Interpretacja indywidualna z dnia 09.12.2020, sygn. 0115-KDIT2.4011.710.2020.1.KC, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Ulga prorodzinna.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 8 października 2020 r. (data wpływu) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 października 2020 r. wpłynął do organu wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wyrokiem sądu z dnia 2020 r. orzeczono rozwód Wnioskodawczyni i jej męża. Sąd w treści wyroku odnośnie opieki nad małoletnimi dziećmi A. (rok urodzenia 2006) i B. (rok urodzenia 2009) określił, że miejscem pobytu dzieci jest miejsce zamieszkania matki, a pomiędzy rodzicami nie występuje spór o wychowanie dzieci.

Wyrok nie zobowiązał ojca dzieci - byłego męża Wnioskodawczyni do płacenia alimentów (były mąż nie płaci alimentów na dzieci). Prawomocne orzeczenie rozwodu zostało zarejestrowane w Urzędzie Stanu Cywilnego. Od 2018 r. Wnioskodawczyni posiada obywatelstwo polskie, a jej były mąż ma prawo stałego pobytu. Z kolei stałym miejscem pobytu Wnioskodawczyni i jej byłego męża jest Rzeczypospolita Polska.

W 2020 r. Wnioskodawczyni uzyskała przychody z tytułu umowy o dzieło - w okresie od stycznia do kwietnia, a z umowy zlecenia od września (rozliczone w PIT-37).

Z byłym mężem Wnioskodawczyni nie zawarła porozumienia co do podziału ulgi prorodzinnej.

Mimo braku ograniczeń w pełnieniu władzy wychowawczej, ojciec dzieci w okresie od rozwodu spotkał się z dziećmi 6 razy - łączny czas poświęcony przez ojca na spotkania z dziećmi od stycznia 2020 r. wyniósł mniej niż 20 godzin. Ostatni raz spotkał się on z synem na parkingu. Były mąż nie przekazał Wnioskodawczyni żadnej kwoty pieniężnej na utrzymanie dzieci. Wszelkie wydatki związane z utrzymaniem dzieci Wnioskodawczyni wykłada z własnych środków. Dzieci sporadycznie od ojca otrzymały niewielkie sumy pieniężne jako tzw. kieszonkowe na własne wydatki. Były mąż nie uczestniczy w życiu szkolnym i poza szkolnym dzieci. Faktyczną władzę rodzicielską sprawuje wyłącznie osobiście Wnioskodawczyni - zapewnia dzieciom poza emocjonalną miłością, także wszelkie inne niezbędne potrzeby fizyczne, edukacyjne i duchowe. Jest w stałym kontakcie z nauczycielami dzieci, na bieżąco weryfikuje postępy w nauce, angażuje się w pomoc w ich nauce. To Wnioskodawczyni zapewnia dzieciom niezbędne przybory szkolne i książki. Ojciec dzieci w tym zakresie nie podejmował żadnych działań. Dzieci mają zajęcia pozalekcyjne, ale wszelkie sprawy organizacyjne i logistyczne z tym związane obciążają wyłącznie ją osobiście.

Wszelkie inne sprawy odnoszące się do wychowania dzieci podejmuje wyłącznie sama Wnioskodawczyni. W trakcie choroby córki, były mąż mieszkając nieopodal nie zainteresował się stanem jej zdrowia, ani pomocą w leczeniu, czy też opieką. Ojciec dzieci proszony o pomoc nie wspiera Wnioskodawczyni w żaden sposób. Wszelkie wydatki na wyjścia dzieci do kina, teatru, na urodziny i spotkania z rówieśnikami, wycieczki, wyjazd wakacyjny ponosi Wnioskodawczyni z własnych środków pieniężnych. Ponadto ponoszone nakłady finansowe przez Wnioskodawczynię w żaden sposób nie są rekompensowane przez byłego męża.

