
Temat interpretacji
IP Box
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie w zakresie kwalifikacji do kosztów bezpośrednio związanych z wytworzeniem kwalifikowanego IP zawartych we wskaźniku nexus, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
- w części uznania uwzględnienia w literze „a” wskaźnika nexus wydatku ponoszonego na zakup licencji „IntelliJ” stanowiącego nabycie kwalifikowanego prawa własności intelektualnej od podmiotu niepowiązanego - jest nieprawidłowe,
- w pozostałej części - jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
29 sierpnia 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 24 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z preferencyjnego opodatkowania dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (tzw. IP Box). Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 24 października 2022 r. (data wpływu 27 października 2022 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą zarejestrowaną w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG). Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z tym posiada nieograniczony obowiązek podatkowy w świetle art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.) (dalej jako: „u.p.d.o.f.”). Przeważającym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest działalność związana z oprogramowaniem (kod PKD: 62.01.Z).
Wnioskodawca rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej dnia 1 lipca 2019 roku, a wybrana przez niego forma opodatkowania to podatek liniowy w wysokości 19% - podatkowa księga przychodów i rozchodów.
Na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) Wnioskodawca wnosi o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie możliwości skorzystania z preferencyjnej 5% stawki podatkowej na podstawie art. 30ca u.p.d.o.f. Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, że niniejszy wniosek dotyczy wyłącznie przychodów otrzymywanych w 2021 roku , ponieważ w latach 2019-2020 Wnioskodawca odprowadzał podatek dochodowy w formie ryczałtowej (zryczałtowany podatek dochodowy od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne).
Wnioskodawca nie posiada statusu centrum badawczo-rozwojowego, o którym mowa w ustawie z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (t.j. Dz. U. z dnia 2021 r. poz. 706).
Wnioskodawca nie prowadzi również działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej ani na terenie objętym decyzją o wsparciu nowej inwestycji.
Wnioskodawca na podstawie umowy o partnerskiej z dnia 4 czerwca 2019 roku świadczy usługi związane z tworzeniem, a także rozwijaniem oprogramowania komputerowego na rzecz (…) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: „Spółka”) a sposób ich wykonania oraz użyte rozwiązania są wyborem Wnioskodawcy - nie jest on związany instrukcjami Spółki, co do sposobu świadczenia usług, oraz nie wiążą go w tym zakresie jej polecenia.
Spółka jest tzw. software housem, który dostarcza oraz wdraża zindywidualizowane oprogramowania pod specjalne wymagania swoich klientów (klientów końcowych). Z racji tego, że oprogramowanie tworzone w software housach jest dużo bardziej złożone, skomplikowane a co za tym idzie innowacyjne, realizacja określonych projektów wymaga dużo bardziej zaawansowanej wiedzy technicznej czy szczegółowej analizy biznesowej przed rozpoczęciem prac nad danym projektem.
Jako przedsiębiorca Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat i czynności wykonywane w ramach zawartej umowy, a w szczególności za rażące zaniedbania. Wnioskodawca ponosi też ryzyko gospodarcze, ponieważ w razie niepowodzenia realizowanego projektu straci Klienta - Spółka zaprzestanie z nim współpracy. Czynności wykonywane w ramach świadczenia usług programistycznych na rzecz Spółki nie są wykonywane pod kierownictwem, ani w miejscu i czasie przez nią wyznaczonym. Wnioskodawca ma możliwość wykonywania zleceń zdalnie, w różnych miejscach oraz czasie, a także nie jest związany sztywnymi godzinami pracy.
Działalność gospodarcza Wnioskodawcy skupiona jest na tworzeniu oraz rozwijaniu oprogramowania komputerowego. W tym miejscu należy wskazać, że Wnioskodawca tworzy i rozwija kilka programów komputerowych lub ich części (modyfikacji, ulepszeń, nowych modułów), jednakże z uwagi na tożsamość podejmowanych czynności do jego tworzenia i rozwoju na potrzeby niniejszego wniosku będzie stosowane łącznie określenie „oprogramowanie” do wszystkich rodzajów programów komputerowych oraz ich części, modyfikacji i ulepszeń gdyż wszystkie one stanowią odrębne programy komputerowe w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1062) (dalej jako: „Pr.Aut”).
Czynności prowadzące do powstania oprogramowania zasadniczo podzielić można na dwie kategorie:
1.Wnioskodawca realizuje od podstaw dane rozwiązanie informatyczne będące programem komputerowym, tworząc kod źródłowy, stając się jako twórca podmiotem, któremu przysługują autorskie prawa majątkowe do tak stworzonego oprogramowania.
2.Wnioskodawca realizuje prace podlegające na rozwijaniu/ulepszaniu już istniejących rozwiązań informatycznych w postaci programów komputerowych (oprogramowania). W takiej sytuacji, z uwagi na twórczy charakter prac realizowanych przez Wnioskodawcę, powstaje zmodyfikowana rozwinięta/ulepszona wersja opracowywanego rozwiązania, będąca odrębnym programem komputerowym (oprogramowaniem).
Od momentu zawarcia umowy ze Spółką Wnioskodawca uczestniczył oraz uczestniczy w dwóch realizowanych projektach:
1.Projekt numer 1 dotyczy rozwoju oprogramowania do generowania polis.
Oprogramowanie komputerowe klienta końcowego powstało w 2006 roku (pierwotna wersja) od tego czasu program był rozwijany, jednak wprowadzane funkcjonalności oraz usprawnienia nie nadążały za szybko zmieniającym się rynkiem, a w konsekwencji powstawało dużo błędów.
Oprogramowanie zostało zaprojektowane do generowania polis dla dużych firm jak najbardziej zbliżonych do indywidualnych potrzeb użytkownika (klienta). Unikalną cechą oprogramowania jest to, że każda polisa różni się od siebie. W odróżnieniu od innych programów komputerowych tego rodzaju, oprogramowanie tworzy unikalne dokumenty, które nie są po prostu wielokrotnie wypełnionym formularzem różniącym się np. jedynie marką, modelem, czy rocznikiem auta. Oprogramowanie nie jest nastawione na ubezpieczanie pojedynczych pojazdów tylko np. całej linii wyprodukowanej w fabryce. W tym przypadku samochód jest produktem wytworzonym przez fabrykę, a nie środkiem transportu. Za pośrednictwem oprogramowania użytkownik (klient) może ubezpieczyć pojedynczą maszynę, np. turbinę wiatrową (na potrzeby elektrowni) jak i również całą farmę z grupą np. 50 turbin wiatrowych (jako produkt wytworzony przez fabrykę, lub jako środek do wytwarzania prądu na potrzeby elektrowni).
Oprogramowanie pozwala również tworzyć polisy według tzw. „biznes-linii” ubezpieczeń: transportu lądowego, transportu morskiego, transportu powietrznego, zdrowotnych, wartości materialnych jak budynki czy maszyny.
Oprogramowanie komputerowe jest odpowiedzialne tylko za stworzenie polisy oraz śledzenie zmian jakie zostały dokonane w międzyczasie. W praktyce analizowanie szkód i decydowanie jaką kwotę pieniężną należy wypłacić w razie awarii lub katastrofy należy już do funkcji innego programu komputerowego.
Polisy mogą być czasowe (od jakiejś daty do innej daty) lub odnawialne (np. miesięczne, kwartalne lub roczne. Najczęstszą opcją są roczne od 1 stycznia danego roku do 31 grudnia tego samego roku, generowane wedle wzoru 01.01. XXXX – 31.12.XXXX i tzw. polisy odnowione ze zmodyfikowanym wzorem 01.01 XXXX+1 - 31.12.XXXX+1. W tym wypadku „XXXX” to konkretny rok ubezpieczenia.
Program posiada mechanizm historyzacji danych. Oznacza to, że umożliwia wprowadzanie zmian, które będą obowiązywać od danej chwili w czasie, np. ktoś kupił polisę od 01.01.2021 do 31.12.2021 sprzęt w fabryce. Polisa jest wyceniana kwotę 30.000E, ale od 01.06.2021 r. zostało zaplanowane dokupienie nowego sprzętu, więc od 01.06.2021 r. polisa będzie warta 40.000E. Dzięki software takie informacje mogą być wprowadzone już przy zakładaniu polisy, np. 01.12.2020 r. W tym wypadku litera E oznacza konkretną walutę.
Ponadto idąc dalej - w maju okazało się, że będzie opóźnienie w dostawie nowego sprzętu i będzie on dopiero 01.07.2021 r. Dodatkowo sprzęt będzie bardziej specjalistyczny i kwota ubezpieczenia powinna wzrosnąć do 45.000E. Czyli użytkownik może np. 10.05.2021 r. zmienić informację, że kwota 45.000E będzie obowiązywała od 01.07.2021, a nie 40.000E od 01.06.2021 r. jak to wcześniej zaznaczono w polisie. Dzięki historyzacji program pozwala błyskawicznie znaleźć informację:
- kiedy ktoś zmienił informację (w tym wypadku 10.05.2021 r.),
- od kiedy nowa informacja obowiązuje (01.07.2021 r. kwota 45.000E).
W polisie ubezpieczeniowej występuje partner, który może przyjmować różne role, np. ubezpieczyciela głównego, ubezpieczyciela wspomagającego czy poręczyciela.
Mechanizm partnerów nie podlegał tego typu historyzacji. W zależności od występujących warunków można było zmienić lub dodać partnera, ale ta zmiana mogła obowiązywać tylko od początku istnienia kontraktu. Nie mogła obowiązywać np. od określonego momentu.
W projekcie Wnioskodawca dodał mechanizm (rozszerzył istniejący framework historyzacyjny), który umożliwia zmianę partnera w dowolnym momencie (data edycji oraz data obowiązywania). Zmiana obejmowała przekrój przez wszystkie warstwy oprogramowania. Oznacza to, że praca Wnioskodawcy widoczna jest w bazie danych, serwerze, warstwie komunikacyjnej oraz warstwie graficznej.
