
Temat interpretacji
Dotyczy skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
15 kwietnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 8 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 czerwca 2022 r. (wpływ 28 czerwca 2022 r.).
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1)Zainteresowany będący stroną postępowania:
- Pan T. M.
2)Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:
- Pani T. Ś.
Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Przedmiotem przewidywanego opodatkowania jest dochód uzyskany ze sprzedaży działki rolnej położonej w (...) o powierzchni 0,2590 ha KW prowadzona przez Sąd Rejonowy w (...) o numerze (...).
STAN PRAWNY DZIAŁKI nr (…) obręb (...).
Działka została nabyta do majątku wspólnego małżeńskiego przez Państwa przez pierwotną formę nabycia własności, czyli przez zasiedzenie.
Państwa zadaniem było udowodnienie przed sądem, że przez co najmniej 30 lat uprawiali Państwo, doglądali tej działki zgodnie z jej przeznaczeniem, a mianowicie wykorzystywali ją jako grunty rolne pod uprawę, spełniając również powinności wobec Urzędu Gminy, akcentując swoje władztwo i uprawnienia właścicielskie. Przez wymieniony okres, a nawet dłuższy, działka nie została porzucona, co podkreśla aspekt psychiczny posiadacza samoistnego zgodnie z wykładnią art. 336 K.C. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku kodeks cywilny (Dz.U. 2020.1740 tj.). Ponadto art. 140 K.C. mówi, że posiadacz samoistny realizuje uprawnienia właścicielskie. Udowodnienie przed sądem powyżej opisanego stanu rzeczywistego spowodowało, że Sąd Rejonowy w (...) w dniu 31 marca 2021 r. swoim postanowieniem sygn. akt (…) jedynie stwierdził nabycie do majątku wspólnego gospodarstwa rolnego przedmiotowej działki z dniem 27 maja 2019 roku, czym sformalizował istniejący stan faktyczny od przeszło 30 lat. Powołując się na powyższe okoliczności można uznać, że wymieniona wyżej nieruchomość jest w Państwa posiadaniu ponad 30 lat, a więc znacznie dłużej niż lat 5.
Konkludując: Sąd Rejonowy w (...) wydając postanowienie o zasiedzeniu wyeliminował długotrwałą rozbieżność między faktycznym wykonywaniem uprawnień właścicielskich, a stanem własności.
Ponadto:
Przedmiotową działkę rolną sprzedali Państwo jako aktywni rolnicy ponieważ od 22 lat prowadzili Państwo gospodarstwo rolne w miejscowości K. gmina (...), zaś grunty w (...) zostały dołączone do istniejącego gospodarstwa rolnego.
Należy zauważyć, że:
Przedmiotowa działka w ewidencji gruntów oznaczona jest symbolem R — grunty rolne i jako grunty rolne została zbyta, ponieważ nie dokonano formalnego wyłączenia jej z ewidencji gruntów rolnych i nie została podzielona na działki budowlane. Nie występowali Państwo o wydanie warunków zabudowy. Cel na jaki zostanie przeznaczona przez nowych właścicieli nie jest Państwu znany. Wyżej wymienione grunty rolne objęte są miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego uchwalonym uchwałą Rady Miejskiej w (...) z 23 grudnia 2015 r. i objęta jest symbolem (…).
Zgodnie z art. 36 ust. 4 z 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2021 poz. 741), jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego, albo jego zmianą wartość nieruchomości wzrosła, właściciel lub użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość, wójt, burmistrz lub prezydent miasta pobiera jednorazową opłatę ustaloną w tym planie.
A także:
Postępowanie w sprawie jednorazowej opłaty planistycznej (forma podatku) z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w związku z uchwaleniem lub zmianą planu może być wszczęte w terminie 5 lat od dnia w którym plan miejscowy albo jego zmiany stały się obowiązujące.
Mimo tego, że zasiedzenie zostało usankcjonowane prawnie z dniem 27 maja 2019 r. czyli przed upływem 5 lat, zgodnie z pismem Burmistrza Miasta i Gminy (...) nr (…) z 29 lipca 2021 roku brak jest podstaw do naliczenia opłaty planistycznej.
Przedmiotowa nieruchomość została sprzedana 8 grudnia 2021 roku. Akt Notarialny Repertorium (…).
Pytanie
Czy istnieje obowiązek uiszczenia podatku dochodowego od sprzedaży nieruchomości przed upływem 5 lat formalnego posiadania nieruchomości nabytej na zasadzie zasiedzenia?
