Skutki podatkowe otrzymania przedsiębiorstwa w ramach nieodpłatnego działu spadku oraz darowizny. - Interpretacja - 0115-KDIT3.4011.1014.2021.3.JS

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 31 marca 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT3.4011.1014.2021.3.JS

Temat interpretacji

Skutki podatkowe otrzymania przedsiębiorstwa w ramach nieodpłatnego działu spadku oraz darowizny.

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 grudnia 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 14 grudnia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie m.in. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który dotyczy m.in. skutków podatkowych otrzymania przedsiębiorstwa w ramach nieodpłatnego działu spadku oraz darowizny. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 11 marca 2022 r. (data wpływu). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pan zarządcą sukcesyjnym i prowadzi przedsiębiorstwo po zmarłym ojcu (JDG) podlegające wpisowi do CEiDG. W czerwcu został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia przez rodzinę (żona zmarłego przedsiębiorcy oraz troje dzieci). Małżeństwo miało wspólność majątkową na skutek czego do małżonki należy 5/8 całości majątku natomiast do dzieci po 1/8 całego majątku. W dziale spadku który ma nastąpić, rodzeństwo oraz żona zmarłego chcą się zrzec swoich udziałów w przedsiębiorstwie na rzecz Pana (jedno z dzieci). Wówczas należałoby do Pana 1/2 majątku i 1/2 do małżonki zmarłego. Matka chce dokonać darowizny swojej części firmy na rzecz Pana, który podejmie działalność na własne nazwisko. Przedsiębiorstwo stanowiłoby od tej chwili Pana własność.

W uzupełnieniu wniosku w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych wskazał Pan natomiast, że:

zakres Pana wątpliwości w podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy:

skutków podatkowych otrzymania części przedsiębiorstwa w spadku;

skutków podatkowych otrzymania w ramach darowizny części przedsiębiorstwa;

własną pozarolniczą działalność gospodarczą rozpoczął Pan od 9 grudnia 2021 r. Zarządcą sukcesyjnym w firmie po zmarłym ojcu został Pan 22 czerwca 2020 r. Zakres usług świadczony w ramach obu przedsiębiorstw jest taki sam i jest to produkcja części do silników spalinowych;

dochody przedsiębiorstwa w spadku były opodatkowane podatkiem liniowym, a teraz są ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych;

jest Pan zarządcą sukcesyjnym. Został Pan zgłoszony przez ojca na zarządcę sukcesyjnego 26 listopada 2018 r., ojciec zmarł 22 czerwca 2020 r. Zarządcą sukcesyjny został Pan ustanowiony 22 czerwca 2022 r. zgodnie z historią wpisu z CEiDG;

dziedziczy Pan po zmarłym ojcu na podstawie ustawy;

na pytanie:

odnośnie fragmentu zawartego w opisie sprawy - W dziale spadku który ma nastąpić, rodzeństwo oraz żona zmarłego chcą się zrzec swoich udziałów w przedsiębiorstwie na rzecz wnioskodawcy (jedno z dzieci). – proszę wyjaśnić:

jaka czynność prawna będzie miała dokładnie miejsce?

czy powyższe oznacza, że „otrzyma” Pan udziały w przedsiębiorstwie w ramach nieodpłatnego działu spadku, czy nieodpłatnego zniesienia współwłasności?

kiedy ww. czynność prawna będzie miała miejsce?

odpowiedział Pan, że :

będzie miał miejsce dział spadku i darowizna,

udziały otrzyma Pan w ramach nieodpłatnego działu spadku i darowizny,

wyżej wymieniona czynność będzie miała miejsce w maju lub w czerwcu;

żaden ze spadkobierców nie odrzucił spadku ani nie zrzekł się dziedziczenia. Postanowienia aktu poświadczenia dziedziczenia stanowią o równym podziale spadku w wysokości ¼ spadku dla każdego ze spadkobierców.

Pytania

1.Czy na skutek wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego i przejęcia przedsiębiorstwa w spadku przez Pana, czyli jedno z dzieci zmarłego, powstanie przychód podatkowy z działalności gospodarczej?

2.Czy na skutek przyjęcia darowizny przez Pana od mamy w postaci części przedsiębiorstwa (posiadanej przez mamę w skutek wspólnoty małżeńskiej) i zrzeczenia się udziałów w przedsiębiorstwie pozostałych członków rodziny, powstanie u Pana obowiązek podatkowy z tytułu spadków i darowizn?

3.Czy na skutek wygaśnięcia zarządcy sukcesyjnego i przejęcia przedsiębiorstwa przez Pana nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych?

