Wydatki ponoszone przez Pana tytułem zapłaty kwoty zasądzonej przez sąd nie mogą stanowić kosztu podatkowego z tytułu działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki cywilnej, ponieważ świadczenie to samo w sobie nie jest nakierowane na osiągnięcie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie jego źródła.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 sierpnia 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty pieniężnej zasądzonej przez sąd.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 26 października 2022 r. (data wpływu 2 listopada 2022 r.). 

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego przedstawiony ostatecznie w uzupełnieniu wniosku.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą "A” s.c. Spółka w związku z prowadzoną działalnością dzierżawi lokal gastronomiczny. Wydzierżawiający pobrał z tego tytułu należny czynsz za miesiąc sierpień, wrzesień i październik 2016r. Czynsz ten został przez Pana zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. Przez okres , którego dotyczy wniosek oraz za wszystkie miesiące roku poprzedniego i roku 2016 tj. za m-ce styczeń -grudzień 2016r. płacił Pan czynsz do wydzierżawiającego. Wpłaty czynszu za 12 miesięcy roku 2015 i 2016 zaliczył Pan do kosztów uzyskania przychodów.

Wydzierżawiający przy uzyskaniu kredytu inwestycyjnego obciążył umowę dzierżawy prawem, na mocy którego wierzyciel, tj. bank,  może z niej dochodzić zaspokojenia wierzytelności. Najemca o tym fakcie nie został poinformowany.

Wynajmujący znalazł się w trudnej sytuacji finansowej i zaprzestał spłacać kredyt. Najemca ze strony banku otrzymał w dniu (…) marca 2019 r. wezwanie do zapłaty kwoty  66 663,00 zł, tj. równowartości zapłaconego wcześniej wynajmującemu czynszu za miesiące sierpień, wrzesień i październik 2016 r. Najemca odmówił zapłaty uzasadniając, że czynsz zapłacił wynajmującemu. Bank wystąpił do sądu. Sąd Okręgowy w (…) Wydział Gospodarczy  zasądził (…) czerwca 2021 r. na rzecz banku  zapłatę kwoty będącej równowartością zapłaconego czynszu za miesiące sierpień, wrzesień i październik 2016 r. Wyrok się uprawomocnił w dniu (…) lipca 2021 roku i od tego dnia miał Pan obowiązek zapłaty zobowiązania. Sąd okręgowy w (…) Wydział Gospodarczy w wyroku z dnia (…) czerwca 2021 roku nie powołał podstawy prawnej zasądzenia od spółki cywilnej zapłaty kwoty o równowartości zapłaconego wcześniej czynszu.

Spółka cywilna zapłaciła zasądzoną kwotę 66 663,00 PLN na rzecz banku w dniu 8 września 2021r. Tak więc raz kwota 66 663,00 PLN została zapłacona wynajmującemu tytułem czynszu za m-ce sierpień, wrzesień i październik 2016r. A drugi raz została wpłacona do banku na podstawie wyroku.

Zapłata kwoty 66 663,00 zł zasądzona przez sąd jest wpłatą na poczet kredytu inwestycyjnego zaciągniętego przez wynajmującego, a zabezpieczonego na przychodach z najmu. Kwota zasądzona przez sąd jest o równowartości czynszu z tytułu najmu lokalu gastronomicznego dla spółki w której jest Pan wspólnikiem za miesiące sierpień, wrzesień i październik 2016r.

Kwota 66 663,00 zł zasądzona przez sąd stanowi ponowną zapłatę czynszu , który już wcześniej zapłacił Pan wydzierżawiającemu. W związku z powyższym posiada Pan roszczenie cywilno-prawne względem wynajmującego.

Posiada Pan na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczony obowiązek podatkowy w świetle art. 3 ust.1 oraz ust.1a ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021r..poz.1128, z późń.zm.)

Działalność gospodarczą prowadzi Pan od (…) marca 2001r.

Dochody z działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki cywilnej opodatkowane są na zasadach ogólnych. Dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych prowadzi Pan podatkową księgę przychodów i rozchodów.

W spółce cywilnej posiada Pan 50% udziału w zysku .

Dnia 31 maja 2009 przez spółkę została podpisana umowa dzierżawy. Umowa ta została podpisana na 15 lat. Spółka cywilna , w której jest Pan wspólnikiem, nie uwzględniła w kosztach uzyskania przychodów zapłaconej kwoty na rzecz banku.

