Interpretacja indywidualna z dnia 5 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDWPT.4011.271.2025.2.MH
Interpretacja
indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowny
Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków
podatkowych opisanego stanu
faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualne
8 września 2025 r. wpłynął Pana wniosek o
wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 7 października
2025 r. – w odpowiedzi na wezwanie.
Treść wniosku jest następująca:
Opis
stanu faktycznego
Wspólnie z żoną wychowuje Pan troje dzieci.
Jedno z nich - urodzone 20 maja 2005 r. - jest dzieckiem Pana żony z poprzedniego
związku. Córka żony, którą opiekował się Pan wspólnie z żoną, od kiedy miała 3
miesiące, była zawsze traktowana przez Pana jak Pana własne dziecko. Ponosił
Pan wspólnie z żoną koszty wychowania i utrzymania dziecka. Pana obowiązkiem,
tak jak wobec pozostałych dzieci, było zapewnianie dziecku opieki i wychowania
(np. troska o zdrowie, codzienna opieka, dbanie o wyżywienie, higienę, ubiór),
podejmowanie decyzji dotyczących edukacji (zapisy do przedszkola, szkoły, wybór
zajęć dodatkowych, pomoc w nauce), wspólne uczestnictwo w zebraniach szkolnych,
kontakt z nauczycielami, dbanie o rozwój emocjonalny i społeczny dziecka
(udział w życiu rodzinnym, wspólne spędzanie czasu, organizowane wakacji,
ferii, uroczystości rodzinnych), troska o zdrowie dziecka, zapewnianie dziecku
utrzymania (wydatki na mieszkanie, ubrania, jedzenie, podręczniki, zajęcia
dodatkowe).
W latach 2022-2024 wspierał Pan jej
kształcenie. Była przez Pana ubezpieczona w (…) oraz w (…), którego ponosił Pan
koszty. Wspólnie z żoną uczestniczył Pan w jej życiu, pełniąc obowiązki
rodziców. Zarówno osobiście jak i przez żonę wspierał ją Pan finansowo,
zwłaszcza w okresie kiedy biologiczny ojciec nie przesyłał alimentów.
Żona nie pracowała przez cały okres
małżeństwa i narzeczeństwa, więc na Panu spoczywał obowiązek utrzymania całej
rodziny w tym (…), dla której starał się Pan być najlepszym ojcem. Zarówno pod
względem finansowym jak i emocjonalnym. W związku z tym, w rozumieniu przepisów
art. 92 oraz art. 95-96 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego są to elementy
wykonywania władzy rodzicielskiej.
Uzupełnienie opisu stanu faktycznego
W piśmie
z 7 października 2025 r. udzielił Pan odpowiedzi na pytania zawarte w wezwaniu:
·Od którego roku chce Pan skorzystać z ulgi dla rodzin 4+?
Odpowiedź: Od
2022 r. do 2024 r.
·W związku ze wskazaniem:
Wspólnie z żoną
wychowujemy troje dzieci. Jedno z nich – urodzone dnia 20 maja
2005 r. – jest dzieckiem mojej żony z poprzedniego związku.
Z powyższego wynika, że jest Pan biologicznym ojcem
dwójki dzieci. Zatem, należy jednoznacznie wskazać:
- ile dzieci wychowuje Pan wspólnie z żoną (uwzględniając w
tym córkę Pana żony z poprzedniego związku),
- ile ma Pan dzieci, dla których jest Pan biologicznym
ojcem,
- czy dzieci (w tym …) w okresie, którego dotyczy wniosek
są małoletnie/pełnoletnie, należy wskazać daty urodzenia dzieci.
Odpowiedź:
Wychowuje Pan 4 dzieci. Jest Pan ojcem biologicznym 3 dzieci.
(…) - ur. 20
maja 2005 r.
(…) - ur. 28
listopada 2009 r.
(…) – ur. 18
czerwca 2013 r.
(…) –ur. 25 sierpnia 2020 r.
·Czy w okresie, którego dotyczy wniosek podlegał/będzie
podlegał Pan na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu
obowiązkowi podatkowemu?
