Efektem działań podejmowanych przez Wnioskodawcę są m.in.:

-dokumentacja projektowa,

-specyfikacja techniczna zaprojektowanych interfejsów do komunikacji z zewnętrznymi serwisami,

-kod oprogramowania,

-opracowanie i nadzór nad procesem wdrażania oprogramowania na docelowym środowisku klienta.

Wnioskodawca dostarcza kod oprogramowania oraz wszelką dokumentację w zakresie projektu kodu do Kontrahenta i przenosi na niego prawo autorskie zgodnie z art. 74 ustawy  o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Działalność Wnioskodawcy polegała więc na zaprojektowaniu, zaprogramowaniu, optymalizacji oprogramowania oraz na jego ulepszaniu i modyfikowaniu przy wykorzystaniu najnowszych dostępnych rozwiązań technologicznych. Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie były projektami powtarzalnymi, ponieważ każdy nowy program komputerowy wymaga indywidualnego podejścia, tj. w szczególności odpowiedniego zasobu wiedzy i znajomości technologii oraz dotyczy różnych środowisk programowych, sprzętowych lub biznesowych. Wykonywane przez Wnioskodawcę prace dostarczały wartość dodaną dla funkcjonowania oprogramowania oraz nie miały charakteru działań rutynowych, ani okresowych zmian, lecz były systematycznym (uporządkowanym, zaplanowanym, metodycznym, wg ustalonego przez Wnioskodawcę schematu) działaniem podejmowanym w celu osiągnięcia założonych celów, tj. rozwojem konkretnego oprogramowania informatycznego, mającego na celu wytworzenie oprogramowania i wdrożenie nowych funkcjonalności. Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej opracowywał nowe lub ulepszone produkty niewystępujące dotychczas w praktyce gospodarczej, a zarazem na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniały się  od rozwiązań już funkcjonujących. Jego działalność miała więc charakter twórczy - rezultatem jego pracy był wytwór intelektu, który powstał w oparciu o wiedzę, doświadczenie oraz rozwiązania technologiczne.

Wytwarzane przez Wnioskodawcę oprogramowanie, jak również jego wytworzona wskutek ulepszenia lub rozwinięcia część oraz inne formy jego wyrażenia (dokumentacja projektowa, specyfikacja techniczna) - podlegają ochronie jak utwór literacki zgodnie z art. 74  w zw. z art. 1 ust. 2 pkt. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Oprogramowanie projektowane, tworzone i optymalizowane przez Wnioskodawcę będącego architektem powstało w ramach prowadzonej przez Niego działalności stanowiącej działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym za działalność badawczo‑rozwojową uznaje się działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności podejmował prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy  z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2021 r.  poz. 478 z późn. zm.), ponieważ w ramach prowadzonej działalności nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym między innymi z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, w celu stworzenia nowych zastosowań (nowych produktów, procesów lub usług), w postaci innowacyjnego oprogramowania. Działalność Wnioskodawcy nie obejmuje badań naukowych. Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach tworzenia Oprogramowania nie były wykonywane  pod kierownictwem osób trzecich, a sposób wykonania czynności nie był Wnioskodawcy przez nikogo narzucony. Wnioskodawca sam wyznaczał czas oraz miejsce pracy, samodzielnie projektował i dobierał odpowiednie narzędzia do stworzenia oprogramowania. Jednocześnie należy podkreślić, że w związku z tak wykonywaną działalnością Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze zarówno w kontekście odpowiedzialności za jakość i ewentualne wady świadczonych usług, niepewności efektu i metod dojścia do umówionego rezultatu, jak  i ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich wynikającą z bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa. Działalność rozwojowa Wnioskodawcy polegała w szczególności  na projektowaniu, wytwarzaniu i optymalizacji Oprogramowania, przy czym Wnioskodawca dokonywał również ulepszenia/modyfikacji wytworzonego przez siebie Oprogramowania, będącego rezultatem własnej pracy twórczej.

Tym samym należy wskazać, że w wyniku modyfikacji również powstały odrębne utwory (kody źródłowe) podlegające ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim  i prawach pokrewnych. Zdarzało się również, że Wnioskodawca rozwijał istniejące już oprogramowanie autorstwa innych osób, przy czym nie nabywał autorskich praw majątkowych do programu komputerowego od innych podmiotów. Należy przy tym wskazać, że w wyniku opisanych powyżej prac także dochodziło do powstania nowego programu komputerowego (utworu) lub jego części autorstwa Wnioskodawcy, podlegającego ochronie na podstawie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

W ramach umowy Wnioskodawca zobowiązuje się za wynagrodzeniem do przeniesienia  na rzecz Kontrahenta autorskich praw majątkowych do wszelkich utworów w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 4 lutego 1994 r., które zostaną stworzone przez Wnioskodawcę w wyniku realizacji postanowień umowy. Tym samym należy uznać, że autorskie prawa majątkowe do programu w okresie ich tworzenia przysługują Wnioskodawcy, a następnie są cedowane na Kontrahenta. Przy czym wskazać należy, że Wnioskodawca nie nabywał majątkowych praw autorskich od innych podmiotów, a jedynie w procesie prac rozwojowych tworzy nowe utwory (autorskie kody źródłowe).