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej dotyczy pytania nr 1 i 3 (podatek dochodowy od osób fizycznych. Wniosek w zakresie pytania nr 2 (podatek od spadków i darowizn) jest przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Pana stanowisko w sprawie

w zakresie pytania pierwszego – Pana zdaniem nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na art. 21 ust 1 pkt 125 ustawy o PIT;

w zakresie pytania trzeciego - Pana zdaniem nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

 Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Pana ojciec prowadził jednoosobową działalność gospodarczą. Pana ojciec zmarł w czerwcu 2020 r. i od tego czasu jest Pan zarządcą sukcesyjnym i prowadzi Pan przedsiębiorstwo po zmarłym ojcu. Z aktu poświadczenia dziedziczenia wynika, że do żony należy 5/8 majątku zmarłego, a do jego trójki dzieci – w tym Pana – 1/8. W ramach nieodpłatnego działu spadku otrzyma Pan udziały w przedsiębiorstwie od rodzeństwa i Pana matki, które oni odziedziczyli po Pana ojcu. Dodatkowo w ramach darowizny Pana matka przekaże Panu udział w przedsiębiortwie, który wynikał z wspólności majątkowej małżeńskiej – Pana rodzice mieli wspólność majątkowa małżeńską. W wyniku nieodpłatnego działu spadku między spadkobiercami zmarłego oraz darowizny od Pana matki stanie się Pan jednym właścicielem przedsiębiorstwa.

Wątpliwości Pana sprowadzają się do ustalenia, czy w przypadku otrzymania przedsiębiorstwa po zmarłym ojcu w wyniku nieodpłatnego działu spadku oraz darowizny powstanie po Pana stronie obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 5a pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

ilekroć w ustawie mowa jest o przedsiębiorstwie – oznacza to przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

W myśl art. 551 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.):

przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5)koncesje, licencje i zezwolenia;

6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8)tajemnice przedsiębiorstwa;

9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 ww. ustawy).

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 powyższej ustawy:

przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

W związku z tym należy wskazać, że obok pieniędzy i wartości pieniężnych, ustawodawca  za przychody uważa również wartość otrzymanych świadczeń w naturze. Świadczenia w naturze to takie świadczenia, w przypadku których przedmiot świadczenia jest inny niż pieniądz lub wartość pieniężna. Będą to w szczególności różnego rodzaju świadczenia rzeczowe, chociaż przedmiotem świadczenia mogą być również prawa.

Powyższe związane jest z przyjętą zasadą kompletności opodatkowania, w myśl której opodatkowaniu powinny podlegać niemal wszelkie przysporzenia majątkowe, a nie tylko  te o charakterze pieniężnym. W przypadku świadczeń w naturze przychody powstają dopiero  z chwilą ich otrzymania.

Z kolei na podstawie art. 11 ust. 2 cytowanej ustawy:

wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł  ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Z uwagi na fakt, że część udziałów w przedsiębiorstwie ma Pan otrzymać w ramach nieodpłatnego działu spadku konieczne jest odwołanie się do regulacji Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 924 ww. kodeksu spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego).

Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Natomiast postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Powyższe wyjaśnienie oznacza, że dniem nabycia spadku przez spadkobiercę jest data śmierci spadkodawcy.

Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

Z instytucją działu spadku mamy natomiast do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Jeżeli więc spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych (art. 1035 ww. kodeksu).

Zgodnie z zapisem art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego dział spadku może nastąpić na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Zatem do momentu zniesienia współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. Na podstawie art. 1038 § 1 Kodeksu cywilnego sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku. § 2 wskazuje, że umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku.

W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom stosownie do wielkości ich udziałów, przechodzą na nich. Ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Tak więc na skutek działu spadku następuje „konkretyzacja” składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Jeżeli zatem wartość składników majątku nabytych w wyniku działu spadku jest zgodna z udziałem posiadanym przed działem spadku – na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych nie następuje nabycie podlegające opodatkowaniu, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą, jak i stan jej majątku osobistego.

Dział spadku, w wyniku którego udział w składnikach majątku przedsiębiorstwa nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności. Jednakże nabycie przedsiębiorstwa –składników majątku zmarłego - w drodze działu spadku w części przekraczającej udział spadkowy stanowi nabycie w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeżeli nabycie to jest nieodpłatne, to rodzi ono określone skutki podatkowe w rozumieniu przepisów ustawy. Otrzymując nieodpłatnie – w wyniku działu spadku – część przekraczającą udział spadkowy podatnik uzyskuje przysporzenie majątkowe mające konkretny wymiar finansowy.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy  w drodze zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego czy działu spadku, jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym.

