Skutki podatkowe wypłaty przez byłego pracodawcę świadczenia na podstawie zawartej ugody sądowej .

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 marca 2023 r. złożył Pan wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 8 maja 2023 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Odwołaniem z dnia 19 września 2022 r. skierowanym do Sądu Rejonowego w …, a zarejestrowanym w sprawie o sygn. akt …, Wnioskodawca wniósł o:

1)uznanie dokonanego wypowiedzenia o pracę za bezskuteczne,

2)przywrócenie do pracy

lub zasądzenie odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę w wysokości trzykrotności wynagrodzenia za pracę w kwocie 28 200 zł.

Ugodą sądową z dnia 19 grudnia 2022 r. sporządzoną przed mediatorem sądowym ad hoc … strony doszły do porozumienia i pozwany zobowiązał się wypłacić powodowi (Wnioskodawcy) tytułem odszkodowania za rozwiązanie stosunku pracy kwotę 48 235,11 zł brutto na rachunek bankowy powoda znany pozwanej, na który wypłacano wynagrodzenie powodowi w terminie 14 dni od otrzymania postanowienia Sądu o zatwierdzeniu ugody pod rygorem zapłaty ustawowych odsetek za opóźnienie w przypadku bezskutecznego upływu zakreślonego terminu (dowód: ugoda z dnia 19 grudnia 2022 r.).

Pozwana przelała na rachunek bankowy powoda kwotę 42 447,11 zł.

W wiadomości e-mail pozwany poinformował pełnomocnika powoda, że wypłacone odszkodowanie zostało pomniejszone o zaliczkę podatku w kwocie 5 788 zł (dowód: wiadomość e-mail z dnia 19 lutego 2023 r.).

Do wniosku załączono kserokopie dokumentów.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

-Pracownik, na podstawie ugody sądowej z dnia 19 grudnia 2022 r. otrzymał odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę w wysokości trzykrotności Jego wynagrodzenia o pracę. W ugodzie strony postanowiły, że tryb rozwiązania umowy ulegnie zmianie. Pierwotnie umowa została wypowiedziana z winy pracownika z zachowaniem okresu wypowiedzenia, zaś zgodnie z treścią ustaleń umowa została rozwiązana za porozumieniem stron, a pracownikowi wypłacono odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę. Wobec czego szkodą jaką doznał pracownik był fakt rozwiązania umowy o pracę.

-Zamieszczona informacja o wypłacie zaległego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych nie dotyczy stanu faktycznego sprawy, a stanowiło wyłącznie porównanie do tego, że gdyby zostało mu wypłacone wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych podlegałoby ono opodatkowaniu, czego pracownik nie miałby podstaw kwestionować.

-W przedmiotowym stanie faktycznym pracownik otrzymał odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę.

-W ugodzie nie wpisano przepisów, które pracodawca naruszył, ponieważ z treści samej sentencji ugody wynikało, że odszkodowanie należne pracownikowi wynika z faktu rozwiązania z nim umowy o pracę i w związku z tym działaniem pracodawca widział konieczność zrekompensowania pracownikowi faktu wypowiedzenia mu umowy o pracę po przeszło 14 latach pracy. Przez pryzmat treści ustalonej ugody i jej wykładni uznać należy, że pracodawca dokonał ustalenia wysokości odszkodowania na podstawie art. 45 i nast. Kodeksu pracy.

-Przedmiotowe odszkodowanie nie miało rekompensować potencjalnych, utraconych korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę. Szkodą rzeczywistą pozostającą w związku przyczynowo-skutkowym z rozwiązaniem umowy o pracę jest fakt konieczności poszukiwania nowej, poniesione z tym nakłady finansowe i czasowe, które zostały wycenione przez pracodawcę na kwotę 48 235,11 zł i stanowiły trzykrotność Jego dotychczasowego wynagrodzenia, zostały one zrekompensowane pracownikowi tytułem wypłaty odszkodowania, które Jego zdaniem przez sam pryzmat swojego znaczenia powinno być zwolnione z podatku dochodowego, ponieważ nie stanowiło Jego przychodu ani rekompensaty utraty potencjalnego przychodu (lucrum cessans).