W przypadku modyfikowania (rozwijania) lub ulepszania Oprogramowania zdarzało się,  że modyfikowanie to odbywało się już po przeniesieniu na Kontrahenta praw majątkowych do utworzonego przez Wnioskodawcę uprzednio Oprogramowania. W takiej sytuacji autorskie prawa majątkowe do utworu wytworzonego pierwotnie przysługiwały Kontrahentowi, bowiem zostały na niego przeniesione zgodnie z brzmieniem umowy,  a Wnioskodawca dokonywał modyfikacji na jego zlecenie. Wskazać jednak należy,  że w przypadku dalszego rozwijania Oprogramowania (do którego prawa zostały scedowane na Kontrahenta uprzednio), w ramach prowadzonych dalszych prac rozwojowych dochodziło do powstania nowego utworu (unikalnego kodu źródłowego), do którego prawa następnie również były przenoszone przez Wnioskodawcę na Kontrahenta. Tak więc, właścicielem rozwijanego, ulepszanego, modyfikowanego Oprogramowania (utworu) był Zleceniodawca, a Wnioskodawca dokonywał jedynie jego rozwinięcia, ulepszenia, modyfikacji, przy czym Wnioskodawca nie był jednocześnie użytkownikiem prawa do rozwijanego, ulepszanego, modyfikowanego programu na podstawie licencji wyłącznej, a także niewyłącznej.

Wnioskodawca, zgodnie z umową, uzyskuje wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług oraz  z tytułu przeniesienia wszystkich autorskich praw majątkowych, wraz z prawem  do udzielania zezwolenia na wykonywanie praw pokrewnych, na wszystkich polach eksploatacji wymienionych w umowie. Zgodnie z umową może się więc zdarzyć,  że Wnioskodawca będzie świadczył usługi, za które wynagrodzenie nie będzie związane  z przeniesieniem praw autorskich. Wnioskodawca planuje jednak objąć preferencyjną stawką wyłącznie dochody ze sprzedaży autorskich praw majątkowych do wszelkich utworów w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 4 lutego 1994 r., które zostały stworzone przez Wnioskodawcę w wyniku prowadzonych prac rozwojowych. „Wszelkie utwory” obejmują stworzone Oprogramowanie oraz jego części - ulepszenia/modyfikacje. Tym samym dochody te należy zakwalifikować jako dochody  ze sprzedaży autorskich praw majątkowych do programu komputerowego. Wnioskodawca przenosi wszelkie autorskie prawa majątkowe, wraz z prawem do udzielenia zezwolenia na wykonywanie praw pokrewnych, dotyczące programów komputerowych opracowanych w wyniku świadczenia usług lub w związku z nimi, na podstawie umowy, na następujących polach eksploatacji:

-trwałe lub tymczasowe powielanie w całości lub części, za pomocą dowolnych środków oraz w dowolnej formie, w tym poprzez ładowanie do pamięci, wyświetlanie, wykonywanie, przesyłanie, zapisywanie w pamięci,

-tłumaczenie, adaptację, przerabianie lub dokonywanie dowolnych innych zmian (w tym tzw. reverse engineering),

-publiczne rozpowszechnianie, w tym najem i dzierżawę programu komputerowego i jego kopii.

Ponadto, zgodnie z umową w przypadku zakończenia usług w danym miesiącu i objętych danym zamówieniem Spółki, Wnioskodawca dostarcza Kontrahentowi potwierdzenie przeniesienia na niego praw - w formie podpisanego oświadczenia, którego wzór został również określony w umowie, nie później niż łącznie z fakturą wystawianą w ostatnim miesiącu. Zgodnie z umową przeniesienie autorskich praw majątkowych następuje odpłatnie. Reasumując, świadczone przez Wnioskodawcę usługi polegały na projektowaniu, tworzeniu i optymalizacji oprogramowania i jego części, a wszystkie opisane we wniosku utwory są programami komputerowymi lub ich częściami, a całość wytworzonego  i ulepszonego przez Wnioskodawcę oprogramowania, o którym mowa we wniosku została zrealizowana w ramach prowadzonej działalności rozwojowej.