2. Projekt numer 2 dotyczy rozwoju wewnętrznego oprogramowania Spółki.
Wnioskodawca realizował projekt wewnętrzny polegający na poprawie komunikacji między dwoma systemami do logowania czasu pracy pracowników - poprawa synchronizacji danych między programem Jira oraz SAP.
Wnioskodawca realizował projekt tylko i wyłącznie samodzielnie na podstawie wymagań projektowych określonych w wewnętrznym systemie do przekazywania zadań.
W przypadku rozwoju oprogramowania Wnioskodawca nie będzie właścicielem oprogramowania modyfikowanego, ale czasowo właścicielem składowych (części) oprogramowania, które powoduje finalnie ulepszenie owego oprogramowania modyfikowanego. Nowe oprogramowanie, które powoduje ulepszanie starego to nowe funkcjonalności, które są odrębnym programem komputerowym. Więc owe dodane funkcjonalności są częściami oprogramowania, które jest również przedmiotem praw autorskich oraz podlega ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Właścicielem programu komputerowego, które powoduje ulepszenie oprogramowania właściwego (ulepszanego) stanie się więc finalnie Kontrahent. W wyniku ulepszania/modyfikacji powstają więc nowe kody, algorytmy w językach oprogramowania, a więc nowy program komputerowy stanowiący nowe prawo własności intelektualnej.
Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przedmiotem ochrony prawa autorskiego mogą być poszczególne elementy lub nawet krótkie fragmenty (urywki) programu, jeśli tylko one same spełniać będą wymogi podane w art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych tj. elementy programu jako takiego, a więc instrukcje działania dla komputera lub ich zestawy (Wyrok TSUE z dnia 22 grudnia 2010 r., C-393/09, Bezpećnostni softwarova asociace, ECLI:EU:C:2010:816).
Końcowo Wnioskodawca chciałby odnieść się do wydanych przez Ministerstwo Finansów objaśnień podatkowych z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej. W punkcie 89 objaśnień wskazano, że pojęcie „program komputerowy” nie powinno być rozumiane wąsko lecz szeroko, w szczególności obejmując interfejs, gdy ten spełnia warunek interoperacyjności programu komputerowego z oprogramowaniem i sprzętem komputerowym, co musi być ustalone w każdym przypadku oddzielnie na podstawie rzeczywistych ustaleń, a nie tylko formalnych postanowień, na przykład umownych. Holistycznie i funkcjonalnie, program komputerowy obejmuje więc jego funkcjonalne części składowe, takie jak: kod źródłowy, opis procedur operacyjnych, zestawienie danych w informacjach konwersacyjnych i dialogowych oraz kod wynikowy i interfejs.
Wnioskodawcy nie będzie przysługiwać licencja wyłączna do korzystania z tego prawa kwalifikowanego, ponieważ prawa autorskie do nowych funkcjonalności modyfikowanego oprogramowania, które to stanowią osobny program komputerowy przenosi za zapłatą wynagrodzenia.
Zgodnie z zwartą umową Wnioskodawca przenosi całość autorskich praw majątkowych do wytworzonych utworów (oprogramowania). Przeniesienie autorskich na Spółkę następuje każdorazowo z chwilą utrwalenia utworów, w ramach wynagrodzenia określonego w umowie, bez konieczności zawierania dodatkowych porozumień i obejmuje wszelkie pola eksploatacji znane w chwili utrwalenia utworu (art. 50 oraz art. 74 ust. 4 Pr.Aut), a w szczególności:
a) prawo czasowego lub trwałego powielania utworów przy pomocy jakichkolwiek środków i w jakiejkolwiek formie;
b) prawo tłumaczenia, adaptacji, zmiany konfiguracji, a także innych modyfikacji utworów,
c) prawo publikowania i rozpowszechniania utworów, prawo sprzedawania utworów, udzielania licencji, wynajmu i wypożyczania;
d) prawo wczytywania do pamięci komputera, sieci komputerowych i Internetu, jak również przechowywania tam utworów.
W praktyce gospodarczej Wnioskodawcy mogą zdarzyć się trzy sytuacje:
1. projekt (polegający na tworzeniu lub rozwijaniu oprogramowania) - jest rozciągnięty w czasie, a więc można przypisać do niego kilka faktur przychodowych,
2. projekt zamyka się w obrębie jednej faktury przychodowej,
3. w danym okresie czasu prowadzone są prace nad kilkoma projektami.
Z tytułu świadczenia usług programistycznych oraz przeniesienia autorskich praw majątkowych do programów komputerowych, Wnioskodawcy przysługuje stałe wynagrodzenie ryczałtowe. Wnioskodawca oprócz rozwijania oprogramowania wraz z przenoszeniem praw autorskich świadczy również usługi polegające na rekrutacji nowych pracowników Spółki. Jednocześnie Wnioskodawca tą część wynagrodzenia nie zamierza uwzględniać w kalkulacji IP BOX.
W celu kalkulacji wynagrodzenia przypadającego bezpośrednio na działalność twórczą, a w konsekwencji na dochód przypadający ze sprzedaży kwalifikowanego IP, Wnioskodawca prowadzi ewidencję czynności wykonywanych w ramach konkretnego projektu i czasu świadczenia usług przyporządkowanego na wykonanie tych czynności. Ewidencja ta pozwala na wyodrębnienie czasu świadczenia usług polegającego bezpośrednio na tworzeniu kodu źródłowego (i w konsekwencji oprogramowania) oraz na pozostałe czynności wykonywane na rzecz Spółki, które nie są związane z działalnością twórczą (np. czas przeznaczony na spotkania, konsultacje, rekrutacje pracowników) w efekcie, której powstaje kwalifikowane IP jakim jest autorskie prawo do programu komputerowego.
Na tej podstawie Wnioskodawca jest w stanie precyzyjnie określić procentową wysokość dochodu przypadającego na bezpośrednią działalność twórczą w zakresie tworzenia/rozwijania/ulepszania oprogramowania, a tym samym do dochodu przypadającego na każde kwalifikowane IP.
W związku z powyższym Wnioskodawca nie zamierza objąć preferencyjną 5% stawką podatku dochodowego całości uzyskiwanego dochodu, a jedynie tą część bezpośrednio związaną z przeniesieniem autorskich praw majątkowych do oprogramowania, które powstało w efekcie twórczej pracy Wnioskodawcy.
Wnioskodawca realizuje zlecenia związane z tworzeniem oraz rozwijaniem/ulepszaniem oprogramowania samodzielnie lub jako członek zespołu programistów. Jednocześnie Wnioskodawca chciałby wskazać, że każdy programista pracujący w zespole działa w sposób niezależny tzn. jest odpowiedzialny za własne zadania - każdy z programistów odpowiada za wytworzenie innej nowej funkcjonalności.
W aktualnie realizowanym projekcie w zespole programistów pracuje: Scrum Master, tester oprogramowania oraz 6 programistów łącznie z Wnioskodawcą.
Współpraca z zespołem programistów odbywa się w metodologii SAFe - co kwartał członkowie zespołu ustalają zadania na kolejny kwartał. Następnie ustalone zadania są rozdzielane na 2 tygodniowe interwały tzw. sprinty. Ponadto w trakcie realizowanego projektu Wnioskodawca wraz zespołem programistów odbywa również cykliczne spotkania:
1. Daily - codzienne spotkanie w formie wideokonferencji lub w formie stacjonarnej – na tego typu spotkaniach zespół omawia aktualny postęp prac, a także opisuje napotykane problemy.
2. Planning - około co dwa tygodnie odbywa się spotkanie zespołu w celu rozplanowania prac na najbliższe dwa tygodnie.
3. Retro - około co dwa tygodnie odbywa się spotkanie w celu sprawdzenia i omówienia procesu tworzenia lub rozwijania oprogramowania komputerowego w ramach danego projektu - uzgadnianie szczegółowości opisu zadań.
4. Demo - około co dwa tygodnie odbywa się spotkanie z klientem końcowym w celu prezentacji postępów prac.
Cechą charakterystyczną pracy programisty jest dostosowanie oprogramowania do wymagań biznesowych Kontrahenta. W praktyce każdy projekt jest inny - Wnioskodawca jako programista musi wybrać odpowiednią technologię programowania, aby spełnić założenia biznesowe. Kod źródłowy tworzony przez Wnioskodawcę nosi znamiona unikalności, ponieważ nie istnieje drugi taki sam kod źródłowy.
Oprogramowanie tworzone przez Wnioskodawcę jest wyrazem jego twórczego i indywidualnego działania, a w konsekwencji stanowi utwór podlegający ochronie prawnej na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Na potrzeby opisu stanu Wnioskodawca podzielił swoją działalność na poszczególne etapy:
Etap 1: Planning - wybranie dostępnych zadań do zrealizowania w trzy miesięcznym okresie. Z puli wstępnie wybranych zadań wraz z zespołem Wnioskodawca szacuje ilość zadań możliwych do zrealizowana we wskazanym okresie.
Etap 2: Rozwijanie funkcjonalności - właściwy rozwój oprogramowania, program rozwijany jest w języku Java - Wnioskodawca korzysta również z oprogramowania dla programistów Eclipse IDE.
Podejmowana przez Wnioskodawcę działalność gospodarcza obejmuje więc nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności w zakresie technologii programistycznych, do projektowania i tworzenia nowych zmienionych lub ulepszonych programów komputerowych. Zasobami wiedzy, które Wnioskodawca wykorzystuje przy planowaniu projektu, są technologie informatyczne, czyli jego wiedza o oprogramowaniu i narzędziach informatycznych, występujących zarówno w ogólnym stanie nauki, jak i w środowisku, w którym ma funkcjonować dany program komputerowy.
Wnioskodawca tworzył, tworzy oraz będzie tworzył kod źródłowy oprogramowania od podstaw lub modyfikował bazowy kod źródłowy, nieraz z zastosowaniem nowo opracowanych rozwiązań, spełniających przesłankę tworzenia nowych zasobów wiedzy lub wykorzystywania już istniejących do opracowania nowych rozwiązań.