Państwa stanowisko w sprawie
Stoją Państwo na stanowisku, że podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu zbycia nieruchomości gruntowej działki rolnej położonej w (...) obręb (...) o powierzchni 0,2590 ha KW prowadzona przez Sąd Rejonowy w (...) o numerze (…) 8 grudnia 2021 roku nie występuje w sytuacji zasiedzenia nieruchomości.
Zasiedzenie jest instytucją, która sankcjonuje trwający od dłuższego czasu stan faktyczny posiadania, w tym przypadku 30 lat. Warunkami niezbędnymi do zasiedzenia jest posiadanie samoistne i nieprzerwane, oraz odpowiedni upływ czasu, a także co najważniejsze używanie nieruchomości zgodnie z przeznaczeniem, co zostało potwierdzone przez Sąd. Przy spełnieniu powyższych przesłanek posiadacz nabywa formalne potwierdzenie prawa własności. Warunkiem nabycia własności nie jest natomiast orzeczenie sądu stwierdzające nabycie własności. Orzeczenie takie stanowi potwierdzenie nabycia własności i jest orzeczeniem deklaratywnym, czyli stwierdzającym bezsporne zaistnienie pewnych faktów, na które można się powołać w celu np. dokonania wpisu prawa własności do księgi wieczystej.
Ponadto jednym z bardzo istotnych warunków zasiedzenia jest ciągłe i systematyczne regulowanie stosownych należności podatkowych przez cały okres zasiedzenia, czyli dokonywanie czynności cywilno — prawnych spoczywających i obowiązujących właściciela. Z powyższego wynika obiektywna przesłanka, że prawo winno działać równorzędnie w obie strony. Gdyby nastąpiło zaniechanie z Państwa strony w wypełnianiu właścicielskich obowiązków podatkowych wobec Gminy (...) wówczas, po odpowiednim postępowaniu administracyjnym właścicielem przedmiotowej nieruchomości zostałby inny podmiot. W tym przypadku należało wykazać przed Sądem, że trwało to co najmniej 30 lat. Wynika z tego, że od 30 lat jesteście Państwo właścicielami faktycznymi. Nadmieniają Państwo, że przed Sądem również należało wykazać 30 letnie użytkowanie gruntu zgodne z jego przeznaczeniem, czyli jako grunty uprawne. Zdają sobie Państwo sprawę, że właścicielstwo faktyczne jest bezpośrednią i jedyną podstawą prawną do uzyskania właścicielstwa formalnego, co oczywiście może budzić wątpliwości nie do usunięcia w prawidłowo prowadzonym postępowaniu podatkowym. Wobec powyższego odwołują się Państwo do zastosowania art. 2a, Ordynacji Podatkowej (Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. — Ordynacja podatkowa (Dz.U. 2019.900, tj. z dnia 2019.05.14), który brzmi: „nie dające się usunąć wątpliwości, co do przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyć podatnika”, a także do orzecznictwa sądownictwa polskiego jak i TSUE. Przy czym z interpretacji tego przepisu przez Ministra Finansów wynika, że „jakie rozwiązanie jest korzystniejsze dla podatnika, wskazuje sam podatnik”.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:
Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d)innych rzeczy,
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c- przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, a przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu ma moment jej nabycia.
Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że:
1.Przedmiotem wniosku jest działka nabyta do majątku wspólnego małżeńskiego przez Państwa przez pierwotną formę nabycia własności, czyli przez zasiedzenie.
2.Państwa zadaniem było udowodnienie przed sądem, że przez co najmniej 30 lat uprawiali Państwo, doglądali tej działki zgodnie z jej przeznaczeniem, a mianowicie wykorzystywali ją jako grunty rolne pod uprawę, spełniając również powinności wobec Urzędu Gminy, akcentując swoje władztwo i uprawnienia właścicielskie.
3.Przez wymieniony okres, a nawet dłuższy, działka nie została porzucona.
4.Udowodnienie przed sądem powyżej opisanego stanu rzeczywistego spowodowało, że sąd rejonowy w dniu 31 marca 2021 r. swoim postanowieniem stwierdził nabycie do majątku wspólnego gospodarstwa rolnego przedmiotowej działki z dniem 27 maja 2019 roku, czym sformalizował istniejący stan faktyczny od przeszło 30 lat.
5.Przedmiotowa nieruchomość została sprzedana 8 grudnia 2021 roku.
Jak stanowi art. 172 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):
Posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie).
Zgodnie z art. art. 172 § 2 Kodeksu cywilnego:
Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.
