Obowiązków płatnika w związku z przekazywaniem upominków osobom uprawnionym z okazji ważnych uroczystości.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 października 2022 r. wpłynął do tutejszego Organu Państwa wniosek z 15 września 2022 r. przekazany do załatwienia zgodnie z właściwością pismem Naczelnika Pierwszego .... Urzędu Skarbowego w .... z 18 października 2022 r., nr ….. 2022, o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z finansowaniem przez Państwa upominków rzeczowych przekazywanych dla pracowników z ważnej okazji w ich życiu, jaką są m.in. urodziny. Treść wniosku jest następująca.

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca prowadzi działalność handlowo-usługową związaną z wykończeniem i aranżacją wnętrz prowadzoną m.in. w wyspecjalizowanych sklepach stacjonarnych.

W celu wykonywania wyżej wymienionej działalności Spółka zatrudnia pracowników, w tym m.in. kierowników sklepów i jest pracodawcą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.

W związku z wypłatą wynagrodzeń za pracę na rzecz zatrudnionych pracowników, Spółka występuje w roli płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych. Spółka zamierza przekazywać kierownikom sklepów prezenty urodzinowe (upominki) w postaci rzeczowej, jak np. pióra, koce, książki, o wartości nie wyższej niż 100 zł. Wręczenie prezentu stanowić będzie formę uczczenia ważnej rocznicy, jaką są urodziny pracownika Spółki. Nadto, wręczenie pracownikowi prezentu urodzinowego wynika z chęci sprawienia przyjemności pracownikowi w tym ważnym dniu, nie ma natomiast związku z wykonywaną pracą czy jej rezultatami. Wręczanie prezentów urodzinowych nie jest uregulowane pisemnie w obowiązujących przepisach wewnątrzzakładowych. Pracownikowi w związku z tym nie przysługiwać będzie roszczenie wobec Spółki o wydanie prezentu w ramach prezentu urodzinowego, czyli inaczej niż ma to miejsce w przypadku np. roszczenia o wypłatę wynagrodzenia.

Mając powyższe na względzie, Spółka powzięła wątpliwość, czy w związku z obdarowaniem pracowników upominkami z ważnych okazji w ich życiu, jakimi są m.in. urodziny, powstaje przychód ze stosunku pracy i czy w związku z tym na Spółce spoczywają obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych w tym zakresie.

Pytanie

Czy obdarowanie pracowników upominkami rzeczowymi, z ważnej okazji w ich życiu, jaką są m.in. urodziny, stanowi dla nich przychód ze stosunku pracy i czy w związku z tym na Spółce spoczywają obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, obdarowanie pracowników upominkami rzeczowymi, z ważnych okazji w ich życiu, jaką są m.in. urodziny, nie stanowi dla nich przychodu ze stosunku pracy i w związku z tym na Spółce nie spoczywają obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

Jak stanowi przepis art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z przytoczonego wyżej przepisu wynika bardzo szeroka definicja przychodu ze stosunku pracy, której celem jest opodatkowanie, jako przychód ze źródła stosunek pracy możliwie najszerszego zakresu świadczeń pracodawcy na rzecz pracowników obejmując tym zakresem nie tylko wynagrodzenie za pracę i inne typowe świadczenia pracownicze, ale również wartość świadczeń nieodpłatnych lub świadczeń częściowo odpłatnych. Z tego można by wywodzić zasadę, że generalnie każde świadczenie otrzymane przez pracownika od pracodawcy stanowi przychód ze stosunku pracy.

Od tej zasady jednak istnieją pewne wyjątki i warto zwrócić uwagę na przepis art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, zgodnie z którym przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Z kolei na podstawie przepisu art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadów i darowizn podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny.

W zakresie pojęcia darowizny należy odwołać się natomiast do prawa cywilnego i tak stosownie do przepisu art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (dalej: KC), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

W ocenie Spółki w pewnych wyjątkowych sytuacjach nieodpłatne przekazanie rzeczy przez pracodawcę na rzecz pracownika nie powinno być traktowane jak przychód ze stosunku pracy, ale w związku ze spełnieniem definicji z art. 888 § 1 KC, jako darowizna, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ jest przedmiotem opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn (art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT).