Działalność ta jest także podejmowana systematycznie, w sposób ciągły i planowany, a rozwojowy charakter działalności Wnioskodawcy objawia się przede wszystkim przy tworzeniu kodu źródłowego oprogramowania, który stanowi wyraz jego kreatywności, a tak wytworzony program komputerowy posiada cechę nowości, przy czym w literaturze dominuje pogląd, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia” [M. Poźniak Niedzielska, A. Niewęgłowski, Prawo autorskie. System prawa prywatnego, tom 13, J. Barta (red.), wyd. 3, Warszawa 2013, s. 9.].
Wnioskodawca realizując dany projekt programistyczny musi w sposób twórczy przełożyć oczekiwania Kontrahenta na określoną strukturę kodu źródłowego oraz algorytmów, a przy tym procesie nieodzowne jest wykorzystywanie własnej wiedzy, doświadczenia oraz kreatywności przy obsłudze narzędzi programistycznych, aby móc dane założenie wdrożyć jako sprawnie działający program komputerowy. Wnioskodawcy nie jest narzucony żaden konkretny sposób stworzenia oprogramowania, wobec czego korzysta ze swobody w tym zakresie.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej związanej z oprogramowaniem Wnioskodawca ponosił lub planuje ponosić następujące wydatki:
1. Wydatki związane z zakupem sprzętu komputerowego niezbędnego do świadczenia usług programistycznych, a tym samym do tworzenia kodów źródłowych.
Oprogramowanie wytwarzane jest przy pomocy komputera, zapisywane w jego pamięci i bez wykorzystania tego rodzaju sprzętu niemożliwe byłoby w ogóle jego zapisanie i odtworzenie.
2. Wydatki związane z zakupem podzespołów komputerowych i urządzeń peryferyjnych np. mikrofon, słuchawki, myszka, drukarka, pamięć do serwerów, dyski itp.
Sam sprzęt komputerowy nie jest wystarczający dla sprawnego tworzenia i modyfikowania oprogramowania przy pomocy nowoczesnych, wysokopoziomowych języków programowania. Tym samym koszty zakupu podzespołów komputerowych i urządzeń peryferyjnych jest niezbędny do świadczenia usług programistycznych, a tym samym tworzenia kwalifikowanych praw własności intelektualnej jakim jest autorskie prawo do programu komputerowego chronione na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
3. Wydatki związane z prowadzeniem księgowości oraz obsługą prawnopodatkową.
Wydatki związane z obsługą księgową są niezbędne, jeżeli działalność związana z oprogramowaniem ma być wykonywana zgodnie z zasadami lege artis. Ponadto Wnioskodawca dzięki prowadzeniu księgowości przez specjalistów ma więcej czasu na wykonywanie prac programistycznych, co przekłada się na jakość tworzonego oprogramowania. Wydatek związany z obsługą prawnopodatkową dotyczy wystąpienia z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.
4. Wydatki związane z finansowaniem leasingu, a także kosztami eksploatacji samochodu osobowego.
Samochód jest Wnioskodawcy niezbędny w celu bezpośredniego kontaktu z klientem oraz w celu przemieszczania się do siedziby Spółki w razie potrzeby. Wnioskodawca w związku z tym potrzebuje sprawnego samochodu, dlatego zdaniem Wnioskodawcy koszty paliwa, ale także czynności serwisowych są bezpośrednio związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą polegającą na wytwarzaniu oprogramowania.
5. Wydatki związane z odprowadzeniem składek na ubezpieczenia społeczne.
Pod pojęciem wydatków związanych z odprowadzaniem składek na ubezpieczenia społeczne Wnioskodawca rozumie takie wydatki jak: składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe oraz wpłaty na Fundusz Pracy.
Składki na ubezpieczenia społeczne stanowią obciążenia obowiązkowe, aby móc prowadzić legalnie jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce, co w przypadku Wnioskodawcy przekłada się na możliwość świadczenia usług programistycznych. Nie można zapominać również o celu wymienionych opłat, które mają za zadanie zapewnić środki pieniężne w razie niemożności wykonywania działalności przez Wnioskodawcę, co w dłuższej perspektywie może wydłużyć jego zdolność zawodową.
6. Wydatki związane z zakupem urządzeń telekomunikacyjnych (telefonu komórkowego) oraz usług telekomunikacyjnych (abonament telefoniczny i abonament za dostęp do Internetu).
Wnioskodawca jako przedsiębiorca ma dowolność w zakresie kształtowania miejsca świadczenia usług w związku z tym dla sprawnej i terminowej realizacji określonych projektów Wnioskodawca musi mieć jednak możliwość szybkiego kontaktu na odległość z danym Kontrahentem, a więc musi mieć możliwość szybkiego skontaktowania się z Kontrahentem w razie konieczności (w formie telekonferencji lub wideokonferencji). Ponadto bardzo często oprogramowanie tworzy się przy wykorzystaniu dostępu do Internetu jak również wykonuje się różnego rodzaju testy na serwerach testowych, a więc dostęp do Internetu jest niezbędny. Internet jest również źródłem wiedzy w zakresie najnowszych zdobyczy technologicznych, co pozwala Wnioskodawcy na zdobywanie i rozwój kompetencji w zakresie tworzenia oprogramowania. Wobec powyższego Wnioskodawca musi mieć zarówno możliwość kontaktu z Kontrahentem jak również dostęp do usług telekomunikacyjnych w celu świadczenia opisanych usług.
7. Wydatki związane z zakupem kursów języka angielskiego oraz zakupem literatury oraz szkoleń branżowych.
Oprogramowanie wytwarzane jest przede wszystkim na podstawie wiedzy i doświadczenia Wnioskodawcy. Dla jego finalnego kształtu decydujące znaczenie mają przede wszystkim jego specjalistyczna wiedza. W tym celu Wnioskodawca systematycznie pogłębia zasób swojej wiedzy, poprzez zakup szkoleń oraz materiałów edukacyjnych.
W pierwszej kolejności Wnioskodawca stara się ustalić dochód z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej poprzez odjęcie od przychodów ze zbycia danego oprogramowania kosztów uzyskania przychodu.
Kiedy z obiektywnych przesłanek wynika, że właściwe przypisanie określonej kategorii kosztów do danego źródła przychodów nie jest możliwe lub dany wydatek dotyczy wielu źródeł i nie ma możliwości zastosowania właściwej metodyki jego przypisania do danego źródła, tj. takiej, która będzie odzwierciedlać adekwatne „powiązanie” odpowiedniej części danego kosztu z przychodami z danego źródła, wówczas Wnioskodawca stosuje przychodowy klucz podziału kosztów pośrednich, o których mowa w art. 22 ust. 3 u.p.d.o.f., do poszczególnych rodzajów przychodów, np. w pierwszej kolejności proporcja jest liczona na podstawie: koszty pośrednie x przychody z działalności związanej z tworzeniem oprogramowania/ suma przychodów, a następnie: koszty pośrednie działalności związanej z tworzeniem oprogramowania x przychody z danego oprogramowania (jako osobnego kwalifikowanego IP) / suma przychodów ze wszystkich programów komputerowych.
W drugiej kolejności Wnioskodawca ustala poszczególne kwalifikowane dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej poprzez przemnożenie uzyskanego dochodu ze zbycia danego oprogramowania przez wskaźnik nexus, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 u.p.d.o.f.
Na potrzeby ulgi IP BOX Wnioskodawca prowadzi i będzie prowadzić odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję, o której mowa w art. 30cb u.p.d.o.f. Ewidencja jest i będzie prowadzona na bieżąco w sposób zapewniający wyodrębnienie poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz ustalenie przychodu, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane IP oraz w sposób pozwalający na wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 3 u.p.d.o.f. przypadających na każde kwalifikowane IP, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu. Wnioskodawca rozpoczął prowadzenie przedmiotowej odrębnej od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencji od dnia 1 stycznia 2021 roku.
Wnioskodawca na potrzeby rozliczenia dochodu z uwzględnieniem preferencyjnej 5% stawki podatku dochodowego zamierza ustalać wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej poprzez iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w danym roku podatkowym i wskaźnika nexus obliczonego według wzoru, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 u.p.d.o.f.
Wnioskodawca w przyszłości zamierza kontynuować współpracę ze Spółką lub zawierać podobne umowy o świadczenie usług programistycznych z innymi Kontrahentami. Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, że zakres działalności gospodarczej podlegającej na świadczeniu usług programistycznych, a w efekcie na tworzeniu/ulepszaniu/rozwoju oprogramowania komputerowego nie ulegnie zmianie.
Wniosek doprecyzował Pan o następujące informacje:
Ad I.
Pod pojęciem „działalność Wnioskodawcy” należy rozumieć wyodrębnione zadania realizowane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, są to zadania realizowane w ramach tworzenia oprogramowania.
Ad II. lit. a
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca podejmuje działalność, która obejmuje prace rozwojowe rozumiane jako nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Prace prowadzone przez Wnioskodawcę obejmują nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do tworzenia nowych funkcjonalności. Celem tych prac jest rozwinięcie istniejącego programu komputerowego. Prace te dotyczyły i będą dotyczyć stworzenia, modyfikacji i ulepszenia programu komputerowego.
Podejmowane przez Wnioskodawcę prace rozwojowe zostały/zostaną zakończone pozytywnym wynikiem. Wynikiem jest stworzenie kwalifikowanego prawa własności intelektualnej - programu komputerowego. Mają one zawsze formę programu komputerowego napisanego w języku programowania. Przedmiotowe wyniki, a więc kwalifikowane prawo własności intelektualnej zostaje przeniesione wraz z zapłatą wynagrodzenia na Zleceniodawcę. Wnioskodawca wykorzystuje te wyniki w rozwoju efektów swojej pracy.
W wyniku prac rozwojowych Wnioskodawca stworzył i będzie tworzył nowy produkt - nowe funkcjonalności (kwalifikowane prawo własności intelektualnej), które to są programem komputerowym. Ponadto, Wnioskodawca oferuje/będzie oferować produkty, które są wynikiem prac rozwojowych w swojej działalności gospodarczej, a które to prawa autorskie przenosi wraz z opłatą wynagrodzenia, określonego w umowie, na rzecz Spółki.
