Powstanie przychodu z tytułu darowizny przedsiębiorstwa. - Interpretacja - 0113-KDIPT2-3.4011.510.2022.2.MS

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 31 sierpnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.510.2022.2.MS

Temat interpretacji

Powstanie przychodu z tytułu darowizny przedsiębiorstwa.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 czerwca 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 29 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu z tytułu darowizny przedsiębiorstwa. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 9 sierpnia 2022 r. (data wpływu 10 sierpnia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą (X). Działalność gospodarczą prowadzi wyłącznie w formie spółki cywilnej pod numerem NIP: …. Działalność gospodarcza jest prowadzona od … 1997 r. Podatnik zamierza z dniem … 2022 r. zakończyć prowadzenie działalności gospodarczej i przekazać całe przedsiębiorstwo swojemu synowi w drodze umowy darowizny. Na przedsiębiorstwo składają się maszyny i urządzenia służące prowadzeniu działalności gospodarczej oraz nakłady polegające na wzniesieniu budynku i myjni samochodów. Nakłady zostały wzniesione na nieruchomości oznaczonej jako działka … położonej w miejscowości ...., powiat …, dla której Sąd Rejonowy ....prowadzi księgę wieczystą …. Nieruchomość stanowi majątek osobisty Y. Y jest żoną X, a nieruchomość stanowi jej majątek osobisty. Y jest także wspólnikiem w spółce cywilnej wraz z X prowadzi działalność gospodarczą ….  nabyła nieruchomość od Skarbu Państwa - …. na podstawie umowy zawartej w dniu …. 1995 r. przed notariuszem … repertorium …. Nabyta nieruchomość miała numer działki ….. Działka ta została podzielona na dwie działki oznaczone jako …. i ….. Dziaka nr …. została sprzedana przez .... na rzecz „D” spółka akcyjna z siedzibą w … na podstawie umowy sprzedaży zawartej w dniu … 2018 r. przed notariuszem ….

Oboje małżonkowie zamierzają zaprzestać prowadzenia działalności gospodarczej i całość nieruchomości zajętej na prowadzenie działalności wraz z całym przedsiębiorstwem przenieść w drodze darowizny na rzecz syna, który rozpocznie prowadzenie działalności gospodarczej.

Nieruchomość i zorganizowane przedsiębiorstwo zostały włączone do ksiąg podatkowych i są rozliczane w ramach ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.).

Na działce …. podatnik prowadzi działalność polegającą na sprzedaży części zamiennych i eksploatacyjnych dla pojazdów samochodowych. Część budynku wzniesionego na nieruchomości jest wynajmowana ma prowadzenie działalności gospodarczej przez inny podmiot. Ponadto, na terenie działki … znajdują się urządzenia służące do odpłatnego mycia pojazdów, a także znajdują się urządzenia służące do dostarczania przesyłek kurierskich „paczkomat”.

Spółka cywilna ulegnie rozwiązaniu. Przed rozwiązaniem spółki wspólnicy zamierzają dokonać nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa tej spółki na rzecz swojego syna, który rozpocznie prowadzenie działalności gospodarczej na darowanym majątku. Przekazanie nastąpi w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi i obejmie wszystko, co wchodzi w skład tej spółki, w tym w szczególności:

-nazwę,

-własność rzeczy,

-prawo wynikające z umowy najmu nieruchomości,

-zobowiązania i należności.

Na dzień rozwiązania ww. Spółki cywilnej, nie będzie ona miała żadnego majątku, albowiem przejdzie on razem z przedsiębiorstwem na rzecz syna.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawca wskazał, że prowadzi tylko działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej z żoną. Przedmiotem darowizny będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 i art. 552 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.). Planowana umowa darowizny całego przedsiębiorstwa będzie umową darowizny w rozumieniu art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny.

Pytanie

Czy darowizna całego przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego będzie podlegała u Wnioskodawcy, który jest darczyńcą, podatkowi dochodowemu od osób fizycznych?

