Ulga prorodzinna - Interpretacja - 0111-KDSB2-2.4011.68.2023.4.SD

shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 27 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDSB2-2.4011.68.2023.4.SD

Temat interpretacji

Ulga prorodzinna

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej za 2022 rok jest:

- prawidłowe w części dotyczącej możliwości odliczenia ulgi na Pani pełnoletnią córkę (…) w wysokości 50%;

- nieprawidłowe w części dotyczącej możliwości odliczenia ulgi na Pani małoletnią córkę (…) w podziale: 11 miesięcy dla Pani i 1 miesiąc dla Pani byłego męża.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 lutego 2023 r. złożyła Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 6 marca 2023 r. oraz z 10 marca 2023 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Oczekuje Pani wydania interpretacji za rok 2022. Sądowe orzeczenie rozwodu nastąpiło (…). Pani dzieci to (…) ur. (…) oraz (…) ur. (…). Pani młodsza córka (…) uczęszczała do Szkoły podstawowej w (…). Druga z Pani córek, (…) uczęszczała do (…) do maja 2022 r., a od października 2022 r. rozpoczęła studia na (…). Jest Pani świadoma, że ponieważ starsza córka skończyła już 18 lat, to do czasu pobierania przez nią nauki, bez względu na to, czy kontakty z ojcem były sporadyczne bądź w ogóle ich nie było, to i tak ulga rodzicielska powinna być rozliczona po 50% na każde z rodziców. Zgodnie z ODN-IN jaka otrzymała Pani w zeszłym roku, kiedy to w październiku starsza córka skończyła 18 lat.

Władza rodzicielska powierzona jest obojgu rodzicom. Samotnie wychowywała i nadal samotnie wychowuje Pani córki. W 2022 r. posiadała Pani status osoby samotnie wychowującej dzieci. Nadal bez zmian. Od 2008 r. była Pani zatrudniona na umowę o pracę w (…). Obecnie od października 2022 r. pracuje Pani w (…). Rozlicza się Pani na podstawie PIT-37. W 2022 Pani dochód to (…). Pani dochody pochodzą z umowy o pracę i były opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zaliczki na podatek były odprowadzane przez pracodawcę. Nie prowadzi Pani działalności gospodarczej.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej w 2022 r. przez ojca Pani małoletnich dzieci:

- (…) - Ojciec Pani córki opłaca alimenty w wysokości (…);

- W styczniu wraz z młodsza córką (…) był w kinie – 3h;

- Luty na prośbę wnioskodawczyni spotkali się Państwo w biurze paszportowym by złożyć podania o nowe paszporty dla Pani córek. Byli Państwo oboje jak i córki - 3h;

- Marzec- (…)– obie Pani córki 3h wspólnie z ojcem;

- Lipiec – obie Pani córki – wspólny koncert (…) (z 2 noclegami);  

- Sierpień – (…)– 4h;

- Wrzesień – (…)– z 1 noclegiem;

- Październik – kino z Pani córkami – 4h;

- Listopad – koncert (…)– 4h;

- prezent na święta: słodycze oraz powerbank;

- życzenia na komunikatorze (…) z okazji urodzin, dnia dziecka czy dnia kobiet.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej w 2022 przez Panią:

   - Utrzymanie domu i opłacanie rachunków za wodę, gaz, prąd, paliwo do auta, ubezpieczenie auta, domu, internet, (…), rata kredytu za dom w jakim mieszka Pani z córkami oraz zakupy spożywcze oraz ubrania czy rzeczy potrzebne do szkoły;

   - Kupuje Pani obu córkom ubrania oraz buty czy kosmetyki (bądź daje Pani pieniądze na ich zakup);

   - Starszej córce dodatkowo wpłaca Pani (…) co miesiąc na studia;

   - kieszonkowe dla Pani młodszej córki (…);

   - zapewnia Pani opiekę lekarską (opłaca Pani pakiet w (…)) - 179zł / mc;

   - zawozi Pani dzieci do lekarzy, stomatologów i na zabiegi (córka (…) złamała kość ogonową i była na zwolnieniu do końca stycznia. Ojciec dziecka pojawił się raz na Pani prośbę (…) i spędził z nią 30 min);

   - Dodatkowo Pani młodsza córka (…) ma karnet (…)(chodziły Panie razem na basen);

   - od 2017 roku opłaca Pani córkom karty (…) do kina (praktycznie minimum raz w miesiącu są Panie razem w kinie);

   - Organizuje Pani wspólne wyjazdy i in. aktywności z córkami poza domem (w którym często grają Panie w planszówki czy oglądają filmy);

   - Wspólne warsztaty (…) – styczeń;

   - Pani starsza córka (…) – studniówka – styczeń;

   - Wspólne 3 dni metamorfozy z (…)– luty;

   - Wycieczka do (…) (tu tylko z Pani młodszą córką (…)) – kwiecień;

   - Wspólne świętowanie zdanej matury – kolacja sushi – maj;

   - Wspólny rodzinny piknik firmowy – czerwiec;

   - Wspólne wakacje (…) 12 dni (czerwiec);

   - Wspólna sesja fotograficzna – lipiec;

   - Wspólne warsztaty sushi – lipiec;

   - Koncert (…) (tu tylko z młodszą córką (…)) – lipiec;

   - Wspólna wycieczka do (…)– sierpień;

   - Wspólne zajęcia z ceramiki (sierpień i wrzesień) – 2 dni (…);

   - Wspólne kręgle – październik;

   - (…) 1 dzień grudzień.