Ponadto Wnioskodawca do uzupełnienia wniosku załączył:

-potwierdzenie przelewu otrzymania odszkodowania od pracodawcy pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy,

-wniosek o wydanie interpretacji podatkowej na druku ORD-IN oraz uzupełnienie wniosku na druku ORD-IN,

-podpisany wniosek o wydanie interpretacji podatkowej, zgodnie z treścią zobowiązania,

-przykładowe interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej na poparcie swojej tezy.

Pytanie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy pracodawca miał prawo dokonać potrącenia kwoty 5 788 zł tytułem zaliczki na podatek dochodowy od wypłaconej powodowi kwoty odszkodowania z tytułu rozwiązania umowy o pracę, ustalanej treścią ugody sądowej z dnia 7 grudnia 2022 r.?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota wypłaconego na podstawie ugody sporządzonej przed mediatorem sądowy odszkodowania nie powinna zostać pomniejszona o zaliczkę podatku dochodowego.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawce tych przepisów, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 2022 r. poz. 1510, 1700 i 2140), z wyjątkiem przypadków enumeratywnie wyliczonych w ustawie takich jak:

a)określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b)odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c)odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d)odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g)odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Wypłacone powodowi odszkodowanie za rozwiązanie stosunku pracy, na podstawie ugody sądowej (brzmienie ugody) nie jest wymienione w katalogu wyłączeń.

Zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy objęte są odszkodowania lub zadośćuczynienia, w sytuacji gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów; lub też jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, z wyjątkiem wymienionych w lit. a)-g) tego przepisu.

W myśl natomiast art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, obejmuje zatem swym zakresem odszkodowania lub zadośćuczynienia przyznane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, których wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z regulacji wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy. Przy czym ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy wyłączone są świadczenia otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz świadczenia dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zakres tego zwolnienia obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści.

Wyjaśnić zatem należy, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania, tym niemniej jego rozumienie nie może odbiegać od znaczenia przyjętego w systemie prawa cywilnego.

Wiele pojęć z katalogu zwolnień przedmiotowych nie zostało zdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych – nie może to jednak oznaczać dowolności w ich rozumieniu i stosowania wykładni rozszerzającej, przy czym oczywistym jest, że aby uniknąć takiej dowolności, kryteria rozumienia tych pojęć, niezdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, muszą mieć w pierwszej kolejności charakter kryteriów ustawowych. Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że zasady odpowiedzialności odszkodowawczej w prawie cywilnym opierają się na zasadzie winy lub ryzyka. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360) przewiduje dwa zasadnicze rodzaje odpowiedzialności: kontraktową, która powstaje z mocy umowy (art. 471 i nast.) oraz deliktową – wynikającą z czynów niedozwolonych (art. 415 i nast.).

W konsekwencji na tle Kodeksu cywilnego świadczenie odszkodowawcze jest następstwem czynu niedozwolonego lub niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania. O tym, co stanowi szkodę oraz jakie są zasady i sposoby jej naprawienia decydują generalnie przepisy art. 361 i art. 363 Kodeksu cywilnego. W świetle powyżej wskazanych uregulowań wypłata odszkodowania jest więc konsekwencją wystąpienia szkody.

Powyższe regulacje, mają również zastosowanie do przepisów Kodeksu pracy, choć w ograniczonym zakresie.

Jak stanowi bowiem art. 300 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1510 ze zm.): w sprawach nieunormowanych przepisami prawa pracy do stosunku pracy stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy.

Powyższe oznacza, że przepisy Kodeksu cywilnego wybrane do zastosowania w prawie pracy (stosunku pracy) nie mogą się sprzeciwiać ogólnym normom prawa pracy, mającym podstawowe znaczenie dla regulacji stosunków pracy.

Przepisy Kodeksu pracy, posługują się terminami „odszkodowanie” oraz „zadośćuczynienie” w odniesieniu do konkretnych świadczeń pracowniczych, do których uprawniony jest pracownik lub były pracownik (np. w art. 45 i art. 56 Kodeksu pracy).