Pogląd Spółki znajduje uzasadnienie w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, w szczególności warto tu zwrócić uwagę na poniższy fragment wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13: „W ocenie Trybunału jest oczywiste, że pracodawcy (poza wyjątkowymi sytuacjami) i nie dokonują darowizn na rzecz swoich pracowników. Jednocześnie jest oczywiste, że wynagrodzenie za pracę może przybierać nie tylko pieniężną postać, lecz także postać różnego rodzaju świadczeń, które   – nawet nieujęte w umowie o pracę – w praktyce są postrzegane jako jego element. Gdyby się zdarzyło, że pracodawca rzeczywiście chce obdarować konkretnego pracownika, np. z okazji jubileuszu zatrudnienia wręcza mu zegarek, wówczas korzyść tę należałoby potraktować jako podlegającą ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków          i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768, ze zm.)”.

Trybunał Konstytucyjny w przytoczonym wyroku sformułował zasadę, zgodnie z którą, co do zasady, świadczenia otrzymywane przez pracowników od pracodawców należy uznać za przychód, jednak z wyjątkiem świadczeń, które mają uhonorować i docenić pracownika z okazji niemającej związku z wykonywaną pracą – w tym przypadku przedmiotowa korzyść stanowi darowiznę podlegającą przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym, zdaniem Spółki, obdarowanie pracowników upominkami z ważnych okazji w ich życiu, jak urodziny lub prezentami o podobnym charakterze powinno zostać potraktowane jako darowizna, podlegająca przepisom o podatku od spadków i darowizn, a w konsekwencji niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przekazanie upominków pracownikowi z ważnych okazji spełnia również kluczową dla darowizny cechę braku ekwiwalentności (świadczenia wzajemne). Formalnie upominki są i będą w przyszłości przekazywane pracownikom Spółki, jednak w żadnym wypadku nie zależą od wykonywania pracy czy jej rezultatów, jedynie stanowią formę gratulacji, docenienia, uhonorowania pracownika z okazji istotnego dnia (np. urodziny). Brak związku przekazania upominku urodzinowego, z wykonywaną pracą zdecydowanie odróżnia to świadczenie od innych świadczeń otrzymywanych przez pracowników od Spółki (w tym w szczególności wynagrodzenia za pracę lub dodatkowych świadczeń związanych ze stosunkiem pracy) uzależnionych od wykonywanej pracy. Obdarowanie pracowników upominkami urodzinowymi jest wyrazem docenienia, uhonorowania, złożenia życzeń pracownikowi Spółki, nie stanowi formy odpłatności za wykonywaną pracę, lecz darowiznę podlegającą przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie w interpretacjach wydanych przez Dyrektora KIS w podobnych sprawach, m.in.:

-z dnia 30 stycznia 2019 r., znak: 0113-KDIPT2-3.4011.598.2018.1.PR (wraz z przytoczonymi tam interpretacjami indywidualnymi);

-z dnia 18 kwietnia 2019 r. znak: 0115-KDIT2-2.4011.74.2019.1.MU (wraz z przytoczonymi tam interpretacjami indywidualnymi);

-z dnia 2 marca 2021 r. znak: 0115-KDIT2.4011.868.2020.1.MD.

Ocena stanowiska w sprawie

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647), jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika,               z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przy czym, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnymi źródłami przychodów są m.in. określone w art. 10 ust. 1 pkt 1: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Jak natomiast stanowi art. 12 ust. 1 ww. ustawy:

Należy zauważyć, że użyty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot „w szczególności” oznacza, że wymieniane kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Ponadto treść tego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać od pracodawcy. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy. Oznacza to, że do przychodów pracownika ustawodawca zaliczył nie tylko pieniądze, ale także wartość świadczeń w naturze, czy świadczeń nieodpłatnych otrzymanych od pracodawcy.

Tak szerokie zdefiniowanie pojęcia przychodu pracownika wskazuje, iż w każdym przypadku, w którym uzyska on realną korzyść, będzie powstawał obowiązek zwiększenia jego przychodu, z wyjątkiem świadczeń określonych w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartych w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawodawca do przychodów ze stosunku pracy zalicza bowiem nie tylko otrzymane pieniądze, ale i świadczenia, które przybrały postać rzeczy (produktu), wykonania usługi, bądź udostępnienia rzeczy lub praw.