Ponieważ wytworzenie Oprogramowanie jest zbyt dużym projektem, aby mogło zostać zrealizowane przez jedną osobę, tworzone jest w zespołach, dlatego też każdy z członków zespołu jest współtwórcą powstającego Oprogramowania. Niemniej jednak prowadzane prace są podzielone na konkretne zadania, które realizowane są przez poszczególnych członków zespołu. Możliwe jest jednak ich wyodrębnienie na poziomie: kodu (instrukcji)  do już istniejącego Oprogramowania, poprzez stworzenie całych metod (realizujących pojedyncze funkcjonalności), po klasy (odpowiedzialne za dostarczenie zbioru funkcjonalności) i serwisy w całości (które realizują pewne zadania biznesowe). Wnioskodawca wskazuje, że efektem prac prowadzonych przez Niego w ramach zespołu programistów jest każdorazowo odrębny program komputerowy podlegający ochronie  na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Ponadto Wnioskodawca podkreśla, że wytworzone przez niego Oprogramowanie powstało w ramach prowadzonej bezpośrednio przez Niego działalności badawczo-rozwojowej, prowadzonej  w celu wytworzenia nowych, ulepszonych produktów, procesów lub usług. W efekcie prowadzonych przez Niego prac w zakresie wytwarzania, rozwijania, ulepszania  i modyfikowania opisanego we wniosku oprogramowania (części oprogramowania), powstało odrębne autorskie prawo do programu komputerowego, podlegające ochronie  na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Przez cały okres 2021 r. Wnioskodawca prowadził na bieżąco odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów szczegółową ewidencję, o której mowa w art. 30cb ustawy o PIT.  W związku z tym, że przepisy nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji, sporządzana jest ona elektronicznie, w postaci arkusza kalkulacyjnego, obejmującego comiesięczne zestawienie dokumentów i informacji wymaganych przepisami ustawy o PIT. Ewidencja prowadzona przez Wnioskodawcę zapewnia wyodrębnienie poszczególnych autorskich praw do programu komputerowego oraz ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów oraz dochodu (straty) przypadających na każde z takich praw, a także wyodrębnienie kosztów, o których mowa  w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przypadających  na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu. Ponadto, ponieważ wysokość kwalifikowanego dochodu  z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu  z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym  i wskaźnika nexus obliczonego według wzoru wskazanego w ustawie, Wnioskodawca wylicza tzw. wskaźnik nexus według wzoru wskazanego w ustawie dla każdego wytworzonego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

W odpowiedzi na wezwanie z dnia 24 lutego 2022 r. doprecyzował Pan wniosek  o następujące informacje:

Wnioskodawca w ramach działalności gospodarczej opracowuje nowe, modyfikuje oraz ulepsza produkty, procesy, usługi niewystępujące dotychczas w Jego praktyce gospodarczej lub na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już u Niego funkcjonujących.

Wnioskodawca prowadzi (od 1 stycznia 2021r.) na bieżąco odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję.

Odrębna ewidencja jest prowadzona od początku realizacji działalności badawczo‑rozwojowej zmierzającej do wytworzenia kwalifikowanych praw IP, na podstawie wskazanej we wniosku umowy, z których dochody w roku 2021 Wnioskodawca zamierza objąć preferencyjną 5% stawką podatku.

Wnioskodawca osiąga dochód z tytułu odsprzedania prawa majątkowego do części/ fragmentu/elementu, który powstał w efekcie Jego pracy twórczej. Wnioskodawca osiąga więc dochody ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Efektem prac prowadzonych przez Wnioskodawcę w ramach zespołu programistów jest każdorazowo odrębny program komputerowy podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Prawa autorskie do tak wytworzonych programów przysługują Wnioskodawcy i nikt inny nie ma do nich żadnych praw. Wytworzone prawa Wnioskodawca każdorazowo przenosi (sprzedaje) na Kontrahenta, zgodnie  z postanowieniami umowy.

Pytanie

Czy w opisanym w stanie faktycznym zdarzeniu Wnioskodawca jest uprawniony  do zastosowania stawki 5 %, wynikającej z art. 30ca ustawy o PIT od kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej uzyskanego w 2021 roku z tytułu przeniesienia autorskich praw majątkowych do zaprojektowanego i wytworzonego przez niego oprogramowania?

Pana stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „ustawa o PIT”), jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.  W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o PIT, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:

a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany  i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Zgodnie z art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1)  odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie,  z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;

2)  są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;

3)  wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Jak wskazał Wnioskodawca, czynności podejmowane przez niego w ramach umowy nie były wykonywane pod kierownictwem osób trzecich, a sposób wykonania czynności nie był Wnioskodawcy przez nikogo narzucony. Ponadto w związku z wykonywaną działalnością Wnioskodawca ponosił ryzyko gospodarcze w kontekście odpowiedzialności za jakość  i ewentualne wady świadczonych usług oraz ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich. Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatek  od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.

W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy, kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:

1. patent,
2. prawo ochronne na wzór użytkowy,
3. prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
4. prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
5. dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
6. prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
7. wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2018 r. poz. 432),
8. autorskie prawo do programu komputerowego

- podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.

Autorskie prawo do programu komputerowego lub jego części objęte są ochroną na mocy art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej „ustawa o PAIPP”). Zgodnie  z art. 74 ust. 2 wyżej powołanej ustawy, ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Ustawa kwalifikuje programy komputerowe jako utwory będące przedmiotem jego ochrony i to już z momentem ich wytworzenia,  bez konieczności spełnienia jakichkolwiek wymogów formalnych. Przedmiotem ochrony prawa autorskiego mogą być poszczególne elementy lub nawet krótkie fragmenty programu, jeśli tylko spełniają wymogi podane w art. 1 ust. 1 ustawy o PAIPP, tj. elementy programu jako takiego, a więc instrukcje działania dla komputera lub ich zestawy (wyr. TS  z 22 grudnia 2010 r., C-393/09). Do programów komputerowych stosuje się również wyrażoną w art. 1 ust. 3 ustawy o PAIPP zasadę, że chronione są także dzieła w postaci nieukończonej, np. wersja pre-alfa, alfa lub beta programu, wydanie testowe lub demonstracyjne (A. Michalak red., Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2019 - art. 74).

Zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy o PAIPP programy komputerowe mogą być wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi. Podkreślenia wymaga,  że przedmiotem ochrony na zasadach przewidzianych w powyższych regulacjach jest również utwór w wersji nieukończonej od momentu utrwalenia.

Zgodnie z objaśnieniami podatkowymi z dnia 15 lipca 2019 r. Ministerstwa Finansów dotyczącego preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej - IP BOX: pojęcie "program komputerowy" nie powinno być rozumiane wąsko, lecz szeroko, w szczególności obejmując interfejs, gdy ten spełnia warunek interoperacyjności programu komputerowego z oprogramowaniem i sprzętem komputerowym, co musi być ustalone w każdym przypadku oddzielnie na podstawie rzeczywistych ustaleń, a nie tylko formalnych postanowień, na przykład umownych. Program komputerowy obejmuje więc jego funkcjonalne części składowe, takie jak: kod źródłowy, opis procedur operacyjnych, zestawienie danych w informacjach konwersacyjnych  i dialogowych oraz kod wynikowy i interfejs.

W doktrynie oraz orzecznictwie wskazuje się także, że: „materiały są traktowane jako jeden ze sposobów wyrażenia programu komputerowego, pod warunkiem że są szczegółowe  w stopniu umożliwiającym postępującemu rutynowo programiście "zakodować"  je do postaci kodu źródłowego bądź przeprowadzić tę operację za pomocą odpowiedniego oprogramowania” (A. Michalak red., Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2019 - art. 74) oraz, że „Nie ma znaczenia, jaki kształt bądź formułę przybiorą w konkretnym przypadku przygotowawcze materiały projektowe, przykładowo mogą być to odręczne notatki, wydruk, dokumentacja techniczna, wytwórcza bądź użytkowa” (wyr. SA w Łodzi z 4 lutego 2010 r., I ACa 912/09, niepubl.; wyr. SA w Łodzi  z 27 lutego 2013 r., I ACa 1157/12). Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, nie podlegają ochronie. Natomiast pojęcie tworzenia  i ulepszania programów komputerowych należy rozumieć szeroko - jest to bowiem pewien proces, od pomysłu i analizowania możliwości napisania nowego kodu źródłowego  lub odpowiedniej modyfikacji, projektowania, przez fizyczne pisanie kodu, aż do testowania  i wdrażania, bez których nie ma możliwości wprowadzenia produktu finalnego w postaci nowej aplikacji, czy też funkcjonalności w aplikacji już istniejącej. Zdaniem Wnioskodawcy  w celu poprawnego zastosowania preferencji IP Box wobec autorskiego prawa do programu komputerowego należy nadać mu znaczenia funkcjonalne, celowościowe i rozszerzające,  w zgodzie z najbardziej istotnym międzynarodowym kontekstem przepisów o IP Box, czyli Raportem OECD BEPS Plan Działania nr 5. Zgodnie z akapitem 34 tego Raportu, copyrighted software, nie tylko program komputerowy chroniony prawem autorskim, ale szerzej oprogramowanie chronione prawem autorskim, może zawierać się w katalogu kwalifikowanych IP jako aktywo funkcjonalnie ekwiwalentne do patentu. OECD wskazuje,  że oprogramowanie chronione prawem autorskim dzieli podstawowe cechy patentów, ponieważ jest nowatorskie, nieoczywiste i użyteczne, a zatem zasadniczo wynika  z prowadzenia innowacyjnej działalności badawczo-rozwojowej, której prowadzenie powinny stymulować przepisy o IP Box. OECD stwierdza także, że nie wszystkie jurysdykcje zapewniają ochronę patentową oprogramowania i dlatego wielu podatników, którzy wytwarzają oprogramowanie, musi posiadać prawa autorskie, zamiast polegać na ochronie patentowej. Włączenie oprogramowania chronionego prawem autorskim do definicji funkcjonalnie równoważnych kwalifikowanych IP zapewnia również, że różne traktowanie oprogramowania na mocy prawa patentowego różnych jurysdykcji nie ma wpływu na to, czy dochody z oprogramowania mogą korzystać z różnych regulacji IP Box.

W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie - definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów - podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być, zgodnie z wykładnią celowościową i kontekstualną (ww. Raport OECD), uznane  za kwalifikowane IP w świetle rozszerzającej wykładni art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac  badawczo-rozwojowych.

Jak wskazano we wniosku, udział współtwórców w tworzeniu programu komputerowego  w tym wypadku ma charakter wertykalny, czyli polega m.in. na uczestnictwie w różnych etapach powstawania programu.

