Rozpoznanie kosztów uzyskania przychodów w związku z zastosowaniem ulgi na zabytki.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych:

‒w części dotyczącej uznania wydatków na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku nieruchomym za koszty uzyskania przychodów – jest prawidłowe;

‒w części dotyczącej możliwości skorzystania z ulgi na zabytki bez względu na wcześniejsze zaliczenie bądź niezaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane, gdy fakturę wystawi podatnik podatku VAT niekorzystający ze zwolnienia od tego podatku – jest prawidłowe;

‒w części dotyczącej możliwości skorzystania z ulgi na zabytki bez względu na wcześniejsze zaliczenie bądź niezaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane, gdy fakturę wystawi podatnik podatku VAT korzystający ze zwolnienia od tego podatku – jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 lutego 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 10 lutego 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy rozpoznania kosztów uzyskania przychodów w związku z zastosowaniem ulgi na zabytki. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 25 marca 2022 r. (data wpływu 1 kwietnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pani współwłaścicielką (w 1/4 części własności) zabytkowej, wpisanej do gminnej ewidencji zabytków, kamienicy, w której znajdują się lokale mieszkalne i użytkowe. Wszystkie lokale są wynajmowane i z tego tytułu, proporcjonalnie do udziału, uzyskuje Pani przychody z najmu.

W bieżącym roku, tak jak w poprzednich latach z przychodów z najmu rozliczać się Pani będzie na zasadach ogólnych, a należne zaliczki płacić będzie miesięcznie. Pani wątpliwości dotyczą sposobu rozliczeń podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodów z najmu w świetle wprowadzonej przepisami Polskiego Ładu ulgi na zabytki.

Wniosek o interpretację dotyczy więc zdarzenia przyszłego.

Tak jak dotąd, wysokość należnej miesięcznej zaliczki ustalać Pani będzie co miesiąc, wyliczając ją od podstawy opodatkowania, czyli kwoty uzyskanego od początku roku przychodu pomniejszonego o koszty uzyskania przychodu (wydatki) i z uwzględnianiem kwoty wolnej. Zgodnie z przepisami art. 22 ust. 1 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, do kosztów uzyskania przychodu z najmu zaliczać Pani będzie, między innymi, wszelkie koszty związane z właściwym utrzymaniem stanu technicznego budynku, w tym również wydatki wymienione w art. 26hb, ust. 1 pkt 2 Ustawy, czyli prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane, wykonane zgodnie z zaleceniami konserwatorskimi, o których mowa w art. 26hb. ust. 2 pkt 2b cytowanej Ustawy.

Z treści nowelizacji Ustawy wprowadzającej ulgę na zabytki wynika, że 50% kwoty wydatków, o których mowa w art. 26hb, ust. 1 pkt 2 Ustawy, odlicza się od podstawy obliczenia podatku, a odliczenia tego dokonuje się w zeznaniu rocznym za rok podatkowy, w którym te wydatki poniesiono.

Przepisy dotyczące przedmiotu ulgi na zabytki i sposobu jej stosowania są dla Pani całkowicie jasne i zrozumiałe, a wątpliwość dotyczy jedynie zaliczania do kosztów uzyskania przychodów z najmu w trakcie roku wydatków na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane, wykonane zgodnie z zaleceniami konserwatorskimi i stąd Pani pytania.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

W związku z tym, że opis dotyczy zdarzenia przyszłego, zakłada Pani, że wydatków poniesionych na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane, wykonane zgodnie z zaleceniami konserwatorskimi nie będzie odliczać w ramach innej ulgi.

W związku z tym, że opis dotyczy zdarzenia przyszłego, zakłada Pani, że wydatki poniesione na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane, wykonane zgodnie z zaleceniami konserwatorskimi nie zostaną Pani w jakikolwiek sposób zwrócone.

W związku z tym, że opis dotyczy zdarzenia przyszłego, zakłada Pani, że przedsiębiorca, któremu zleci prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane może być zarówno podatnikiem podatku VAT niekorzystającym ze zwolnienia VAT, który udokumentuje wydatki fakturą VAT, jak też może być podatnikiem podatku VAT korzystającym ze zwolnienia od tego podatku, który udokumentuje wydatki rachunkiem lub fakturą bez naliczenia podatku VAT.

Pytania

1.Czy w świetle znowelizowanych przepisów Ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, wprowadzających ulgę na zabytki, 100% kwoty wydatków (proporcjonalnie do udziału we własności nieruchomości) poniesionych w bieżącym roku na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku nieruchomym, wpisanym do gminnej ewidencji zabytków, a wykonane zgodnie z zaleceniami konserwatorskimi, można obok innych wydatków poniesionych w celu osiągnięcia przychodów z najmu, zaliczać w trakcie roku podatkowego do kosztów uzyskania przychodów z najmu i wyliczać wysokość wnoszonych miesięcznych zaliczek z uwzględnieniem również tych kosztów?