W wyniku prac rozwojowych Wnioskodawca zaprojektował i stworzył nowy, zmieniony lub ulepszony produkt, który nie jest wynikiem działalności obejmującej wprowadzanie rutynowych i okresowych zmian do tego produktu.
Ad II. lit. b
W ramach działalności Wnioskodawca prowadzi prace o innym charakterze niż prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 2 i 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Wnioskodawca oprócz rozwijania oprogramowania wraz z przenoszeniem praw autorskich świadczy również usługi polegające na rekrutacji nowych pracowników Spółki, jednak przysługująca w tym zakresie część wynagrodzenia nie będzie uwzględniana w kalkulacji IP BOX. Wnioskodawca zamierza objąć preferencyjną stawką 5% podatku dochodowego jedynie tę część, która bezpośrednio związana jest z przeniesieniem autorskich praw majątkowych do oprogramowania, które powstało w wyniku twórczej pracy Wnioskodawcy.
Ad II. lit. c
W ramach wskazanych we wniosku projektów Wnioskodawca tworzył funkcjonalności będące odrębnym programem komputerowym do generowania polis ubezpieczeniowych oraz wewnętrzne oprogramowanie Spółki usprawniające komunikację między dwoma systemami logowania czasu pracy pracowników - poprawa synchronizacji danych między programem Jira oraz SAP - oba wskazane programy są przedmiotem wniosku.
Ad. II. lit. d
Efekty prac Wnioskodawcy zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Odznaczają się bowiem oryginalnym, twórczym charakterem - tworzone lub ulepszone oprogramowanie stanowi nowy utwór intelektu posiadający cechę nowości oraz jak zostało już wspomniane - każdy kod źródłowy tworzony przez Wnioskodawcę posiada cechy unikalności, ponieważ w praktyce gospodarczej nie istnieje drugi taki sam kod.
Zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej - stanowią wyraz twórczego i indywidualnego działania Wnioskodawcy i każdorazowo wymagają podjęcia określonego wysiłku intelektualnego.
Nie są jedynie „techniczną”, a „twórczą” realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Kontrahentów - Wnioskodawca bazuje jedynie na ogólnych wymaganiach określonych w dokumentacji projektowej, a sposób tworzenia i użyte rozwiązania są wyłącznie jego indywidualnym wyborem.
Jak zostało wskazane we wniosku, działalność Wnioskodawcy jest oparta na tworzeniu programów komputerowych (oprogramowania). Charakter tych prac z natury rzeczy posiada cechę innowacyjności, bowiem praca wykonywana na rzecz Klienta jest pod niego spersonalizowana, a atrakcyjność Wnioskodawcy na rynku usług programistycznych opiera się na tym, iż poprzez niespotykane wcześniej rozwiązania jest on konkurencyjny.
Wnioskodawca realizując projekty programistyczne w ramach prowadzonej działalności gospodarczej opracowuje nowe oraz ulepsza procesy oraz usługi niewystępujące dotychczas w jego praktyce gospodarczej ani w praktyce gospodarczej Kontrahenta. Działalność Wnioskodawcy nakierowana jest na tworzenie nowych i oryginalnych rozwiązań, a sposób ich wykonania leży w jego gestii. Kod źródłowy tworzony przez Wnioskodawcę posiada cechy unikalności, ponieważ nie istnieje drugi taki sam kod źródłowy.
Ad II. lit. e
Prowadzona przez Wnioskodawcę działalność w zakresie tworzenia i rozwijania oprogramowania jest podejmowana w sposób metodyczny oraz uporządkowany, a jej celem jest zawsze zwiększenie zasobów wiedzy lub wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Ad II. lit. f
Programy komputerowe zawsze są efektem prac rozwojowych - nie jest wynikiem mechanicznych działań - tworzenie dedykowanych rozwiązań w postaci oprogramowania komputerowego wymaga od Wnioskodawcy podjęcia określonego wysiłku intelektualnego. W tym miejscu należy podkreślić, iż Wnioskodawca nie świadczy usług polegających na wprowadzaniu okresowych i rutynowych zmian w oprogramowaniu, jednak w razie wystąpienia błędów w kodzie źródłowym oprogramowania lub jego części Wnioskodawca odpowiedzialny jest za naprawienie tych błędów i przekazanie oprogramowania, które odpowiada pierwotnym wymaganiom Klienta.
W każdym przypadku tworzenie przez Wnioskodawcę „programu komputerowego” wiąże się z samodzielnym podejmowaniem prac rozwojowych w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Ad II. lit. g
Wniosek dotyczy dochodów otrzymanych w latach 2021-2022.
Ad II. lit. h
Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług programistycznych oraz przeniesienia autorskich praw majątkowych do programów komputerowych. Wnioskodawcy przysługuje stałe wynagrodzenie ryczałtowe. Zgodnie z zawartą umową Wnioskodawca przenosi całość autorskich praw majątkowych do wytworzonych utworów (oprogramowania). Przeniesienie autorskich praw majątkowych następuje każdorazowo z chwilą utrwalenia utworów, w ramach wynagrodzenia określonego w umowie, bez konieczności zawierania dodatkowych porozumień i obejmuje wszelkie pola eksploatacji znane w chwili utrwalenia utworu.
Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie z tytułu przenoszenia na Kontrahenta praw do „program komputerowego”. Wnioskodawca otrzymuje także wynagrodzenie z tytułu innych czynności świadczonych na rzecz Spółki - są to czynności wskazane we wniosku m.in. codzienne spotkania, na których rozwiązywane są występujące problemy, omawiane są postępy prac, procesy tworzenia lub rozwijania oprogramowania komputerowego w ramach danego projektu lub planowane są poszczególne działania, a także konsultacje i spotkania z klientem końcowym w celu prezentacji wyników prac. Wynagrodzenie przysługuje również w zakresie rekrutacji pracowników.
Ad II. lit. i
Umowy zawarte z Kontrahentem przewidują stałe okresy rozliczeniowe - tj. okresy miesięczne.
W umowie zawartej z Kontrahentem brak zapisu dotyczącego zakończenia okresu rozliczeniowego po spełnieniu określonych warunków przewidzianych w umowie.
Ad II. lit. j
Przeniesienie autorskich praw majątkowych na Kontrahenta nie ma wpływu na wysokość wynagrodzenia Wnioskodawcy.
Ad II. lit. k
Wystawiane przez Wnioskodawcę faktury nie wyodrębniają wynagrodzenia z tytułu przeniesienia majątkowych praw autorskich do poszczególnych efektów prac na Kontrahenta, ponieważ nie ma takiego obowiązku (ani umownego, ani na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów prawa).
Ad II. lit. I
Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie z tytułu przeniesienia autorskich praw majątkowych do programów komputerowych. Wnioskodawcy przysługiwało stałe wynagrodzenie ryczałtowe. Otrzymywane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie należne jest z tytułu wszelkich prac wykonywanych w ramach umowy. Oznacza to, że wynagrodzenie obejmowało przeniesienie praw do wytworzonego oprogramowania, jak również wszelkie inne czynności wykonywane w ramach umowy, które: (i) nie mają charakteru prac rozwojowych i/lub (ii) nie prowadzą do wytworzenia oprogramowania, np. czas przeznaczony na spotkania, konsultacje. W takim przypadku część wynagrodzenia przypisana do tych czynności nie będzie objęta preferencyjnym opodatkowaniem, o którym mowa w art. 30ca ustawy o PIT.
Ad II. lit. m
W okresie, którego dotyczy wniosek, Wnioskodawca ponosił następujące wydatki:
1) związane z zakupem podzespołów komputerowych i urządzeń peryferyjnych:
- MSI OPTIX MAG322COR 3109 / MONITOR DLA GRACZY - data zakupu 13.02.2021 r. Monitor został zakupiony do wykonywania zadań związanych z tworzeniem oprogramowania.
- IntelliJ IDEA Ultimate - licencja - data zakupu 27.08.2021 r. Jest to podstawowe narzędzie pracy, zakupione głównie ze względu na projekt.
2) związane z zakupem urządzeń telekomunikacyjnych:
- Internet - data zakupu 01.09.2021 r. Opłaty za Internet dokonywane są cyklicznie co miesiąc.
3) związane z zakupem kursów języka angielskiego, zakupem literatury oraz szkoleń branżowych:
- Kurs języka angielskiego - Lekcje języka odbywają się regularnie, mają na celu ułatwić tworzenie oprogramowania. Opłaty cyklicznie co miesiąc do końca trwania projektu.
4) usługi księgowe - koszty poniesione na usługi księgowe dotyczą prowadzenia ksiąg podatkowych oraz ewidencji dodatkowej IP Box, do których na podstawie przepisów prawa zobowiązany jest Wnioskodawca - koszty ponoszone przez Wnioskodawcę na księgowość pozwalają na wyszczególnienie koniecznej ewidencji na potrzeby skorzystania z preferencyjnej 5% stawki podatkowej (Ulga Ip box). Prowadzenie księgowości przez specjalistów może również przyczynić się do tego, że Wnioskodawca będzie mógł przeznaczyć więcej czasu na wykonywanie prac programistycznych, co przekłada się na jakość tworzonego programu komputerowego. Również należy podkreślić, że prowadzenie księgowości jest niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej.
5) składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy - Wnioskodawca pod pojęciem poniesienia kosztów na „składki na ubezpieczenia społeczne” rozumie takie wydatki jak: składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe), wpłaty na Fundusz Pracy. Niniejsze obciążenia są obowiązkowe, aby móc prowadzić legalnie jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce, co w przypadku Wnioskodawcy przekłada się na możliwość świadczenia usług programistycznych. Również nie można zapominać o celu wymienionych opłat, które mają za zadanie zapewnienie środków pieniężnych w razie niemożności wykonywania działalności przez Wnioskodawcę, co w dłuższej perspektywie może wydłużyć jego zdolność zawodową.