Odpowiedź: Tak.
·Z jakiego źródła, w okresie będącym przedmiotem
zapytania, uzyskiwał/będzie uzyskiwał Pan dochody opodatkowane podatkiem dochodowym
od osób fizycznych (np. ze stosunku pracy, z umowy zlecenia, z działalności
gospodarczej) i w jakiej formie są/będą opodatkowania (np. na zasadach
ogólnych, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, podatkiem liniowym)?
Odpowiedź: Umowa o pracę na czas nieokreślony.
- W przypadku małoletnich dzieci – czy w okresie którego dotyczy wniosek
wykonywał/wykonuje Pan władzę rodzicielską, pełni funkcję opiekuna prawnego
(jeżeli dzieci z Panem zamieszkują), lub sprawuje Pan funkcję rodziny
zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą? Należało
wskazać odrębnie dla Pana biologicznych dzieci i córki Pana żony.
· Czy i kiedy przysposobił Pan córkę z poprzedniego związku
Pana żony?
Odpowiedź: Nie przysposobił Pan. Wykonywał Pan faktyczną
władzę rodzicielską.
- W przypadku pełnoletnich dzieci
– czy w okresie którego dotyczy wniosek:
- wykonywał/wykonuje Pan ciążący na Panu obowiązek alimentacyjny albo
sprawował/sprawuje Pan funkcję rodziny zastępczej?
Odpowiedź: Tak, w okresie
od 30 listopada 2022 r. do 19 kwietnia 2024 r.
dzieci otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną?dzieci uczyły się/uczą się w szkołach, o których mowa w przepisach
regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących
w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie?
Odpowiedź: Tak uczyły się.
czy w okresie, którego dotyczy wniosek dzieci
uzyskały/uzyskują:dochody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych
w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (skala podatkowa) lub
art. 30b (dochody ze zbycia papierów wartościowych, udziałów (akcji) lub
pochodnych instrumentów finansowych) lubprzychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 (ulga
dla młodych) lub art. 21 ust. 1 pkt 152 (ulga na powrót),
w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność
kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z 27 czerwca 2003 r. o rencie
socjalnej (t. j. Dz. U. z 2023 r.
poz. 2194 ze zm. oraz z 2024 r. poz. 1615), z wyjątkiem renty rodzinnej?
Należało odnieść się odrębnie do każdego pełnoletniego dziecka.
Odpowiedź: Nie
uzyskały i nie uzyskują żadne z dzieci. W 2023 r. i 2024 r. (…) uzyskała przychody,
o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 (ulga dla młodych). (…) nie
przekroczyła łącznej wysokości wymienionej powyżej.
Czy w okresie, którego dotyczy wniosek do Pana dzieci (biologicznych dzieci oraz córki Pana żony) miały/mają/będą miały zastosowanie przepisy:art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (podatek
liniowy);ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego;ustawy z 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lubustawy z 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i
przemysłów komplementarnych?
Odpowiedź: Nie mają zastosowania dla żadnego z dzieci.
Czy w okresie którego dotyczy wniosek którekolwiek z Pana dzieci, na
podstawie orzeczenia sądu, zostało umieszczone w instytucji zapewniającej
całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych?
Odpowiedź: Nie zostało umieszczone.
·Czy suma osiąganych przez Pana przychodów przekroczy – w
którymkolwiek roku podatkowym, w którym chce Pan skorzystać z ulgi dla rodzin
4+ – kwotę 85.528 zł (z wyłączeniem przychodów podlegających opodatkowaniu
zryczałtowanym podatkiem dochodowym, zwolnionych od podatku dochodowego oraz od
których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku)?
Odpowiedź: Tak w
latach 2022, 2023, 2023.
Pytanie
Czy w opisanym stanie faktycznym ma Pan prawo
do korzystania z ulgi podatkowej PIT-0 dla rodzin 4+ (art. 21 ust. 1 pkt 153
ustawy o PIT), wliczając do liczby wychowywanych dzieci dziecko żony, które nie
jest Pana dzieckiem biologicznym, ale które faktycznie wychowuje Pan wspólnie z
żoną?