Zapłata zasądzonej kwoty ma związek z prowadzoną działalnością spółki cywilnej , gdyż w dzierżawionym lokalu prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą.

Pytanie

Czy zapłata przez spółkę cywilną zasądzonej przez Sąd Okręgowy w (...) wydział gospodarczy tytułem czynszu kwoty 66 663,00 zł na rzecz banku, pomimo wcześniejszej jego zapłaty wydzierżawiającemu, stanowi proporcjonalnie do udziałów w zyskach i kosztach spółki u wspólnika spółki S.J. koszty uzyskania przychodu w pozarolniczej działalności gospodarczej ?

Pana stanowisko w sprawie

Uważa Pan, że  zapłata przez spółkę cywilną zasądzonej przez Sąd Okręgowy w (…) Wydział Gospodarczy tytułem czynszu kwoty 66 663,00 zł na rzecz banku, pomimo wcześniejszej jego zapłaty wydzierżawiającemu, stanowi proporcjonalnie do udziałów w zyskach i kosztach spółki u wspólnika spółki S.J. koszty uzyskania przychodu w pozarolniczej działalności gospodarczej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 poz. 1128 ze zm.):

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego między poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli między jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodów istnieje związek przyczynowy.

Zatem warunkiem uznania wydatku poniesionego przez podatnika za koszt uzyskania przychodów jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

-    został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodów podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

-jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

-pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

-poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

-został właściwie udokumentowany,

-nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, które nie są wymienione w art. 23 ust. 1 omawianej ustawy podatkowej. Koszty ponoszone przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów.

Wyrażenie „w celu osiągnięcia przychodu” zawarte we wskazanym przepisie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oznacza, że nie wszystkie wydatki ponoszone przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością pomniejszają przychody. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu między tym wydatkiem a osiągnięciem przychodów musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tych przychodów, zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów.

Należy zauważyć, że przez sformułowanie „w celu” należy rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu), a dążenie podatnika ma przymiot „celowości”. Przy czym możliwe jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatku, który – racjonalnie oceniając – mógłby przyczynić się do powstania przychodów, czy ich zwiększenia, nawet jeżeli przychód faktycznie nie wystąpi.

Możliwość kwalifikowania konkretnego wydatku jako kosztu uzyskania przychodów jest uzależniona od rzetelnej i całościowej oceny tego, czy w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności, przy zachowaniu należytej staranności, podatnik w momencie dokonywania wydatku mógł i powinien przewidzieć, że wydatek ten przyczyni się do powstania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów.

Dokonując oceny charakteru ponoszonego przez Pana wydatku należy rozstrzygnąć, czy spełnia on kryteria określone w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz czy nie podlega wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 23 ust. 1 tej ustawy. Jednocześnie sam fakt nieobjęcia ustawowym wykazem wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów nie jest wystarczający do podatkowej kwalifikacji kosztu. Brak takiego wydatku w katalogu kosztów negatywnych nie skutkuje automatycznym przyjęciem, że stanowi on koszt podatkowy.

Pogląd przeciwny, zgodnie z którym do kosztów podatkowych zalicza się wszelkie koszty związane z prowadzoną działalnością gospodarczą (z wyłączeniem wymienionych w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) jest zbyt daleko idący i abstrahuje od wskazanego w art. 22 ust. 1 omawianej ustawy podatkowej celu poniesienia kosztu, a w rezultacie nie znajduje oparcia w treści tego przepisu. Uprawnione jest bowiem przyjęcie założenia, że gdyby zamiarem ustawodawcy było uznanie za koszty uzyskania przychodów wszelkich kosztów ponoszonych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej, nadałby temu przepisowi takie właśnie brzmienie.

