Zaliczenie do właściwego źródła przychodów i opodatkowania odsetek z tytułu nieterminowej zapłaty czynszu. - Interpretacja - 0113-KDIPT2-1.4011.264.2023.2.AP

shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 12 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.264.2023.2.AP

Temat interpretacji

Zaliczenie do właściwego źródła przychodów i opodatkowania odsetek z tytułu nieterminowej zapłaty czynszu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 kwietnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 29 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zaliczenia do właściwego źródła przychodów i opodatkowania odsetek z tytułu nieterminowej zapłaty czynszu. Uzupełniła go Pani w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 19 maja 2023 r. (wpływ 23 maja 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W latach 2006-2007 przebywała Pani za granicą i w tym czasie wynajmowała Pani swój dom na podstawie umowy najmu. Najemca po pewnym czasie przestał opłacać należny czynsz oraz zaczął zalegać z opłatami za wodę, prąd, gaz, itp. Po powrocie do kraju wniosła Pani do Sądu sprawę przeciwko najemcy i 9 listopada 2012 r. uzyskała Pani wyrok zasądzający należne kwoty wraz z odsetkami ustawowymi. Wyrok stał się wykonalny 19 lutego 2013 r.

Mimo tego wyroku najemca nie zapłacił Pani zasądzonych kwot. Kilkukrotnie kierowała Pani sprawę do komornika, który dopiero w styczniu 2022 r. wyegzekwował zasądzone kwoty wraz z odsetkami, z których część niestety uległa przedawnieniu.

Kwotę uzyskanego w 2022 r. czynszu wykazała Pani w deklaracji PIT-28 i zapłaciła podatek z tytułu najmu wg stawki ryczałtowej 8,5%.

Nie zapłaciła Pani dotychczas podatku od kwoty uzyskanych odsetek ustawowych.

Wszystkie Pani przychody za 2022 r. (razem z ww. odsetkami) nie przekroczą pierwszego progu podatkowego, tj. kwoty 120 000 zł.

W piśmie z 19 maja 2023 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, wskazała Pani, że nie prowadzi działalności gospodarczej. Posiada Pani nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce zgodnie z art. 3 ust. 1 i ust. 1a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.). Uzyskuje Pani przychody z tytułu renty (11 914 zł 62 gr rocznie w 2022 r.) oraz z tytułu najmu dwóch pokoi w domu będącym Pani własnością. Przychód z tytułu najmu rozlicza Pani w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. W 2022 r. bieżący przychód z tytułu najmu wyniósł 17 200 zł, w tym 12 000 zł czynszu za 2022 r. oraz 5 200 zł zaległego czynszu wyegzekwowanego przez komornika. Komornik przelał kwotę zaległego czynszu wraz z ustawowymi odsetkami z tytułu nieterminowej płatności (tj. łącznie 18 882 zł 74 gr) 4 lutego 2022 r. W wyroku zasądzającym zapłatę zaległego czynszu wraz z odsetkami nie została wskazana żadna podstawa prawna. W postanowieniu nadającym prawomocnemu wyrokowi Sądu Rejonowego … klauzulę wykonalności wskazano art. 777 § 1 oraz art. 781 § 1 ustawy Kodeks postępowania cywilnego.

Pytanie

Czy kwotę uzyskanych odsetek powinna Pani wykazać w deklaracji rocznej PIT-37 w pozycji dotyczącej przychodów z innych źródeł i czy powinna Pani zapłacić od uzyskanej kwoty odsetek podatek dochodowy według stawki 12%?

Pani stanowisko w sprawie

Wypłacone odsetki ustawowe za opóźnienie w zapłacie czynszu stanowią przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z powyższym ich kwota powinna być przez Panią wykazana w deklaracji PIT-37 i powinna Pani zapłacić od tej kwoty podatek wg stawki 12%.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 659 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Przepis art. 10 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wyliczenie tytułów powstawania źródeł przychodów ma na celu pogrupowanie tych źródeł według podobnego charakteru, co następnie skutkuje zróżnicowanym traktowaniem tychże źródeł. Określenie z jakiego źródła pochodzi przychód ma ogromne znaczenie dla ustalenia chociażby takich kwestii jak ustalenie sposobu opodatkowania przychodu, możliwości odliczenia kosztów jego uzyskania itp.

