Interpretacja indywidualna z dnia 22 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.36.2021.11.HD
Temat interpretacji
Brak możliwości opodatkowanie dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową (opodatkowanie IP-BOX).
Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
1)ponownie rozpatruję sprawę Pana wniosku z 14 stycznia 2021 r. (wpływ 19 stycznia 2021 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 24 listopada 2021 r. sygn. akt I SA/Sz 843/21 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 września 2022 r. sygn. akt II FSK 102/22; i
2)stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
19 stycznia 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 14 stycznia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy preferencyjnego opodatkowania dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwania – pismami z 23 kwietnia i 19 maja 2021 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Od 1 października 2020 r. Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, zarejestrowaną w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, której przedmiotem jest działalność związana z wytwarzaniem oprogramowania.
Wnioskodawca na podstawie zawartej umowy o współpracę ze spółką mającą siedzibę na G. (dalej: Spółka) świadczy między innymi usługi informatyczne, których wynikiem jest program komputerowy.
Wnioskodawca posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczony obowiązek podatkowy w świetle art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Omawiane we wniosku usługi programistyczne świadczone są przez Wnioskodawcę w Polsce, na zasadzie pracy zdalnej na rzecz Spółki.
W zamian za wykonane usługi Wnioskodawca otrzymuje umówione wynagrodzenie. Wynagrodzenie to obejmuje wynagrodzenie należne Wnioskodawcy w związku z przeprowadzanymi pracami mającymi na celu wytworzenie programu komputerowego i przeniesienie praw autorskich przysługujących Wnioskodawcy na Spółkę.
Wnioskodawca, na podstawie umowy zawartej ze Spółką, rozdziela uzyskiwane wynagrodzenie (przychód) na:
–przychód ze zbycia autorskiego prawa do programu komputerowego wytworzonego samodzielnie przez Wnioskodawcę;
–pozostały przychód.
Podział kwoty wynagrodzenia następuje na fakturze wystawianej przez Wnioskodawcę.
Część prac przeprowadzanych przez Wnioskodawcę polega na świadczeniu usług doradczych oraz consultingowych. Umowa zawarta między Wnioskodawcą a Spółką wymusza podział ogólnego czasu pracy Wnioskodawcy – 70% czasu pracy Wnioskodawca poświęca na prowadzenie prac związanych z wytwarzaniem oprogramowania wraz z modelem infrastruktury IT w formie opisów lub diagramów, natomiast świadczenie usług doradczych oraz consultingowych stanowi pozostałe 30% ogólnego czasu pracy Wnioskodawcy w danym okresie rozliczeniowym.
Działalność Wnioskodawcy, zgodnie z zapisami umowy, polega na tworzeniu, rozwijaniu i tworzeniu kolejnych wersji programów komputerowych lub ich części poprzez tworzenie kodów źródłowych w języku wskazanym przez Spółkę, tworzeniu opisu procedur operacyjnych, kompilacji danych w rozmowach i informacjach dialogowych, kodów wynikowych i interfejsu.
Efektem prac prowadzonych przez Wnioskodawcę jest stworzenie komponentów i modułów (wraz z kodem źródłowym) silnika (...) oraz instrumentów pochodnych (...), prowadzonej przez Spółkę, wraz z dodatkowym oprogramowaniem analitycznym i handlowym, a także moduły i komponenty strony internetowej i aplikacji (...). Dodatkowo, Wnioskodawca opracowuje modele architektury technologiczno-finansowej (...).
Prowadzona przez Wnioskodawcę działalność jest wykonywana w sposób ciągły i polega na realizacji zgłaszanych przez Spółkę potrzeb wynikających z funkcjonowania oprogramowania (...). Działalność ta ma charakter unikatowy z uwagi na fakt, że opracowywane rozwiązania nie mogą zostać nabyte na rynku i są dopasowane do zapotrzebowania Spółki.
Poniżej przedstawiono przykładowe efekty prac związanych z wytwarzaniem oprogramowania prowadzonych przez Wnioskodawcę:
1)Kod źródłowy i kod wynikowy komponentu kolejnych wersji oprogramowania silnika (...), pisany z użyciem bibliotek dostępnych na licencjach open source.
2)Kod źródłowy i kod wynikowy strony internetowej i aplikacji webowej (...), pisany z użyciem bibliotek dostępnych na licencjach open source.
3)Model architektury IT oraz finansowej w formie opisu/raportu, diagramów i szkiców.
Oprogramowanie wytwarzane, rozwijane i ulepszane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jest rezultatem indywidualnej oraz twórczej działalności intelektualnej co powoduje, że stanowi ono utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz stanowi kwalifikowane prawo własności intelektualnej zgodnie z art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wnioskodawca nie zatrudnia pracowników ani nie zleca wykonania prac wynikających z umowy zawartej ze Spółką na rzecz podwykonawców.
Uzupełnienie wniosku
Działalność Wnioskodawcy polegającą na wytwarzaniu, rozwijaniu i ulepszaniu oprogramowania należy uznać za działalność twórczą, obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny (tj. metodyczny, zaplanowany i uporządkowany) w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W szczególności działalność ta spełnia cechy przewidziane przez art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, zgodnie z którym za prace rozwojowe uznaje działalność obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
W ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej Wnioskodawca opracowuje nowe lub ulepszone produkty niewystępujące dotychczas w praktyce gospodarczej Wnioskodawcy oraz na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już u niego funkcjonujących. Wnioskodawca poza wytwarzaniem również ulepsza lub rozwija oprogramowanie już istniejące. Tworzenie oprogramowania na zlecenie wymaga od Wnioskodawcy zarówno wykorzystania dostępnych zasobów wiedzy, jak i zastosowania innowacyjnych rozwiązań specyficznych dla obsługi rynku, dla którego tworzone jest oprogramowanie.
