jako płatnika podatku dochodowego. W przypadku, gdy osoba fizyczna uzyskuje nieodpłatne świadczenie, które nie jest powiązane ani z wykonywaną działalnością gospodarczą, ani z pracą świadczoną w ramach stosunku pracy, przychód winien być umiejscowiony w źródle „inne”.
Płatnicy zaliczek (z ustawy PIT), wymienieni są w art. 31 tej ustawy (zakłady pracy), art. 33 (spółdzielnie produkcyjne), art. 34 (organy rentowe) oraz podmioty wymienione w art. 35 ustawy PIT, wśród których nie wymieniono wspólnot mieszkaniowych, w których obciążenie zaliczkami na poczet utrzymania nieruchomości wspólnej rozłożono pomiędzy zobowiązanych w wysokości odbiegającej od posiadanego przez nich udziału w nieruchomości wspólnej.
W takiej sytuacji przekazujący świadczenie nie pełni funkcji płatnika, tj. nie jest zobligowany do naliczenia i poboru zaliczek na podatek dochodowy od przychodu (dochodu) uzyskiwanego przez osobę otrzymującą świadczenie – w ogóle od takiego przychodu, w trakcie roku nie są pobierane zaliczki na podatek.
Oznacza to w konsekwencji, że to dany członek wspólnoty – „wzbogacony” niższym zobowiązaniem wobec wspólnoty winien po zakończeniu roku podatkowego dokonać we własnym zakresie samoobliczenia i wpłaty podatku do właściwego urzędu skarbowego.
Ocena stanowiska w sprawie
Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Przy czym, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnymi źródłami przychodów są m.in. określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 - inne źródła.
Na mocy art. 11 ust. 2 ww. ustawy:
Wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.
Z kolei, zgodnie z treścią art. 11 ust. 2a cytowanej ustawy:
Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:
1)jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2)jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu;
3)jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
4)w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
Jednocześnie należy zauważyć, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają legalnej definicji nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 11 ust. 1 i 2-2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Rozumienie tego pojęcia zostało jednak wypracowane w judykaturze.
Powyższe przepisy prowadzą do wniosku, że przychody zawsze wiążą się z pewnym przysporzeniem majątkowym, tj. korzyścią znajdującą, chociażby pośrednio, odzwierciedlenie w majątku podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.
Zatem przychód podatkowy będzie stanowiła ta wartość, która przyczyni się do przyrostu aktywów lub zmniejszeniu pasywów.
Powstanie przychodu ze świadczeń nieodpłatnych należy zatem rozważyć wtedy, gdy podatnik podatku dochodowego od osób fizycznych otrzymuje bez obowiązku świadczenia wzajemnego rzeczy lub prawa, bądź inne świadczenia lub też możliwość korzystania z rzeczy lub praw.
Podkreślenia wymaga fakt, że pojęcie nieodpłatnych świadczeń musi być zawsze interpretowane w konkretnym kontekście, a nie w oderwaniu od niego lub z pominięciem okoliczności realizacji pewnych uprawnień, zjawisk gospodarczych i zdarzeń prawnych. Istotną cechą świadczenia nieodpłatnego jest to, że otrzymujący świadczenie nie jest zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego.
Do tego, aby można było zaliczyć określone świadczenie do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie, zwiększając w ten sposób swoje przychody podatkowe.
W myśl art. 20 ust. 1 cytowanej ustawy,
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.
Państwa wątpliwości budzi kwestia skutków podatkowych ponoszenia przez członków wspólnoty kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej w wysokości niższej, niż przypadający na nich udział w nieruchomości wspólnej oraz ciążących na Państwu obowiązków płatnika, tj. obliczenia, pobrania i wpłaty podatku do właściwego organu podatkowego.
Kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia powyższych kwestii ma wykładnia pojęcia przychodu zdefiniowanego w cytowanym wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jak wynika z tego przepisu za przychód należy uznać otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze lub wartości pieniężne, jak również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W uchwałach z dnia 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02 oraz z 16 października 2006 r., sygn. akt FPS 1/06 Naczelny Sąd Administracyjny ustalił znaczenie tego terminu w oparciu o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, iż na gruncie tej ustawy termin „nieodpłatne świadczenie” ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym, obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.