Pana stanowisko w sprawie
W Pana ocenie, spełnia Pan warunki do
skorzystania z ulgi PIT-0 dla rodzin 4+, ponieważ: art. 21 ust. 1 pkt 153
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odnosi się do „rodziców i
opiekunów prawnych” wychowujących co najmniej 4 dzieci, zgodnie z art. 4 ust. 2
ustawy o Karcie Dużej Rodziny oraz orzecznictwem sądów administracyjnych, za
wychowywanie dziecka uważa się również sytuację, gdy małżonek rodzica
faktycznie uczestniczy w wychowywaniu dziecka, faktycznie wykonuje czynności
wchodzące w zakres władzy rodzicielskiej, co znajduje oparcie w art. 95-96 Kodeksu
rodzinnego i opiekuńczego.
W związku z powyższym uważa Pan, że ma Pan prawo
do korzystania z ulgi PIT-0 dla rodzin 4+.
Ocena
stanowiska
Stanowisko,
które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26
lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r.
poz. 2647 ze zm.; t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego
rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c
oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej
zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 21 ust. 1 pkt 153 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym do dnia 30
czerwca 2022 r.:
Wolne od podatku dochodowego są
przychody podatnika do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym
kwoty 85 528 zł, osiągnięte:
a)ze stosunku służbowego, stosunku pracy,
pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy;
b)z umów zlecenia, o których mowa w
art. 13 pkt 8;
c)z pozarolniczej działalności
gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w
art. 27, art. 30c albo art. 30ca albo ustawie o zryczałtowanym podatku
dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych;
– który w roku podatkowym w
stosunku do co najmniej czworga dzieci, o których mowa w art. 27ea
ust. 1 pkt 2, wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego,
jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, lub sprawował funkcję rodziny zastępczej na
podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą, a w przypadku
pełnoletnich uczących się dzieci – wykonywał ciążący na nim obowiązek
alimentacyjny albo sprawował funkcję rodziny zastępczej, z zastrzeżeniem ust.
39 i 44–48.
W myśl art. 21 ust. 1 pkt 153 ww. ustawy w brzmieniu
obowiązującym od dnia 1 lipca 2022 r.:
Wolne od podatku dochodowego są
przychody podatnika do wysokości nieprzekraczającej
w roku podatkowym kwoty 85 528 zł, osiągnięte:
a)ze stosunku służbowego, stosunku
pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy,
b)z umów zlecenia, o których mowa w
art. 13 pkt 8,
c)z pozarolniczej działalności
gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w
art. 27, art. 30c albo art. 30ca albo ustawie o zryczałtowanym podatku
dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
d)z zasiłku macierzyńskiego, o
którym mowa w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r.
o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i
macierzyństwa
– który w roku podatkowym w
stosunku do co najmniej czworga dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4c, z
uwzględnieniem art. 6 ust. 4e i 8, wykonywał władzę rodzicielską, pełnił
funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, lub sprawował
funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze
starostą, a w przypadku pełnoletnich uczących się dzieci - wykonywał ciążący na
nim obowiązek alimentacyjny albo sprawował funkcję rodziny zastępczej, z
zastrzeżeniem ust. 39 i 44-48.
W myśl art. 27ea ust. 1 pkt 1-2 ww. ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30
czerwca 2022 r.):
Od podatku obliczonego
zgodnie z art. 27 podatnik może odliczyć kwotę w wysokości 1.500 zł,
jeżeli w roku podatkowym jest rodzicem albo opiekunem prawnym, który:
1)jest:
a)panną, kawalerem, wdową, wdowcem,
rozwódką albo rozwodnikiem,
b)osobą, w stosunku do której
orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów,
c)osobą pozostającą w związku
małżeńskim z osobą pozbawioną praw rodzicielskich lub odbywającą karę
pozbawienia wolności, oraz
2)samotnie wychowuje dzieci:
a)małoletnie,
b)pełnoletnie, które zgodnie z
odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę
socjalną,
c)pełnoletnie do ukończenia 25.
roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w krajowych lub
zagranicznych przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe,
jeżeli w roku podatkowym dzieci te:
nie stosowały przepisów art. 30c lub ustawy o zryczałtowanym podatku
dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy, w zakresie osiągniętych
w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów,
zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy
opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania
innych doliczeń lub odliczeń,nie podlegały opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24
sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o
aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych,nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych
w art. 27 lub art. 30b lub przychodów, o których mowa w art. 21
ust. 1 pkt 148 i 152, w łącznej wysokości przekraczającej 3089 zł, z
wyjątkiem renty rodzinnej.
Na podstawie art. 1 pkt 14 ww. ustawy z dnia 9 czerwca
2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz
niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265), która
weszła w życie 1 lipca 2022 r., artykuł 27ea został uchylony.
Na podstawie art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2022
r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych
innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265) przepisów art. 27ea ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2022 r.,
nie stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
W myśl art. 6 ust. 4c ustawy o
podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanego przez art. 1 pkt 1
lit. a) ww. ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw:
Od dochodów
jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o
którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem,
rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w
rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony
praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten
rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:
1)małoletnie,
2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami
otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w
szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub
szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w
innym państwie
– podatek
może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.
Według art. 6 ust. 4e cytowanej
ustawy, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o
zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych
innych ustaw:
Przepisu
ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie,
uzyskało w roku podatkowym:
1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające
opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub
2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i
152
– w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność
kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o
rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240), w wysokości obowiązującej w
grudniu roku podatkowego.
Z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 2 lit. d
ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od
osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105), wynika, że:
Sposób
opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, nie ma zastosowania,
w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków:
1)stosuje przepisy:
a)art. 30c lub
b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z
wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy
– w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów,
poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do
zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów,
zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
2)podlega
opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r.
o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji
przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Art. 6 ust. 8 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 1 lit. b
ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych oraz niektórych innych ustaw, stanowi, że:
Sposób
opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania,
w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie
wychowująca dziecko lub jej dziecko:
1)stosuje przepisy:
a)art. 30c lub
b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z
wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy
– w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów,
poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do
zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów,
zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z
ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6
lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów
komplementarnych.
Natomiast art. 18 ust. 1 ustawy z
dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
oraz niektórych innych ustaw stanowi, że:
Przepisy art. 6 ust. 4c–4h, 8 (…) ustawy zmienianej w
art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, (…) stosuje się do dochodów
(przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
Z art. 21 ust. 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika,
że:
Przy obliczaniu kwoty przychodów podlegających zwolnieniu
od podatku na podstawie ust. 1 pkt 148 i 152-154 nie uwzględnia się
przychodów podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na
podstawie niniejszej ustawy, zwolnionych od podatku dochodowego oraz od
których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W świetle art. 21 ust. 44 ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych:
Suma przychodów zwolnionych od podatku na podstawie ust.
1 pkt 148 i 152-154 nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty 85 528
zł.
Na mocy art. 21 ust. 45 cytowanej ustawy:
Przy ustalaniu prawa do zwolnienia, o którym mowa w ust.
1 pkt 153, nie uwzględnia się dziecka, które w roku podatkowym, na podstawie
orzeczenia sądu, zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe
utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.
Według art. 21 ust. 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnik korzystający ze zwolnienia, o którym mowa w ust.
1 pkt 153:
1)wyłącznie w
zakresie przychodów podlegających opodatkowaniu zgodnie z art. 27, innych
niż z pozarolniczej działalności gospodarczej, składa w terminie
określonym w art. 45 ust. 1 informację, według ustalonego wzoru, zawierającą
dane o liczbie dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów
– imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci;
2)w zakresie przychodów
z pozarolniczej działalności gospodarczej podlegających opodatkowaniu zgodnie z
art. 27, art. 30c lub zgodnie z przepisami ustawy o zryczałtowanym podatku
dochodowym, w złożonym zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 lub ust. 1a
pkt 2, lub zeznaniu, o którym mowa w art. 21 ust. 2 pkt 2 ustawy o
zryczałtowanym podatku dochodowym, składanym za rok podatkowy, w którym
korzystał ze zwolnienia, informuje o liczbie dzieci i ich numerach PESEL,
a w przypadku braku tych numerów – imionach, nazwiskach oraz datach urodzenia
dzieci.