Czynności badawczo-rozwojowe podejmowane przez Wnioskodawcę nie dotyczą prac rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do już istniejących produktów. W szczególności, jego prace nie polegają na prowadzeniu czynności wdrożeniowych w zakresie opracowywanych już produktów i usług czy czynnościach serwisowych.
Działania podejmowane przez Wnioskodawcę w ramach rozwijania i ulepszania oprogramowania prowadzą do stworzenia zupełnie nowej funkcji, odpowiadającej potrzebom rynku (...) organizowanego przez Spółkę, wypełniającej niszę, jak również cechującej się innowacyjnością oraz wykorzystaniem nowych technologii.
W efekcie wykonywanych czynności opisanych we wniosku powstają odrębne programy komputerowe podlegające ochronie na podstawie art. 74 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
W wyniku zbycia autorskiego prawa do stworzonego programu komputerowego Wnioskodawca uzyskuje przychód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, o których mowa w art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca planuje skorzystanie z ulgi IP Box w odniesieniu do tych przychodów.
Wnioskodawca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów oraz dodatkową ewidencję zgodnie z wymogami przewidzianymi przez art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. m.in:
–prowadzi księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
–wyodrębnia koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu/straty.
Dodatkowa ewidencja prowadzona jest na bieżąco od momentu rozpoczęcia działalności badawczo-rozwojowej zmierzającej do wytworzenia, rozwinięcia lub ulepszenia kwalifikowanego IP i zawiera comiesięczne zestawienie dokumentów, które potwierdzają poniesione wydatki dotyczące projektu kwalifikowanego IP na koniec danego miesiąca.
Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za rezultat wykonywanych przez siebie prac wskazanych w opisie stanu faktycznego wniosku.
Wnioskodawca nie realizuje wskazanych w opisie stanu faktycznego wniosku prac pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez Spółkę.
Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze w związku z wykonywaną działalnością.
Pytanie (ostatecznie sformułowane w wyniku uzupełnienia wniosku)
Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym opisana w stanie faktycznym działalność prowadzona przez Wnioskodawcę – polegająca na tworzeniu kodów źródłowych w języku wskazanym przez Spółkę, tworzeniu opisu procedur operacyjnych, kompilacji danych w rozmowach i informacjach dialogowych, kodów wynikowych i interfejsu – wpisuje się w definicję działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym Wnioskodawca jest uprawniony do korzystania z ulgi IP Box, o której mowa w art. 30ca tej ustawy, przy spełnieniu wszystkich dodatkowych wymogów nałożonych przez przepisy prawa podatkowego?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy – wyrażonym w piśmie z 23 kwietnia 2021 r. – przytoczona w opisie stanu faktycznego działalność dotycząca realizacji prac badawczo-rozwojowych wpisuje się w definicję działalności badawczo-rozwojowej zgodnie z art. 5a pkt 36 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w szczególności stanowi prace rozwojowe, o których mowa w art. 5a pkt 40 tej ustawy. W związku z czym Wnioskodawca – po spełnieniu dodatkowych kryteriów przewidzianych przez art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – jest uprawniony do korzystania z ulgi IP Box.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
Zgodnie z art. 5a pkt 40 ww. ustawy przez działalność badawczo-rozwojową rozumie się działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Na podstawie art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pojęcie prace rozwojowe na gruncie tejże ustawy oznacza prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
W myśl art. 4 ust. 2 ustawy o szkolnictwie wyższym i nauce, badania naukowe są działalnością obejmującą:
a)badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
b)badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Zgodnie z kolei z art. 4 ust. 3 ustawy o szkolnictwie wyższym i nauce, prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Jak stanowią powoływane przepisy, działalnością badawczo-rozwojową jest działalność twórcza, obejmująca m.in. badania przemysłowe i prace rozwojowe, podejmowane systematycznie i w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Powyższe przepisy uzależniają możliwość uznania działalności prowadzonej przez dany podmiot za działalność badawczo-rozwojową od spełnienia następujących kryteriów:
–musi obejmować badania naukowe lub prace rozwojowe,
–musi mieć twórczy charakter,
–musi być podejmowana w sposób systematyczny,
–musi być podejmowana w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Głównym celem realizowanych przez Wnioskodawcę czynności badawczo-rozwojowych jest opracowywanie nowych, ulepszonych lub zmienionych produktów, funkcjonalności oraz rozwiązań w zakresie wytwarzanego przez Wnioskodawcę oprogramowania poprzez wykorzystywanie i rozwijanie dostępnych technologii i wiedzy specjalistycznej. Działalność podejmowana przez Wnioskodawcę w realizację zleconych przez Spółkę projektów służy poprawie działalności i rozwoju tworzonego rozwiązania umożliwiającego funkcjonowanie silnika (...), wraz z dodatkowym oprogramowaniem analitycznym i handlowym.
Wnioskodawca niewątpliwie poprzez tworzenie nowych oraz rozwijanie dotychczas znanych rozwiązań łączy dostępną dla Wnioskodawcy wiedzę oraz poszerza ją, w celu stworzenia oprogramowania dotychczas niedostępnego na rynku tworzonego na zlecenie Spółki i realizowanego pod jej nadzorem, a także ulepszenia stworzonego oprogramowania, w sposób polegający na wniesieniu znaczących ulepszeń do tego oprogramowania.
Czynności badawczo-rozwojowe podejmowane przez Wnioskodawcę nie dotyczą prac rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do już istniejących produktów. W szczególności, jego prace nie polegają na prowadzeniu czynności wdrożeniowych w zakresie opracowywanych już produktów i usług czy czynnościach serwisowych.
Działania podejmowane przez Wnioskodawcę prowadzą do stworzenia zupełnie nowej funkcji, odpowiadającej potrzebom rynku (...) organizowanego przez Spółkę, wypełniającej niszę, jak również cechującej się innowacyjnością oraz wykorzystaniem nowych technologii, co dodatkowo potwierdza okoliczność, iż przed przystąpieniem do prac nie jest znany jej dokładny wynik.