2.Czy możliwość uwzględnienia w rocznym rozliczeniu podatkowym za 2022 r. ulgi na zabytki warunkowana będzie wcześniejszym zaliczeniem bądź niezaliczeniem do kosztów uzyskania przychodów z najmu kwoty poniesionych w trakcie roku wydatków o których mowa w art. 26hb ust. 1 pkt 2 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

Ad. 1.

W art. 23 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, zawierającym katalog wydatków których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, w zakresie przychodów z najmu nie zostały wymienio­ne wydatki poniesione na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty bu­dowlane przy zabytku nieruchomym, wpisanym do gminnej ewidencji zabyt­ków, a wykonane zgodnie z zaleceniami konserwatorskimi. Nie ma więc pod­staw prawnych do niezaliczania tego rodzaju wydatków, w momencie ich po­niesienia, do kosztów uzyskania przychodów z najmu i do nieuwzględniania ich w trakcie roku przy wyliczaniu wysokości należnych miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy.

Ad. 2.

W ustępie 9, art. 26hb Ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodo­wym od osób fizycznych, zawierającym wyłączenia wydatków podlegających odliczeniu w ramach ulgi na zabytki, nie wymieniono wyłączenia ze względu na wcześniejsze odliczenie tych wydatków od przychodu z najmu rozliczanego na zasadach ogólnych. W punkcie 1 tego ustępu mowa jest jedynie o ograni­czeniu dotyczącym podatników rozliczających przychody z najmu na podsta­wie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. W związku z powyższym uważa Pani, że w swoim rozliczeniu rocznym za 2022 rok będzie Pani mogła odli­czyć od podstawy opodatkowania (proporcjonalnie do Pani udziału we własności nieruchomości) 50% kwoty wydatków poniesionych w ciągu roku na przeprowadzone zgodnie z zaleceniami konserwatorskimi prace konserwator­skie, restauratorskie lub roboty budowlane w kamienicy, której jest Pani współ­właścicielką.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

‒został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

‒jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

‒poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

‒został właściwie udokumentowany,

‒nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 przedmiotowej ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Zatem, do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały one prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.

W myśl art. 22 ust. 8 ww. ustawy:

Kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a‑22o, z uwzględnieniem art. 23. W przypadku spółek nieruchomościowych odpisy dotyczące środków trwałych zaliczonych do grupy 1 Klasyfikacji nie mogą być w roku podatkowym wyższe niż dokonywane zgodnie z przepisami o rachunkowości odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe z tytułu zużycia środków trwałych, obciążające w tym roku podatkowym wynik finansowy jednostki.

W myśl art. 22g ust. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, wartość początkową tych środków, ustaloną zgodnie z ust. 1, 3-9 i 11-15, powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie, w tym także o wydatki na nabycie części składowych lub peryferyjnych, których jednostkowa cena nabycia przekracza 10.000 zł. Środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 10.000 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji.

Z powyższych przepisów wynika, że sposób zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych na środek trwały uzależniony jest od charakteru tych wydatków. Wydatki o charakterze remontowym, podlegają zaliczeniu bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej, o ile spełniają przesłanki uznania ich za ww. koszty, wskazane w art. 22 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast wydatki o charakterze ulepszeniowym, podlegają zaliczeniu do ww. kosztów poprzez odpisy amortyzacyjne dokonywane od podwyższonej wartości początkowej środka trwałego. Jeżeli jednak wydatki te nie przekroczą kwoty 10.000 zł, mogą podlegać zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu jednorazowo w dacie poniesienia.

Przepisy prawa podatkowego nie zawierają definicji remontu, dlatego też zasadne jest w tym przypadku odwołanie się do definicji sformułowanej w innych aktach prawnych, a w szczególności w przepisach prawa budowlanego.

Zgodnie z art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2021 r. poz. 2351 ze zm.):

Ilekroć w ustawie jest mowa o remoncie – należy przez to rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym.

Stosownie do art. 3 pkt 6, 7 i 8 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2021 r. poz. 710 ze zm.):

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

prace konserwatorskie – działania mające na celu zabezpieczenie i utrwalenie substancji zabytku, zahamowanie procesów jego destrukcji oraz dokumentowanie tych działań (pkt 6);

prace restauratorskie – działania mające na celu wyeksponowanie wartości artystycznych i estetycznych zabytku, w tym, jeżeli istnieje taka potrzeba, uzupełnienie lub odtworzenie jego części, oraz dokumentowanie tych działań (pkt 7);

roboty budowlane – roboty budowlane w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego, podejmowane przy zabytku lub w otoczeniu zabytku (pkt 8);

W myśl art. 3 pkt 7 ustawy Prawo budowlane:

Ilekroć w ustawie jest mowa o robotach budowlanych – należy przez to rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego.