Z przepisów tych nie wynika jednakże, że dokonana na podstawie ugody sądowej wypłata w postaci zaległego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych ma charakter odszkodowawczy. Wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych nie można zatem traktować jako odszkodowania. Kodeks pracy wprowadza wyraźne rozgraniczenie pomiędzy wynagrodzeniem, a odszkodowaniem.

Jak wskazano w treści ugody odszkodowanie zostało wypłacone za rozwiązanie stosunku pracy. W ramach negocjacji mieściła się również zmiana trybu rozwiązania umowy o pracę, która została rozwiązana za porozumieniem stron. Zgodnie z treścią ugody, pracownik otrzymał niezależnie od wypłaconego odszkodowania prawo do wykorzystania urlopu wypoczynkowego oraz prawo do zwolnienia ze świadczenia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Bezspornie otrzymane odszkodowanie miało być rekompensatą dla pracownika za rozwiązanie z nim umowy o pracę na podstawie art. 45 i nast. Kodeksu pracy.

W przedmiotowym stanie faktycznym powód otrzymał wynagrodzenia za pracę, również w okresie, w którym był zwolniony ze świadczenia pracy na rzecz pracodawcy o czym świadczy treść ugody w punkcie 2. Wobec tego nie powinno być wątpliwości co do tego, ze otrzymane przez Niego odszkodowanie na podstawie ugody przed mediatorem spełnia kryteria zwolnienia z podatku dochodowego , ponieważ stanowi odszkodowanie za fakt bezprawnego zwolnienia go.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że pracodawca nie miał prawa dokonać potrącenia z wypłaconej powodowi kwoty odszkodowania zaliczki na podatek dochodowy, ponieważ wskazana kwota stanowiła odszkodowanie i zwolniona jest z podatku, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pracodawca uznając należną kwotę za odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę, wskazał, że szkodą podlegającą rekompensacie był fakt rozwiązania umowy o pracę.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Z treści powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w ww. ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Wyszczególnienia źródeł przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Przepis art. 11 ust. 1 ww. ustawy, stanowi, że:

W myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy:

Należy zauważyć, że użyty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot „w szczególności” oznacza, że wymieniane kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Ponadto treść tego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać od pracodawcy. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy. Analiza powyższego przepisu prowadzi do wniosku, że podstawą nabycia prawa m.in. do odszkodowania wypłaconego pracownikowi lub byłemu pracownikowi jest łączący lub uprzednio łączący tę osobę z pracodawcą stosunek pracy, a zatem odszkodowania takie stanowią przychód ze stosunku pracy, opodatkowany lub zwolniony od podatku.

Stosownie do art. 31 ww. ustawy:

W myśl art. 38 ust. 1 ww. ustawy:

Należy podkreślić, że odszkodowanie stanowi, co do zasady, przychód w rozumieniu przytoczonego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Stosownie natomiast do art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:

Zwolnieniem określonym w przytoczonym powyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, objęte są tylko odszkodowania i zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) tego artykułu. Oznacza to, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań.

Natomiast w przypadku, gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) i b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy:

Z racji tego, że odszkodowania i zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej mogą korzystać ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, zaś zastosowanie zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy ma „pierwszeństwo” przed zastosowaniem zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, możliwość skorzystania przedmiotowego odszkodowania ze zwolnienia należy rozpatrywać we wskazanej wyżej kolejności.

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia. Nie oznacza to jednak dowolności w ich rozumieniu. Jednocześnie względy spójności systemu prawa uzasadniają, aby kryteria rozumienia pojęć niezdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, miały w pierwszej kolejności charakter kryteriów ustawowych. Konieczne staje się zatem zastosowanie wykładni systemowej zewnętrznej i odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że świadczenie odszkodowawcze to najogólniej świadczenie mające na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Szkodą jest uszczerbek, jakiego doznał poszkodowany wbrew jego woli we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Uszczerbek niemajątkowy jest określany terminem „krzywda”. Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie negatywne przeżycia człowieka wyrażające się zarówno w cierpieniu fizycznym, jak i psychicznym, wywołane czynem niedozwolonym. Do naprawienia krzywdy odnosi się termin „zadośćuczynienie”, natomiast „odszkodowanie” wiąże się z naprawieniem uszczerbku majątkowego.

