Jednocześnie 21 października 2022 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki podjęło uchwałę w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego Spółki z kwoty 360.510.780,00 złotych do kwoty 400.286.790,00 złotych, tj. o kwotę 39.776.010,00, poprzez emisję nowych 3.977.601 akcji imiennych serii „Ł” o wartości nominalnej 10,00 złotych każda, tj. o łącznej wartości nominalnej 39.776.010.00 złotych. Cena emisyjna każdej akcji obejmowanych w ramach nowej emisji serii „Ł” wynosiła 1.000,00 złotych (łącznie 3.977.601.000,00 zł za wszystkie nowoemitowane akcje). Nadwyżka ceny emisyjnej każdej akcji w podwyższanym kapitale zakładowym ponad jej wartość nominalną, w wysokości 990,00 złotych na każdą akcję (łącznie 3.937.824.990,00 zł za wszystkie nowoemitowane akcje) została przekazana na kapitał zapasowy Spółki. Wszystkie akcje imienne serii „Ł” w podwyższonym kapitale zakładowym Spółki Wnioskodawcy zostały zaoferowane jej jedynemu Akcjonariuszowi.

Następnie, 25 października 2022 r. Wnioskodawca zawarł z Akcjonariuszem umowę potrącenia (dalej: „Umowa Potrącenia”), w ramach której Strony potrąciły wierzytelność Wnioskodawcy z tytułu ceny emisyjnej (wkładu) nowoemitowanych akcji w kwocie 3.977.601.000,00 zł względem łącznych wierzytelności Akcjonariusza z tytułu Pożyczek oraz Porozumienia w kwocie 3.977.600.227,61 zł, na które składały się: (i) 3.232.688.000,00 zł z tytułu sumy kwot głównych Pożyczek oraz Porozumienia oraz (ii) 744.912.227,61 zł z tytułu sumy odsetek od Pożyczek oraz wynagrodzenia należnego na podstawie Porozumienia (dalej: „Należności Odsetkowe”). W wyniku potrącenia przedmiotowe wierzytelności zostały skompensowane do wysokości wierzytelności niższej, tj. do kwoty 3.977.600.227,61 zł.

Dnia 4 listopada 2022 r. Sąd Rejonowy (…) w (…) VIII Wydział Gospodarczy KRS w wydanym postanowieniu zarejestrował podwyższenie kapitału zakładowego Spółki z kwoty 360.510.780,00 złotych do kwoty 400.286.790,00 złotych a Akcjonariusz objął akcje serii „Ł” w podwyższonym kapitale zakładowym, jednocześnie, kwota 3.937.824.990,00 zł została przekazana na kapitał zapasowy Wnioskodawcy.

Pytanie

Czy Spółka jako dłużnik Pożyczkodawcy z tytułu zawartych Umów Pożyczek, ma prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartość naliczonych i potrąconych Należności Odsetkowych z tytułu zawartych umów Pożyczek oraz Porozumienia zawartych z Akcjonariuszem, w związku z przekazaniem wierzytelności wynikających z tych umów wraz z odsetkami na akcje w podwyższonym kapitale Spółki zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, Spółka jako dłużnik Pożyczkodawcy z tytułu zawartych Umów Pożyczek, ma prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartość naliczonych i potrąconych Należności Odsetkowych z tytułu zawartych umów Pożyczek oraz Porozumienia zawartych z Akcjonariuszem, w związku z przekazaniem wierzytelności wynikających z tych umów wraz z odsetkami na akcje w podwyższonym kapitale Spółki zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Uzasadnienie.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Z kolei, stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

Mając na uwadze powyższy przepis, stwierdzić należy, iż dla celów podatkowych za koszt uzyskania przychodów uznawane są wyłącznie zapłacone przez podatnika odsetki od zobowiązań (w tym pożyczek), pod warunkiem, że wiążą się one z jego przychodami. W konsekwencji, obciążenie finansowe z tytułu odsetek musi być faktycznie poniesione przez podatnika.