Zgodnie natomiast z art. 21 ust. 47 ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych:
Na żądanie organów podatkowych podatnik jest obowiązany
przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia
prawa do zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 153, w szczególności:
1)odpis aktu
urodzenia dziecka;
2)zaświadczenie
sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3)odpis orzeczenia
sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą
a starostą;
4)zaświadczenie o
uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
Art. 21 ust. 48 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 5 pkt 1 ustawy z
dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 2180),
stanowi, że:
Podatnik nie składa
informacji, o której mowa w ust. 46 pkt 1, jeżeli w zeznaniu złożonym za rok
podatkowy, w którym korzystał ze zwolnienia określonego w ust. 1 pkt 153,
poinformował
o liczbie dzieci i ich numerach PESEL, a w przypadku braku tych numerów - o
imionach, nazwiskach oraz datach urodzenia dzieci.
Natomiast art. 23 ust. 1 ustawy z
dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych oraz niektórych innych ustaw stanowi, że:
Przepisy art. 21 ust. 48 (…) ustawy zmienianej w art.
5, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do dochodów (przychodów)
uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
Obowiązująca od 1 stycznia 2022 r. tzw. ulga dla rodzin
4+ dotyczy rodziców, w tym rodziców zastępczych, oraz opiekunów prawnych, bez
względu na ich stan cywilny. Mogą z niej korzystać zarówno samotni rodzice
(opiekunowie prawni), jak i małżonkowie oraz rodzice pozostający w związkach
nieformalnych.
Ulga obejmuje przychody:
z pracy na etacie (umowa o pracę,
stosunek służbowy, praca nakładcza, spółdzielczy stosunek pracy),z umów zlecenia zawartych z
firmą,z działalności gospodarczej,
opodatkowanej według skali podatkowej, 19% podatkiem liniowym, stawką 5% (tzw.
ulga IP Box) oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,z zasiłku
macierzyńskiego.
W rozpatrywanej sprawie podkreślić należy, że z ulgi może skorzystać
podatnik, który w stosunku do co najmniej czworga dzieci:
wykonywał władzę rodzicielską;był opiekunem prawnym dziecka,
które z nim mieszkało;był rodzicem zastępczym na
podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą;wykonywał ciążący obowiązek
alimentacyjny lub był rodzicem zastępczym (w przypadku dorosłych, uczących
się dzieci).
Ulga ta
przysługuje podatnikowi w związku z odpowiednio wykonywaniem władzy rodzicielskiej,
sprawowaniem funkcji opiekuna, rodzica zastępczego lub wykonywaniem obowiązku
alimentacyjnego wobec dzieci:
małoletnich, bez względu na wysokość rocznych
dochodów,pełnoletnich, otrzymujących zasiłek (dodatek)
pielęgnacyjny lub rentę socjalną, bez względu na wysokość ich rocznych
dochodów, orazpełnoletnich do ukończenia 25 roku życia,
uczących się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system
oświatowy lub szkolnictwo wyższe.
Przy
czym podatnik może skorzystać z ulgi jeżeli dzieci te:
nie stosowały przepisów o 19% podatku
liniowym lub przepisów ustawy o ryczałcie (z wyjątkiem przepisów
dotyczących najmu prywatnego) w zakresie osiągniętych w roku podatkowym
przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia
do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów,
zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,nie podlegały opodatkowaniu podatkiem
tonażowym na zasadach określonych w ustawie o podatku tonażowym lub tzw.
podatkiem okrętowym na zasadach określonych w ustawie o aktywizacji
przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Ponadto
pełnoletnie uczące się dzieci nie mogą uzyskać w roku podatkowym dochodów
opodatkowanych według skali podatkowej lub 19% podatkiem z odpłatnego zbycia
papierów wartościowych, udziałów (akcji) lub pochodnych instrumentów
finansowych lub przychodów zwolnionych od podatku w ramach tzw. ulgi dla
młodych czy ulgi na powrót, w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność
kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej,
w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego, z wyjątkiem renty
rodzinnej.