W konsekwencji potwierdza to, iż sam proces tworzenia oprogramowania nie jest w żadnym stopniu mechaniczny czy zrutynizowany, ale wymaga określonej działalności twórczej.
Do składania wniosków o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej w zakresie tworzenia oprogramowania/programów komputerowych zachęca podatników Ministerstwo Finansów w pkt 75. „Objaśnień podatkowych z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP Box” (dalej: Objaśnienia). Ze względu bowiem na dynamikę zmian w budowie i funkcjonowaniu programów komputerowych, a także ze względu na brak wykształconej praktyki stosowania przepisów o IP Box w tej materii, ogólne objaśnienia podatkowe nie stanowią adekwatnej instytucji prawnej zapewniającej ochronę prawnopodatkową dla Wnioskodawcy.
Zgodnie z brzmieniem Objaśnień, w definiowaniu działalności B+R podatnik może posługiwać się także kryteriami z tzw. Podręcznika Frascati (OECD (2018), Podręcznik Frascati 2015: Zalecenia dotyczące pozyskiwania i prezentowania danych z zakresu działalności badawczej i rozwojowej, Pomiar działalności naukowo-technicznej i innowacyjnej, OECD Publishing, Paris/GUS, Warszawa) (dalej: „Podręcznik Frascati”).
Jak podaje Podręcznik Frascati, twórczość w działalności badawczo-rozwojowej związana jest z kreatywnością mającą swe źródło we wkładzie człowieka. Z zakresu działalności badawczo- rozwojowej należy więc wyłączyć działalność o charakterze rutynowym, można natomiast włączyć do niej nowe metody opracowane w celu wykonywania pospolitych zadań.
Zgodnie z literalnym brzmieniem Podręcznika Frascati, działalność B+R, która może mieć na celu osiągnięcie celów szczegółowych lub ogólnych, definiuje zbiór wspólnych cech, nawet jeśli jest ona podejmowana przez różne podmioty. Aby dana działalność mogła zostać uznana za działalność B+R, musi ona spełniać pięć podstawowych kryteriów. Działalność taka musi być:
–nowatorska,
–twórcza,
–nieprzewidywalna,
–metodyczna,
–możliwa do przeniesienia lub odtworzenia.
Zgodnie z Podręcznikiem Frascati 2015, celem projektu B+R muszą być nowe koncepcje lub pomysły, które wzbogacają istniejącą wiedzę. Wyklucza to z działalności B+R wszelkie rutynowe zmiany w produktach lub procesach, a zatem z kreatywnością w sferze B+R nieodłącznie związany jest wkład człowieka. Z zakresu działalności B+R wyłączono działalność o charakterze rutynowym, natomiast włączono do niej nowe metody opracowane w celu wykonywania pospolitych zadań.
Zdaniem Wnioskodawcy, uwzględniając przedstawiony stan faktyczny oraz kryteria niezbędne do uznania działalności za działalność badawczo-rozwojową na gruncie zarówno ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak i Podręcznika Frascati, prowadzona przez niego działalność spełnia cechy działalności B+R z uwagi na spełnienie następujących przesłanek:
–prowadzone przez Wnioskodawcę prace polegają na tworzeniu oprogramowania od podstaw lub zmianie jego określonych funkcjonalności w zależności od potrzeb zgłaszanych przez Spółkę, w efekcie czego działalność tę można uznać za nowatorską i twórczą;
–efektem prowadzonych prac jest wytworzenie nowego rozwiązania umożliwiającego funkcjonowanie silnika (...), wraz z dodatkowym oprogramowaniem analitycznym i handlowym – mimo korzystania ze standardowych narzędzi informatycznych należy przyjąć, że proces tworzenia takiego oprogramowania spełnia cechę nieprzewidywalności;
–prace nad oprogramowaniem prowadzone są przez Wnioskodawcę w sposób zaplanowany i systematyczny, należycie udokumentowany zgodnie z potrzebami Spółki i wykonywane zgodnie z jej oczekiwaniami, zatem cechuje je metodyczność;
–prawa autorskie do wytworzonego oprogramowania są przez Wnioskodawcę przenoszone na Spółkę, co świadczy o spełnieniu cechy możliwości przeniesienia lub odtworzenia takich prac.
Dodatkowo Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż spełnia wszelkie wymogi przewidziane przez art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Autorskie prawo do programu komputerowego zostało przewidziane w katalogu uregulowanym w art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako kwalifikowane prawo własności intelektualnej.
Biorąc pod uwagę powyższe – w opinii Wnioskodawcy – można uznać, że tworzenie przez niego oprogramowania wraz z modelem infrastruktury IT w formie opisów lub diagramów spełnia kryteria działalności badawczo-rozwojowej zawarte zarówno w Podręczniku Frascati, jak i w art. 5a pkt 38-40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W piśmie z 19 maja 2021 r. Wnioskodawca na wstępie zaznacza, że pytanie interpretacyjne wskazane w piśmie uzupełniającym z 23 kwietnia 2021 r. odnosi się do kwestii prowadzenia przez Wnioskodawcę działalności badawczo-rozwojowej, która jest podstawą do skorzystania z ulgi IP Box. Zgodnie z brzmieniem tegoż pytania, Wnioskodawca dąży do uzyskania odpowiedzi na pytanie, czy opisana w stanie faktycznym działalność prowadzona przez Wnioskodawcę (...) wpisuje się w definicję działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z tego powodu uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy przedstawione w piśmie uzupełniającym zawiera wywody odnoszące się do kwestii prowadzenia prac rozwojowych.
Co więcej, Wnioskodawca podtrzymuje, że przedstawione przez niego uzasadnienie w pełni koresponduje z pytaniem przedstawionym w piśmie uzupełniającym. Wnioskodawca wskazał także argumenty przemawiające – w jego opinii – za tym, by działalność opisaną we wniosku uznać za działalność badawczo-rozwojową.