Jak wskazuje się w literaturze odnoszącej się do prawa autorskiego i praw pokrewnych  - J. Krysińska (w:) Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. W. Machała,  R. M. Sarbiński, Warszawa 2019, LEX - "program komputerowy powstaje etapami.  W uproszczeniu proces ten przedstawia się następująco:

a.  sformułowanie/oznaczenie celu/problemu;

b.  analiza problemu (określenie informacji/danych wejściowych oraz stworzenie koncepcji, sposobu postępowania w celu osiągnięcia pożądanego stanu końcowego, czyli uzyskania oczekiwanych informacji wyjściowych przy uwzględnieniu ograniczeń sprzętowych  i środowiska programowego (platformy softwarowej);

c.  projektowanie algorytmu (przez pojęcie algorytmu należy rozumieć zbiór reguł postępowania mający na celu przetworzenie informacji wejściowych w informacje wyjściowe w skończonej liczbie kroków/działań); istotne jest to, że może istnieć wiele algorytmów służących rozwiązaniu tego samego problemu);

d.  implementacja algorytmu, tj. zapisanie programu w postaci flow chart (dokumentacja projektowa) i następnie przetłumaczenie go do formy kodu źródłowego programu, który  to kod następnie powinien zostać poddany procesowi przetwarzania np. kompilacji, asemblacji itp. w celu otrzymania kodu wykonywalnego;

e.  testowanie (przyjmując uproszczoną definicję - jest to postępowanie mające na celu wykrycie usterek programu komputerowego powodujących jego nieprawidłowe działanie, które wynikają z błędu programisty na jednym z etapów tworzenia programu, najczęściej  w procesie tworzenia kodu źródłowego);

f.  eksploatacja".

W takich przypadkach prawa autorskie do programu komputerowego mogą przysługiwać jego współtwórcom na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w którym przewidziano, że "współtwórcom przysługuje prawo autorskie wspólnie". Zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, każdy  ze współtwórców może wykonywać prawo autorskie do swojej części utworu mającej samodzielne znaczenie, bez uszczerbku dla praw pozostałych współtwórców. Wnioskodawca w opisie stanu faktycznego wskazał, że rozwija oprogramowanie poprzez udział  w tworzeniu kodu źródłowego. Stworzenie nowego kodu źródłowego prowadzi w istocie  do powstania nowego oprogramowania komputerowego lub ulepszeniu funkcjonalności dotychczas istniejącego oprogramowania, poprzez poszerzenie go o nowe zastosowania. Praca polegająca na wykonywaniu tych czynności ma charakter jednoznacznie twórczy,  nie jest efektem działań powtarzalnych, a jej wynikiem jest zmodyfikowany, stworzony  od początku kod źródłowy, będący nowym wytworem intelektu podlegającym ochronie prawnej z art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, do którego Wnioskodawca traci prawa własności, z chwilą przeniesienia ich na kontrahenta.

Wobec tego, mając na względzie szeroką definicję programu komputerowego oraz pojęcia „tworzenia” programów komputerowych Wnioskodawca twierdzi, że każdy ze wskazanych efektów prac stanowi utwór i jest objęty ochroną w rozumieniu art. 74 ustawy o PAIPP. Zdaniem Wnioskodawcy prawo autorskie do programów komputerowych wytwarzanych przez Niego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w kontekście przedstawionej we wniosku działalności zalicza się  do kwalifikowanych praw własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 ustawy  o PIT, gdyż jest ono wymienione w zamkniętym katalogu praw własności intelektualnych sprecyzowanych w tym przepisie, podlega ochronie na podstawie ustawy o PAIPP, a jego przedmiot został wytworzony przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej bezpośrednio przez Niego działalności opisanej we wniosku, która Jego zdaniem stanowi działalność badawczo-rozwojową. Zgodnie z art. 5a pkt 38 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm., dalej „ustawa  o PIT”) działalność badawczo-rozwojowa oznacza działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2021 r. poz. 478 z późn. zm.) prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy  i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania,  do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe  i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Prace rozwojowe prowadzone przez Wnioskodawcę miały charakter twórczy, ponieważ służyły stworzeniu nowych i oryginalnych rozwiązań, a inwencja i zaprojektowanie tych rozwiązań leżało w całości po stronie Wnioskodawcy. Działania Wnioskodawcy polegały więc na projektowaniu, wytwarzaniu, implementacji, rozwijaniu, ulepszaniu i modyfikowaniu oprogramowania, a wynagrodzenie z tytułu wykonywanych czynności było wynagrodzeniem za przeniesienie praw do programu komputerowego. Ponadto działania Wnioskodawcy obejmowały nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane  do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Wytworzone oprogramowanie stanowi oryginalny wytwór pracy twórczej oraz przedmiot ochrony Prawa autorskiego. Prace wykonywane przy stworzeniu Oprogramowania przez Wnioskodawcę obejmowały wykorzystywanie wiedzy i umiejętności w zakresie narzędzi informatycznych  i oprogramowania do projektowania i tworzenia nowych produktów i usług.