Zdaniem Wnioskodawcy z uwagi na fakt, że w zamian za spłatę wszelkich wierzytelności z tytułu Pożyczek wraz z wyliczonymi Należnościami Odsetkowymi w wyniku potrącenia (konwersji), Akcjonariusz otrzymał akcje w podwyższonym kapitale zakładowym Spółki, o wartości odpowiadającej kwocie wszelkich zobowiązań z zawartych Umów Pożyczek (w tym wspomnianych Należności Odsetkowych), Spółka może zaliczyć naliczone odsetki (Należności Odsetkowe) z tytułu umów pożyczek do kosztów uzyskania przychodów w dniu dokonania potrącenia (konwersji) wierzytelności na akcje w podwyższonym kapitale zakładowym Spółki.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, za wyjątkiem kosztów określonych w art. 16 ust. 1 ustawy. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do kosztów nie zalicza się naliczonych, lecz niezapłaconych odsetek albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). Wynika z tego, że kosztem uzyskania przychodów mogą być jedynie odsetki od zobowiązań pożyczkowych faktycznie zapłacone przez podatnika. Kosztów takich nie stanowią zatem powiązane z przychodami podatnika, ale niezapłacone lub umorzone odsetki.

Przenosząc powyższe na analizowany stan faktyczny należy stwierdzić, że skoro Należności Odsetkowe zostały naliczone w związku z zaciągniętymi pożyczkami, związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą (przychodami) Spółki, to w momencie potrącenia (konwersji na akcje) spełniony został warunek zapłaty tych odsetek umożliwiający zaliczenie ich do kosztów uzyskania przychodów przez Spółkę. Stanowisko takie potwierdza m.in. Naczelnik I Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w postanowieniu z 22 sierpnia 2006 r., nr 1471/DPD1/423/84/06/MK.

W sytuacji przedstawionej we wniosku, polegającej na objęciu przez Pożyczkodawcę akcji w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy na podstawie potrącenia ceny emisyjnej nowo emitowanych akcji z wierzytelnościami pożyczkowymi Akcjonariusza (na gruncie podatkowym kwalifikowanej jako wniesienie wkładu niepieniężnego w postaci wierzytelności pożyczkowej), doszło do uregulowania istniejącego zobowiązania Wnioskodawcy z tytułu tej wierzytelności wobec Pożyczkodawcy wraz z przysługującymi mu odsetkami. Jak wynika bowiem z opisu stanu faktycznego, Akcjonariusz objął akcje o wartości emisyjnej równej sumie skompensowanych wierzytelności pożyczkowych (na które składały się: sumy kwot głównych Pożyczek oraz Porozumienia powiększonych o Należności Odsetkowe). W konsekwencji zatem, wydane Akcjonariuszowi akcje Spółki Wnioskodawcy stanowią w istocie zapłatę za całą wniesioną wierzytelność pożyczkową, obejmującą także kwotę Należności odsetkowych. Żaden przepis ustawy CIT nie precyzuje w jakiej formie powinna nastąpić zapłata odsetek na gruncie art. 16 ust. 1 pkt 11, w szczególności jednak żadna regulacja nie stanowi, że nie może to nastąpić w formie kompensaty (potrącenia).

Wnioskodawca zauważa, że w wyniku dokonanego potrącenia, zobowiązanie Spółki wobec Pożyczkodawcy wygasło, Akcjonariusz otrzymał bowiem akcje w podwyższonym kapitale Wnioskodawcy odpowiadające ogółowi wartości wierzytelności z tytułu Pożyczek (tj. sumy kwot głównych Pożyczek oraz Porozumienia powiększonych o naliczone Należności Odsetkowe). Należy zatem w ocenie Wnioskodawcy uznać, że na dzień konwersji na akcje (potrącenia) wszelkie skompensowane w ramach Umowy Potrącenia Należności Odsetkowe zostały faktycznie zapłacone przez Spółkę. Istotne jest, że odsetki zostały w praktyce postawione do dyspozycji Akcjonariusza (mimo że nie wpłynęły one fizycznie na jego rachunek bankowy, to dokonane potrącenie było w ocenie Wnioskodawcy ekwiwalentem ich uiszczenia). Dzień zawarcia Umowy Potrącenia należy zatem uznać za datę, w której odsetki te podlegają rozpoznaniu w kosztach uzyskania przychodów Wnioskodawcy jako uregulowane Spółkę.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej DKIS z 25 kwietnia 2017 r., sygn. 3063-ILPB2.4510.23.2017.2.EK, w której DKIS stwierdził, że: „W tym miejscu podkreślenia wymaga, że skoro w wyniku dokonanej konwersji udziałowcy uzyskają udziały w podwyższonym kapitale zakładowym w zamian za wkład niepieniężny w postaci wierzytelności pożyczkowej (obejmującej też odsetki), zaś zobowiązanie Spółki wobec udziałowców wygaśnie, to należy uznać, że na dzień konwersji odsetki od niniejszego zobowiązania zostały faktycznie wypłacone. Istotne jest, że odsetki zostaną udziałowcom postawione do dyspozycji, mimo że w dniu konwersji nie wpływają one fizycznie na rachunek udziałowców”.