Ponadto, nawiązując do fragmentu wezwania, „Pojęcie to – poprzez odesłania zawarte w art. 5apkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – jest bowiem definiowane przez przepisy ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, które jako niebędące przepisami podatkowymi, nie podlegają interpretacji organu” Wnioskodawca chciałby podkreślić, że zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 18 marca 2021 r. sygn. akt I SA/KR 178/21: „Wskazać należy, iż nie można ograniczać obowiązku udzielania pisemnej interpretacji wyłącznie do ustaw zawierających z racji swej nomenklatury pojęcie prawa podatkowego, ponieważ nie tylko w tych ustawach uregulowano parametry, od których zależy opodatkowanie i jego wysokość. O ile przepisy prawa podatkowego stanowią autonomiczną dziedzinę prawa, to jednak nie są całkowicie odrębne, niezależne i niepowiązane z innymi dziedzinami systemu prawnego, wręcz przeciwnie, wraz z przepisami innych gałęzi prawa stanowią część jednego porządku prawnego obowiązującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Przyjęcie odmiennego stanowiska wypaczyłoby sens wydawania interpretacji i nie zapewniłoby wnioskodawcom ochrony, o której była mowa w Ordynacji podatkowej. Przepisów prawa podatkowego, o których mowa w art. 14b § 1 O.p., nie można ograniczać wyłącznie do ustaw, które w swoim tytule zawierają takie pojęcie, lecz chodzi o rzeczywistą treść zawartych w ustawach regulacji mających wpływ na opodatkowanie (por. wyrok NSA z 18 maja 2018 r. sygn. akt II FSK 1392/16). W tym kontekście wskazać należy, iż z akt sprawy, a to z wniosku o wydanie interpretacji, wezwania organu, doprecyzowania wniosku i uzasadnień stanowiska organów wynika, iż skarżący podkreślał, iż ustawa o PIT w odniesieniu do działalności badawczo-rozwojowej odsyła bezpośrednio do przepisów ustaw pozapodatkowych, a zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą sądów administracyjnych, organ jest zobowiązany do tego, aby się do nich ustosunkować. Mimo, iż instytucja indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego odnosi się głównie do regulacji z zakresu prawa daninowego, jakim jest prawo podatkowe, to nie można jednak tracić z pola widzenia, że prawo podatkowe określa konsekwencje prawnopodatkowe w związku ze zdarzeniami regulowanymi przez inne dziedziny prawa. Wobec tego zasadne było żądanie udzielenia interpretacji, czy prowadzona działalność może zostać uznana za badawczo-rozwojową, skoro ustawodawca posłużył się w treści art. 30ca ust. 2 ustawy PIT pojęciem działalności badawczo-rozwojowej, a w art. 5a pkt 38 oraz związanych z nim punktach 39 i 40, odwołuje się do jej rozumienia w kontekście ustawy pozapodatkowej ”.
Powyższe znajduje potwierdzenie także w innych wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego. Zgodnie z wyrokiem z 17 kwietnia 2014 r. sygn. akt I FSK 779/13, NSA wskazał, że interpretacji w rozumieniu Ordynacji podatkowej podlegają wszystkie przepisy tworzące konkretną normę podatkową, tj. przepisy określające podmiot i przedmiot opodatkowania, stawki podatkowe oraz ulgi i zwolnienia podatkowe. Elementem normy podatkowej są także przepisy definiujące pojęcia użyte przez ustawodawcę i nie sposób dostrzec powodów, dla których przedmiotem interpretacji indywidualnej nie może być ustawowa definicja pojęcia, znajdującego zastosowanie w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku o wydanie interpretacji.
Z kolei w wyroku NSA z 27 listopada 2013 r. sygn. akt II FSK 27/12 wskazano, że jeżeli norma prawa podatkowego może być zrekonstruowana tylko w oparciu o przepisy prawa podatkowego i przepisy „pozapodatkowe”, to przedmiotem regulacji będzie cała regulacja podatkowa, w tym więc i przepisy pozapodatkowe.
Przepisy dotyczące uznania działalności Wnioskodawcy za działalność badawczo-rozwojową odnoszą się bezpośrednio do przepisów ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, która jest ustawą pozapodatkową. Z uwagi jednak na bezpośrednie odwołanie art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do ustawy pozapodatkowej organ zobowiązany jest, aby ustosunkować się do tychże przepisów.
W związku z powyższym Wnioskodawca podtrzymuje zaprezentowane w piśmie uzupełniającym uzasadnienie do zadanego pytania interpretacyjnego.
Wnioskodawca podkreśla także, że w odniesieniu do tożsamych stanów faktycznych zostały wydane pozytywne interpretacje indywidualne o sygnaturach: 0114-KDIP3-1.4011.120.2021.2.AK, 0113-KDIPT2-3.4011.147.2021.2.GG oraz 0113-KDIPT2-3.4011.144.2021.2.RR. Interpretacje te potwierdziły, że za działalność badawczo-rozwojową należy uznać działania, które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego produktu.
Postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia
W wyniku analizy uzupełnień wniosek z 14 stycznia 2021 r. (wpływ 19 stycznia 2021 r.) został pozostawiony bez rozpatrzenia.
Postanowienie doręczono Panu 25 maja 2021 r.
W odpowiedzi na zażalenie, które wpłynęło 4 czerwca 2021 r., wydałem 30 lipca 2021 r. postanowienie o utrzymaniu w mocy zaskarżonego postanowienia.
Skarga na postanowienie o utrzymaniu w mocy zaskarżonego postanowienia
10 września 2021 r. wniósł Pan skargę na to postanowienie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie. Skarga wpłynęła do mnie 13 września 2021 r.
Wniósł Pan o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości.