Na mocy art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Na mocy art. 11 ust. 2 ww. ustawy:

Z kolei, zgodnie z treścią art. 11 ust. 2a cytowanej ustawy:

Jednocześnie należy zauważyć, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają legalnej definicji nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 11 ust. 1 i 2-2b oraz art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Rozumienie tego pojęcia zostało jednak wypracowane w judykaturze.

Kwestia opodatkowania nieodpłatnych świadczeń otrzymywanych przez pracowników od pracodawców budziła wątpliwości po stronie pracowników oraz pracodawców i prowadziła do sporów interpretacyjnych. Orzecznictwo sądów administracyjnych w tej materii również było niejednolite. Zagadnienie to zostało ostatecznie rozstrzygnięte przez Trybunał Konstytucyjny, w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13. W wyroku tym Trybunał Konstytucyjny wskazał, że nie wszystkie świadczenia otrzymywane przez pracowników od pracodawców można uznać za przychód w rozumieniu ustawy. „W ocenie Trybunału jest oczywiste, że pracodawcy (poza wyjątkowymi sytuacjami) nie dokonują darowizn na rzecz swoich pracowników. Jednocześnie jest oczywiste, że wynagrodzenie za pracę może przybierać nie tylko pieniężną postać, lecz także postać różnego rodzaju świadczeń, które – nawet nieujęte w umowie o pracę – w praktyce są postrzegane jako jego element. Gdyby się zdarzyło, że pracodawca rzeczywiście chce obdarować konkretnego pracownika, np. z okazji jubileuszu zatrudnienia wręcza mu zegarek, wówczas korzyść tę należałoby potraktować jako podlegającą ustawie z dnia 28 lipca 1983 r.    o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2016 r., poz. 205). A zatem to nie zamiar obdarowania stanowi kryterium odróżnienia świadczeń pracodawcy, o których wartość należy podnieść podlegający opodatkowaniu dochód pracownika, od tych, które jego dochodu nie zwiększają. Kryterium tym musi być obiektywna ocena, czy świadczenie leżało w interesie pracownika, a jest tak wtedy, gdy stanowi ono realne przysporzenie majątkowe (korzyść), którego efekt jest uchwytny w jego majątku”.

Niezależnie od powyższego wyjaśnić należy, że w art. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidziane zostały sytuacje, w których uzyskanie korzyści majątkowej mieszczącej się w definicji przychodu nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Wśród wyłączeń zawartych      w tym przepisie, w ust. 1 pkt 3 wskazane zostały przychody podlegające przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Zacytowany przepis dotyczy sytuacji podatników osiągających dochód (przychód), który co do zasady może podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a który uzyskany został przez nich w sposób nieodpłatny, na podstawie jednego z tytułów wymienionych w art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 ze zm.). Jego rolą jest zapobieżenie sytuacji, w której to samo przysporzenie majątkowe powodowałoby powstanie obowiązku podatkowego w dwóch podatkach, czego skutkiem byłoby podwójne opodatkowanie tego samego przysporzenia majątkowego. Przy czym zaznaczyć należy, że wyłączeniu temu podlega jedynie nabycie na podstawie jednego z tytułów wskazanych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, które faktycznie miało miejsce.

Stosownie do treści art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

W myśl art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

W rezultacie stwierdzić należy, skoro w realiach opisanej przez Państwa sprawy otrzymanie prezentów nie będzie wynikało ani z zawartych umów o pracę, regulaminów, ani innych aktów wewnętrznych funkcjonujących u Państwa, a ponadto nie będzie stanowiło wynagrodzenia za świadczoną przez pracowników pracę, to co do zasady wartość tych upominków nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód ze stosunku pracy.

W konsekwencji, z uwagi na wyłączenie z opodatkowania na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, świadczenia w postaci przekazywanych pracownikom prezentów rzeczowych z ważnych okazji w ich życiu, jaką są m.in. urodziny nie będzie stanowić dla Państwa pracowników przychodu w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym na Państwu nie będą ciążyć obowiązki płatnika związane z obliczeniem, pobraniem i odprowadzeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych z powyższego tytułu, stosownie do art. 31 ww. ustawy, zgodnie z którym:

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego na dzień wydania interpretacji.

Końcowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe jest zgodne ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości Państwa stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i muszą Państwo zastosować się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w ….. . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.