Poza nakładami finansowymi, działaniami Wnioskodawczyni kieruje troska o prawidłowy rozwój fizyczny, intelektualny, psychofizyczny, emocjonalny i duchowy dzieci, które stara się wypełniać w miarę możliwości. Wyłącznie Wnioskodawczyni stara się zapewnić dzieciom wszelkie potrzeby nie tylko egzystencjalne ale też duchowe i emocjonalne, nie tylko w wymiarze finansowym, ale i organizacyjnym. Były mąż nie wykazuje więzi emocjonalnej z dziećmi, nie angażuje się w opiekę nad nimi, sprowadzając władzę rodzicielską do przekazania niewielkich sum kieszonkowego i do pojedynczych spotkań z nimi. Wnioskodawczyni nie pozostaje w związku małżeńskim, w 2020 r. uzyskała przychody na podstawie umowy o dzieło i umowy zlecenia, które podlegać będą opodatkowaniu według skali podatkowej. Przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych jej nie dotyczą. Ponadto, faktycznie ona wykonuje w stosunku do małoletnich dzieci władzę rodzicielską, tj. samodzielnie bez udziału byłego męża uczestniczy w ich wychowaniu, ponosi koszty ich utrzymywania, zabezpiecza ich potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne oraz emocjonalne - całościowo i samodzielnie dba o rozwój psychofizyczny, duchowy i intelektualny małoletnich dzieci. Były mąż nie płaci alimentów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Mając na uwadze okoliczność samodzielnej realizacji przez Wnioskodawczynię władzy rodzicielskiej oraz istniejący stan prawny, czy przysługuje jej - jako matce samotnie wychowującej małoletnie dzieci - od momentu rozwodu w rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych prawo do odliczenia ulgi, o której mowa w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w pełnej wysokości za kolejne miesiące?

Zdaniem Wnioskodawczyni, mając na uwadze, że wyłącznie na niej spoczywają obowiązki związane z zaspokojeniem wszystkich potrzeb dzieci - podejmowanie działań mających na celu ich właściwy rozwój fizyczny, intelektualny, emocjonalny, zapewnienie ich potrzeb zdrowotnych, edukacyjnych oraz wypoczynku, Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że może ona skorzystać z pełnego odliczenia ulgi na dzieci na podstawie art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w pełnej wysokości, tj. 100% za kolejne miesiące od uzyskaniu rozwodu.

Prawo to w istniejącym stanie faktycznym i prawnym przysługiwać jej będzie do uzyskania pełnoletności przez dzieci. Brak sprawowania faktycznej pieczy nad małoletnimi przez ojca wyklucza go z możliwości zastosowania przesłanki zapisanej wprost w art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i przypisuje Wnioskodawczyni pełne prawo do wykorzystania przedmiotowej ulgi.

Brak w rozstrzygnięciu wyroku wskazania do wykonywania władzy rodzicielskiej dla obojga rodziców, nie przesądza o braku tej władzy. Również stwierdzenie, że między rodzicami nie występuje spór o wychowanie dzieci oznacza zgodę na pozostawanie dzieci z Wnioskodawczynią. Ten aspekt orzeczenia należy rozpatrywać w kontekście ogólnych norm współżycia społecznego, logiki i doświadczenia życiowego. Żaden akt prawny nie zakazał uczestnictwa ojca dzieci w ich wychowaniu i budowania rozwoju intelektualnego, uczuciowego i fizycznego, czy też finansowego łożenia na ich utrzymanie. Jako ojciec dzieci były mąż Wnioskodawczyni powinien ponosić w tym zakresie odpowiedzialność. Wreszcie przepisy prawa polskiego, które mają zastosowanie wobec Wnioskodawczyni i jej byłego męża, wprost normują zasady wychowania dzieci. W myśl przepisu art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Pojęcie władzy rodzicielska wynika ze sfery prawnej i zostało wywiedzione z Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, które to przepisy będą miały zastosowanie w niniejszej sprawie. W szczególności art. 92 wyżej powołanej ustawy, zgodnie z którym - dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską. Z kolei artykuł 93 § 1 tej ustawy określa zaś, że władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Zasady wykonywania władzy rodzicielskiej zapisano w art. 96 § 1 tej ustawy wskazujące, że rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień.