Ulga może być zastosowana już w
trakcie roku, ale ostateczne jej rozliczenie nastąpi w zeznaniu rocznym. Zwolnieniu podlega kwota przychodu nieprzekraczająca 85 528 zł w roku
podatkowym u każdego z rodziców lub opiekunów prawnych.
Kwota 85 528 zł jest wspólnym limitem w ramach ulg: dla
rodzin 4+, dla młodych, na powrót i dla pracujących seniorów. Jeśli więc rodzic
lub opiekun prawny korzysta np. z dwóch ulg w tym samym roku podatkowym, to
jego przychody podlegają zwolnieniu maksymalnie do wysokości 85 528 zł.
Jak
wynika z opisu sprawy jest Pan ojcem biologicznym
3 dzieci. Wspólnie z żoną wychowuje Pan czworo dzieci.
Jedno z nich - urodzone 20 maja 2005 r. - jest dzieckiem Pana żony z
poprzedniego związku. Nie przysposobił
Pan córki żony. Wykonywał Pan faktyczną władzę rodzicielską.
Córka żony, którą opiekował się Pan wspólnie
z żoną, od kiedy miała 3 miesiące, była zawsze traktowana przez Pana jak Pana
własne dziecko. Ponosił Pan wspólnie z żoną koszty wychowania i utrzymanie
dziecka. Pana obowiązkiem tak jak wobec pozostałych dzieci było zapewnianie
dziecku opieki i wychowania (np. troska o zdrowie, codzienna opieka, dbanie o
wyżywienie, higienę, ubiór), podejmowanie decyzji dotyczących edukacji (zapisy
do przedszkola, szkoły, wybór zajęć dodatkowych, pomoc w nauce), wspólne
uczestnictwo w zebraniach szkolnych, kontakt z nauczycielami, dbanie o rozwój
emocjonalny i społeczny dziecka (udział w życiu rodzinnym, wspólne spędzanie
czasu, organizowane wakacji, ferii, uroczystości rodzinnych), troska o zdrowie
dziecka, zapewnianie dziecku utrzymania (wydatki na mieszkanie, ubrania, jedzenie,
podręczniki, zajęcia dodatkowe). W latach 2022-2024 wspierał Pan jej
kształcenie. Była przez Pana ubezpieczona w (…) oraz w (…), którego ponosił Pan
koszty. Wspólnie z żoną uczestniczył Pan w jej życiu, pełniąc obowiązki
rodziców. Zarówno osobiście jak i przez żonę wspierał ją Pan finansowo,
zwłaszcza w okresie kiedy biologiczny ojciec nie przesyłał alimentów.
Pana wątpliwość dotyczy kwestii, czy ma Pan prawo
do korzystania z ulgi podatkowej, o której mowa w art. 21 ust.
1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
wliczając do liczby wychowywanych dzieci dziecko żony, które nie jest Pana
dzieckiem biologicznym, ale które faktycznie wychowuje Pan
wspólnie z żoną.
W tym miejscu należy odnieść się do przepisów
ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r.
poz. 1359 ze zm.; Dz. U. z 2023
r. poz. 2809 ze zm.):
Zgodnie z
art. 92 ww. ustawy:
Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą
rodzicielską.
W myśl art.
93 § 1 ww. Kodeksu:
Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.
Przepis art.
97 § 1 ww. Kodeksu mówi o tym, że:
Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom,
każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.
Zgodnie zaś z
treścią art. 107 § 1 ww. Kodeksu:
Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom
żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić
sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd
pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne
z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy
rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno
wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.