Z powyższego wynika, że jeżeli spełnione są wymienione wyżej warunki, dział spadku nie może być rozpatrywany w kategoriach nabycia podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Natomiast wszelkie przypadki gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (składnikami majątku przedsiębiorstwa), jak też stan jej majątku osobistego. W sytuacji natomiast, gdy dział spadku ma charakter nieodpłatny, a na skutek jego dokonania dotychczasowy udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z przysporzeniem, mającym konkretny wymiar finansowy. To z kolei, w związku z faktem, że nabycie rzeczy lub praw majątkowych na podstawie działu spadku nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, powoduje powstanie obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, na skutek osiągnięcia przychodu z tzw. innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym, w wyniku planowanego działu spadku otrzyma Pan składnik majątku o wartości przewyższającej udział Pana w spadku po zmarłym ojcu. Tym samym w wyniku nieodpłatnego nabycia powyższych składników wchodzących w skład masy spadkowej, nastąpi po Pana stronie przysporzenie majątkowe (uzyskane nieodpłatnie, gdyż bez żadnego ekwiwalentu finansowego), które stanowić będzie – w tej części, w której pozostali spadkobiercy przekazali na rzecz Pana swoje udziały – przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wartość nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa wyżej ustala się według uregulowań  art. 11 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami tego rodzaju.

Zgodnie jednak z art. 21 ust. 1 pkt 125 ww. ustawy:

wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20.

W myśl art. 21 ust 20 ww. ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 125 oraz 125a, nie mają zastosowania do świadczeń otrzymywanych na podstawie stosunku pracy, pracy nakładczej lub umów będących podstawą uzyskiwania przychodów zaliczonych do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2.

Z wykładni językowej tego zwolnienia, a zwłaszcza z wykładni zawartego w nim zwrotu „wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b” wynika, że do powyższego zwolnienia uprawnione są osoby, które otrzymają świadczenia nieodpłatnie od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie natomiast z art. 14 ust. 3 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2021 r., poz. 1043):

do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1)do grupy I - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2)do grupy II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3)do grupy III - innych nabywców.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że w wyniku opisanego powyżej planowanego nieodpłatnego działu spadku otrzyma Pan od spadkobierców (osób zaliczonych  do II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn) składnik majątku o wartości przewyższającej wartość udziału w spadku jaki przysługiwał Panu po zmarłym ojcu to osiągnie Pan przychód ze źródła, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten korzysta jednak ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 tej ustawy i w rezultacie nie jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu takiego nabycia.

Odnosząc się natomiast do Pana wątpliwości w zakresie skutków podatkowych darowizny przedsiębiorstwa od Pana matki należy z uwagi na brak definicji pojęcia „darowizna” w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ponownie odnieść się do regulacji zawartych w Kodeksie cywilnym.

Zgodnie z art. 888 § 1 ww. kodeksu:

przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Celem darowizny jest  więc dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego – do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

W myśl zaś art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Stosownie do art. 1 ust. pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

W interpretacji z 21 marca 2022 r. znak 0111-KDIB2-3.4015.220.2021.4.BB dotyczącej podatku od spadku i darowizn w zakresie darowizny od Pana matki Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził m.in., że:

planowana umowa darowizny – zgodnie z przytoczonymi wyżej przepisami – będzie podlegała regulacjom ustawy o podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jednakże, z uwagi na fakt, że umowa darowizny zostanie zawarta pomiędzy osobami wymienionymi w zamkniętym katalogu określonym w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (tj. pomiędzy Panem a Pana mamą), to będzie korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a powołanej ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym, otrzymanie przez Pana składników majątku przedsiębiorstwa podlegających przepisom ustawy od spadków i darowizn, zgodnie z treścią cyt. art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wyklucza możliwość zastosowania do tej czynności prawnej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym możliwość powstania z tego tytułu przychodu podatkowego.

Podsumowując, w związku z nieodpłatnym działem spadku składników przedsiębiorstwa powstanie u Pana przychód z innych źródeł, który będzie jednak podlegał zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast planowana darowizna części przedsiębiorstwa od Pana matki podlega regulacjom ustawy o podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn i tym samym otrzymane przez Pana przysporzenie w ramach tej umowy w ogóle nie podlega przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 tej ustawy. Tym samym planowane czynności – nieodpłatnego działu spadku udziałów w przedsiębiorstwie oraz darowizna części przedsiębiorstwa nie spowoduje u Pana powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym stanowisko Pana należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz opiera się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).