Powyższe normy odnoszą się do obojga rodziców i nie zostawiają dowolności w realizacji władzy rodzicielskiej jako celu. Równocześnie ustawodawca w przepisie art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych kładzie nacisk na wykonywanie władzy rodzicielskiej. W potocznym rozumieniu słowo wykonanie to sporządzić, zrobić, wyprodukować, stworzyć. Według Słownika języka polskiego wykonać wykonywać to wyprodukować, wytworzyć coś, spełnić jakąś czynność, działać w jakiejś dziedzinie. (Akademia Języka Polskiego PWN, Słownik języka polskiego, tom 2, strona 748, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007). Zatem słowo wykonywanie odnosi się do sfery aktywności i odnosi się do działania. Zatem teza przepisu art. 27 ust. 1 pkt 1 w istocie odnosi się do aktywnego działania, spełniania szeregu czynności, robienia czegoś w ramach posiadanej władzy rodzicielskiej.

Minister Finansów w odpowiedzi na interpretację poselską nr 25045 - pismo nr DD3.054.46.2018 z dnia 6 września 2018 r. wprost konkluduje, że warunkiem zastosowania ulgi na podstawie art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej, jak i jej faktyczne wykonywanie.

Zgodnie z przedstawionym powyżej stanem faktycznym - realizacja tego prawa tj. ciężar szeregu działań związanych z wykonywaniem pieczy i wychowania obciążają wyłącznie Wnioskodawczynię.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r. II FSK 2360/15 określił, że wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka. Samo tylko uiszczanie alimentów na rzecz dziecka czy też sporadyczne spotkania z dzieckiem nie wypełniają tak rozumianego określenia wykonywania władzy rodzicielskiej. Dalej Sąd dokonując wykładni przepisu art. 27 f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych orzekł, że tak zwana ulga prorodzinna nie jest ulgą z tytułu bycia rodzicem i posiadania władzy rodzicielskiej (pełnej bądź ograniczonej), ma natomiast pomóc rodzicom wykonującym władzę rodzicielską w jej wykonywaniu.

Jak wcześniej Wnioskodawczyni przedstawiła - ojciec dzieci w ogóle nie uczestniczy w ich wychowywaniu, obecnie zamieszkuje w i kontakty z dziećmi nawet sporadyczne nie będą możliwe. Dodatkowo nie płaci alimentów na utrzymanie dzieci. Wszelkie koszty utrzymania dzieci ponosi ona sama.

Reasumując, Wnioskodawczyni zgadza się ze stanowiskiem Ministra Finansów wyrażonym w piśmie z dnia 6 września 2018 r., w którym organ wskazał, że samo utrzymywanie kontaktów z dzieckiem nie jest rozstrzygające dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Dotyczy to również wykonywania obowiązku alimentacyjnego w stosunku do małoletniego z uwagi na fakt, iż obowiązek alimentacyjny jest niezależny od władzy rodzicielskiej () o prawie do ulgi decyduje faktyczne sprawowanie władzy rodzicielskiej. Posiadanie władzy rodzicielskiej bez faktycznego wykonywania, podobnie jak samo utrzymywanie sporadycznych kontaktów z małoletnim lub jego alimentacja, nie wystarcza do zastosowania odliczenia na podstawie art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W ocenie Wnioskodawczyni uwzględniając wcześniej przedstawiony stan faktyczny i obecny kształt przepisów normujących tę materię do ukończenia pełnoletności przez dzieci ma prawo do odliczenia ulgi w pełnej wysokości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426 ze zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
   
   
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
      
      
      
2. dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:
   
   
   1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
   2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
   3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Stosownie do art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Jednocześnie jak stanowi art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Jak wynika z art. 27f ust. 7 cyt. ustawy podatkowej, przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Jeżeli kwota przysługującego odliczenia na podstawie ust. 2, 3 i 4 jest wyższa od kwoty odliczonej z tytułu, o którym mowa w ust. 1, w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podatnikowi przysługuje kwota stanowiąca różnicę między kwotą przysługującego podatnikowi odliczenia a kwotą odliczoną w zeznaniu podatkowym (art. 27f ust. 8 ustawy).