W rozumieniu przepisów prawa rodzinnego i
opiekuńczego, prawo wykonywania bieżącej pieczy nad dzieckiem, oprócz rodzica,
może również posiadać opiekun prawny dziecka lub rodzic zastępczy.
Opiekun prawny jest to osoba powołana do
dbania o potrzeby życiowe i majątek innej osoby, która potrzebuje takiej
opieki. W praktyce opiekun prawny ustanawiany jest wobec dzieci oraz osób
całkowicie ubezwłasnowolnionych. Osoby te nie mogą za siebie odpowiadać
prawnie, opiekun jest więc również ich przedstawicielem ustawowym, czyli
może za nie dokonywać czynności prawnych.
W myśl art. 145 § 1 i 2 Kodeksu rodzinnego i
opiekuńczego:
Opiekę ustanawia się dla małoletniego w
wypadkach przewidzianych w tytule II niniejszego kodeksu. Opiekę ustanawia sąd
opiekuńczy, skoro tylko poweźmie wiadomość, że zachodzi prawny po temu powód.
Dziecko pozbawione opieki i wychowania
rodziców może również zostać umieszczone w rodzinie zastępczej.
Wówczas, zgodnie z art. art. 1121 §
1 pkt 1:
Obowiązek i prawo wykonywania bieżącej pieczy
nad dzieckiem umieszczonym w pieczy zastępczej, jego wychowania i
reprezentowania w tych sprawach, a w szczególności w dochodzeniu świadczeń
przeznaczonych na zaspokojenie jego potrzeb, należą do rodziny zastępczej,
prowadzącego rodzinny dom dziecka albo kierującego placówką
opiekuńczo-wychowawczą, regionalną placówką opiekuńczo-terapeutyczną lub
interwencyjnym ośrodkiem preadopcyjnym.
Podkreślić należy, że w przepisach prawa
rodzinnego i opiekuńczego funkcjonuje również pojęcie przysposobienia.
W myśl art.
114 § 1 ww. Kodeksu:
Przysposobić można osobę małoletnią, tylko
dla jej dobra.
Zgodnie zaś z
art. 1141 § 1 ww. Kodeksu:
Przysposobić może osoba mająca pełną zdolność
do czynności prawnych, jeżeli jej kwalifikacje osobiste uzasadniają
przekonanie, że będzie należycie wywiązywała się z obowiązków
przysposabiającego oraz posiada opinię kwalifikacyjną oraz świadectwo ukończenia
szkolenia organizowanego przez ośrodek adopcyjny, o którym mowa w przepisach o
wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, chyba że obowiązek ten jej nie
dotyczy.
Stosownie do
treści art. 123 § 2 ww. Kodeksu:
Jeżeli jeden z małżonków przysposobił dziecko
drugiego małżonka, władza rodzicielska przysługuje obojgu małżonkom wspólnie.
W przypadku dzieci pełnoletnich warunkiem skorzystania z przedmiotowej
ulgi jest wykonywanie przez podatnika wobec nich ciążącego na nim obowiązku
alimentacyjnego albo sprawowanie funkcję rodziny zastępczej.
Wyjaśnienia wymaga, że obowiązek alimentacyjny zdefiniowany został
w art. 128 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Przepis ten stanowi, że:
Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę
potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w
linii prostej oraz rodzeństwo.
Z art. 617 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, że:
Krewnymi w linii prostej są osoby, z których jedna
pochodzi od drugiej. Krewnymi w linii bocznej są osoby, które pochodzą od
wspólnego przodka, a nie są krewnymi w linii prostej.
Stosownie do art. 135 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od
usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i
majątkowych możliwości zobowiązanego.
W myśl art. 135 § 2 przytoczonego Kodeksu:
Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka,
które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby
niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach
o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie
alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub
w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.