Pana stanowisko w sprawie

Planowana darowizna, którą ma poczynić na rzecz zstępnego Wnioskodawca, nie będzie podlegać po stronie Wnioskodawcy podatkowi dochodowemu od osób fizycznych. Zdaniem Wnioskodawcy, co prawda przedmiot planowanej przez Niego darowizny, to jest ogół składników materialnych i niematerialnych tworzących całość w postaci przedsiębiorstwa ma określoną wartość (tak księgową, jak i rynkową), ale po pierwsze, skoro darowizna ta będzie nieodpłatna, to Wnioskodawca nie osiągnie żadnego przychodu (niezależnie czy wartość przekazywanego przedsiębiorstwa uznana byłaby za pochodzącą z pozarolniczej działalności gospodarczej czy za pochodzącą z innych źródeł), a po drugie, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), przepisów tejże ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, nawet gdyby więc u Wnioskodawcy należało ustalić hipotetyczną wartość przychodu z przekazanego majątku, np. według jego wartości rynkowej, to okoliczność objęcia tego przekazania jako darowizny przepisami ustawy o podatku od spadków i darowizn wyklucza całkowicie opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych po stronie Wnioskodawcy planowanej darowizny, przy czym należy podkreślić że powołana podstawa prawna tego wykluczenia nie ogranicza się ani do darczyńcy (którym ma być Wnioskodawca), ani do obdarowanego, gdyż mówi o określonych przychodach, bez względu na to po czyjej stronie wystąpią, a więc z punktu widzenia przedmiotu wniosku w oczywisty sposób obejmuje także przychody (oczywiście jedynie hipotetyczne w przypadku darczyńcy) przypisane Wnioskodawcy.

Podsumowując, darowizna całego przedsiębiorstwa, którą planuje Wnioskodawca, w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie będzie dla Niego opodatkowana tym podatkiem.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powyższy przepis ustanawia generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika w danym roku korzyści majątkowe, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania (np. poprzez wprowadzenie ustawowego zwolnienia z opodatkowania, czy też zaniechanie poboru podatku).

W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących:

a)środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,

b)składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1500 zł,

c)składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,

d)składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które zgodnie z art. 22n ust. 3 nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

– wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Z powołanych powyżej uregulowań prawnych wynika, że do powstania przychodu, o którym mowa w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodzi jedynie wskutek zbycia o charakterze odpłatnym.

Należy wskazać, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

I tak, zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Stosownie do art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego:

oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

W myśl art. 889 Kodeksu cywilnego, nie stanowią darowizny następujące bezpłatne przysporzenia:

1)gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami kodeksu;

2)gdy kto zrzeka się prawa, którego jeszcze nie nabył albo które nabył w taki sposób, że w razie zrzeczenia się prawo jest uważane za nienabyte.

Zatem, dana czynność jest darowizną, jeżeli posiada cechy tego zobowiązania, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem że czynność ta nie została wymieniona w treści cytowanego wyżej art. 889 Kodeksu cywilnego.

Z powyższego wynika, że podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Darowizna należy bowiem do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny – jako czynności nieodpłatnej – jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego. Prowadzi ona do zmniejszenia majątku darczyńcy, a zarazem do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów po stronie majątku obdarowanego.

Z treści wniosku wynika, że prowadzi Pan z żoną działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej i planuje Pan przekazać w formie darowizny ww. przedsiębiorstwo synowi, który rozpocznie prowadzenie działalności gospodarczej. Wskazał Pan, że Umowa darowizny przedsiębiorstwa będzie spełniać przesłanki z art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny, a przekazanie przedsiębiorstwa synowi będzie dokonane nieodpłatnie.

Skoro zatem, w związku z tym przekazaniem, Pan (darczyńca) nie otrzyma żadnych wartości pieniężnych ani innego przysporzenia majątkowego, to przekazanie to nie mieści się w zakresie powołanych powyżej definicji dochodów/przychodów podatkowych. Po Pana stronie nie powstanie więc w związku z tą czynnością przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dlatego powołany przez Pana art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma zastosowania w Pana sprawie. Zawarte w tym przepisie wyłączenie dotyczy bowiem czynności, które podlegają przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043):

podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Dla Pana (darczyńcy) darowizna przedsiębiorstwa nie jest zatem czynnością, do której mają zastosowanie przepisy o podatku od spadków i darowizn, a brak opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych – po Pana stronie – wynika, jak wskazano, z tego, że darowizna jest czynnością nieodpłatną i nie powoduje powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące przepisy prawa stwierdzić należy, że darowizna przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego nie będzie podlegała u Pana, który jest darczyńcą, podatkowi dochodowemu od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).