Ad II. lit. n
Zakup licencji „IntelliJ” stanowi nabycie kwalifikowanego prawa własności intelektualnej od podmiotu niepowiązanego.
Ad II. lit. o
Funkcjonalny związek poszczególnych wydatków:
- Monitor - Zwiększenie komfortu, ergonomiczności, produktywności. Dodatkowo możliwość testowania zachowania aplikacji przy różnych rozmiarach okna (na małym monitorze nie widać jak aplikacja będzie wyglądać na dużym, a na dużym można zobaczyć jak będzie wyglądać aplikacja zarówno na dużym jak i na małym monitorze).
- „IntelliJ” - Podstawowe narzędzie pracy. Licencja „Ultimate” znacznie zwiększa produktywność, ułatwia proces tworzenia kodu.
- Internet - niezbędny do pracy (wysyłania aktualizacji oprogramowania, pobierania zmian).
- Kurs języka angielskiego - komunikacja z klientem odbywa się w języku angielskim, niezbędne by lepiej rozumieć wymagania systemu, który rozwijam.
Ad II. lit. p
Wnioskodawca prowadzi prace nad złożonymi projektami wymagającymi uczestnictwa w projektach różnych specjalistów z dziedziny IT, np. scrum mastera, testera oprogramowania. Finalne oprogramowanie składa się z poszczególnych części wytworzonych indywidualnie przez członków zespołu.
Jednocześnie Wnioskodawca prowadzi samodzielnie prace nad programem komputerowym w celu wytwarzania oprogramowania dla Kontrahenta.
Ad III.
Wnioskodawca wskazuje, iż wniosek dotyczy wyłącznie zaistniałego stanu faktycznego.
(…)
Ad V
Wnioskodawca zamierza korzystać z preferencyjnego opodatkowania 5% stawką podatku dochodów uzyskiwanych z przeniesienia autorskich praw majątkowych wyłącznie w latach 2021-2022.
Pytania
1. Czy zgodnie z opisanym we wniosku stanem faktycznym, działalność Wnioskodawcy spełnia przesłankę uznania jej za działalność badawczo-rozwojową na gruncie art. 5a pkt 38 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych?
2. Czy programy komputerowe (oprogramowanie) wytwarzane oraz rozwijanie/ulepszane przez Wnioskodawcę spełnia przesłanki kwalifikowanego IP, o którym mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych?
3. Czy obliczając wskaźnik nexus Wnioskodawca będzie miał prawo do uwzględnienia w literce „a” kosztów opisanych w niniejszym wniosku?
4. Czy w przedstawionym wyżej stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym dochody uzyskiwane przez Wnioskodawcę z tytułu odpłatnego przeniesienia autorskich praw majątkowych do programów komputerowych (oprogramowania) bądź ich części stanowi sprzedaż kwalifikowanego IP w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym Wnioskodawca uprawniony jest do opodatkowania dochodów uzyskiwanych z tego tytułu przy zastosowaniu 5% stawki podatku, o której mowa w art. 30ca ww. ustawy?
Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu)
Ad 1.
Zgodnie z treścią art. 5a pkt 38 u.p.d.o.f. działalność badawczo-rozwojowa oznacza działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Użycie przez ustawodawcę spójnika „lub” oznacza, że dla uznania działalności gospodarczej podatnika za działalność badawczo-rozwojową wystarczające jest prowadzenie przez niego badań naukowych lub prac rozwojowych.
Definicje badań naukowych i prac rozwojowych zostały zawarte w art. 5a pkt 39 i pkt 40 u.p.d.o.f.
W myśl art. 5a pkt 39 u.p.d.o.f., ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych, oznacza to:
a. badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,
b. badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Prace rozwojowe z kolei w myśl art. 5a pkt 40 u.p.d.o.f. należy odczytywać poprzez definicję zawartą w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r.- Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
W świetle art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce badania naukowe są działalnością obejmującą:
1. badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
2. badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Z kolei stosownie do treści art. 4 ust. 3 omawianej ustawy, prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca podejmuje działalność, która obejmuje prace rozwojowe rozumiane jako nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Prace prowadzone przez Wnioskodawcę obejmują nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do tworzenia nowych funkcjonalności. Celem tych prac jest rozwinięcie istniejącego programu komputerowego. Prace te dotyczyły i będą dotyczyć stworzenia, modyfikacji i ulepszenia programu komputerowego.
Podejmowane przez Wnioskodawcę prace rozwojowe zostały/zostaną zakończone pozytywnym wynikiem. Wynikiem jest stworzenie kwalifikowanego prawa własności intelektualnej - programu komputerowego. Mają one zawsze formę programu komputerowego napisanego w języku programowania. Przedmiotowe wyniki, a więc kwalifikowane prawo własności intelektualnej zostaje przeniesione wraz z zapłatą wynagrodzenia na Zleceniodawcę. Wnioskodawca wykorzystuje te wyniki w rozwoju efektów swojej pracy.
W wyniku prac rozwojowych Wnioskodawca stworzył i będzie tworzył nowy produkt - nowe funkcjonalności (kwalifikowane prawo własności intelektualnej), które to są programem komputerowym. Ponadto, Wnioskodawca oferuje/będzie oferować produkty, które są wynikiem prac rozwojowych w swojej działalności gospodarczej, a które to prawa autorskie przenosi wraz z opłatą wynagrodzenia, określonego w umowie, na rzecz Spółki.
W wyniku prac rozwojowych Wnioskodawca zaprojektował i stworzył nowy, zmieniony lub ulepszony produkt, który nie jest wynikiem działalności obejmującej wprowadzanie rutynowych i okresowych zmian do tego produktu.
Rozwojowy charakter działalności Wnioskodawcy objawia się przede wszystkim przy tworzeniu kodu źródłowego oprogramowania, który stanowi wyraz jego kreatywności, a tak wytworzony program komputerowy stanowi nowy wytwór intelektu. Wnioskodawca realizując dany projekt programistyczny musi w sposób twórczy przełożyć oczekiwania Kontrahenta na określoną strukturę kodu źródłowego lub algorytmów, a przy tym procesie nieodzowne jest wykorzystywanie własnej wiedzy, doświadczenia oraz kreatywności przy obsłudze narzędzi programistycznych, aby móc dane założenie wdrożyć jako sprawnie działający program komputerowy. Wnioskodawcy nie jest narzucony żaden konkretny sposób stworzenia oprogramowania, wobec czego korzysta ze swobody w tym zakresie.
Aby daną działalność można było uznać za działalność badawczo-rozwojową, musi ona łącznie spełniać następujące kryteria:
a) twórczości;
b) systematyczności oraz
c) zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Efekty prac Wnioskodawcy zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Odznaczają się bowiem oryginalnym, twórczym charakterem - tworzone lub ulepszone oprogramowanie stanowi nowy utwór intelektu posiadający cechę nowości oraz jak zostało już wspomniane - każdy kod źródłowy tworzony przez Wnioskodawcę posiada cechy unikalności, ponieważ w praktyce gospodarczej nie istnieje drugi taki sam kod.
Zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej - stanowią wyraz twórczego i indywidualnego działania Wnioskodawcy i każdorazowo wymagają podjęcia określonego wysiłku intelektualnego.
Nie są jedynie „techniczną”, a „twórczą” realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Kontrahentów - Wnioskodawca bazuje jedynie na ogólnych wymaganiach określonych w dokumentacji projektowej, a sposób tworzenia i użyte rozwiązania są wyłącznie jego indywidualnym wyborem.
Jak zostało wskazane we wniosku, działalność Wnioskodawcy jest oparta na tworzeniu programów komputerowych (oprogramowania). Charakter tych prac z natury rzeczy posiada cechę innowacyjności, bowiem praca wykonywana na rzecz Klienta jest pod niego spersonalizowana, a atrakcyjność Wnioskodawcy na rynku usług programistycznych opiera się na tym, iż poprzez niespotykane wcześniej rozwiązania jest on konkurencyjny.
Wnioskodawca realizując projekty programistyczne w ramach prowadzonej działalności gospodarczej opracowuje nowe oraz ulepsza procesy oraz usługi niewystępujące dotychczas w jego praktyce gospodarczej ani w praktyce gospodarczej Kontrahenta. Działalność Wnioskodawcy nakierowana jest na tworzenie nowych i oryginalnych rozwiązań, a sposób ich wykonania leży w jego gestii. Kod źródłowy tworzony przez Wnioskodawcę posiada cechy unikalności, ponieważ nie istnieje drugi taki sam kod źródłowy.
Usługi wykonywane przez Wnioskodawcę nie są wynikiem mechanicznych działań, a także nie są to czynności o charakterze rutynowym. Realizacja każdego projektu wymaga indywidualnego podejścia do problemu, a także zgromadzenia i wyselekcjonowania wiedzy oraz dobrania odpowiednich narzędzi informatycznych, za pomocą którego zostanie osiągnięty cel jakim jest wytworzenie oprogramowania komputerowego.
Z kolei kryterium zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania jej do tworzenia nowych zastosowań należy odnosić do wewnętrznej działalności danego podmiotu.
Jak wskazano w objaśnieniach podatkowych IP BOX „głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowych jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowszych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu”.
Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że prowadzona przez niego działalność gospodarcza z zakresu świadczenia usług programistycznych spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w części dotyczącej prowadzenia prac rozwojowych.
Ad 2.
W Polsce oprogramowanie definiowane jest jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów - podlega ono ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przy czym należy podkreślić, że zgodnie z omawianą ustawą przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie oprogramowanie może być zgodnie z wykładnią celowościową i kontekstualną uznane za kwalifikowane IP w świetle rozszerzającej wykładni art. 30ca ust. 2 pkt 8 u.p.d.o.f., pod warunkiem, że jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Poprawne zastosowanie preferencji IP BOX wymaga także uwzględnienia zapisów zawartych w Raporcie OECD BEPS Plan działania nr 5, zgodnie z którym dla autorskiego prawa do programu komputerowego należy nadać znaczenie funkcjonalne, celowościowe i rozszerzające. Zgodnie z akapitem 34 wspomnianego raportu „copyrighted software, nie tylko program komputerowy chroniony prawem autorskim, ale szerzej oprogramowanie chronione prawem autorskim, może zawierać się w katalogu kwalifikowanych IP jako aktywo funkcjonalnie ekwiwalentne do patentu”.