Zgodnie z art. 5 pkt 2 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami:

Opieka nad zabytkiem sprawowana przez jego właściciela lub posiadacza polega, w szczególności, na zapewnieniu warunków: prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy zabytku.

Istotą remontu są zatem wszystkie działania przywracające pierwotny stan techniczny i użytkowy środka trwałego, w tym również polegające na wymianie zużytych składników technicznych następujące w toku eksploatacji środka trwałego i będące wynikiem tej eksploatacji, niezwiększające jego wartości początkowej. Podkreślenia wymaga fakt, że przy remoncie mogą być stosowane materiały odpowiadające aktualnym standardom technologicznym. Remont następuje w toku eksploatacji środka trwałego przez podatnika i jest wynikiem tej eksploatacji (zużycia). Wymiana zużytych elementów środka trwałego na nowe ma charakter odtworzeniowy, przywracający jedynie jego pierwotną wartość użytkową i niezmieniający jego charakteru. Różnica pomiędzy nakładami ponoszonymi na remont a nakładami ponoszonymi na ulepszenie środków trwałych polega na tym, że remont zmierza do podtrzymania, odtworzenia wartości użytkowej środka trwałego i jest rodzajem naprawy, wymiany zużytych elementów, natomiast w wyniku ulepszenia środek trwały zostaje unowocześniony lub przystosowany do spełniania innych, nowych funkcji, zyskuje istotną zmianę cech użytkowych.

Z przedstawionych we wniosku informacji wynika, że jest Pani współwłaścicielką zabytkowej, wpisanej do gminnej ewidencji zabytków kamienicy, w której znajdują się lokale mieszkalne i użytkowe. Uzyskuje Pani, proporcjonalnie do swoich udziałów przychody z najmu tych lokali. Ponosić Pani będzie wydatki na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane, wykonane zgodnie z zaleceniami konserwatorskimi.

W związku z powyższym wydatki związane z tego typu pracami mogą – w świetle ww. przepisów – stanowić koszty uzyskania przychodów, rozliczane zgodnie z zasadami przewidzianymi w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym Pani stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Powzięła Pani również wątpliwość, czy zastosowanie ulgi na zabytki warunkowane będzie wcześniejszym zaliczeniem bądź niezaliczeniem do kosztów uzyskania przychodów z najmu kwoty wydatków poniesionych na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane w zabytku nieruchomym.

Art. 26hb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych reguluje stosowanie tzw. ulgi na zabytki.

Zgodnie z ust. 1:

Podatnik może odliczyć od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1 lub art. 30c ust. 2, wydatki:

1)poniesione w roku podatkowym na wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej utworzony, zgodnie z odrębnymi przepisami, dla zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub znajdującego się w ewidencji zabytków;

2)poniesione w roku podatkowym na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane w zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków lub znajdującym się ewidencji zabytków;

3)na odpłatne nabycie zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub udziału w takim zabytku, pod warunkiem że podatnik na nabytą nieruchomość poniósł wydatek, o którym mowa w pkt 2.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, przysługuje podatnikowi, jeżeli w momencie poniesienia wydatku podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego, o którym mowa w tym przepisie, oraz posiada sporządzone na piśmie:

1)dowodem wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej lub zaświadczeniem o wysokości wpłat w roku podatkowym wystawionym przez wspólnotę mieszkaniową lub spółdzielnię mieszkaniową;

2)fakturą wystawioną przez podatnika podatku od towarów i usług niekorzystającego ze zwolnienia od tego podatku, powiększonych o kwotę podatku od towarów i usług, o ile podatek ten nie został odliczony na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług.

Odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono te wydatki.

1)zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym;

2)zostały uwzględnione przez podatnika w związku z korzystaniem z ulg podatkowych w rozumieniu Ordynacji podatkowej;

3)wykraczają poza zakres prac i robót określonych w pozwoleniu wojewódzkiego konserwatora zabytków lub zaleceniach konserwatorskich;

4)zostały sfinansowane, dofinansowane lub zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

1)powierzchni użytkowej – oznacza to powierzchnię, o której mowa w art. 16 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2021 r. poz. 1043);

2)pracach konserwatorskich – oznacza to prace konserwatorskie w rozumieniu art. 3 pkt 6 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;

3)pracach restauratorskich – oznacza to prace restauratorskie w rozumieniu art. 3 pkt 7 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;

4)robotach budowlanych – oznacza to roboty budowlane w rozumieniu art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;

5)zabytku nieruchomym – oznacza to zabytek nieruchomy, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c-e ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.