Darowizna całego przedsiębiorstwa na rzecz syna.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Dnia 29 czerwca 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 29 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu z tytułu darowizny przedsiębiorstwa. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 9 sierpnia 2022 r. (data wpływu 10 sierpnia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Prowadzi Pani działalność gospodarczą pod firm (...). Działalność gospodarczą prowadzi Pani wyłącznie w formie spółki cywilnej pod numerem NIP: (...) Działalność gospodarcza jest prowadzona od 12 maja 1997 r. Zamierza Pani z dniem 1 września 2022 r. zakończyć prowadzenie działalności gospodarczej i przekazać całe przedsiębiorstwo swojemu synowi w drodze umowy darowizny.

Na przedsiębiorstwo składają się maszyny i urządzenia służące prowadzeniu działalności gospodarczej oraz nakłady polegające na wzniesieniu budynku i myjni samochodów. Nakłady zostały wzniesione na nieruchomości oznaczonej jako działka 1/2, położonej w miejscowości (...) dla której Sąd Rejonowy w (...) prowadzi księgę wieczystą (...).

Nieruchomość stanowi majątek osobisty A PESEL (...). A jest żoną B, a nieruchomość stanowi jej majątek osobisty. A jest także wspólnikiem w spółce cywilnej wraz z B. A prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...). A nabyła nieruchomość od Skarbu Państwa – Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa na podstawie umowy zawartej w dniu 7 września 1995 r. przed notariuszem (...), repertorium A nr (...). Nabyta nieruchomość miała numer działki 1. Działka ta została podzielona na dwie działki oznaczone jako 1/1 i 1/2. Dziaka nr 1/1 została sprzedana przez A na rzecz „(...)” spółka akcyjna z siedzibą w (...) na podstawie umowy sprzedaży zawartej w dniu (...)2018 r. przed notariuszem (...), repertorium A nr (...).

Oboje małżonkowie zamierzają zaprzestać prowadzenia działalności gospodarczej i całość nieruchomości zajętej na prowadzenie działalności wraz z całym przedsiębiorstwem przenieść w drodze darowizny na rzecz syna, który rozpocznie prowadzenie działalności gospodarczej.

Nieruchomość i zorganizowane przedsiębiorstwo zostały włączone do ksiąg podatkowych i są rozliczane w ramach ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.).

Na działce 1/2 prowadzi Pani działalność polegającą na sprzedaży części zamiennych i eksploatacyjnych dla pojazdów samochodowych. Część budynku wzniesionego na nieruchomości jest wynajmowana na prowadzenie działalności gospodarczej przez inny podmiot. Ponadto, na terenie działki 1/2 znajdują się urządzenia służące do odpłatnego mycia pojazdów, a także znajdują się urządzenia służące do dostarczania przesyłek kurierskich „(...)”.

Spółka cywilna ulegnie rozwiązaniu. Przed rozwiązaniem spółki wspólnicy zamierzają dokonać nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa tej spółki na rzecz swojego syna, który rozpocznie prowadzenie działalności gospodarczej na darowanym majątku. Przekazanie nastąpi w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi i obejmie wszystko, co wchodzi w skład tej spółki, w tym w szczególności:

-nazwę,

-własność rzeczy,

-prawo wynikające z umowy najmu nieruchomości,

-zobowiązania i należności.

Na dzień rozwiązania ww. Spółki cywilnej nie będzie ona miała żadnego majątku, albowiem przejdzie on razem z przedsiębiorstwem na rzecz syna.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazała Pani, że prowadzi tylko działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej z mężem. Przedmiotem darowizny będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ i art. 55² ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.). Planowana umowa darowizny całego przedsiębiorstwa będzie umową darowizny w rozumieniu art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny.

Pytanie

Czy darowizna całego przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego będzie podlegała u Pani, która jest darczyńcą, podatkowi dochodowemu od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

Planowana darowizna, którą ma Pani poczynić na rzecz Pani zstępnego, nie będzie podlegać po Pani stronie podatkowi dochodowemu od osób fizycznych.