Obok powyższych regulacji wskazuje się również, że działalność badawczo-rozwojowa powinna mieć charakter nowatorski, twórczy, nieprzewidywalny, metodyczny oraz być możliwa do przeniesienia lub odtworzenia (Podręcznik Frascati 2015 - Zalecenia dotyczące pozyskiwania i prezentowania danych z zakresu działalności badawczej i rozwojowej, OECD). Działalność podejmowana przez Wnioskodawcę polega na tworzeniu nowego programu komputerowego w odpowiedzi na zapotrzebowanie biznesowe Kontrahentów. Działania  te stanowią prace rozwojowe w rozumieniu przedmiotowych ustaw. Polegają one bowiem na wykorzystaniu nowej i istniejącej wiedzy, tj. wiedzy i narzędzi programistycznych, języków programowania, znanych algorytmów, do zaprojektowania nowych i ulepszonych rozwiązań. Zdaniem Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny, jego działalność spełnia powyższe kryteria:

-jest nowatorska i twórcza - Wnioskodawca tworzy Oprogramowanie lub części Oprogramowania w zależności od potrzeb Kontrahenta, z którym współpracuje, mające na celu zwiększenie innowacyjności rozwiązań programistycznych;

-jest nieprzewidywalna - Wnioskodawca wykonuje zadania na zlecenie Kontrahenta, który oczekuje określonych skutków, ale proces tworzenia danego rozwiązania (oprogramowania), pomimo korzystania z istniejących metod informatycznych i języków programistycznych, powoduje wytworzenie całkowicie nowego rozwiązania;

-jest metodyczna - Wnioskodawca wykonuje zadania zgodnie z harmonogramem współpracy, dokumentuje je i wykonuje zgodnie z oczekiwaniami Kontrahenta i przedstawionymi przez niego wymaganiami,

-możliwa do przeniesienia lub odtworzenia: celem Wnioskodawcy, w ramach wykonywanej przez Niego działalności gospodarczej jest przeniesienie autorskich praw majątkowych z oprogramowania lub części oprogramowania, co nierozerwalnie wiąże się z koniecznością jego odtworzenia.

Odnosząc się natomiast do aspektu systematyczności, Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie  z objaśnieniami podatkowymi z dnia 15 lipca 2019 r. Ministerstwa Finansów dotyczącego preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej - IP BOX spełnienie tego kryterium „nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego okresu przez jaki działalność taka ma być prowadzona, ani też od istnienia planu, co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności  w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną,  tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.” Wnioskodawca prowadzi prace według harmonogramu w oparciu o przekazane wymagania, a ich celem jest wytworzenie innowacyjnego oprogramowania spełniającego określone przez Kontrahenta warunki. Na prace Wnioskodawcy składa się wiele etapów i składowych, które należy podejmować w odpowiedniej kolejności i z należytą uwagą.

Ponadto Wnioskodawca każdorazowo wytwarzając oprogramowanie stara się dostarczyć najnowsze rozwiązania w branży, zapoznając się z obecnym stanem techniki w branży  IT poprzez szkolenia i samokształcenie oraz z aktualnymi zastosowaniami wprowadzonymi  w działalności jego Kontrahenta. Wnioskodawca planuje, projektuje i tworzy innowacyjne rozwiązania w postaci ulepszonych produktów, procesów lub usług programistycznych  z wykorzystaniem swojego intelektu, doświadczenia i wszystkich możliwych wiadomości naukowych jakie posiada. Biorąc powyższe pod uwagę, zdaniem Wnioskodawcy, podejmowana przez niego działalność spełnia kryteria działalności rozwojowej zawarte  w art. 5a pkt 38 ustawy o PIT, art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz Podręczniku Frascati. Prawo własności intelektualnej zostało od podstaw wykonane przez Wnioskodawcę oraz cały zespół pracujący w projekcie i obecnie ciągle jest ulepszane  o dodatkowe innowacyjne rozwiązania (techniczne rozwiązania systemowe  i programistyczne oraz biznesowe). Wytworem twórczej pracy Wnioskodawcy  są m.in. dokumentacja techniczna, autorskie testy weryfikujące poprawność funkcjonalną oprogramowania oraz oprogramowanie lub jego część. Jak wskazał Wnioskodawca w stanie faktycznym jego pracę da się wyodrębnić z pracy zespołu. Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym (art. 30ca ust. 3 ustawy). Stosownie natomiast do treści art. 30ca ust. 7 powołanej ustawy, dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:

1.z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

2.ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

3.z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;

4.z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.

Wnioskodawca zgodnie z umową przenosi (sprzedaje) na Kontrahenta całość majątkowych praw autorskich do Oprogramowania wytworzonego w ramach działalności rozwojowej  i z tego tytułu otrzymuje stosowne wynagrodzenie, a zatem osiąga dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, o których mowa w art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o PIT.

Na podstawie art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:

1. wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
2. prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
3. wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
4. dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej - w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
5. dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej  w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług - w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4. Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji (art. 30cb ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 30cb ust. 3 powołanej ustawy w przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany  do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.

Jak wynika z powyższych regulacji podatnicy, którzy opodatkowują dochody  z kwalifikowanych IP stawką 5%, mają obowiązek prowadzenia wyodrębnionej ewidencji dla wszystkich operacji finansowych związanych z uzyskiwaniem tych dochodów. Przepisy o IP Box nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box.

Jak wskazał w stanie faktycznym Wnioskodawca przez cały okres 2021 r. prowadził na bieżąco odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów szczegółową ewidencję, o której mowa w art. 30cb ustawy o PIT, w postaci arkusza kalkulacyjnego, obejmującego comiesięczne zestawienie dokumentów i informacji wymaganych przepisami ustawy  o PIT.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że uzyskany przez Wnioskodawcę dochód z tytułu odpłatnego przeniesienia na Nabywcę praw autorskich do wytworzonego Oprogramowania, który stanowi utwór prawnie chroniony i został wytworzony w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, kwalifikuje się do dochodów z kwalifikowanego IP w rozumieniu art. 30ca ust. 7 ustawy o PIT. Z tego  też względu Wnioskodawca uprawniony będzie do skorzystania z preferencyjnego opodatkowania części dochodów uzyskanych w 2021 roku z tego tytułu według  stawki 5 %.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że pytanie przedstawione przez Pana we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Pana zapytania). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nie objęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.

Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym. Na podstawie art. 1 pkt 25 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193),  w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 30ca i art. 30cb.

Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm., dalej: „updof”):

W myśl art. 30ca ust. 2 updof:

Art. 30ca ust. 3 updof wskazuje, że:

Stosownie natomiast do art. 30ca ust. 4 updof:

W myśl art. 30ca ust. 5 ww. ustawy:

Zgodnie natomiast z art. 30ca ust. 7 updof:

Art. 30ca ust. 11 updof brzmi:

Powyższe regulacje polegają na preferencyjnym opodatkowaniu 5% stawką podatkową dochodów uzyskiwanych przez podatnika z praw własności intelektualnej, których podatnik jest właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem lub posiada prawa do korzystania z nich na podstawie umowy licencyjnej i które są chronione na podstawie obowiązującego prawa krajowego lub międzynarodowego przez m.in. patent, dodatkowe prawo ochronne na wzór użytkowy czy prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, zwane „kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej”.

Podatnik może również skorzystać z ulgi Innovation Box jeśli zakupi kwalifikowane prawa własności intelektualnej, o których mowa powyżej, a następnie poniesie koszty związane z rozwojem lub ulepszeniem nabytego prawa.

Dochodem kwalifikującym się do ulgi Innovation Box jest dochód uzyskany z tytułu należności/opłat licencyjnych lub innych należności związanych z wykorzystywaniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jak również dochód z tego aktywa uwzględniony w cenie sprzedaży produktu lub usługi określany na zasadzie ceny rynkowej.

Warunkiem koniecznym dla skorzystania z omawianej preferencji jest wymóg prowadzenia przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio związanej z wytworzeniem, komercjalizacją, rozwojem lub ulepszeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, co stanowi wyraz realizacji zasady nexus. Poziom dochodu kwalifikowanego do zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania będzie wyliczany przy zastosowaniu formuły (wzoru) określonej w art. 30ca ust. 4 ustawy.

Oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1062). Stąd oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP, w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 updof, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo‑rozwojowych.

Zgodnie z art. 74 ust. 2 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

W związku z tym, że przepisy dotyczące IP Box odnoszą się do działalności badawczo‑rozwojowej, należy także przytoczyć definicje, które wynikają w tym zakresie z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz z ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2022 r. poz. 574).

Ustawodawca w art. 5a pkt 38 updof wprowadził definicję działalności badawczo‑rozwojowej. Zgodnie z powołanym przepisem, ilekroć w ustawie jest mowa o:

W myśl art. 5a pkt 39 updof:

Z kolei w art. 5a pkt 40 updof wskazano, że:

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:

Stosownie do art. 4 ust. 3 ww. ustawy:

Zatem z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszania istniejących produktów/usług oraz procesów i technologii produkcji.

Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje Słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.

Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo‑rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.

Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.

Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.: (i) badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz (ii) prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.

Należy zwrócić uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu działalności badawczo-rozwojowej tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.

Z opisu sprawy wynika, że projektuje, tworzy, ulepsza i rozwija Pan programy komputerowe w ramach prowadzonej przez Pana działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Prace o charakterze twórczym, podejmowane są przez Pana w sposób systematyczny (metodyczny, zaplanowany i uporządkowany, wg ustalonego przez Pana schematu) w celu zwiększania zasobów wiedzy lub wykorzystywania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. We wniosku wskazał Pan również, że w ramach prowadzonej działalności nabywa, łączy, kształtuje  i wykorzystuje Pan dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym między innymi z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, w celu stworzenia nowych zastosowań (nowych produktów, procesów lub usług), w postaci innowacyjnego oprogramowania.  Zmiany wprowadzane przez Pana do rozwijanego i ulepszanego oprogramowania nie mają charakteru rutynowych ani okresowych.