W art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych została zatem zawarta ogólna zasada z której wynika, że podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Władza rodzicielska zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359) przysługuje obojgu rodzicom, a stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

W rozumieniu przepisów prawa rodzinnego władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw (art. 95 § 1 k.r.o.).

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest jednak wymagane w przypadku, gdy tylko jeden rodzic spełnia warunki określone w art. 27f ust. 1 ustawy.

Podkreślić należy, że o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Wykonywać pieczę (zgodnie z def. Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów) - to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować).

Jak bowiem wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2378/15, () dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, to jest posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. W celu nabycia prawa do przedmiotowej ulgi podatnik powinien wykazać zatem, że w danym roku podatkowym wykonywał, a nie tylko posiadał władzę rodzicielską ().

Tym samym w przypadku rodzica małoletniego dziecka o prawie do ulgi decyduje faktyczne sprawowanie władzy rodzicielskiej. Samo posiadanie władzy rodzicielskiej (bez jej faktycznego wykonywania), podobnie jak utrzymywanie sporadycznych kontaktów z dzieckiem czy alimentacja nie wystarcza do zastosowania przedmiotowego odliczenia. Pogląd taki podzielają sądy administracyjne w wydawanych orzeczeniach. Stanowisko takie potwierdza orzecznictwo Sądów Administracyjnych (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt. II FSK 1420/15, wyrok z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 447/16 i z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 661/16 oraz powołany powyżej wyrok z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2378/15).