Zasiedzenie jest zatem instytucją, która sankcjonuje trwający od dłuższego czasu stan faktyczny posiadania i jest sposobem nabywania własności. Warunkami niezbędnymi do zasiedzenia jest posiadanie samoistne i nieprzerwane oraz odpowiedni upływ czasu. Przy spełnieniu powyższych przesłanek posiadacz nabywa prawo własności. Warunkiem nabycia własności nie jest natomiast orzeczenie sądu stwierdzające nabycie własności. Orzeczenie takie stanowi potwierdzenie nabycia własności i jest orzeczeniem deklaratywnym, czyli stwierdzającym zaistnienie pewnych faktów, na które można się powołać w celu, np. dokonania wpisu prawa własności do księgi wieczystej. W jego treści jest wskazywana data nabycia własności nieruchomości w drodze zasiedzenia (tj. moment, na jaki spełnione zostały przesłanki zasiedzenia). Datą nabycia własności nieruchomości nie jest natomiast data wydania postanowienia o zasiedzeniu, ani też data uprawomocnienia się tego postanowienia.
W niniejszej sprawie nabyli Państwo działkę przez zasiedzenie z dniem 27 maja 2019 r. Sprzedaż działki 8 grudnia 2021 r. stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem do sprzedaży tej działki doszło przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie w drodze zasiedzenia. W konsekwencji przychód ze sprzedaży działki podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych ze względu na to, że nie upłynął 5-letni okres, o którym mowa w przywołanym powyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.
Zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy:
Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.
Z treści art. 30e ust. 5 ww. ustawy:
Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.
Na podstawie art. 30e ust. 4 ww. ustawy:
Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:
1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
Zgodnie z art. 19 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
W myśl art. 19 ust. 3 cytowanej ustawy:
Wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.
Stosownie do art. 19 ust. 4 ww. ustawy:
Jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający.
Stosownie do przepisu art. 22 ust. 6d ww. ustawy:
Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadku i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Przez ciężary spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c).
Natomiast zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy:
Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6d ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.
W związku z powyższym, opodatkowaniu podlega dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości (art. 19 ww. ustawy) oraz kosztami uzyskania tego przychodu (art. 22 ust. 6d ustawy).
Jednakże od tej zasady ustawodawca przewidział wyjątek w art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia nieruchomości, ich części lub udziału w nieruchomościach, wchodzących w skład gospodarstwa rolnego; zwolnienie nie dotyczy przychodu uzyskanego z odpłatnego zbycia gruntów, które w związku z tym odpłatnym zbyciem utraciły charakter rolny.
Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 28 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2019 r.:
Wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia nieruchomości, ich części lub udziału w nieruchomościach, wchodzących w skład gospodarstwa rolnego; zwolnienie nie dotyczy przychodu uzyskanego z odpłatnego zbycia gruntów, które w związku z tym odpłatnym zbyciem utraciły charakter rolny.
Zgodnie z art. 2 ust. 4 cytowanej ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o gospodarstwie rolnym, oznacza to gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym.
W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2020 r., poz. 333):
Za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.
Stosownie do treści art. 1 wskazanej ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.
W celu ustalenia, jakie rodzaje gruntów wchodzą w skład gospodarstwa rolnego - co decyduje o zakresie zwolnienia od podatku dochodowego przychodu ze sprzedaży gruntów - należy odnieść się do klasyfikacji zawartej w rozporządzeniu Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie ewidencji gruntów i budynków z dnia 27 lipca 2021 r. (Dz. U. z 2021 r. poz. 1390 ze zm.).
Zgodnie z § 8 wskazanego rozporządzenia:
1. użytki gruntowe wykazywane w ewidencji dzielą się na następujące grupy:
1) grunty rolne;
2) grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione;
3) grunty zabudowane i zurbanizowane;
4) grunty pod wodami;
5) tereny różne.
2. W przypadku użytków, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, w ewidencji wykazuje się także klasy bonitacyjne ustalone zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy.
Stosownie natomiast do treści § 9 tego rozporządzenia:
- grunty rolne, o których mowa w § 8 ust. 1 pkt 1, dzielą się na:
1. użytki rolne, do których zalicza się:
a. grunty orne, oznaczone symbolem R,
b. łąki trwałe, oznaczone symbolem Ł,
c. pastwiska trwałe, oznaczone symbolem Ps,
d. sady, oznaczone symbolem S,
e. grunty rolne zabudowane, oznaczone symbolem Br,
f. grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, oznaczone symbolem Lzr,
g. grunty pod stawami, oznaczone symbolem Wsr,
h. grunty pod rowami, oznaczone symbolem W;
nieużytki, oznaczone symbolem N.
Z treści powołanych przepisów wynika, że zastosowanie zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od łącznego spełnienia następujących przesłanek:
- zbywane grunty muszą być sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako grunty orne, sady, łąki trwałe, pastwiska trwałe, grunty rolne zabudowane, grunty pod stawami, grunty pod rowami oraz grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza,
- muszą stanowić gospodarstwo rolne (tj. obszar gruntów o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej) lub jego część składową,
- grunty nie mogą utracić wskutek odpłatnego zbycia rolnego charakteru.
Jeżeli zatem zostaną zachowane te warunki, przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości będzie mógł korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego.
Wyjaśnienia wymaga jednak, że podstawowym warunkiem uznania gruntów za gospodarstwo rolne jest ich powierzchnia określana jako norma obszarowa. Jeżeli łączna powierzchnia będących własnością lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, w tym spółki nieposiadającej osobowości prawnej, gruntów sklasyfikowanych jako użytki rolne, niezajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza, przekracza 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowią one gospodarstwo rolne w rozumieniu cytowanego wyżej art. 2 ustawy o podatku rolnym. W sytuacji, gdy grunt nie spełnia normy obszarowej, nie może być uznany za gospodarstwo rolne.
Poza tym, jedną z przesłanek wymienionych w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest konieczność zachowania charakteru rolnego gruntu. Dla oceny, czy dokonana transakcja skutkuje utratą charakteru rolnego gruntu decydujący jest przede wszystkim:
- cel jego nabycia,
- faktyczny zamiar nabywcy, co do dalszego przeznaczenia nieruchomości (bądź inne okoliczności związane z daną transakcją).
Wykładnia celowościowa art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że zamiarem ustawodawcy nie było objęcie zwolnieniem wszystkich przychodów z odpłatnego zbycia gospodarstw rolnych, a jedynie takich, które zbywca wykorzystywał w swojej działalności rolniczej, następnie sprzedał w tym samym celu – do wykorzystywania w działalności rolniczej nabywcy. Świadczy o tym bezspornie przesłanka negatywna zwolnienia zawarta w treści tego przepisu po średniku (utrata charakteru rolnego gruntów).
Ustawodawca w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych używa określenia „w związku” i nie definiuje, co należy rozumieć przez to pojęcie. Niewątpliwie więc chodzi mu o językowe, potoczne rozumienie tego pojęcia. Oznacza to, że chodzi o każdy związek, w następstwie którego grunty tracą swój charakter rolny, byle tylko można było go powiązać ze sprzedażą. Może to być związek uprzedni, rozumiany jako przygotowawczy do sprzedaży, bezpośrednio związany ze sprzedażą, czy też będący skutkiem sprzedaży. Zatem utrata charakteru rolnego musi być powiązana ze sprzedażą, choć ten związek nie może być tak rozumiany, że z chwilą dokonania czynności powinna nastąpić zmiana charakteru gruntu. Dla oceny utraty charakteru rolnego gruntu znaczenie mają okoliczności faktyczne, a nie formalnoprawne związane z charakterem gruntu wskazanym w ewidencji gruntów i budynków. Okoliczności te mogą dotyczyć zarówno podatnika, jak i nabywcy, którego zakres działalności bądź czynności faktyczne podejmowane przez niego przed zawarciem umowy, czy też w związku z zawartą umową, wskazują na to, że kupuje nieruchomość z zamiarem wykorzystania jej na cele inne niż rolne.
Oceniając spełnienie przesłanki dotyczącej zachowania charakteru rolnego gruntu należy zwrócić uwagę przede wszystkim na faktyczny zamiar nabywcy co do dalszego przeznaczenia nieruchomości. Zamiar ten wynikać może z charakteru działalności prowadzonej przez nabywcę, jak również innych okoliczności związanych z daną transakcją. Należy ponadto wskazać, że utrata charakteru rolnego w związku ze sprzedażą może wystąpić bezpośrednio po sprzedaży, ale może również nastąpić dopiero w przyszłości, jednakże w momencie sprzedaży strony umowy powinny być świadome celu zakupu i przeznaczenia gruntów.
O utracie charakteru rolnego gruntów świadczy wyłączenie tych gruntów z produkcji rolnej, polegające na faktycznym przekształceniu sposobu ich użytkowania, niezależnie od statusu prawnego tych gruntów i zmian w stosownych ewidencjach i dokumentach. Przy ocenie utraty charakteru rolnego nie jest zatem podważany czy kwestionowany status prawny gruntów, lecz ocenie podlega całokształt okoliczności faktycznych, które mogą świadczyć o utracie ich rolnego sposobu użytkowania. Nie przesądza o tym wyłącznie oświadczenie kupującego, bowiem decydującymi w tym względzie są okoliczności faktyczne, takie jak zamiar nabywcy co do ich wykorzystywania. Przykładowo, nabycie gruntów powinno nastąpić w celu utworzenia gospodarstwa rolnego bądź jego powiększenia.