Należy przy tym podkreślić, że działalnością badawczo-rozwojową nie jest całość usług świadczonych przez Wnioskodawcę ani też całość prowadzonej przez niego działalności programistycznej, ale wyłącznie te działania, które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego produktu.

Należy także podkreślić, że podatnik, który chce skorzystać z preferencji IP Box, jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.

Zgodnie bowiem z art. 30cb ust. 1 updof:

Stosownie do art. 30cb ust. 2 updof:

Zgodnie z art. 30cb ust. 3 updof:

Tym samym, stosowanie ulgi IP Box (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) będzie prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się, bądź co bądź, dodatkowe obowiązki po stronie podatników, w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji pozwalającej na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.

Odnosząc powyższe przepisy podatkowe do przedstawionego we wniosku opisu sprawy, należy wskazać, że:

1)projektuje, tworzy, rozwija i ulepsza Pan oprogramowanie, lub jego części w ramach prowadzonej przez Pana działalności stanowiącej działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych; jak wskazał Pan we wniosku w ramach prowadzonej działalności podejmował Pan prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, ponieważ w ramach prowadzonej działalności nabywa Pan, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym między innymi z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, w celu stworzenia nowych zastosowań (nowych produktów, procesów lub usług), w postaci innowacyjnego oprogramowania; czynności wykonywane przez Pana nie były projektami powtarzalnymi, ponieważ każdy nowy program komputerowy wymaga indywidualnego podejścia, tj. w szczególności odpowiedniego zasobu wiedzy i znajomości technologii oraz dotyczy różnych środowisk programowych, sprzętowych lub biznesowych; wykonywane przez Pana prace dostarczały wartość dodaną dla funkcjonowania oprogramowania oraz nie miały charakteru działań rutynowych, ani okresowych zmian, lecz były systematycznym (uporządkowanym, zaplanowanym, metodycznym, wg ustalonego przez Pana schematu) działaniem podejmowanym w celu osiągnięcia założonych celów; opracowuje Pan nowe, modyfikuje oraz ulepsza produkty, procesy, usługi niewystępujące dotychczas w Pana praktyce gospodarczej lub na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już u Pana funkcjonujących;

2)wytwarzane przez Wnioskodawcę oprogramowanie, jak również jego wytworzona wskutek ulepszenia lub rozwinięcia część oraz inne formy jego wyrażenia (dokumentacja projektowa, specyfikacja techniczna) - podlegają ochronie jak utwór literacki zgodnie z art. 74 w zw. z art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

3)zgodnie z umową przenosi Pan na rzecz Kontrahenta całość autorskich praw majątkowych do Oprogramowania zaprojektowanego, wytworzonego, rozwiniętego i ulepszonego w ramach działalności badawczo-rozwojowej i z tego tytułu otrzymuje stosowne wynagrodzenie;

4)od 1 stycznia 2021 r. prowadzi Pan na bieżąco odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję, która wyodrębnia każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz pozwala na ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przypadających na każde ww. prawo, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu.

Mając powyższe na uwadze, dochód z tytułu przeniesienia praw do opisanego przez Pana oprogramowania, które stanowi utwór prawnie chroniony i zostało wytworzone w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, kwalifikuje się do dochodów z kwalifikowanego IP. To oznacza, że może Pan skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów z tego tytułu według stawki 5% w zeznaniu podatkowym składanym za 2021 r.

Podsumowując, w opisanym we wniosku stanie faktycznym jest Pan uprawniony do zastosowania stawki 5%, wynikającej z art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do dochodu uzyskanego w 2021 r. z tytułu przeniesienia autorskich praw majątkowych do zaprojektowanego, wytworzonego, rozwiniętego i ulepszonego przez Pana oprogramowania, bądź jego części.

Podkreślenia wymaga w tym miejscu fakt, że w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 updof, kwalifikowanym prawem własności intelektualnej jest wyłącznie autorskie prawo do programu komputerowego.

Tylko i wyłącznie dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnych wskazanych w art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą bowiem stanowić podstawę opodatkowania preferencyjną 5% stawką podatkową.

Jedynym wyjątkiem od powyższej zasady jest możliwość zastosowania preferencyjnego opodatkowania, o którym mowa w art. 30ca wskazanej ustawy odpowiednio do dochodów z licencji do korzystania z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej przysługującej podatnikowi na podstawie umowy, w której zastrzeżono wyłączność korzystania przez podatnika z tego prawa, pod warunkiem uprzedniego prowadzenia przez podatnika prac badawczo-rozwojowych, których efektem jest kwalifikowane prawo własności intelektualnej, na które udzielono tej licencji (art. 30ca ust. 14 updof).

Zatem preferencyjnemu opodatkowaniu podlega wyłączenie ta część uzyskanego dochodu, która dotyczy kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w  ... . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).