W uchwale z dnia 24 maja 2010 r., sygn. akt II FPS 1/10 NSA potwierdził powyższe stanowisko uznając, że ma ono również zastosowanie do podatku dochodowego od osób fizycznych w stosunku do sytuacji wynikających z art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Kwestia rozumienia pojęcia „innych nieodpłatnych świadczeń” – w kontekście świadczeń pracowniczych – była również przedmiotem analizy Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 wskazał na obiektywne kryteria, którymi należy się kierować przy określaniu, czy w analizowanym przypadku mamy do czynienia z nieodpłatnym świadczeniem na rzecz pracownika. Przede wszystkim kryterium tym musi być obiektywna ocena, czy świadczenie leży w interesie pracownika, a jest tak wtedy, gdy stanowi ono realne przysporzenie majątkowe (korzyść), którego efekt jest uchwytny w majątku pracownika. Zastosowanie tego obiektywnego kryterium wyróżnienia świadczeń będących przychodem pracownika, zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, prowadzi do wniosku, że zaoszczędzenie wydatku przez pracownika może stanowić przysporzenie objęte podatkiem dochodowym. Taka ocena jest jednak poprawna tylko wtedy, gdy świadczenia te pracodawca spełnia na wniosek pracownika lub dysponując uprzednią zgodą pracownika na ich przyjęcie. Zgoda pracownika na skorzystanie ze świadczenia wyraża bowiem ocenę pracownika, że świadczenie – z punktu widzenia jego sytuacji zawodowej, życiowej, rodzinnej – jest celowe i przydatne, leży w jego interesie.
W konsekwencji, zdaniem Trybunału, przeprowadzona powyżej analiza pozwala na określenie cech istotnych kategorii „innych nieodpłatnych świadczeń” jako przychodu w rozumieniu art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Należy przyjąć, że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:
po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).
Ponadto warunkiem uznania, iż dane świadczenie w naturze stanowi nieodpłatne świadczenie w rozumieniu wskazanych wyżej przepisów podatkowych jest faktyczne otrzymanie świadczenia.
W świetle powyższego, dla uznania świadczenia za przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnik musi świadczenie otrzymać, świadczenie musi być spełnione w jego interesie i za jego zgodą, musi być korzystne dla podmiotu, a uzyskana korzyść musi być wymierna i przypisana indywidualnemu podmiotowi.
Tym samym uznać należy, iż zwolnienie z obowiązku ponoszenia części kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej (i przerzucenie tych kosztów na właścicieli innych lokali), oznacza przysporzenie po stronie zwolnionego z tego obowiązku członka wspólnoty i winien on z tego tytułu ponieść daninę publiczną.
W rezultacie stwierdzić należy, że wartość świadczeń w związku z ponoszeniem przez członków Wspólnoty kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej w wysokości niższej, niż przypadający na nich udział w nieruchomości wspólnej będzie generować po stronie członków Wspólnoty powstanie przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 i art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako przychód z nieodpłatnych świadczeń. W opisanej przez Państwa sytuacji spełnione są wszystkie przesłanki warunkujące uznanie świadczeń, o których mowa we wniosku, za nieodpłatne świadczenia, tj.:
-członkowie Wspólnoty, którzy ponosić będą koszty utrzymania nieruchomości wspólnej w wysokości niższej, niż przypadający na nich udział w nieruchomości wspólnej, wyrażą zgodę na otrzymywanie tych świadczeń,
-świadczenia te będą spełnione w ich interesie (a nie w interesie wszystkich członków Wspólnoty bądź samej wspólnoty) i przyniosą im korzyść w postaci uniknięcia wydatku, który musieliby ponieść,
-korzyść ta będzie wymierna i przypisana indywidualne każdemu z członków Wspólnoty, którzy ponosić będą koszty utrzymania nieruchomości wspólnej w wysokości niższej, niż przypadający na nich udział w nieruchomości wspólne (nie jest to korzyść dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów, tj. wszystkich członków Wspólnoty).
Jednocześnie przychód ten należy zaklasyfikować do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako przychód z innych źródeł. W związku z powyższym, na Państwu nie będą ciążyć obowiązki płatnika związane z obliczeniem, pobraniem i wpłatą podatku dochodowy od osób fizycznych.
Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Wskazać także należy, że niniejsza interpretacja odnosi się jedynie do kwestii będących przedmiotem Państwa zapytania.
Końcowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do oceny załączonych do wniosku dokumentów, jest związany wyłącznie opisem zdarzenia przyszłego przedstawionym przez Państwa i Państwa stanowiskiem. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny/zdarzenie przyszłe jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości Państwa stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego na dzień wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i muszą Państwo zastosować się do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w ….. . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).