Zgodnie z Polską Normą PN-ISO/IEC 2382-1:1996-1.05.01 program komputerowy to jednostka syntaktyczna zgodna z zasadami konkretnego języka programowania, składająca się z deklaracji i instrukcji lub rozkazów potrzebnych do rozwiązania funkcji, zadania lub problemu (M. Szmit, Wybrane zagadnienia opiniowania sądowo-informatycznego, Warszawa 2014, s. 178).
W myśl akapitu 10 preambuły do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/24/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych: „Rolą programu komputerowego jest wejście w kontakt i wspólne funkcjonowanie z innymi częściami składowymi systemu komputerowego i użytkownikami, w tym celu wymagane są logiczne i tam, gdzie to właściwe, fizyczne wzajemne połączenia i wzajemne oddziaływanie, tak aby pozwolić wszystkim elementom oprogramowania i sprzętu komputerowego funkcjonować z innym oprogramowaniem, sprzętem komputerowym i użytkownikami we wszelkich formach działania, do jakich są przeznaczone. Części programu umożliwiające takie wzajemne połączenia i wzajemne oddziaływanie między elementami oprogramowania i sprzętu komputerowego są ogólnie znane pod nazwą „interfejsów”. To funkcjonalne wzajemne połączenie i wzajemne oddziaływanie jest ogólnie znane pod nazwą „interoperacyjności” podczas gdy sama „interoperacyjność” może być zdefiniowana jako zdolność do wymiany informacji oraz wszechstronnego wykorzystania informacji już wymienionych”.
Minister Finansów w objaśnieniach podatkowych wskazuje, że na kanwie wyżej przytoczonego akapitu preambuły należy uznać, że pojęcie „program komputerowy” utożsamiane jest z pojęciem „oprogramowanie”. Synonimiczność (niemalże tożsamość) pojęć „program komputerowy” oraz „oprogramowanie” wynika również z orzecznictwa Europejskiego Urzędu Patentowego (sprawy o sygnaturach: T 0424/93, T 0761/11, T 2263/11, T 0204/93, T1173/97, T 1541/16). Europejski Urząd Patentowy zwraca uwagę na ścisły, często nierozerwalny związek pomiędzy pojęciem programu komputerowego a oprogramowania. W szczególności, z decyzji Europejskiego Urzędu Patentowego wynika, że program komputerowy to seria kroków (instrukcji), które są podejmowane przez komputer podczas wykonywania programu. Komponentami programu komputerowego są między innymi sekwencje instrukcji wykonywanych komputerowo, specyfikacje, cyfrowe przetwarzanie obrazów, moduły, obiekty, procedury, funkcje, pliki z kodem źródłowym lub pliki wykonywalne.
W świetle art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych synonimiczność pojęć „program komputerowy” oraz „oprogramowanie” wynika również z publikacji doktryny prawa autorskiego (J. Pisuliński, Licencja na oprogramowanie a rozporządzanie rzeczą, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 2018, nr 2, s. 74-84.).
W opinii Wnioskodawcy wytwarzane przez niego programy komputerowe (oprogramowanie) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zaliczają się do kwalifikowanych praw własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 u.p.d.o.f., ponieważ zostały wytworzone w wyniku prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej, a także podlegają prawnej ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Ad 3.
Zgodnie z art. 30ca ust. 4 i 5 u.p.d.o.f., wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a+b) x 1,3 / (a+b+c+d)
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a. prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b. nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c. nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d. nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Do kosztów, o których mowa wyżej, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej związanej z rozwijaniem oprogramowania Wnioskodawca w 2021 roku ponosił następujące wydatki:
W okresie, którego dotyczy wniosek, Wnioskodawca ponosił następujące wydatki:
1) związane z zakupem podzespołów komputerowych i urządzeń peryferyjnych:
- MSI OPTIX MAG322COR 3109 / MONITOR DLA GRACZY - data zakupu 13.02.2021 r. Monitor został zakupiony do wykonywania zadań związanych z tworzeniem oprogramowania.
- IntelliJ IDEA Ultimate - licencja - data zakupu 27.08.2021 r. Jest to podstawowe narzędzie pracy, zakupione głównie ze względu na projekt.
2) związane z zakupem urządzeń telekomunikacyjnych:
- Internet - data zakupu 01.09.2021 r. Opłaty za Internet dokonywane są cyklicznie co miesiąc.
3) związane z zakupem kursów języka angielskiego, zakupem literatury oraz szkoleń branżowych:
- Kurs języka angielskiego - Lekcje języka odbywają się regularnie, mają na celu ułatwić tworzenie oprogramowania. Opłaty cyklicznie co miesiąc do końca trwania projektu.
4) usługi księgowe - koszty poniesione na usługi księgowe dotyczą prowadzenia ksiąg podatkowych oraz ewidencji dodatkowej IP Box, do których na podstawie przepisów prawa zobowiązany jest Wnioskodawca - koszty ponoszone przez Wnioskodawcę na księgowość pozwalają na wyszczególnienie koniecznej ewidencji na potrzeby skorzystania z preferencyjnej 5% stawki podatkowej (Ulga Ip box). Prowadzenie księgowości przez specjalistów może również przyczynić się do tego, że Wnioskodawca będzie mógł przeznaczyć więcej czasu na wykonywanie prac programistycznych, co przekłada się na jakość tworzonego programu komputerowego. Również należy podkreślić, że prowadzenie księgowości jest niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej.
5) składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy - Wnioskodawca pod pojęciem poniesienia kosztów na „składki na ubezpieczenia społeczne” rozumie takie wydatki jak: składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe), wpłaty na Fundusz Pracy. Niniejsze obciążenia są obowiązkowe, aby móc prowadzić legalnie jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce, co w przypadku Wnioskodawcy przekłada się na możliwość świadczenia usług programistycznych. Również nie można zapominać o celu wymienionych opłat, które mają za zadanie zapewnienie środków pieniężnych w razie niemożności wykonywania działalności przez Wnioskodawcę, co w dłuższej perspektywie może wydłużyć jego zdolność zawodową.
W pierwszej kolejności Wnioskodawca stara się ustalić dochód z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej poprzez odjęcie od przychodów ze zbycia danego oprogramowania kosztów uzyskania przychodu.
Kiedy z obiektywnych przesłanek wynika, że właściwe przypisanie określonej kategorii kosztów do danego źródła przychodów nie jest możliwe lub dany wydatek dotyczy wielu źródeł i nie ma możliwości zastosowania właściwej metodyki jego przypisania do danego źródła, tj. takiej, która będzie odzwierciedlać adekwatne „powiązanie” odpowiedniej części danego kosztu z przychodami z danego źródła, wówczas Wnioskodawca stosuje przychodowy klucz podziału kosztów pośrednich, o których mowa w art. 22 ust. 3 u.p.d.o.f., do poszczególnych rodzajów przychodów, np. w pierwszej kolejności proporcja jest liczona na podstawie: koszty pośrednie x przychody z działalności związanej z tworzeniem oprogramowania/ suma przychodów, a następnie: koszty pośrednie działalności związanej z tworzeniem oprogramowania x przychody z danego oprogramowania (jako osobnego kwalifikowanego IP) / suma przychodów ze wszystkich programów komputerowych.
W drugiej kolejności Wnioskodawca ustala poszczególne kwalifikowane dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej poprzez przemnożenie uzyskanego dochodu ze zbycia danego oprogramowania przez wskaźnik nexus, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 u.p.d.o.f.
Zdaniem Wnioskodawcy, wyżej wymienione koszty były bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem oprogramowania komputerowego. W konsekwencji w zakresie w jakim ww. wydatki były bezpośrednio lub proporcjonalnie (w oparciu o opisany klucz podziału) przypisane do przychodów przypadających z tytułu sprzedaży oprogramowania, Wnioskodawca prawidłowo klasyfikował wydatki wskazane w opisie stanu faktycznego jako koszty bezpośrednio związane z kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej.
Ad 4.
Biorąc pod uwagę opis stanu faktycznego oraz stanowisko Wnioskodawcy wyrażone w punktach 1-3, w jego ocenie oprogramowanie, które podlega ochronie prawnej na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, powstałe w wyniku prowadzenia przez niego działalności badawczo-rozwojowej stanowi kwalifikowane IP, o którym mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8. Wnioskodawca za wynagrodzeniem przenosił na rzecz Spółki autorskie prawa majątkowe do programów komputerowych wytworzonych w wyniku realizacji zleceń.
W związku z powyższym w ocenie Wnioskodawcy dochód ten podlega opodatkowaniu preferencyjną 5% stawką podatku dochodowego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan w uzupełnieniu wniosku jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie należy zaznaczyć, że pytania przedstawione przez Pana we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznaczają zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, tutejszy organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pana wniosku (zapytań). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nie objęte pytaniami, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej – oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W myśl art. 5a pkt 39 ww. ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych oznacza to:
a) badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2022 r. poz. 574 ze zm.),
b) badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że oznaczają one prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:
Badania naukowe są działalnością obejmującą:
1) badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
2) badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Stosownie do art. 4 ust. 3 ww. ustawy:
Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Zatem z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszania istniejących produktów/usług oraz procesów i technologii produkcji.
Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, należy wyraźnie podkreślić, że w celu stwierdzenia, czy prowadzi Pan działalność badawczo-rozwojową, należy przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych aktywności podatnika, które spełniają definicję wskazane w art. 5a pkt 38 ww. ustawy).
Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy.
Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza: (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.
Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.
Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.: (i) badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz (ii) prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.
Należy zwrócić uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu ulgi na działalność badawczo-rozwojową tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.
