Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 lipca 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 24 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismami z 8 września 2025 r. (wpływ 12 września 2025 r.) oraz z 7 października 2025 r. (wpływ 10 października 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwania. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni w dniu (…) czerwca 2002 r. nabyła w drodze darowizny od swoich rodziców nieruchomość zabudowaną budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym w stanie surowym otwartym, położoną w miejscowości Z. Od tego czasu pozostaje właścicielką tej nieruchomości, która stanowi jej jedyne miejsce zamieszkania.

Ze względu na brak środków własnych umożliwiających zakończenie budowy oraz konieczność adaptacji domu do warunków mieszkalnych, Wnioskodawczyni w 2005 r. zaciągnęła w Banku (…) kredyt hipoteczny w wysokości (…) CHF (ok. (…) PLN), w całości przeznaczony na rozpoczęcie prac wykończeniowych. Środki te zostały wykorzystane między innymi na montaż okien, wykonanie instalacji wodno-kanalizacyjnych i elektrycznych, ocieplenie dachu oraz wykonanie tynków wewnętrznych.

Ponieważ wspomniana kwota okazała się niewystarczająca do pełnego wykończenia domu, Wnioskodawczyni posiłkowała się kolejnymi kredytami gotówkowymi i odnawialnymi oraz środkami pozyskiwanymi za pomocą kart kredytowych w różnych instytucjach. Wszystkie te zobowiązania były wykorzystywane w celu realizacji kolejnych etapów prac budowlanych, takich jak: zakup materiałów budowlanych, ocieplenie budynku, wykonanie łazienek, podłóg oraz niezbędnych prac wykończeniowych umożliwiających bezpieczne i trwałe zamieszkanie. Ze względu na potrzebę uporządkowania sytuacji finansowej Wnioskodawczyni w 2006 r. zawarła z (…) umowę kredytu konsolidacyjnego o numerze (…).

Celem tego kredytu była spłata wcześniejszego kredytu hipotecznego w Banku(…) oraz pozostałych zobowiązań zaciągniętych na cele mieszkaniowe. Łączna kwota nowego zobowiązania wyniosła ok. (…) zł, a w jego zabezpieczeniu ustanowiono hipotekę umowną zwykłą do wysokości (…) CHF, wpisaną do księgi wieczystej prowadzonej dla przedmiotowej nieruchomości w dniu (…) września 2006 r., a wykreśloną (…) lipca 2008 r. Kredyt ten również został wykorzystany na cele mieszkaniowe - zarówno jako refinansowanie wydatków wcześniej poniesionych, jak i na bieżące prace, w tym m.in. pokrycie dachu blachodachówką, ocieplenie domu, wykończenie łazienki oraz podłóg na jednym poziomie budynku.

W 2008 r. sytuacja życiowa i finansowa Wnioskodawczyni ponownie wymagała ujednolicenia zobowiązań oraz uzyskania dodatkowych środków na kontynuację prac mieszkaniowych – w szczególności związanych z wykończeniem drugiego poziomu domu, wykonaniem elewacji zewnętrznych, zakupem pieca gazowego, kominka oraz drzwi wewnętrznych i zewnętrznych. W dniu (…) czerwca 2008 r. Wnioskodawczyni zawarła z (…) nową umowę kredytu mieszkaniowego nr (…), opiewającą na kwotę (…) CHF (ok. (…) zł). W umowie kredyt oznaczono jako „mieszkaniowy”, a jego celem - zgodnie z treścią § 1 ust 1 - było zaspokojenie „potrzeb własnych”, co w rzeczywistości obejmowało; całkowitą spłatę poprzedniego kredytu z 2006 r. ((…) CHF), a także szereg pomniejszych zobowiązań związanych z kontynuacją prac wykończeniowych.

Wśród spłaconych należności znajdowały się także kredyty odnawialne, gotówkowe oraz karty kredytowe w bankach takich jak (…). Wypłacone z kredytu z 2008 r. środki obejmowały m.in.: (…) - które zostały przeznaczone na spłatę wcześniejszych kredytów konsumpcyjnych, zaciągniętych na zakup mebli kuchennych, wyposażenia sanitarnego, pieca gazowego, kominka, stolarki drzwiowej oraz wykonanie elewacji. Wszystkie wskazane środki zostały przeznaczone wyłącznie na wykończenie domu, który od początku przeznaczony był na cele mieszkaniowe i użytkowany jako jedyne miejsce zamieszkania Wnioskodawczyni. Nieruchomość objęta była wpisami hipotecznymi, w tym m.in. hipoteką umowną zwykłą z 2008 r. do wysokości (…) CHF, ustanowioną na rzecz (…) i wykreśloną dopiero w 2024 r. Wnioskodawczyni nie posiada żadnego innego miejsca zamieszkania ani innej nieruchomości mieszkalnej.