Z kolei
na mocy art. 1121
§ 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Obowiązek i prawo wykonywania
bieżącej pieczy nad dzieckiem:
1)umieszczonym w pieczy zastępczej,
jego wychowania i reprezentowania w tych sprawach, a w szczególności w
dochodzeniu świadczeń przeznaczonych na zaspokojenie jego potrzeb, należą do
rodziny zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka albo kierującego placówką
opiekuńczo-wychowawczą, regionalną placówką opiekuńczo-terapeutyczną lub
interwencyjnym ośrodkiem preadopcyjnym;
2)pozbawionym opieki i wychowania rodziców
umieszczonym w zakładzie opiekuńczo-leczniczym, w zakładzie
pielęgnacyjno-opiekuńczym lub w zakładzie rehabilitacji leczniczej, jego
wychowania i reprezentowania w tych sprawach, a w szczególności w dochodzeniu
świadczeń przeznaczonych na zaspokojenie jego potrzeb, należą do kierującego
odpowiednio zakładem opiekuńczo-leczniczym, zakładem pielęgnacyjno-opiekuńczym
lub zakładem rehabilitacji leczniczej.
Pozostałe obowiązki i prawa
wynikające z władzy rodzicielskiej należą do rodziców dziecka.
Według art. 32 ust.
1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy
zastępczej (Dz. U. z 2024 r. poz. 177 ze zm.):
Piecza zastępcza jest sprawowana w
przypadku niemożności zapewnienia dziecku opieki i wychowania przez
rodziców.
Na podstawie art.
35 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej:
Umieszczenie dziecka w pieczy
zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu, z zastrzeżeniem ust. 2
oraz art. 35a, art. 58 ust. 1 pkt 2 i 3 i art. 103 ust. 2 pkt 2 i 3.
Zgodnie z art. 39
ust. 1 ww. ustawy:
Formami rodzinnej pieczy zastępczej
są:
1)rodzina zastępcza:
a)spokrewniona,
b)niezawodowa,
c)zawodowa, w tym zawodowa pełniąca
funkcję pogotowia rodzinnego i zawodowa specjalistyczna;
2)rodzinny dom dziecka.
Mając na
uwadze powołane wyżej przepisy, w przedstawionym opisie sprawy wskazać należy,
że nie spełnia Pan warunku uprawniającego do skorzystania z tzw. ulgi dla
rodzin 4+. Nie przysposobił Pan córki żony z poprzedniego związku, więc
nie jest Pan rodzicem czworga dzieci, o których mowa w art. 21
ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Skoro córka Pana żony
nie została przez Pana przysposobiona, to tym samym od momentu ukończenia przez
nią pełnoletniości nie ciąży na Panu obowiązek alimentacyjny, na podstawie art.
128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, względem tego dziecka, nie jest Pan
również dla niego rodzicem zastępczym. Samo dostarczanie
przez Pana środków utrzymania, pełnoletniemu dziecku Pana żony nie jest
wystarczające do uznania, że spełnia Pan wobec tego dziecka wprowadzone przez
ustawodawcę w art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych kryteria.
W konsekwencji
stwierdzić należy, że nie jest Pan uprawniony do skorzystania z tzw. ulgi
dla rodzin 4+, o której mowa w art. 21 ust.
1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w stosunku
do co najmniej czworga dzieci nie wykonywał Pan w latach 2022-2024 władzy
rodzicielskiej, nie pełnił funkcji opiekuna prawnego
ani nie sprawował funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia
sądu lub umowy zawartej ze starostą lub też, jak w przypadku pełnoletnich
uczących się dzieci – nie wykonywał Pan ciążącego obowiązku
alimentacyjnego ani nie sprawował funkcji rodziny zastępczej.
Dodatkowe
informacje
Informacja
o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja
dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który
obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie
o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję
ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy
z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r.
poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną,
jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i
zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie
z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów
art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub
zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest
elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)
z zastosowaniem art. 119a;
2)
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy
z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów
art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach
wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki
interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie
o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji
indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje
ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako
„PPSA”).
Skargę
do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę
należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji
indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach
(oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5,
43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albow formie dokumentu elektronicznego, w jednym
egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej
na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 §
1a PPSA).
Skarga
na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia
przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny
co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany
zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa
prawna dla wydania interpretacji
Podstawą
prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1
Ordynacji podatkowej.