Tymczasem z opisu sprawy przedstawionego we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą w zakresie tworzenia i rozwijania oprogramowania. Jak Pan wskazał – tworzy i rozwija Pan kilka programów komputerowych lub ich części (modyfikacji, ulepszeń, nowych modułów). W każdym przypadku tworzenie przez Pana „programu komputerowego” wiąże się z samodzielnym podejmowaniem prac rozwojowych w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej podejmuje Pan działalność, która obejmuje prace rozwojowe rozumiane jako nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Działalność ta jest także podejmowana przez Pana systematycznie, w sposób ciągły i planowany, a rozwojowy charakter Pana działalności objawia się przede wszystkim przy tworzeniu kodu źródłowego oprogramowania, który stanowi wyraz Pana kreatywności, a tak wytworzony program komputerowy posiada cechę nowości. Prowadzona przez Pana działalność w zakresie tworzenia i rozwijania oprogramowania jest podejmowana w sposób metodyczny oraz uporządkowany, a jej celem jest zawsze zwiększenie zasobów wiedzy lub wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Realizując projekty programistyczne w ramach prowadzonej działalności gospodarczej opracowuje Pan nowe oraz ulepsza procesy oraz usługi niewystępujące dotychczas w Pana praktyce gospodarczej ani w praktyce gospodarczej Kontrahenta. Pana działalność nakierowana jest na tworzenie nowych i oryginalnych rozwiązań, a sposób ich wykonania leży w Pana gestii. Kod źródłowy tworzony przez Wnioskodawcę posiada cechy unikalności, ponieważ nie istnieje drugi taki sam kod źródłowy.
Mając na uwadze przedstawiony we wniosku i jego uzupełnieniach opis sprawy oraz cytowane przepisy, należy stwierdzić, że przedstawione we wniosku Pana działania spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż:
a) są podejmowane w sposób systematyczny,
b) mają charakter twórczy,
c) obejmują prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym,
d) podejmowane są w celu zwiększania zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Reasumując – opisane prace wykonywane przez Pana polegające na tworzeniu i rozwijaniu programów komputerowych spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W związku z powyższym stanowisko w zakresie pytania nr 1 należy uznać za prawidłowe.
Rozpatrując z kolei możliwość skorzystania przez Pana z tzw. ulgi Innovation Box, należy zauważyć, że przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym. Na podstawie art. 1 pkt 25 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193), w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 30ca i art. 30cb.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy:
Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
1) patent,
2) prawo ochronne na wzór użytkowy,
3) prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
4) prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
5) dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
6) prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
7) wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2021 r. poz. 213),
8) autorskie prawo do programu komputerowego
- podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Na mocy art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.
Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.
Stosownie natomiast do art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a + b) x 1,3/ a + b + c + d
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Na podstawie art. 30ca ust. 5 ww. ustawy:
Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Artykuł 30ca ust. 6 tej ustawy stanowi:
W przypadku gdy wartość wskaźnika, o którym mowa w ust. 4, jest większa od 1, przyjmuje się, że wartość ta wynosi 1.
Stosownie natomiast do treści art. 30ca ust. 7 powołanej ustawy:
Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
1) z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
2) ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
3) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
4) z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Na mocy art. 30ca ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z ust. 1 tego artykułu są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w których osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę).
Ponadto należy wskazać, że podatnik, który ma zamiar skorzystać z ww. preferencji jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.
Na podstawie art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
1) wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
2) prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
3) wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
4) dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
5) dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług - w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Stosownie do treści art. 30cb ust. 2 ww. ustawy:
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.
Zgodnie z art. 30cb ust. 3 powołanej ustawy:
w przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.
Odrębna od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencja – zgodnie z art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – ma zatem na celu obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, a także monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych. Wskazana ewidencja jest bardzo ważna, ponieważ jej prowadzenie w sposób niezapewniający osiągnięcie ww. celów, spowoduje po stronie podatnika obowiązek zapłaty podatku dochodowego według skali bądź stawki liniowej. Podkreślić należy, że w celu skorzystania z opodatkowania dochodów na podstawie art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnik ma obowiązek na bieżąco prowadzić odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję, czyli od momentu poniesienia pierwszych kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ww. ustawy. Przepisy o IP Box nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box.
Powyższe przepisy wprowadzają korzystne rozwiązania podatkowe dla przedsiębiorców, którzy uzyskują dochody z komercjalizacji wytworzonych lub rozwiniętych przez nich praw własności intelektualnej, tzw. Innovation Box. W tym zakresie wpisują się one w realizację „Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”, „Strategii na rzecz doskonałości naukowej, nowoczesnego szkolnictwa wyższego, partnerstwa z biznesem i społecznej odpowiedzialności nauki” oraz „Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju” w obszarze innowacyjności. Znowelizowane przepisy mają prowadzić do wzrostu zainteresowania pracami badawczo-rozwojowymi prowadzonymi w Polsce oraz stanowić swoiste „zamknięcie” łańcucha wartości związanego z procesem tworzenia i komercjalizacji innowacyjnych rozwiązań będących efektem prac badawczo-rozwojowych.
W ramach tych rozwiązań podatnik może opodatkować preferencyjną 5% stawką podatkową swoje dochody z praw własności intelektualnej. Warunkiem jest, aby:
- podatnik był właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem lub posiada prawa do korzystania z nich na podstawie umowy licencyjnej i
- prawa te były chronione na podstawie obowiązującego prawa krajowego lub międzynarodowego przez m.in. patent, dodatkowe prawo ochronne na wzór użytkowy czy prawo z rejestracji wzoru przemysłowego.
Prawa takie są zwane „kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej”.
Podatnik może również skorzystać z ulgi Innovation Box, jeśli zakupi kwalifikowane prawa własności intelektualnej, o których mowa powyżej, a następnie poniesie koszty związane z rozwojem lub ulepszeniem nabytego prawa.
Do ulgi Innovation Box kwalifikuje się:
- dochód uzyskany z tytułu należności/opłat licencyjnych lub innych należności związanych z wykorzystywaniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
- dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jak również;
- dochód z tego aktywa uwzględniony w cenie sprzedaży lub usługi określany na zasadzie ceny rynkowej.
Warunkiem koniecznym dla skorzystania z omawianej preferencji jest wymóg prowadzenia przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio związanej z wytworzeniem, komercjalizacją, rozwojem lub ulepszeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, co stanowi wyraz realizacji zasady nexus. Poziom dochodu kwalifikowanego do zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania będzie wyliczany przy zastosowania formuły (wzoru) wynikającej z raportu nr 5 BEPS. Przewidziano także możliwość zlecenia wykonania prac badawczo-rozwojowych innym podmiotom zarówno niepowiązanym, jak i powiązanym.
Należy podkreślić, że stosowanie tej ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) będzie prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się, bądź co bądź, dodatkowe obowiązki po stronie podatników, w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji pozwalającej na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.
Podatnik będzie miał możliwość stosowania niniejszej ulgi przez cały okres trwania ochrony prawnej kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W przypadku tych aktywów, które podlegają procedurze zgłoszenia/rejestracji, podatnik będzie mógł skorzystać z preferencji podatkowej od momentu zgłoszenia lub złożenia wniosku o rejestrację (obowiązek zwrotu kwoty ulgi w przypadku wycofania wniosku, odmowy udzielenia prawa lub odrzucenia wniosku o rejestrację).
Zgodnie z art. 74 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.
W celu poprawnego zastosowania preferencji IP Box wobec autorskiego prawa do programu komputerowego należy nadać mu znaczenia funkcjonalne, celowościowe i rozszerzające, w zgodzie z najbardziej istotnym międzynarodowym kontekstem przepisów o IP Box, czyli Raportem OECD BEPS Plan Działania nr 5. Zgodnie z akapitem 34 tego Raportu, copyrighted software, nie tylko program komputerowy chroniony prawem autorskim, ale szerzej oprogramowanie chronione prawem autorskim, może zawierać się w katalogu kwalifikowanych IP jako aktywo funkcjonalnie ekwiwalentne do patentu. OECD wskazuje, że oprogramowanie chronione prawem autorskim dzieli podstawowe cechy patentów, ponieważ jest nowatorskie, nieoczywiste i użyteczne, a zatem zasadniczo wynika z prowadzenia innowacyjnej działalności badawczo-rozwojowej, której prowadzenie powinny stymulować przepisy o IP Box. OECD stwierdza także, że nie wszystkie jurysdykcje zapewniają ochronę patentową oprogramowania i dlatego wielu podatników, którzy wytwarzają oprogramowanie, musi posiadać prawa autorskie, zamiast polegać na ochronie patentowej. Włączenie oprogramowania chronionego prawem autorskim do definicji funkcjonalnie równoważnych kwalifikowanych IP zapewnia również, że różne traktowanie oprogramowania na mocy prawa patentowego różnych jurysdykcji nie ma wpływu na to, czy dochody z oprogramowania mogą korzystać z różnych regulacji IP Box.
W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być, zgodnie z wykładnią celowościową i kontekstualną (ww. Raport OECD), uznane za kwalifikowane IP w świetle rozszerzającej wykładni art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Mając powyższe na uwadze, dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, tj. autorskiego prawa do programu komputerowego (części oprogramowania), które stanowi utwór prawnie chroniony i zostało wytworzone w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, kwalifikuje się do dochodów z kwalifikowanego IP.
Należy w tym miejscu wyeksponować, że opodatkowaniu preferencyjną stawką podatkową w wysokości 5% może podlegać wyłącznie dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnych uzyskany w danym roku podatkowym.