W Kodeksie cywilnym świadczenie odszkodowawcze wynika głównie z tytułu odpowiedzialności deliktowej (art. 415 i następne) lub odpowiedzialności kontraktowej (art. 471 i następne), a więc jest następstwem czynu niedozwolonego lub niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania.

Kwestie zasad i podstawy do wypłaty odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę reguluje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1510 ze zm.).

W myśl art. 45 § 1 ustawy Kodeks pracy:

Na podstawie art. 45 § 2 ww. Kodeksu:

Zgodnie z art. 47¹ ww. Kodeksu:

Stosownie do treści art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy:

Jednakże należy zauważyć, że przepisy Kodeksu pracy nie przewidują wypłaty odszkodowania w sytuacji rozwiązania umowy za porozumieniem stron. Konsekwencją tego jest brak możliwości sprecyzowania na gruncie powołanych wyżej przepisów Kodeksu pracy ustalenia wysokości odszkodowania.

Wobec tego, zawarta między Panem a Pana byłym pracodawcą ugoda sądowa stanowi ugodę w rozumieniu art. 917 ustawy Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 917 ustawy Kodeks cywilny:

W związku z powyższym należy uznać, że określone w ugodzie świadczenie przyznane Panu nie jest odszkodowaniem wynikającym z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, przedmiotowe świadczenie nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie ww. artykułu.

Natomiast w przypadku, gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) i b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, jeżeli otrzymane odszkodowanie mieści się w pojęciu jednego z ww. wyjątków, stanowi wystarczający argument do braku skorzystania ze zwolnienia od podatku i powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podstawową przesłanką zwolnienia świadczenia od opodatkowania na podstawie przytoczonego przepisu jest jego odszkodowawczy charakter. Wyżej wymieniony przepis zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania, które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku – wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas, lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono – wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym, jako wyłączone ze zwolnienia, podlega odszkodowanie otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać gdyby mu szkody nie wyrządzono. Opodatkowanie to wynika stąd, że gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści, to podlegałyby one opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Kwota odszkodowania wynikająca z ustaleń zawartych między stronami ugody w rozumieniu art. 917 ustawy Kodeks cywilny, której wysokość uwzględnia interesy obu stron wynikające z łączącego strony stosunku pracy, ma rekompensować pracownikowi utracone przez niego, w wyniku rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę. Zatem, wypłacone Panu świadczenie nie jest rekompensatą za szkodę z tytułu bezpodstawnego (krzywdzącego) sposobu rozwiązania umowy o pracę, jeśli rozwiązanie umowy nastąpiło w efekcie za porozumieniem stron (czyli za zgodą pracownika – Pana). Świadczenie to ma więc tak naprawdę zrekompensować zarobek, jaki mógłby Pan otrzymać, gdyby nadal łączył Pana stosunek pracy z byłym pracodawcą, a więc gdyby do rozwiązania umowy o pracę nie doszło. W związku z tym, wypłacona Panu przez Pana byłego pracodawcę kwota odszkodowania nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że wypłacone Panu przez Pana byłego pracodawcę świadczenie na podstawie ugody sądowej stanowi dla tego Pana przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu tym podatkiem, ponieważ wypłata świadczenia miała swe źródło w uprzednio łączącym Pana z byłym pracodawcą stosunku pracy. Wskazać należy, że gdyby tego stosunku nie było – nie miałby Pan podstaw występować z roszczeniem przeciwko byłemu pracodawcy o zasądzenie odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy o pracę.

Świadczenie wypłacone przez Pana byłego pracodawcę na Pana rzecz, na mocy zawartej ugody – na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, który nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 i pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, Pana były pracodawca jako płatnik, wypłacając Panu odszkodowanie na podstawie zawartej ugody zobowiązany był do naliczenia, pobrania i odprowadzenia z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego, w tym nie analizuje załączonych dokumentów. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).