Dzieci nigdy nie były umieszczone w żadnej instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie na podstawie orzeczenia sądu ani żadnej innej.

Jest Pani zatrudniona poprzez umowę o pracę w firmie (…). Rozlicza się Pani na podstawie podatku dochodowego – PIT. Pani dzieci nigdy nie otrzymywały żadnego zasiłku ani dodatków pielęgnacyjnych.  Nie ma Pani na wychowaniu ani opiece żadnych innych dzieci oprócz swoich dwóch córek.

W piśmie z 6 marca 2023 r. stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazała Pani, że:

 1) Córka (…) mieszka z Panią pod adresem: (…) a córka (…) mieszkała z Panią do końca (…)pod adresem: (…). Od października mieszka w (…) w związku z rozpoczętymi studiami dziennymi na (…). Do domu przyjeżdża dwa razy w miesiącu na weekendy oraz spędza z Paniami przerwy świąteczne, czy ferie.

 2) Pani córka (…)uczęszczała do szkoły podstawowej w (…) w 2022 r. W chwili obecnej jest w klasie siódmej. Pani córka (…) do czerwca uczęszczała do (…)od października natomiast rozpoczęła studia dzienne w (…).

 3) Na pytanie, czy Pani córka (…) w 2022 r. uzyskała:

   - dochód podlegający opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (skala podatkowa) lub art. 30b (dochody z papierów wartościowych), albo

   - uzyskała przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 (ulga dla młodych) lub art. 21 ust. 1 pkt 152 (ulga na powrót), w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z 27 czerwca 2003 r. rencie socjalnej (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 240 ze zm.), z wyjątkiem renty rodzinnej?

Odpowiedziała Pani, że córka (…) w 2022 roku otrzymywała stypendium naukowe w liceum za dobre wyniki w nauce w wysokości (…). Pani córka pracowała przez część wakacji w lodziarni (…) na umowę zlecenie 3-4 dni w tygodniu po 6h przez dwa miesiące. Pani córka w 2022 r. skończyła dopiero 19 lat i zakłada Pani, że jest zwolniona z płacenia podatku dochodowego do 26 roku życia.

 4) Na pytanie czy w 2022 roku w stosunku do Pani córek miały zastosowanie przepisy: art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (podatek liniowy); ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych?

Odpowiedziała Pani, że nie. Pani córka (…) w 2022 r. miała lat 12 i nie prowadziła żadnej pracy zarobkowej. (…) w październiku 2022 roku skończyła lat 19 a dochody jakie otrzymała z pracy zlecenie i stypendium naukowego nie podlegają opodatkowaniu.

  5) Pobiera Pani świadczenie 500+ na córkę (…).

  6) Nie ustaliła Pani z ojcem dzieci proporcji, według których dokona Pani ulgi prorodzinnej.

Chciała Pani by w związku z tym, że kontakty ojca dzieci są sporadyczne albo żadne od 3 dni do 1,5 tygodnia w roku na przełomie ostatnich 5-ciu lat, aby Państwo rozliczali 1 miesiąc ojciec dzieci, a 11 miesięcy Pani. Ojciec Pani córek nie zgodził się. Stwierdził, że będzie rozliczał pół na pół, czyli 6 miesięcy i 6 miesięcy. Teraz gdy druga spośród Pani córek ma skończone 18 lat ((…)) rozlicza Pani 6 miesięcy – pomimo, że ich kontakty są sporadyczne – podobnie jak z młodszą córką. W 2022 roku zliczając wszystkie pojedyncze godziny spotkań - było tego 5 dni. Jeden dzień więcej niż z młodszą córką, bo starszą ojciec wziął na jeden dzień na święta do rodziny. Młodsza z Pani córek nie pojechała ponieważ miała złamaną kość ogonową. Poprosiła Pani by były mąż ją odwiedził, przyjechał i był 30 min.

Ponieważ ustalenia nie było odnośnie podziału ulgi – co roku od 3 lat wnioskuje Pani o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej tego podziału.  

 7) Pani córka (…) w 2022 roku nie wstąpiła w związek małżeński.