Odnosząc powyższe przepisy podatkowe do opisu sprawy, należy wskazać, że:
1. Tworzy i rozwija Pan programy komputerowe lub ich części w ramach prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej;
2. Tworzy i rozwija Pan „oprogramowanie” w ramach bezpośrednio prowadzonej przez Pana działalności badawczo-rozwojowej spełniającej definicję wskazaną w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych;
3. Oprogramowanie tworzone przez Pana jest wyrazem twórczego i indywidualnego działania, a w konsekwencji stanowi utwór podlegający ochronie prawnej na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych;
4. Uzyskuje Pan dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, tj. z przeniesienia autorskich praw majątkowych do oprogramowania;
5. Na potrzeby ulgi IP BOX prowadzi Pan i będzie prowadzić odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję, o której mowa w art. 30cb u.p.d.o.f. Ewidencja jest i będzie prowadzona na bieżąco w sposób zapewniający wyodrębnienie poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz ustalenie przychodu, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane IP oraz w sposób pozwalający na wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 3 u.p.d.o.f. przypadających na każde kwalifikowane IP, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu. Rozpoczął Pan prowadzenie przedmiotowej odrębnej od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencji od dnia 1 stycznia 2021 roku;
6. Zakres Pana działalności gospodarczej podlegającej na świadczeniu usług programistycznych, a w efekcie na tworzeniu/ulepszaniu/rozwoju oprogramowania komputerowego nie ulegnie zmianie.
Podkreślenia przy tym wymaga, że wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Podsumowując powyższe – autorskie prawo do oprogramowania komputerowego lub jego części wytwarzane/rozwijane przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 30ca ust. 7 pkt 2 osiąga Pan dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Dochód ze zbycia tego prawa lub jego części stanowi kwalifikowany dochód w rozumieniu art. 30ca ust. 4 w związku z art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Uwzględniając zatem powołane przepisy prawa oraz elementy stanu sprawy wskazać należy, że będzie Pan mógł skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów z tego tytułu od 1 stycznia 2021 roku., tj. od momentu rozpoczęcia prowadzenia ewidencji, o której mowa w art. 30cb ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i będzie Pan mógł skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów w zeznaniach rocznych za lata 2021 i 2022 według 5% stawki podatku dochodowego.
Tym samym, Pana stanowisko w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 2 i 4 należało uznać za prawidłowe.
Pana wątpliwości budzi również kwestia uwzględnienia wydatków poniesionych na:
1. zakup podzespołów komputerowych i urządzeń peryferyjnych:
- MSI OPTIX MAG322COR 3109 / MONITOR DLA GRACZY; IntelliJ IDEA Ultimate - licencja;
2. zakup urządzeń telekomunikacyjnych – opłata za Internet;
3. zakup kursów języka angielskiego, zakup literatury oraz szkoleń branżowych - Kurs języka angielskiego;
4. usługi księgowe;
5. składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy (emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe), wpłaty na Fundusz Pracy,
do litery „a” wskaźnika Nexus.
Należy zauważyć, że istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Ustalając wskaźnik nexus należy pamiętać aby istniał związek pomiędzy:
- wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
- kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz
- dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie dla celu, jakim jest kalkulacja tego wskaźnika.
Wskaźnik Nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym powinien Pan również ustalić odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.
Jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktyczne poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty poniesione faktycznie przez podatnika, uwzględniane pod literą „a” we wzorze na wyliczenie wskaźnika, przez który przemnażany jest dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągnięty w roku podatkowym, to koszty związane z prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, a nie koszty działalności badawczo‑rozwojowej w rozumieniu art. 26e ww. ustawy, zawężone do tzw. kosztów kwalifikowanych.
Jak wskazuje Minister Finansów w Objaśnieniach z 15 lipca 2019 r., zgodnie z akapitem 39 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5 koszty kwalifikowane winny być uwzględniane we wskaźniku niezależnie od metody ich ujmowania w kosztach podatkowych, zgodnie z ogólnymi zasadami podatkowymi. Dlatego też koszty dla celów kalkulacji wskaźnika należy rozumieć szerzej (funkcjonalnie w kontekście ww. Raportu OECD), niż w odniesieniu do ustalania kosztów uzyskania przychodów na gruncie pozostałych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Należy także wspomnieć, że wskaźnik nexus „(…) służy do określania tej części dochodu z kwalifikowanego IP, która podlega preferencyjnej 5% stawce podatkowej, powinien być liczony kumulatywnie na przestrzeni lat. Oprócz właściwych przepisów o IP BOX, potwierdzają to wytyczne przedstawione przez OECD w Raporcie BEPS Działanie nr 5 (akapit 45 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5)”.
Wobec powyższego należy podkreślić, że wysokość dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn:
- dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i
- wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zatem dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podlegającej preferencyjnemu opodatkowaniu stawką 5% podatnik jest zobowiązany do wyliczenia dwóch podstawowych wartości:
- dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym oraz
- wskaźnika, którym zostanie przemnożony powyższy dochód.
Z objaśnień podatkowych z 15 lipca 2019 r. wynika bowiem, że Obliczając wysokość dochodu z kwalifikowanego IP, który w dalszej kolejności zostanie przemnożony przez wskaźnik nexus w celu obliczenia końcowego dochodu podlegającego 5% stawce podatku, niezbędne jest określenie związanych z kwalifikowanym IP przychodów oraz kosztów. Konieczne jest więc wskazanie przez podatnika przychodów osiąganych z danego kwalifikowanego IP oraz alokowanie do tych przychodów funkcjonalnie związanych z nimi kosztów, które w sposób bezpośredni i pośredni przyczyniły się do powstania tego przychodu. Zatem, dochodem z kwalifikowanego IP jest nadwyżka sumy przychodów osiągnięta z tego kwalifikowanego IP nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą z kwalifikowanego IP.
Zatem wydatki ponoszone przez Pana na :
1. zakup podzespołów komputerowych i urządzeń peryferyjnych:
- MSI OPTIX MAG322COR 3109 / MONITOR DLA GRACZY;
2. zakup urządzeń telekomunikacyjnych – opłata za Internet;
3. zaup kursów języka angielskiego, zakup literatury oraz szkoleń branżowych - Kurs języka angielskiego;
4.usługi księgowe;
5. składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy (emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe), wpłaty na Fundusz Pracy,
mogą stanowić koszty, o których mowa w lit. a) wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako koszty prowadzonej bezpośrednio przez Pana działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.
Należy również podkreślić, że przy określaniu tych kosztów ważne jest też zastosowanie właściwej proporcji, jeżeli w ramach działalności badawczo-rozwojowej wytwarzanych jest więcej kwalifikowanych praw IP oraz oprócz dochodów kwalifikowanych uzyskuje Pan także inne dochody z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, które nie mogą zostać opodatkowane w ramach ulgi IP Box.
Zatem wydatki na ponoszone przez Pana, przy zachowaniu właściwej proporcji, mogą stanowić koszty, o których mowa w lit. a wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako koszty prowadzonej bezpośrednio przez Pana działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.
W wezwaniu z dnia 11 października 2022 r., poproszono Pana o doprecyzowanie stanu faktycznego, poprzez wskazanie:
n) czy koszt licencji na korzystanie z oprogramowania dla programistów „IntelliJ” stanowi nabycie przez Pana kwalifikowanego prawa własności intelektualnej bądź innych wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych [4] lub podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4 tej ustawy?
Jak Pan wskazał w odpowiedzi na powyższe, poprzez pojęcie zakup licencji „IntelliJ”, rozumie Pan, że nabywa Pan kwalifikowane prawa własności intelektualnej od podmiotu niepowiązanego.
Należy wskazać, że w zakresie wskaxnika „nexus”ujmuje się wydatki w odpowiedniej literze :
a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Tym samym wydatek na zakup licencji „IntelliJ” stanowiący nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych od podmiotów niepowiązanych należy zaliczyć do litery „b”.
Reasumując – wydatki ponoszone przez Pana na:
1.zakup podzespołów komputerowych i urządzeń peryferyjnych:
- MSI OPTIX MAG322COR 3109 / MONITOR DLA GRACZY;
2. zakup urządzeń telekomunikacyjnych – opłata za Internet;
3. zakup kursów języka angielskiego, zakup literatury oraz szkoleń branżowych - Kurs języka angielskiego;
4. usługi księgowe;
5. składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy (emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe), wpłaty na Fundusz Pracy,
stanowią koszty do obliczenia wskaźnika nexus, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na potrzeby wyliczenia kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Koszt zakup licencji „IntelliJ” stanowiący nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych od podmiotu niepowiązanego, należy zaliczyć do litery „b” wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy.
Wobec powyższego, Pana stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 w części uwzględnienia w literze „a” wskaźnika nexus wydatku ponoszonego na zakup licencji „IntelliJ” stanowiącego nabycie kwalifikowanego prawa własności intelektualnej od podmiotu niepowiązanego jest nieprawidłowe, natomiast w zakresie pozostałych kosztów jest prawidłowe.
Należy dodać, że wybór metody ustalania odpowiedniej proporcji zależy od okoliczności faktycznych konkretnej sprawy. Pełna weryfikacja Pana stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej będącej poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której mają zastosowanie przepisy określone w art. 14h ustawy – Ordynacja podatkowa.
Ponadto, wskazać należy, że interpretacja indywidualna odnosi się do konkretnych kosztów, które doprecyzował Pan w uzupełnieniu.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanego przez Pana w złożonym wniosku.
W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.
Zastrzec należy, że tutejszy organ nie dokonał oceny tej części Pana stanowiska, która wykracza poza treść i zakres sformułowanych pytań. Innymi słowy, interpretacja indywidualna przepisów prawa podatkowego dotyczy wyłącznie oceny Pana stanowiska w kwestii będącej przedmiotem sformułowanych zapytań. W szczególności nie dokonano oceny, czy prowadzana przez Pana działalność spełnia kryteria prac rozwojowych oraz czy program komputerowy podlega ochronie, o której mowa w art. 74 ustawy o Prawie autorskimi prawach pokrewnych, co było elementem przedstawionych we wniosku okoliczności.
Zaznaczyć należy, że niniejszą interpretację wydano w oparciu o opis stanu faktycznego przedstawionego we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.
Okoliczność wykazania wartości wynagrodzenia za przeniesienie prawa własności intelektualnej w umowie lub fakturze nie podlega ocenie w drodze interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.
Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego przez Pana w danej sprawie.
Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…), ul. (…).
Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