I tak, zgodnie z art. 10 ust. 1 ww. ustawy:

Odrębnymi źródłami przychodów są określone w pkt 6 i 9 tego przepisu:

-najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą (pkt 6).

-inne źródła (pkt 9).

W myśl art. 9a ust. 6 ww. ustawy:

Dochody osiągane przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6, są opodatkowane w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

W myśl art. 1 pkt 1 i 2 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2540 ze zm.):

Ustawa reguluje opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne:

1)    prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą;

2)    osiągające przychody, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o podatku dochodowym”.

Według art. 2 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Osoby fizyczne osiągające przychody, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym, opłacają ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1a cyt. ustawy:

Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym. Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tych tytułów stosuje się przepisy art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5% przychodów do kwoty 100 000 zł oraz 12,5% przychodów od nadwyżki ponad kwotę 100 000 zł z tytułu przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1a.

Zatem zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia 2022 r. brzmieniem art. 9a ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochody osiągane przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, są opodatkowane w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Przedstawiła Pani informacje, z których wynika, że w latach 2006-2007 przebywała Pani za granicą i w tym czasie wynajmowała Pani swój dom na podstawie umowy najmu. Najemca po pewnym czasie przestał opłacać należny czynsz oraz zaczął zalegać z opłatami za wodę, prąd, gaz itp. Po powrocie do kraju wniosła Pani do Sądu sprawę przeciwko Najemcy i 9 listopada 2012 r. uzyskała Pani wyrok zasądzający należne kwoty wraz z odsetkami ustawowymi. Wyrok stał się wykonalny 19 lutego 2013 r. Mimo tego wyroku Najemca nie zapłacił Pani zasądzonych kwot. Kilkukrotnie kierowała Pani sprawę do komornika, który dopiero w styczniu 2022 r. wyegzekwował zasądzone kwoty wraz z odsetkami, z których część niestety uległa przedawnieniu. Kwotę uzyskanego w 2022 r. czynszu wykazała Pani w deklaracji PIT-28 i zapłaciła podatek z tytułu najmu wg stawki ryczałtowej 8,5%. Nie zapłaciła Pani dotychczas podatku od kwoty uzyskanych odsetek ustawowych. Wszystkie Pani przychody za 2022 r. (razem z ww. odsetkami) nie przekroczą pierwszego progu podatkowego, tj. kwoty 120 000 zł.

Instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Należy zauważyć, że nie można utożsamiać odsetek za zwłokę ze świadczeniem głównym, przez które rozumie się zachowanie dłużnika zgodne z treścią zobowiązania zadośćczyniące godnemu ochrony interesowi wierzyciela. Wierzyciel może żądać odsetek dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego – są skutkiem niewykonania zobowiązań.

W przedmiotowej sprawie świadczeniem głównym jest czynsz, zaś odsetki są świadczeniem dodatkowym, ubocznym, należnością z tytułu zwłoki w zapłacie świadczenia głównego.

W świetle powyższych rozważań należy stwierdzić, że odsetki z tytułu nieterminowej zapłaty czynszu nie stanowią przychodu z tytułu najmu i nie mogą zostać opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym. W przypadku niemożności jednoznacznego zaliczenia danego przychodu do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychód ten należy kwalifikować jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w pkt 9 tegoż przepisu.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użyte w powyższym przepisie sformułowanie „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Mając na uwadze opis stanu faktycznego oraz wyżej wskazane przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że przychód z tytułu odsetek od niezapłaconego w terminie czynszu stanowi dla Pani przysporzenie majątkowe, które należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten podlega opodatkowaniu według skali podatkowej określonej w art. 27 ww. ustawy i winien zostać wykazany przez Panią w zeznaniu PIT-37.

Zatem, Pani stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Końcowo zaznaczyć należy, że wydając interpretację w trybie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa jestem związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Panią oraz Pani stanowiskiem, tym samym dokonałem wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli  celno-skarbowej. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku ww. postępowań okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różnić się będzie od stanu występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) ze stanem faktycznym i musi się Pani zastosować do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na  adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).