Postępowanie przed sądami administracyjnymi
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie – wyrokiem z 24 listopada 2021 r. sygn. akt I SA/Sz 843/21 – uchylił zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie z 25 maja 2021 r. nr 0115-KDIT2.4011.36.2021.3.HD.
Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 6 września 2022 r. sygn. akt II FSK 102/22 – oddalił skargę kasacyjną.
Wyrok, który uchylił zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 maja 2021 r. nr 0115-KDIT2.4011.36.2021.3.HD stał się prawomocny od 6 września 2022 r.
Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku
Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.):
Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.
Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:
•uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie oraz Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach;
•ponownie rozpatruję Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Preferencyjna stawka opodatkowania 5% (tzw. ulga IP-Box)
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.):
Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
Przedmiotem opodatkowania preferencyjną stawką opodatkowania 5% (tzw. ulga IP-Box) jest dochód, który łącznie spełnia następujące warunki:
•został osiągnięty w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej, a więc działalności, która spełnia warunki określone w art. 5a pkt 6 w zw. z art. 5b ww. ustawy;
•jest „kwalifikowanym dochodem z kwalifikowanych praw własności intelektualnej”.
Aby wyjaśnić znaczenie pojęcia „kwalifikowany dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej”, należy odnieść się do :
•art. 30ca ust. 2 ustawy, który określa, czym jest kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
•art. 30ca ust. 7 ustawy, który wyjaśnia, jakie kategorie dochodów mogą być uznane za dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, oraz
•art. 30ca ust. 4, który określa, w jaki sposób ustala się kwalifikowany dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Kwalifikowane prawa własności intelektualnej
I tak, zgodnie z art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
1)patent,
2)prawo ochronne na wzór użytkowy,
3)prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
4)prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
5)dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
6)prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
7)wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2018 r. poz. 432),
8)autorskie prawo do programu komputerowego
–podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Kwalifikowanym prawem własności intelektualnej (tzw. kwalifikowanym IP) jest więc prawo własności intelektualnej, które spełnia wszystkie następujące warunki:
•jest jednym z rodzajów praw własności intelektualnej, które ustawodawca wymienił w art. 30ca ust. 2;
•podlega ochronie prawnej na podstawie odrębnych przepisów;
•jego przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Autorskie prawo do programu komputerowego jako kwalifikowane IP
Jednym z rodzajów praw własności intelektualnej wymienionych w art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest autorskie prawo do programu komputerowego.
Ustawa o podatku dochodowym nie zawiera definicji „programu komputerowego” ani też nie odsyła w tym zakresie do żadnych konkretnych regulacji. W języku powszechnym, program komputerowy to zestaw instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych, przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów. Program komputerowy jest więc pewną odrębną całością, która pozwala użytkownikowi komputera na realizację określonych działań.
Co istotne, tak rozumiany program komputerowy jest przedmiotem prawa autorskiego, jeśli spełnia definicję „utworu” będącego przedmiotem prawa autorskiego z art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Stosownie do tego przepisu, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie definiuje „programu komputerowego”. Wymienia „programy komputerowe” jako rodzaj utworów będących przedmiotem prawa autorskiego wyrażanych słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (art. 1 ust. 2 pkt 1 tej ustawy).
Autorskie prawo do programu komputerowego objęte jest ochroną na mocy art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 ze zm.). Zgodnie z ust. 1 tego przepisu, programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory literackie, o ile przepisy Rozdziału 7 ustawy nie stanowią inaczej. Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Ochronie nie podlegają natomiast idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego (art. 74 ust. 2 ww. ustawy).
A zatem, program komputerowy zawsze jest funkcjonalną całością. Jednak nie każdy tak rozumiany program polega ochronie prawno-autorskiej. Program, który jest napisany z wykorzystaniem powtarzalnych schematów, którego wytworzenie wymagało wiedzy i umiejętności programistycznych, ale nie wiązało się z prowadzeniem działań twórczych o indywidualnym charakterze, nie będzie przedmiotem praw autorskich.
Autorskie prawo do programu komputerowego podlegające ochronie prawnej może być uznane za kwalifikowane prawo własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy wyłącznie wówczas, gdy przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej. A zatem, warunkiem skorzystania z omawianej preferencji IP Box jest:
•prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej przez podatnika, który chce skorzystać z tej preferencji;
•wytworzenie, rozwinięcie lub ulepszenie przez podatnika przedmiotu ochrony autorskim prawem do programu komputerowego w ramach tej działalności badawczo-rozwojowej.
Pojęcie działalności badawczo-rozwojowej
Definicje ustawowe
Znaczenie pojęcia „działalność badawczo-rozwojowa” zostało wyjaśnione w art. 5a pkt 38 ustawy – jest to:
działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Przy czym znaczenia pojęć „badania naukowe” i „prace rozwojowe” zostały określone odpowiednio w art. 5a pkt 39 i 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
I tak, stosownie do art. 5a pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć jest w niej mowa o badaniach naukowych – oznacza to:
a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668 ze zm.), a więc:
prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli:
prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Pracami rozwojowymi, o których mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, są natomiast – zgodnie z art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli:
działalność obejmująca nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Łącząc te elementy można stwierdzić, że działalnością badawczo-rozwojową jest działalność twórcza obejmująca:
•badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce, a więc prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne; lub
•badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń; lub
•prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli działalność obejmująca nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń,
podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Twórczy charakter działalności badawczo-rozwojowej
Działalność badawczo-rozwojowa musi być działalnością twórczą. Twórczy to „mający na celu tworzenie”. Synonimy pojęcia twórczy (pomysł, praca) to „konstruktywny, kreatywny, kreacyjny, kreatorski, koncepcyjny”. Należy przy tym zwrócić uwagę na różnicę znaczeniową pojęcia „tworzyć” – określające czynność, której istotą jest element kreacyjny i „wytwarzać”, czyli „zrobić, wyprodukować coś”. Wytwarzanie także prowadzi do powstania rzeczy lub praw, ale nie ma w sobie indywidualnego elementu kreacyjnego – jest to proces wymagający wiedzy i umiejętności, ale nie prowadzi do powstania efektów niepowtarzalnych.