W piśmie z 10 marca 2023 r. stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazała Pani, że (…):

 1) Ojciec dzieci płaci alimenty na każdą córkę, na młodszą 700 zł i na pełnoletnią (…) 1000 zł (na jej konto bezpośrednio).

 2) Pani córka (…) w 2022 roku nie osiągnęła przychodów które przekroczyły łącznie kwotę 16.061.28 zł, ani nawet połowy tej kwoty, stanowiącą dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (tj. Dz.U. z 2022 r. poz. 240 ze zm.).

Pytanie

Czy może Pani rozliczyć ulgę rodzinną na córki w podziale: 11 miesięcy za (…) i 6 miesięcy na (…) ((…) jest pełnoletnia)?

Pani stanowisko w sprawie

Uważa Pani, że jak wynika z dokładnego zliczenia wszystkich spotkań z Pani córką - ojciec w 2022 roku spędził z nią niecałe 4 dni. Dlatego ulgę rodzinną przysługującą w związku z wychowaniem młodszej córki - (…) chce Pani rozliczyć następująco: 11 miesięcy Pani/matka i 1 miesiąc ojciec. Natomiast córki pełnoletniej pomimo jeszcze mniejszego kontaktu chce rozliczyć 6 miesięcy Pani/matka i 6 miesięcy ojciec. Związane jest to z jej pełnoletnością i opinią Dyrektora KIS z zeszłego roku.

Uzupełnienie do wniosku: (…). Rozliczyła Pani ulgę rodzinną w PIT-37 w następujący sposób: 11 miesięcy za córkę młodszą (…) (13 lat) i 6 miesięcy za córkę pełnoletnią ((…)).

Prosi Pani o informację, że prawidłowo zinterpretowała Pani przepisy? Czy powinna Pani wystawić korektę do złożonego PIT-37?

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe – w części dotyczącej wysokości ulgi przysługującej na pełnoletnią córkę i nieprawidłowe – w części dotyczącej wysokości ulgi przysługującej na małoletnią córkę.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27 podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko,w stosunku do którego w roku podatkowym:

1) wykonywał władzę rodzicielską;

2) pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3) sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie

orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Stosownie do art. 27f ust. 2 ww. ustawy:

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1) jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a) pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b) niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4c i 4g, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2) dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3) trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:

a) 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b) 166,67 zł na trzecie dziecko,

c) 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Zatem zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom przysługuje ulga na dzieci małoletnie, jeżeli wykonują władzę rodzicielską.

Na podstawie art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a oraz art. 30c ust. 2 pkt 2.

Stosownie art. 27f ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

Zgodnie z art. 27f ust. 2c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

- na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;

- wstąpiło w związek małżeński.

Zgodnie z art. 27f ust. 3  ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Na mocy art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r., nadanym ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.) i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim - kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Stosownie do art. 26 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360)

§ 1. Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej.

§ 2. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.

Na podstawie art. 27f ust. 5 ww. ustawy:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1) odpis aktu urodzenia dziecka;

2) zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3) odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4) zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Stosownie do przepisu art. 27f ust. 6 cyt. ustawy:

Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4c pkt 2 i 3, z uwzględnieniem art. 6 ust. 4e i 8, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Stosownie do art. 27f ust. 6 w powiązaniu z art. 6 ust. 4c pkt 2 i 3, z uwzględnieniem art. 6 ust. 4e i 8 ww. ustawy odliczenie kwoty określonej w ust. 2 przysługuje również podatnikowi, który utrzymywał dzieci pełnoletnie:

   - które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

   - do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie.

Zgodnie z art. 6 ust 4e przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli:

Dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1) dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub

2) przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

- w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r.  o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240 i 2476), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Zgodnie z art. 27f ust. 7 ww. ustawy:

Przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Stosownie do art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1) stosuje przepisy:

a) art. 30c lub

b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

– w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2) podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zgodnie z art. 92 ww. ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359):

Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.

Zgodnie z art. 93 § 1 ww. ustawy:

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.

Stosownie do art. 95 § 1 ww. ustawy:

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

W myśl art. 97 § 1 tejże ustawy:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Zgodnie z art. 106 ww. ustawy:

Jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy może zmienić orzeczenie o władzy rodzicielskiej i sposobie jej wykonywania zawarte w wyroku orzekającym rozwód, separację bądź unieważnienie małżeństwa, albo ustalającym pochodzenie dziecka.

Zgodnie zaś z treścią art. 107 ww. Kodeksu:

§ 1. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.

§ 2. W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.

Należy podkreślić, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka. Jednakże, z uwagi na dobro dziecka, Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do dziecka.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”.

W pierwszej kolejności - przystępując do oceny możliwości zastosowania ulgi prorodzinnej - wskazać należy, że wysokość odliczenia kwoty z tytułu ulgi na dzieci, o której mowa w art. 27f ustawy, została określona na dziecko, przy czym rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden wspólny limit. W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, to w określonych przypadkach każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującej kwoty ulgi. Powyższe oznacza, że suma miesięcznych odliczeń dokonanych przez oboje rodziców względem tego samego dziecka nie może przekroczyć kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy.