Zdaniem Pani, co prawda przedmiot planowanej przez Nią darowizny, to jest ogół składników materialnych i niematerialnych tworzących całość w postaci przedsiębiorstwa, ma określoną wartość (tak księgową, jak i rynkową), ale po pierwsze, skoro darowizna ta będzie nieodpłatna, to Pani nie osiągnie żadnego przychodu (niezależnie czy wartość przekazywanego przedsiębiorstwa uznana byłaby za pochodzącą z pozarolniczej działalności gospodarczej czy za pochodzącą z innych źródeł), a po drugie, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), przepisów tejże ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, nawet gdyby więc u Pani należało ustalić hipotetyczną wartość przychodu z przekazanego majątku, np. według jego wartości rynkowej, to okoliczność objęcia tego przekazania jako darowizny przepisami ustawy o podatku od spadków i darowizn wyklucza całkowicie opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych po Pani stronie planowanej darowizny, przy czym należy podkreślić że powołana podstawa prawna tego wykluczenia nie ogranicza się ani do darczyńcy (którym ma być Pani), ani do obdarowanego, gdyż mówi o określonych przychodach, bez względu na to po czyjej stronie wystąpią, a więc z punktu widzenia przedmiotu wniosku w oczywisty sposób obejmuje także przychody (oczywiście jedynie hipotetyczne w przypadku darczyńcy) przypisane Pani.

Podsumowując, darowizna całego przedsiębiorstwa, którą planuje Pani, w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie będzie dla niej opodatkowana tym podatkiem.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Powyższy przepis ustanawia generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika w danym roku korzyści majątkowe, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania (np. przez wprowadzenie ustawowego zwolnienia z opodatkowania, czy też zaniechanie poboru podatku).

W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z powołanych powyżej uregulowań prawnych wynika, że do powstania przychodu, o którym mowa w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodzi jedynie wskutek zbycia o charakterze odpłatnym.

Wskazujemy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

I tak, zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 889 Kodeksu cywilnego:

Zatem, dana czynność jest darowizną, jeżeli posiada cechy tego zobowiązania, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem że czynność ta nie została wymieniona w treści cytowanego wyżej art. 889 Kodeksu cywilnego.

Z powyższego wynika, że podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Darowizna należy bowiem do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny – jako czynności nieodpłatnej – jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego. Prowadzi ona do zmniejszenia majątku darczyńcy, a zarazem do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów po stronie majątku obdarowanego.

Z wniosku wynika, że prowadzi Pani z mężem działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej i planuje Pani przekazać w formie darowizny przedsiębiorstwo tej spółki synowi, który rozpocznie prowadzenie działalności gospodarczej. Wskazała Pani, że umowa darowizny przedsiębiorstwa będzie spełniać przesłanki z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, a przekazanie przedsiębiorstwa synowi będzie dokonane nieodpłatnie.

Skoro zatem, w związku z tym przekazaniem, Pani (darczyńca) nie otrzyma żadnych wartości pieniężnych ani innego przysporzenia majątkowego, to przekazanie to nie mieści się w zakresie powołanych powyżej definicji dochodów/przychodów podatkowych. Po Pani stronie nie powstanie więc w związku z tą czynnością przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dlatego powołany przez Panią art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma zastosowania w Pani sprawie. Zawarte w tym przepisie wyłączenie dotyczy bowiem czynności, które podlegają przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043):

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Dla Pani (darczyńcy) darowizna przedsiębiorstwa nie jest zatem czynnością, do której mają zastosowanie przepisy o podatku od spadków i darowizn, a brak opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych – po Pani stronie – wynika, jak wskazaliśmy, z tego, że darowizna jest czynnością nieodpłatną i nie powoduje powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na podstawie przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz obowiązujących przepisów prawa stwierdzamy, że darowizna przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego nie będzie podlegała u Pani, jako darczyńcy, podatkowi dochodowemu od osób fizycznych.

Reasumując – darowizna całego przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego nie będzie podlegała u Pani, która jest darczyńcą, podatkowi dochodowemu od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).