Biorąc pod uwagę powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że naliczone przez Pożyczkodawcę Należności Odsetkowe, będące przedmiotem kompensaty z ceną emisyjną nowo emitowanych akcji Spółki (w praktyce: ich konwersji na kapitał Wnioskodawcy), staną się w momencie zawarcia Umowy Potrącenia kosztem uzyskania przychodu dla Wnioskodawcy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Z punktu widzenia przedmiotu wniosku objętego zakresem sformułowanego pytania zauważyć należy, że istotą podniesionego problemu interpretacyjnego jest zagadnienie dotyczące kwestii ustalenia, czy Spółka jako dłużnik Pożyczkodawcy z tytułu zawartych Umów Pożyczek, ma prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartość naliczonych i potrąconych Należności Odsetkowych z tytułu zawartych umów Pożyczek oraz Porozumienia zawartych z Akcjonariuszem, w związku z przekazaniem wierzytelności wynikających z tych umów wraz z odsetkami na akcje w podwyższonym kapitale Spółki zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm., dalej: „ustawa CIT”).

Ustawa Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1467 ze zm.), nie definiuje pojęć wkład pieniężny czy niepieniężny/aport jako form pokrycia kapitału w spółce akcyjnej, jak również technicznego sposobu realizacji wniesienia tego wkładu na pokrycie kapitału zapasowego. Ustawodawca wprowadzając dychotomiczny podział wkładów przeciwstawił wkład niepieniężny, wkładowi pieniężnemu, a to logicznie oznacza, że przedmiotem wkładu niepieniężnego może być wszystko to co – nie będąc pieniądzem – przedstawia wartość ekonomiczną.

Przedmiotem wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej może być każde prawo, które nie jest prawem niezbywalnym, świadczeniem pracy bądź usług, ale także nie kwalifikuje się jako tzw. prowizja grynderska, czyli wynagrodzenie wspólnika za świadczenia związane z zakładaniem spółki. Powszechnie przyjmuje się, że wierzytelność przysługująca osobie obejmującej udziały (akcje) w spółce kapitałowej może być przedmiotem wkładu niepieniężnego do tej spółki. Przedmiotem wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej może być wierzytelność, jaką posiada wspólnik wobec spółki, jak również wierzytelność posiadana przez wspólnika wobec osoby trzeciej.

Sytuację, w której przedmiotem aportu jest wierzytelność posiadana przez wspólnika wobec spółki przyjmuje się określać jako konwersję wierzytelności na udziały/akcje (z perspektywy wspólnika-wierzyciela) albo też jako konwersję długu na kapitał (z perspektywy spółki-dłużnika).

Zatem konwersja wierzytelności oznacza jej zamianę na inne prawo majątkowe i nie jest wniesieniem wkładu w formie pieniężnej albowiem tę można zrealizować tylko przez wpłatę pieniądza (gotówki) lub przy użyciu pieniądza bankowego.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości wskazać należy, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy CIT:

Treść art. 15 ust. 1 ustawy CIT wskazuje, że definicja kosztów uzyskania przychodów składa się z dwóch podstawowych elementów, które łącznie tworzą swego rodzaju normatywną klauzulę generalną. Pierwszy z tych elementów określić można mianem przesłanki pozytywnej, zakładającej spełnienie łączne dwóch warunków, tj. konieczności faktycznego poniesienia wydatku oraz poniesienia wydatku w celu osiągnięcia przychodu, względnie zabezpieczenia bądź zachowania źródła przychodów. Drugi z elementów zawartych w omawianym przepisie stanowi przesłankę negatywną, zgodnie z którą ponoszony wydatek nie może być ujęty w zawartym w art. 16 ust. 1 ustawy CIT katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów. Do tego katalogu należą m.in. wydatki, które nie są zaliczane do kosztów podatkowych po przekroczeniu ustawowo określonych limitów, gdy nie spełnią określonych warunków bądź ze względu na swój charakter bezwzględnie nie stanowią kosztów podatkowych.

Jak stanowi art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy CIT:

Mając na uwadze powyższy przepis, stwierdzić należy, że dla celów podatkowych za koszty uzyskania przychodów uznawane są wyłącznie zapłacone przez podatnika odsetki od zobowiązań (w tym pożyczek), pod warunkiem, że wiążą się one z jego przychodami. Obciążenie finansowe  z tytułu odsetek musi być zatem faktycznie poniesione przez podatnika. W związku z tym, nie stanowią kosztów podatkowych spełniające warunek związku z przychodami odsetki naliczone, lecz niezapłacone lub umorzone.

Pojęcie wydatków jest szerokie, a ustawa CIT nie ogranicza wskazanego pojęcia tylko i wyłącznie do wydatków pieniężnych podmiotu regulującego ciążące na nim zobowiązanie np. z tytułu pożyczki.

Poniesienie kosztu w rozumieniu omawianej ustawy jest świadomym, celowym działaniem podatnika. Polega na faktycznym i definitywnym przesunięciu określonej wartości z jego majątku do majątku innego podmiotu. W szczególności, może mieć postać wydatkowania środków pieniężnych bądź przekazania innych wartości majątkowych, a także potrącenia (kompensaty).

Tak więc sformułowanie „poniesione wydatki” będzie odnosiło się do wydatków zarówno pieniężnych, jak i niepieniężnych, bezpośrednio poniesionych na wypełnienie istniejącego zobowiązania podatnika.

Zdaniem Organu, nabycie tytułem wkładu przez Wnioskodawcę wierzytelności, skutkujące zobowiązaniem Wnioskodawcy do wydania udziałów powoduje zaspokojenie wierzyciela i stanowi „wykonanie zobowiązania” przez Wnioskodawcę z tytułu uzyskanych należności pożyczkowych. W konsekwencji, uznać należy, że na gruncie ustawy CIT dojdzie do „zapłaty” (wpłaty) na rzecz wierzyciela należności pożyczkowych.

Odnosząc powołane wyżej uregulowania ustawy CIT do przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy, stwierdzić należy, że w sytuacji przedstawionej we wniosku, polegającej na objęciu akcji w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy w zamian za wkład niepieniężny w postaci wierzytelności pożyczkowych, dojdzie do uregulowania istniejącego zobowiązania Wnioskodawcy z tytułu tych wierzytelności wobec Pożyczkodawcy wraz z przysługującymi odsetkami.

Wydane Pożyczkodawcy akcje Wnioskodawcy będą stanowiły swoistą zapłatę za wniesione wierzytelności pożyczkowe. A więc wartość wydanych przez Wnioskodawcę akcji własnych stanowić będzie wydatek na spłatę pożyczek objętych tymi wierzytelnościami.

Przy czym, określając wysokość wydatków poniesionych na spłatę odsetek od tychże pożyczek należy ustalić, jaka część wydanych przez Wnioskodawcę akcji przypadać będzie na spłatę części odsetkowej wierzytelności pożyczkowych, a jaka odpowiadać będzie kwotom głównym tych wierzytelności i uwzględnić te ustalenia przy określaniu wysokości wydatku z tytułu spłaty na rzecz Pożyczkodawcy odsetek od przedmiotowych wierzytelności, które Wnioskodawca będzie uprawniony zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Zatem, skoro w wyniku konwersji Pożyczki Pożyczkodawca uzyska akcje w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy w zamian za wkład niepieniężny w postaci wierzytelności pożyczkowej (obejmującej też odsetki), zaś zobowiązanie Wnioskodawcy wobec Pożyczkodawcy wygaśnie, to należy uznać, że na dzień konwersji odsetki od niniejszego zobowiązania zostały faktycznie wypłacone.

Reasumując, Wnioskodawca będzie mieć możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek od pożyczek podlegających konwersji, przy czym, określając wysokość wydatków poniesionych na spłatę odsetek od pożyczek należy ustalić jaka część wydanych przez Wnioskodawcę akcji przypadać będzie na spłatę części odsetkowej wierzytelności pożyczkowych, a jaka odpowiadać będzie kwotom głównym tych wierzytelności, z uwzględnieniem innych ograniczeń i zasad zawartych w przepisach ustawy CIT. Ww. odsetki będą stanowić koszty uzyskania przychodów dla Wnioskodawcy w dniu konwersji.

Wobec powyższego, Państwa stanowisko w zakresie ustalenia, czy Spółka jako dłużnik Pożyczkodawcy z tytułu zawartych Umów Pożyczek, ma prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartość naliczonych i potrąconych Należności Odsetkowych z tytułu zawartych umów Pożyczek oraz Porozumienia zawartych z Akcjonariuszem, w związku z przekazaniem wierzytelności wynikających z tych umów wraz z odsetkami na akcje w podwyższonym kapitale Spółki zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy CIT, uznano za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

- Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

- Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP:/KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).