Badania podstawowe
Działalność badawczo-rozwojowa może obejmować badania podstawowe w rozumieniu Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce, a więc:
•prace empiryczne – czyli prace doświadczalne; lub
•prace teoretyczne – czyli oparte na teorii naukowej, a nie na doświadczeniu;
mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne.
Co istotne, aby prowadzone przez podmiot działania miały status badań podstawowych w rozumieniu Prawa o szkolnictwie wyższym, muszą być prowadzone z zachowaniem odpowiednich standardów.
Nie każde przeprowadzone doświadczenie jest badaniem podstawowym. Prace empiryczne muszą być prowadzone w odpowiednich warunkach (w odpowiednim środowisku), w oparciu o określoną metodę działań. Powinny być przeprowadzone w odpowiedniej próbie, uwzględniać stopień powtarzalność wyników. Prace te powinny być odpowiednio zarejestrowane lub opisane. Szczegółowe standardy prowadzenia prac empirycznych są uzależnione od przedmiotu badania.
Podobnie, nie każde rozważania prowadzone w oparciu o teorie naukowe będą miały status prac teoretycznych w rozumieniu Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce. Prace teoretyczne w rozumieniu tej ustawy także muszą spełniać określone standardy, w tym dotyczące metodologii badań naukowych, komparatystyki, zasad wnioskowania.
Badania aplikacyjne
Działalność badawczo-rozwojowa może również obejmować badania aplikacyjne w rozumieniu Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Aplikacja to m.in. „zastosowanie czegoś w praktyce”. Przedmiotem badań aplikacyjnych jest więc pozyskanie nowej wiedzy i umiejętności (opartych na wiedzy i doświadczeniu) dla potrzeb praktyki produkcyjnej lub usługowej w określonym zakresie. Podmiot podejmujący prace aplikacyjne – mając wiedzę o określonych produktach, procesach lub usługach (ich cechach, wadach) – podejmuje działalność badawczą, której celem jest zdobycie nowej wiedzy i umiejętności po to, aby:
•opracować nowe produkty, procesy lub usługi lub
•wprowadzić znaczące ulepszenia do istniejących produktów, procesów lub usług.
„Nowy” to „niedawno zrobiony, nabyty lub właśnie powstały, założony”, „taki, który zajął miejsce poprzedniego”, „spotykany po raz pierwszy, dopiero co poznany lub będący od niedawna w jakimś środowisku”, „od niedawna istniejący, właśnie wynaleziony”.
Celem prac aplikacyjnych jest zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności – czyli takiej wiedzy i takich umiejętności, których podmiot prowadzący prace (pomimo bycia specjalistą w danej dziedzinie) wcześniej nie posiadał.
Nowym produktem, procesem lub usługą może być:
•produkt, proces lub usługa, które nie istniały wcześniej, czyli takie, które zostały opracowane po raz pierwszy w wyniku badań aplikacyjnych;
•produkt, proces lub usługi, które istniały już jako rodzaj produktu, procesu lub usługi, ale w wyniku badań aplikacyjnych opracowano ich nową koncepcję.
Ulepszenie natomiast to „to, co usprawniło funkcjonowanie czegoś”. Ulepszać to „zmienić coś tak, żeby stało się bardziej użyteczne lub funkcjonalne”. Celem prac aplikacyjnych dotyczących istniejących produktów, procesów lub usług nie są jakiekolwiek ulepszenia, ale ulepszenia znaczące – czyli mające duże znaczenie, dużą wagę, istotne z punktu widzenia funkcji i dotychczasowych cech ulepszanych produktów, procesów lub usług. Jednocześnie jednak, skala zmian wprowadzonych do produktu, procesu lub usługi nie powoduje, że mówimy o nowym produkcie, procesie lub usłudze, ale o produkcie, procesie lub usłudze znacząco ulepszonych.
Analogicznie jak w przypadku badań podstawowych, także badania aplikacyjne muszą być prowadzone z zachowaniem odpowiednich standardów.
Prace rozwojowe
Pojęcie działalności badawczo-rozwojowej obejmuje również prace rozwojowe w rozumieniu Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce.
Prace rozwojowe polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności – przy czym użyty przez ustawodawcę spójnik „i” wskazuje, że aby uznać działania za prace rozwojowe konieczne jest zaistnienie wszystkich tych czynności, tj.:
•nabycia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
•łączenia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
•kształtowania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności; i
•wykorzystania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.
Prace rozwojowe bazują zatem na dostępnej wiedzy – w zależności od celów, jakie przyjęto dla prowadzenia prac, będzie to wiedza z określonej dziedziny lub dziedzin. Prace te obejmują kolejno:
•nabycie wiedzy i umiejętności, czyli pozyskanie wiedzy/umiejętności, zapoznanie się z wiedzą, zrozumienie jej;
•łączenie wiedzy i umiejętności, czyli znalezienie takich zależności pomiędzy wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzą wynikającej z różnych badań naukowych oraz pomiędzy umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów badan rozwojowych;
•kształtowanie wiedzy i umiejętności, czyli takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac rozwojowych;
•wykorzystanie wiedzy i umiejętności, czyli ich użycie, posłużenie się nimi dla osiągnięcia celów prac rozwojowych.
Co istotne, całość ww. czynności służy:
•planowaniu produkcji oraz
•projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.