Obowiązkiem podatnika jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów jest wykazanie związku między poniesieniem kosztu a uzyskaniem przychodów, zgodnie z dyspozycją powołanego art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Musi to być zatem taki wydatek, którego związek z prowadzoną działalnością nie budzi wątpliwości, a obowiązek wykazania tego związku należy do podatnika. Kwalifikacja wydatków do kosztów uzyskania przychodów ze względu na kryterium celowości leży bowiem w gestii podatnika. Należy jednak mieć na uwadze, że prawidłowość dokonanej kwalifikacji podlega ocenie organów podatkowych.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej. Spółka w związku z prowadzoną działalnością dzierżawi lokal gastronomiczny. Wydzierżawiający pobrał z tego tytułu należny czynsz za miesiąc sierpień, wrzesień i październik 2016r. Czynsz ten został przez Pana zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. Wydzierżawiający przy uzyskaniu kredytu inwestycyjnego obciążył umowę dzierżawy prawem, na mocy którego wierzyciel, tj. bank,  może z niej dochodzić zaspokojenia wierzytelności. Wynajmujący znalazł się w trudnej sytuacji finansowej i zaprzestał spłacać kredyt. Ze strony banku otrzymał Pan w dniu (…) marca 2019 r. wezwanie do zapłaty kwoty  66 663,00 zł, tj. równowartości zapłaconego wcześniej wynajmującemu czynszu za miesiące sierpień, wrzesień i październik 2016 r. Odmówił Pan zapłaty uzasadniając, że czynsz zapłacił wynajmującemu. Sąd Okręgowy w (…) Wydział Gospodarczy  zasądził  25 czerwca 2021 r. na rzecz banku  zapłatę kwoty będącej równowartością zapłaconego czynszu za miesiące sierpień, wrzesień i październik 2016 r. Wyrok się uprawomocnił w dniu 17 lipca 2021 roku i od tego dnia miał Pan obowiązek zapłaty zobowiązania. Spółka cywilna zapłaciła zasądzoną kwotę 66 663,00 PLN na rzecz banku w dniu 8 września 2021r. Tak więc raz kwota 66 663,00 PLN została zapłacona wynajmującemu tytułem czynszu za miesiące sierpień, wrzesień i październik 2016r. A drugi raz została wpłacona do banku na podstawie wyroku. Wskazał Pan, że zapłata kwoty 66 663,00 zł zasądzona przez sąd jest wpłatą na poczet kredytu inwestycyjnego zaciągniętego przez wynajmującego, a zabezpieczonego na przychodach z najmu. Kwota zasądzona przez sąd jest o równowartości czynszu z tytułu najmu lokalu gastronomicznego dla spółki w której jest Pan wspólnikiem za miesiące sierpień, wrzesień i październik 2016r. Kwota 66 663,00 zł zasądzona przez sąd stanowi ponowną zapłatę czynszu, który już wcześniej zapłacił Pan wydzierżawiającemu. W związku z powyższym posiada Pan roszczenie cywilno-prawne względem wynajmującego.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że kwota zasądzona przez sąd nie może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. Wydatek na czynsz najmu za miesiące sierpień, wrzesień i październik 2016 r. został już przez Pana zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.

Jak wskazał Pan w przedstawionym opisie stanu faktycznego, zapłata kwoty 66 663,00 zł zasądzona przez sąd jest wpłatą na poczet kredytu inwestycyjnego zaciągniętego przez wynajmującego, a zabezpieczonego na przychodach z najmu. Kwota 66 663,00 zł zasądzona przez sąd stanowi ponowną zapłatę czynszu , który już wcześniej zapłacił Pan wydzierżawiającemu. Zatem nie można drugi raz uznać za koszt tych wydatków, które zostały już zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

W przedstawionych okolicznościach stanu faktycznego stwierdzić należy, iż oceniając wydatki ponoszone przez Pana z tytułu zapłaty kwoty zasądzonej przez sąd, nie można wykazać związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy zapłatą kwoty 66 663,00 zł, a uzyskanym przez Pana przychodem z działalności gospodarczej. Celem zapłaty tej kwoty jest bowiem wyłącznie wykonanie przez Pana zobowiązania zasądzonego przez sąd na rzecz banku (zaspokojenie roszczeń cywilnoprawnych), a nie uzyskanie przychodu z działalności gospodarczej.

A zatem, mając na uwadze ww. przepisy oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny, należy stwierdzić, że wydatki ponoszone przez Pana tytułem zapłaty kwoty zasądzonej przez sąd nie mogą stanowić kosztu podatkowego z tytułu działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki cywilnej, ponieważ świadczenie to samo w sobie nie jest nakierowane na osiągnięcie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie jego źródła.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

-zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.

-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)  z zastosowaniem art. 119a;

2)  w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)  z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).