Co istotne, kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku

a) w dowolnej proporcji przez nich ustalonej,

b) w równych częściach w przypadku braku porozumienia między rodzicami, którzy:

        - zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub

        - gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim.

Natomiast w przypadkach innych niż wyżej wymienione odliczenie w wysokości 100% stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że posiada Pani dwie córki w wieku 13 i 19 lat. Młodsza córka zamieszkuje z Panią. Starsza córka mieszkała z Panią do końca września 2022 r., w związku z rozpoczęciem nauki w (…), od października 2022 r. mieszka ona w (…). Pani córka (…) przed rozpoczęciem studiów do maja 2022 roku uczęszczała do (…). Pani córka (…) uczyła się w 7 klasie szkoły podstawowej w (…).  Z byłym mężem, który poza wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego wykazuje sporadyczne zainteresowanie córkami nie uzgodniła Pani proporcji odnośnie odliczenia ulgi prorodzinnej.

Mając na uwadze zacytowane przepisy w odniesieniu do starszej z córek prawidłowo zauważyła Pani, że zgodnie z zacytowanymi przepisami ulga prorodzinna, przy spełnieniu określonych wymogów, przysługuje również podatnikowi utrzymującemu pełnoletnie dziecko/dzieci, w związku z wykonywaniem ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego.

Obowiązek alimentacyjny względem dzieci pełnoletnich, o których mowa w art. 27 ust. 6 i art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynika wprost z przepisów ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy - art. 128 i następne.

Zgodnie z definicją zawartą w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, obowiązek alimentacyjny to obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania. Istotą tak określonego obowiązku jest to, że jedna strona ma prawo żądać dostarczenia tak wskazanych środków, a druga osoba ma obowiązek je dostarczyć.

Z ww. ustawy wynika, że rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Zakres obowiązku alimentacyjnego rodziców wobec dzieci zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Dostarczanie środków utrzymania to zaspokajanie normalnych, bieżących potrzeb uprawnionego w postaci: pożywienia, ubrania, mieszkania, opału, niezbędnych przedmiotów umożliwiających przebywanie w środowisku i w rodzinie, leków, itp. Dostarczanie środków wychowania obejmuje natomiast powinność starań o zdrowie uprawnionego, o jego rozwój fizyczny i umysłowy, stworzenie możliwości zdobycia wykształcenia, zapewnienie dostępu do dóbr kultury, itp.

Ze stanu faktycznego wynika, że w okresie podatkowym będącym przedmiotem zapytania, Pani mąż płacił zasądzone na pełnoletnią córkę alimenty.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że skoro jednym z wymogów warunkujących dokonywanie odliczeń wynikających z art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ramach omawianej ulgi jest utrzymywanie pełnoletnich dzieci w związku z wykonywaniem, nawet przymusowo obowiązku alimentacyjnego, to w sytuacji gdy Pani były mąż uiszczał alimenty na pełnoletnią córkę, wykonując wobec niej obowiązek alimentacyjny, nie przysługuje Pani wyłączne prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej na pełnoletnia córkę.

Co do zasady odliczenia należy dokonać w proporcji ustalonej z ojcem dziecka, z tym, że łączna kwota odliczenia, dokonana przez oboje rodziców nie może przekroczyć kwoty odliczenia przysługującego względem jednego dziecka.

Natomiast w sytuacji braku porozumienia między rodzicami dziecka odliczenie przysługuje w wysokości 50% kwoty ulgi.

Zatem, w związku z brakiem porozumienia między Panią, a byłym mężem, co do wysokości ulgi prorodzinnej na pełnoletnią córkę - przysługuje Pani odliczenie 50% kwoty ulgi.

W odniesieniu do Pani małoletniej córki w świetle zacytowanych wyżej przepisów - na tle przedstawionego stanu faktycznego - uznać należy, że skoro to Pani sprawowała faktycznie stałą władzę rodzicielską, tzn. podejmowała wszelkie decyzje dotyczące córki w każdej sferze jej życia i ciężar wychowania małoletniego dziecka spoczywał wyłącznie na Pani, córka cały czas mieszka z Panią, a Pani były mąż ma z nią znikomy kontakt, to wyłącznie Pani przysługuje prawo do dokonania odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej, wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w pełnej wysokości (nie tylko przez 11 miesięcy 2022 roku), tj. 100% kwoty zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W sytuacji gdy podatnikowi przysługuje prawo do całości ulgi a z niego nie skorzystał ma prawo do złożenia korekty deklaracji (stosownie do art. 81 § 1 oraz art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Końcowo wskazać należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).