Chodzi przy tym o konkretne produkty, konkretne procesy lub konkretne usługi albo konkretne rodzaje produktów, procesów lub usług. Podmiot prowadzący prace rozwojowe organizuje je z uwzględnieniem specyfiki konkretnych produktów, procesów lub usług – od niej zależą potrzeby prowadzenia prac rozwojowych i ich zakres.
Jednocześnie, ustawodawca wyłączył z definicji prac rozwojowych działalność obejmującą rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów lub usług, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. O tym, jakie zmiany do produktów, procesów lub usług mają charakter rutynowy (wykonywany często i niemal automatycznie) i okresowy (powtarzający się, występujący co pewien czas), będzie każdorazowo decydował charakter konkretnych produktów, procesów bądź usług.
Systematyczność i cele działalności badawczo-rozwojowej
Działalność badawczo-rozwojowa jest podejmowana:
•w sposób systematyczny,
•w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Pojęcie „systematyczny” – w odniesieniu do procesów oznacza „zachodzący stale od dłuższego czasu”; w odniesieniu do działań oznacza „prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; planowy, metodyczny”.
Z uwagi na charakter działań, jakie obejmuje działalność badawczo-rozwojowa, pojęcia systematyczności tych działań nie należy ograniczać wyłącznie do ich zwykłego organizacyjnego uporządkowania i częstotliwości podejmowanych czynności. Znaczenie pojęcia „systematyczności” będzie także wynikową przedmiotu prowadzonych działań (badań naukowych lub prac rozwojowych) – musi uwzględniać specyfikę podejmowanych badań lub prac.
Celem działalności badawczo-rozwojowej jest: zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Punktem wyjściowym dla działalności badawczo-rozwojowej jest więc posiadanie pewnego poziomu (określonych zasobów) wiedzy w konkretnym temacie. Aby stwierdzić, czy podjęte działania prowadzą do zwiększenia poziomu wiedzy oraz służą wykorzystywaniu zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań, koniecznym jest określenie poziomu wiedzy „wyjściowej” i „wyjściowego” stanu wykorzystywania zasobów wiedzy, „wyjściowego” stanu jej zastosowań. Bez takiego nakreślenia „punktu wyjścia” dla działalności badawczo-rozwojowej, nie da się nakreślić celów podejmowanych działań.
Dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej
Ustawodawca określił, jakie rodzaje dochodów, które podatnik uzyskuje w ramach działalności gospodarczej, mogą być uznane za dochody z kwalifikowanych IP. Zgodnie z art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
1)z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
2)ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
3)z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
4)z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Katalog tytułów, z jakich może być osiągany dochód uznawany za uzyskany z kwalifikowanego IP, jest zamknięty. Wśród nich ustawodawca wymienił uwzględnienie kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w cenie sprzedaży produktu lub usługi (art. 30ca ust. 7 pkt 3 ustawy). Przepis ten dotyczy sytuacji, gdy podatnik wykorzystuje posiadane kwalifikowane prawo własności intelektualnej dla potrzeb wytwarzania produktów lub dla potrzeb świadczenia usług, które oferuje w swojej działalności gospodarczej. Produkt lub usługa oferowane przez podatnika są wynikiem posiadania przez niego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Kształt, cechy, właściwości produktów lub usług są efektem wykorzystania w praktyce gospodarczej podatnika wartości intelektualnych, które powstały w wyniku prowadzonych przez niego prac badawczo-rozwojowych i które podlegają ochronie prawnej jako „przypisane” do podatnika.
W przypadku uwzględnienia kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w cenie sprzedaży produktu lub usługi nie dochodzi do sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Sprzedaż kwalifikowanego IP to odrębny tytuł uzyskiwania przychodów z kwalifikowanego IP (art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy).
Co istotne, użyte przez ustawodawcę pojęcie dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej odnosi się do dochodu (straty) z konkretnego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Tym samym, w celu skorzystania z ulgi IP Box podatnik nie ustala łącznego dochodu (straty) ze wszystkich posiadanych kwalifikowanych praw własności intelektualnej, ale odrębne dochody (straty) z poszczególnych praw.
Dochód ustala się według zasad z art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy ustalaniu przychodów należy mieć na względzie przepisy o momentach rozpoznawania przychodów. Jako koszty uzyskania przychodów z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej należy rozpoznać koszty funkcjonalnie związane z działalnością podatnika, które w sposób bezpośredni albo pośredni przyczyniły się do powstania takiego przychodu. Należy mieć również na względzie obowiązujące podatnika zasady potrącalności kosztów.
Kwalifikowany dochód z kwalifikowanego IP
Dochód, o którym mowa w art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest jednym z elementów, które służą ustaleniu przedmiotu opodatkowania preferencyjną stawką opodatkowania 5%, tj. ustaleniu kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Zasadę obliczania kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej określa art. 30ca ust. 4 ustawy. Kwalifikowanym dochodem z kwalifikowanego IP jest iloczyn:
•dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i
•wskaźnika obliczonego według wzoru podanego w przepisie (tzw. wskaźnika nexus).
Dopiero tak ustalony dochód jest przedmiotem opodatkowania preferencyjną stawką 5%.
Celem wskaźnika nexus nie jest „podatkowe rozliczenie” wydatków ponoszonych przez podatników (kwestia możliwości uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu z kwalifikowanego IP jest rozstrzygana na etapie ustalania dochodu z kwalifikowanego IP, o którym mowa w art. 30ca ust. 7 ustawy). Wskaźnik nexus służy określeniu, czy za kwalifikowany dochód z kwalifikowanego IP można uznać całość dochodu z kwalifikowanego IP, czy tylko jego część. Istotna jest tu proporcja wykazywanych przez podatnika wartości.
Podstawa opodatkowania preferencyjną stawką opodatkowania 5%
Suma ustalonych we wskazany sposób kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym jest podstawą opodatkowania preferencyjną stawką opodatkowania 5% (art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Co istotne, podatnik, który chce skorzystać z ulgi IP-Box musi również spełnić obowiązki ewidencyjne, o których mowa w art. 30cb ustawy.