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia wynika, że wyrokiem sądu z dnia 2020 r. orzeczono rozwód Wnioskodawczyni i jej męża. Sąd w treści wyroku odnośnie opieki nad małoletnimi dziećmi A. (rok urodzenia 2006) i B. (rok urodzenia 2009) określił, że miejscem pobytu dzieci jest miejsce zamieszkania matki, a pomiędzy rodzicami nie występuje spór o wychowanie dzieci. Wyrok nie zobowiązał ojca dzieci - byłego męża Wnioskodawczyni do płacenia alimentów (były mąż nie płaci alimentów na dzieci). Prawomocne orzeczenie rozwodu zostało zarejestrowane w Urzędzie Stanu Cywilnego. Od 2018 r. Wnioskodawczyni posiada obywatelstwo polskie, a jej były mąż ma prawo stałego pobytu. Z kolei stałym miejscem pobytu Wnioskodawczyni i jej byłego męża jest Rzeczypospolita Polska. W 2020 r. Wnioskodawczyni uzyskała przychody z tytułu umowy o dzieło - w okresie od stycznia do kwietnia, a z umowy zlecenia od września (rozliczone w PIT-37). Z byłym mężem Wnioskodawczyni nie zawarła porozumienia co do podziału ulgi prorodzinnej. Mimo braku ograniczeń w pełnieniu władzy wychowawczej, ojciec dzieci w okresie od rozwodu spotkał się z dziećmi 6 razy - łączny czas poświęcony przez ojca na spotkania z dziećmi od stycznia 2020 r. wyniósł mniej niż 20 godzin. Ostatni raz spotkał się on z synem na parkingu. Były mąż nie przekazał Wnioskodawczyni żadnej kwoty pieniężnej na utrzymanie dzieci. Wszelkie wydatki związane z utrzymaniem dzieci Wnioskodawczyni wykłada z własnych środków. Dzieci sporadycznie od ojca otrzymały niewielkie sumy pieniężne jako tzw. kieszonkowe na własne wydatki. Były mąż nie uczestniczy w życiu szkolnym i poza szkolnym dzieci. Faktyczną władzę rodzicielską sprawuje wyłącznie osobiście Wnioskodawczyni - zapewnia dzieciom poza emocjonalną miłością, także wszelkie inne niezbędne potrzeby fizyczne, edukacyjne i duchowe. Jest w stałym kontakcie z nauczycielami dzieci, na bieżąco weryfikuje postępy w nauce, angażuje się w pomoc w ich nauce. To Wnioskodawczyni zapewnia dzieciom niezbędne przybory szkolne i książki. Ojciec dzieci w tym zakresie nie podejmował żadnych działań. Dzieci mają zajęcia pozalekcyjne, ale wszelkie sprawy organizacyjne i logistyczne z tym związane obciążają wyłącznie ją osobiście. Wszelkie inne sprawy odnoszące się do wychowania dzieci podejmuje wyłącznie sama Wnioskodawczyni. W trakcie choroby córki, były mąż mieszkając nieopodal nie zainteresował się stanem jej zdrowia, ani pomocą w leczeniu, czy też opieką. Ojciec dzieci proszony o pomoc nie wspiera Wnioskodawczyni w żaden sposób. Wszelkie wydatki na wyjścia dzieci do kina, teatru, na urodziny i spotkania z rówieśnikami, wycieczki, wyjazd wakacyjny ponosi Wnioskodawczyni z własnych środków pieniężnych. Ponadto ponoszone nakłady finansowe przez Wnioskodawczynię w żaden sposób nie są rekompensowane przez byłego męża. Poza nakładami finansowymi, działaniami Wnioskodawczyni kieruje troska o prawidłowy rozwój fizyczny, intelektualny, psychofizyczny, emocjonalny i duchowy dzieci, które stara się wypełniać w miarę możliwości. Wyłącznie Wnioskodawczyni stara się zapewnić dzieciom wszelkie potrzeby nie tylko egzystencjalne ale też duchowe i emocjonalne, nie tylko w wymiarze finansowym, ale i organizacyjnym. Były mąż nie wykazuje więzi emocjonalnej z dziećmi, nie angażuje się w opiekę nad nimi, sprowadzając władzę rodzicielską do przekazania niewielkich sum kieszonkowego i do pojedynczych spotkań z nimi. Wnioskodawczyni nie pozostaje w związku małżeńskim, w 2020 r. uzyskała przychody na podstawie umowy o dzieło i umowy zlecenia, które podlegać będą opodatkowaniu według skali podatkowej. Przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych jej nie dotyczą. Ponadto, faktycznie ona wykonuje w stosunku do małoletnich dzieci władzę rodzicielską, tj. samodzielnie bez udziału byłego męża uczestniczy w ich wychowaniu, ponosi koszty ich utrzymywania, zabezpiecza ich potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne oraz emocjonalne - całościowo i samodzielnie dba o rozwój psychofizyczny, duchowy i intelektualny małoletnich dzieci. Były mąż nie płaci alimentów.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że w przypadku gdy władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic.

Samo dysponowanie prawem wykonywania władzy rodzicielskiej nie jest bowiem wystarczające do skorzystania z ulgi na dzieci.

Zatem, jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem, a jego kontakty z dzieckiem są sporadyczne należy uznać, iż nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów - na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego - uznać zatem należy, że skoro w stosunku do małoletnich dzieci tylko Wnioskodawczyni faktycznie wykonuje władzę rodzicielską, tj. samodzielnie bez udziału byłego męża uczestniczy w ich wychowaniu, ponosi koszty ich utrzymania, zabezpiecza ich potrzeby bytowe, zdrowotne, edukacyjne i emocjonalne oraz całościowo i samodzielnie dba o rozwój psychofizyczny, duchowy i intelektualny małoletnich dzieci, to w konsekwencji od momentu rozwodu za kolejne miesiące przysługuje jej wyłączne prawo do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej tj. w pełnej wysokości, kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej