Skutki podatkowe odpłatnego zbycia udziału w lokalu mieszkalnym.

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 września 2022 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w lokalu mieszkalnym. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 14 listopada 2022 r. (data wpływu 15 listopada 2022 r). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Pani brat A. D. zmarł (…) lipca 2021 r.

Był właścicielem mieszkania przy ul. (…) od (…) lutego 2016 r.

Mieszkanie wykupili rodzice J. i P. D. od X. w A. (…) listopada 2012 r. i zamieszkiwali w nim od 1959 r. z synem A. (mieszkanie zakładowe).

(…) lutego 2016 r. rodzice sporządzili akt darowizny mieszkania dla syna A. D., który ustanowił na rzecz rodziców J. i P. D. dożywotne i bezpłatne jego użytkowanie i opiekę nad rodzicami. Mieszkali oni z nim aż do śmierci ojca J. – (…) listopada 2019 r.

Brat A. mieszkał z mamą P. D., aż do swojej śmierci – (…) lipca 2021 r.

Później mama P. D. mieszkała sama, aż do swojej śmierci – (…) grudnia 2021 r.

Wspólnie z mamą P. D. oraz siostrami B. D. i T. W. po śmierci brata A. D. odziedziczyłyście to mieszkanie. Mama P. D. 1/2 części a Wy w trójkę po 1/6 części.

W tym samy roku, (…) grudnia 2021 r. zmarła Pani mama P. D. Część spadku po jej synu, a po Pani bracie A. D. przeszła na Panią i Pani siostry B. D. i T. W. po 1/3 części każda (z 1/2 spadku mamy po synu).

Lokal mieszkalny wraz z siostrami sprzedała Pani (…) czerwca 2022 r.

Podsumowując, J. i P. D. (właściciele od (…) listopada 2012 r.) aż do śmierci mieszkali w lokalu. A. D. był właścicielem mieszkania od (…) lutego 2016 r. na podstawie aktu darowizny i zmarł …. lipca 2021 r. P. D. zmarła (…) grudnia 2021 r. Sprzedaż nastąpiła (…) czerwca 2022 r.

Pytanie

Czy musi Pani płacić podatek od odziedziczonej części mieszkania, a jeżeli tak, to czy z całości sumy uzyskanej ze sprzedaży, jaki procent podatku i na jakim formularzu PIT, czy z części odziedziczonej po mamie P. D.?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie nie musi Pani płacić podatku od odziedziczonej części i sprzedaży mieszkania po zmarłym bracie A. D. i mamie P. D., bo złożyła Pani formularz SD-Z2 w Urzędzie Skarbowym i zgłosiła Pani nabycie spadku przed upływem 6 miesięcy od daty nabycia. Jest Pani osobą z pierwszej grupy podatkowej.

Uważa Pani, że nie powinna Pani płacić podatku od sprzedaży części mieszkania odziedziczonego po bracie A. D., gdyż brat przejął mieszkanie po rodzicach jako darowiznę w 2016 r. Ustanowił też dożywotne i bezpłatne użytkowanie i opiekę nad rodzicami J. i P. D. i mieszkał z nimi przez całe życie aż do swojej śmierci. J. D. zmarł w 2019 r. Pani brat po śmierci ojca opiekował się mamą do dnia swego zgonu, tj. (…) lipca 2021 r. Mieszkanie sprzedała Pani wraz z siostrami w 2022 r. (każda swoją część). Według ustawy z 1 stycznia 2019 r. minęło pięć lat, gdy brat A. D. był właścicielem mieszkania, więc podatku od sprzedaży nie powinna Pani płacić.

Pani mama P. D. zmarła (…) grudnia 2021 r., pół roku po synu A. D., a Pani bracie.

Po zmarłym synu Pani mama odziedziczyła 1/2 części mieszkania, a po jej śmierci spadek przeszedł na Panią i siostry B. D. i T. W. po 1/3 części każda.

Według Pani, podatku od sprzedaży odziedziczonej po mamie części mieszkania, też Pani nie powinna płacić, bo mieszkanie przed darowaniem go bratu należało do rodziców P. i J. D. (zm. 2019 r.) od 1959 r., a od 2012 r. było to mieszkanie własnościowe.

P. D. wraz z synem A. mieszkała w nim, a po śmierci syna sama, aż do swojej śmierci – (…) grudnia 2021 r. Pani z siostrami się nią opiekowała.

Po śmierci mamy także złożyła Pani w Urzędzie Skarbowym formularz SD-Z2 w terminie przed upływem 6 miesięcy od nabycia spadku. Należy Pani do pierwszej grupy podatkowej (stopień pokrewieństwa brat – mama). Jeżeli będzie trzeba płacić podatek od sprzedaży odziedziczonego mieszkania (części) to wynosi on 19% na formularzu PIT-36.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pani przedstawiła we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na mocy art. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

‒jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c- przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 10 ust. 5 omawianej ustawy:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Zatem ustalenie daty nabycia nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości i ww. praw majątkowych ma istotne znaczenie dla określenia skutków podatkowych ich odpłatnego zbycia.

Z opisu sprawy wynika, że Pani brat A. D. zmarł (…) lipca 2021 r. Był on właścicielem mieszkania. Mieszkanie wykupili Pani rodzice (…) listopada 2012 r. i zamieszkiwali w nim od 1959 r. z synem A. (…) lutego 2016 r. rodzice sporządzili akt darowizny mieszkania dla syna A. D., który ustanowił na rzecz rodziców J. i P. D. dożywotne i bezpłatne jego użytkowanie oraz opiekę nad rodzicami. Mieszkali oni z nim aż do śmierci ojca J. – (…) listopada 2019 r. Brat A. mieszkał z mamą P. D., aż do swojej śmierci – (…) lipca 2021 r. Później mama P. D. mieszkała sama, aż do swojej śmierci – (…) grudnia 2021 r. Wspólnie z mamą P. D. oraz siostrami B. D. i T. W. po śmierci brata A. D. odziedziczyłyście to mieszkanie. Mama P. D. 1/2 części a Wy w trójkę po 1/6 części. W tym samy roku, (…) grudnia 2021 r. zmarła Pani mama P. D. Część spadku po jej synu, a po Pani bracie A. D. przeszła na Panią i Pani siostry B. D. i T. W. po 1/3 części każda (z 1/2 spadku mamy po synu). Lokal mieszkalny wraz z siostrami sprzedała Pani (…) czerwca 2022 r.

Dla celów stosowania art. 10 ust. 5 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przyjmuje się, że momentem nabycia nieruchomości przez spadkodawcę, który tę nieruchomość nabył również w drodze spadku, jest moment nabycia tej nieruchomości zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Jak wynika z art. 922 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Z kolei art. 925 ww. Kodeksu stanowi, że:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.

Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia (art. 1025 § 1 ww. Kodeksu). Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

Stosownie do art. 926 § 1 Kodeksu cywilnego:

Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.

Uwzględniając zatem powyższe – w szczególności treść art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – stwierdzenia wymaga, że w sprawie będącej przedmiotem wniosku pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy należy liczyć od:

‒(…) grudnia 2016 r. – w odniesieniu do udziału w lokalu mieszkalnym nabytego przez Panią w drodze spadku po zmarłym A. D., który udział ten nabył umową darowizny (…) lutego 2016 r.;

‒(…) grudnia 2021 r. – w odniesieniu do udziału w lokalu mieszkalnym nabytego przez Panią w drodze spadku po zmarłej (…) grudnia 2021 r. P. D., która udział ten nabyła w spadku po zmarłym (…) lipca 2021 r. A. D.

Nie można zgodzić się z Pani stanowiskiem, zgodnie z którym nie musi Pani płacić podatku od odziedziczonej części i sprzedaży mieszkania po zmarłym bracie A. D. i mamie P. D., bo złożyła Pani formularz SD-Z2 i zgłosiła Pani nabycie spadku przed upływem 6 miesięcy od daty nabycia, bowiem odpłatne zbycie nieruchomości i praw majątkowych nabytych w drodze spadku jest odrębną od nabycia czynnością prawną. W niniejszej sprawie Pani - spadkobierczyni w związku z otrzymanym majątkiem w drodze dziedziczenia, które to nabycie podlega wyłączeniu z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako podlegające podatkowi od spadków i darowizn - w okresie późniejszym uzyskała przychód z tytułu odpłatnego zbycia udziału w lokalu mieszkalnym, którego skutki oceniać należy w oparciu o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe przepisy prawa oraz przedstawiony opis zdarzenia stwierdzić należy, że odpłatne zbycie (…) czerwca 2022 r. udziału w lokalu mieszkalnym, w części jakiej został przez Panią nabyty w drodze spadku po zmarłym A. D., który udział ten nabył zawartą umową darowizny (…) lutego 2016 r. nie stanowi dla Pani źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w ww. przepisie, ustalonego zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 5 ww. ustawy, tj. liczonego od końca 2016 r. W konsekwencji, od tej części nie jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu dokonanej sprzedaży.

Natomiast odpłatne zbycie udziału w lokalu mieszkalnym w części nabytej w drodze spadku po zmarłej P. D., która udział w przedmiotowym lokalu mieszkalnym nabyła w spadku po zmarłym A. D. skutkuje dla Pani powstaniem przychodu kwalifikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, ponieważ sprzedaż nastąpiła przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie (tj. licząc od końca 2021 r.). Tym samym, dochód z odpłatnego zbycia ww. udziału w lokalu mieszkalnym podlega – zgodnie z art. 30e ust. 1 ustawy – opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym, a Pani obowiązana jest do złożenia zeznania podatkowego na formularzu PIT-39 oraz zapłaty podatku dochodowego z tego tytułu.

Stosownie do art. 30e ust. 1 cytowanej ustawy:

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

W myśl art. 30e ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Wedle art. 30e ust. 4 przywołanej ustawy:

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

1)dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

2)dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Na mocy art. 30e ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).