Ocena charakteru Pana działalności
Pana działalność opisana we wniosku nie ma charakteru badań podstawowych w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie prowadzi Pan prac doświadczalnych ani prac teoretycznych, których celem jest zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów, bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne.
Pana działalność nie obejmuje również badań aplikacyjnych w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Prowadzi Pan działalność, która wymaga bieżącego pozyskiwania wiedzy, zdobywania doświadczenia w zakresie rodzajów prowadzonych prac. Nie ma to jednak charakteru prowadzenia badań opartych na wiedzy z danej dziedziny i na doświadczeniu w zakresie realizowanych procesów – dla potrzeb opracowywania nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Nie prowadzi Pan również prac rozwojowych w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Niewątpliwie Pana działania bazują na ogólnie dostępnej wiedzy, w tym wiedzy specjalistycznej z dziedziny, którą się Pan zajmuje – nabywa Pan wiedzę i umiejętności i wykorzystuje je w swojej pracy. Przy prowadzeniu działań selekcjonuje Pan wiedzę i umiejętności i łączy je dla celów wykonania zleconych usług.
Z opisu sprawy nie wynika natomiast, że Pana działania polegają na kształtowaniu wiedzy – że ich efektem jest powstanie wartości dodanej w sferze wiedzy z zakresu tematyki tworzenia lub funkcjonowania oprogramowań, w tym oprogramowań wykorzystywanych w działalności (...).
W szczególności, podkreślane przez Pana okoliczności, że:
•Pana działalność ma charakter unikatowy z uwagi na fakt, że opracowywane rozwiązania nie mogą zostać nabyte na rynku i są dopasowane do zapotrzebowania Spółki;
•w ramach prowadzonej działalności gospodarczej opracowuje Pan nowe lub ulepszone produkty niewystępujące dotychczas w Pana praktyce gospodarczej oraz na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już u Pana funkcjonujących;
•tworzenie oprogramowania na zlecenie wymaga od Pana zarówno wykorzystania dostępnych zasobów wiedzy, jak i zastosowania innowacyjnych rozwiązań specyficznych dla obsługi rynku, dla którego tworzone jest oprogramowanie;
•podejmowane przez Pana działania w ramach rozwijania i ulepszania oprogramowania prowadzą do stworzenia zupełnie nowej funkcji, odpowiadającej potrzebom rynku (...) organizowanego przez Spółkę, wypełniającej niszę, jak również cechującej się innowacyjnością oraz wykorzystaniem nowych technologii;
nie oznaczają jeszcze, że prowadzi Pan prace rozwojowe. Prace rozwojowe z definicji obejmują także łączenie i kształtowanie wiedzy, którego efektem powinna być wartość dodana w zakresie wiedzy i umiejętności. Już na etapie zawierania umowy ze Spółką musiał Pan być przygotowany – pod względem wiedzy i umiejętności – do jej wykonywania zgodnie ze zgłaszanym przez Spółkę zapotrzebowaniem.
To, że w toku wykonywania umowy nabywa Pan nową wiedzę (w tym wiedzę praktyczną, która wynika z Pana codziennych doświadczeń w pracy), którą wykorzystuje Pan w swojej dalszej pracy, nie jest samo w sobie przesłanką uznania Pana działań za prace rozwojowe. Działa Pan w branży, która wymaga bieżącego aktualizowania wiedzy, nadążania za nowymi rozwiązaniami i technologiami. Bez takich działań nie utrzymałby Pan poziomu swoich kwalifikacji.
Jak Pan wskazał, opisane działania prowadzi Pan w sposób ciągły i polegają one na realizacji zgłaszanych przez Spółkę potrzeb wynikających z funkcjonowania oprogramowania (...). Tymczasem, z wykładni pojęcia działalności badawczo-rozwojowej wynika, że nie jest ona działalnością ciągłą. Jest pewnym etapem w działalności gospodarczej podmiotu, który to etap rozpoczyna się określeniem konkretnego celu i metodologii działań i trwa do momentu uzyskania określonych wyników działań.
W rezultacie, całość opisanych przez Pana działań, tj.: polegających na tworzeniu kodów źródłowych w języku wskazanym przez Spółkę, tworzeniu opisu procedur operacyjnych, kompilacji danych w rozmowach i informacjach dialogowych, kodów wynikowych i interfejsu nie jest działalnością badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Podsumowanie
Podsumowując, w ramach opisanej działalności nie prowadzi Pan działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, nie wytwarza Pan kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Nie spełnia Pan zatem podstawowych warunków dla skorzystania z ulgi IP-Box. W konsekwencji, w opisanych okolicznościach sprawy Pana dochody nie mogą podlegać opodatkowaniu według preferencyjnej 5% stawki podatku, o której mowa w art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
W odniesieniu do powołanych przez Pana interpretacji indywidualnych informuję, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.
Dodatkowo wskazuję, że wydając tę interpretację indywidualną dokonałem analizy przedstawionej w nich argumentacji, odpowiadającej w dużej mierze Pana argumentom, jednakże jej nie podzielam. Funkcjonowanie w obrocie prawnym interpretacji indywidualnych, w których odmiennie oceniono podobne stany faktyczne lub zdarzenia przyszłe jest niewątpliwie niepożądane z punktu widzenia zasady prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów, wyrażonej w art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej. Niemniej jednak, w praktyce sytuacje takie mogą mieć miejsce, choćby z uwagi na przewidzianą przez ustawodawcę możliwość zmiany interpretacji indywidualnej w trybie art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej. Podstawowym zadaniem organu interpretacyjnego jest jednak wydawanie interpretacji prawidłowych, tj. w prawidłowy sposób odczytujących normy prawne zawarte w poszczególnych przepisach prawa podatkowego, a nie utrwalających raz wyrażony pogląd w tym zakresie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).