Naczelny Sąd Administracyjny podkreśla, że ocena spełnienia przesłanek zwolnienia wynikających z art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych musi uwzględnić wszystkie, znane w dniu dokonywania sprzedaży, okoliczności dotyczące sposobu wykorzystywania gruntu przez nabywcę, w tym również obiektywnie i niewątpliwie wskazujące na to, że w wyniku sprzedaży charakter gruntu ulegnie zmianie. O możliwej zmianie charakteru gruntu mogą świadczyć takie okoliczności jak: położenie sprzedanej nieruchomości, jej wielkość, przydatność do działalności rolniczej po sprzedaży, rodzaj działalności prowadzonej przez nabywcę itp. Samo zaś oświadczenie nabywcy o włączeniu nabywanej działki do gospodarstwa rolnego złożone w akcie notarialnym w świetle okoliczności faktycznych może okazać się niemiarodajne i niewystarczające dla zastosowania zwolnienia (zob. wyrok NSA z 22 maja 2015 r., sygn. II FSK 378/14).
Jednocześnie utraty charakteru rolnego, do którego w swej dyspozycji odwołuje się art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie należy utożsamiać bezpośrednio oraz wyłącznie z utratą tego charakteru w sensie prawnym, ale jak wykazano powyżej – przede wszystkim w sensie faktycznym. W związku z tym, że w art. 21 ust. 1 pkt 28 ww. ustawy nie odwołano się do klasyfikacji gruntów, ich formalne dalsze klasyfikowanie do gruntów rolnych, jak również opłacanie podatku rolnego, nie ma istotnego znaczenia dla tej oceny (zob. wyrok WSA w Gdańsku z 19 sierpnia 2015 r., sygn. I SA/Gd 667/15).
Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że:
1.Przedmiotową działkę rolną sprzedali Państwo jako aktywni rolnicy ponieważ od 22 lat prowadzili Państwo gospodarstwo rolne.
2.Działka rolna będąca przedmiotem sprzedaży miała powierzchnię 0,2590ha i została dołączona do istniejącego gospodarstwa rolnego.
3.Przedmiotowa działka w ewidencji gruntów oznaczona była symbolem R — grunty rolne i jako grunty rolne została zbyta. Cel na jaki zostanie przeznaczona przez nowych właścicieli nie jest Państwu znany.
W ocenie tutejszego organu okoliczności wskazane we wniosku nie pozwalają stwierdzić, że sprzedana działka nie utraciła charakteru rolnego. Brak jakiejkolwiek wiedzy zbywającego grunt wchodzący w skład gospodarstwa rolnego o zamiarach nabywcy co do sposobu wykorzystania tego gruntu wyklucza możliwość zastosowania przepisu art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeżeli podatnikowi nie są znane zamiary z jakimi nabywca gruntu dokonał jego zakupu, to nie można stwierdzić czy grunt utracił charakter rolny.
Skoro nie uwiarygodnili Państwo faktu, że sprzedana działka nie utraciła charakteru rolnego, ponieważ nie posiadają Państwo wiedzy o celu ich nabycia i zamierzeniach co do ich dalszego wykorzystywania przez nabywcę, to nie można stwierdzić, że do przychodu z tej sprzedaży znajduje zastosowanie zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Podkreślenia wymaga, że wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe są wyjątkiem, istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej, powszechności i równości opodatkowania. Muszą więc być interpretowane ściśle, a ich zastosowanie nie może odbywać się na podstawie wykładni rozszerzającej. Zaznaczyć również należy, że zastosowanie zwolnienia z opodatkowania leży w interesie podatnika, więc to po jego stronie spoczywa obowiązek wykazania, że spełnia przesłanki do zwolnienia.
Dokonana 8 grudnia 2021 r. sprzedaż działki nabytej 27 maja 2019 r. w drodze zasiedzenia r. stanowi dla Państwa źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie przychód ten, nie jest objęty zwolnieniem przedmiotowym określonym w art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż z wniosku nie wynika, że po sprzedaży grunty te nie utraciły charakteru rolnego.
Zatem sprzedaż działki rolnej podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zgodnie z art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja opiera się na opisie stanu faktycznego, który przedstawili Państwo we wniosku – nie potwierdza natomiast, czy opisane okoliczności rzeczywiście miały miejsce.
Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Pan T. M. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…).
Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