W dniu (…) października 2024 r. Wnioskodawczyni zawarła z (…) ugodę pozasądową, z uwagi na zamiar polubownego rozwiązania sporu dotyczącego ważności umowy, który zawisł przed Sądem Okręgowym w (…).

W treści ugody § 1 ust. 3 wskazano, że w księgach rachunkowych Banku na dzień (…) października 2024 r. wysokość zadłużenia Kredytobiorcy z tytułu Umowy wynosi (…) CHF. Kwota ta została przeliczona zgodnie z kursem średnim NBP z dnia poprzedzającego zawarcie ugody (… zł), co odpowiada wartości (…) zł.

Na podstawie tej ugody Bank umorzył pozostałą część zadłużenia wynikającego z umowy kredytowej z 2008 r. wskazując wprost, że Bank zwalnia Kredytobiorcę (Wnioskodawczynię) z długu (umarza zadłużenie kredytobiorcy) w kwocie (…) zł (§ 1 ust. 10 Ugody).

Ponadto Bank wypłacił Wnioskodawczyni nadpłatę wynikającą z przewalutowania oraz zwrot odsetek, z czego (…) zł stanowiła kwota odsetkowa.

Bank wystawił Wnioskodawczyni informację PIT-11, w której całość umorzenia kapitału wraz z odsetkami została wskazana w części F formularza - w pozycjach 99 i 100 - jako przychód z tzw. „innych źródeł” w łącznej wysokości (…) zł.

Ponadto Wnioskodawczyni wskazała, że w treści umowy kredytowej zawartej w 2005 r. w (…) cel kredytu był określony jako - kredyt hipoteczny na cele mieszkaniowe - na wykończenie budynku mieszkalnego. Kredyt został udzielony w wysokości (…) CHF (ok. (…) PLN). Kredyt w całości został zabezpieczony hipoteką umowną w dniu (…) października 2005 r. na rzecz (…) oddział w (…) na kwotę (…) CHF (kapitału kredytu) oraz (…) CHF (odsetki od kredytu). Wpisy zostały następnie wykreślone w dniu (…) października 2006 r. wobec zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego konsolidacyjnego z bankiem (…) w 2006 r.

W treści umowy kredytowej zawartej w 2006 r. z (…) cel kredytu był określony jako mieszkaniowy - konsolidacja zobowiązań Wnioskodawczyni. Kredyt ten miał charakter konsolidacyjny, a jego celem była spłata wcześniejszych zobowiązań finansowych zaciągniętych na cele mieszkaniowe, w tym:

i. całkowita spłata mieszkaniowego kredytu hipotecznego udzielonego w 2005 r. przez (…) (w wysokości (…) CHF),

ii. pozostałych zobowiązań zaciągniętych na cele mieszkaniowe, tj. spłata kredytów gotówkowych, odnawialnych oraz zadłużenia na kartach kredytowych, które były wykorzystywane wyłącznie na dalsze prace wykończeniowe w budynku mieszkalnym.

Dodatkowa kwota pozyskana w ramach kredytu z 2006 r. również została przeznaczona na wyżej wskazane cele mieszkaniowe, tj. kontynuację prac wykończeniowych w jedynym budynku mieszkalnym Wnioskodawczyni.

Całość kredytu była zabezpieczona hipoteką ustanowioną na tej samej nieruchomości, w dniu (…) września 2006 r. w wysokości (…) CHF (kapitał kredytu) oraz (…) CHF (odsetki), co dodatkowo potwierdza jego ścisły związek z celem mieszkaniowym.

Kredyt z 2006 r. został w całości zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości Wnioskodawczyni nr KW: (…), prowadzonej przez Sąd Rejonowy w (…), na kwotę (…) CHF (kapitał kredytu) oraz (…) CHF (odsetki). Wykreślenie nastąpiło w dniu (…) lipca 2008 r. z uwagi na zawarcie kolejnego kredytu konsolidacyjnego w 2008 r. z bankiem (…).

Ugoda zawarta z bankiem (…) w październiku 2024 r. dotyczyła umowy kredytu mieszkaniowego nr (…) z dnia (…) czerwca 2008 r. Był to jedyny kredyt mieszkaniowy pozostający w mocy w odniesieniu do nieruchomości będącej własnością Wnioskodawczyni - wcześniejsze zobowiązania kredytowe zostały w całości spłacone w wyniku wcześniejszej konsolidacji.

Wszystkie wskazane kredyty - zarówno ten objęty ugodą, jak i wcześniejsze - dotyczyły wyłącznie tej samej nieruchomości mieszkalnej położonej w miejscowości Z, będącej jedynym miejscem zamieszkania Wnioskodawczyni oraz jedyną nieruchomością mieszkalną, jaką posiada.

Ugoda objęła umorzenie pozostałego zadłużenia z tytułu kredytu mieszkaniowego wykorzystanego wyłącznie na wykończenie nieruchomości.

Wnioskująca nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu innego kredytu mieszkaniowego. Przedmiotowa ugoda z dnia (…) października 2024 r. jest jedyną sytuacją, w której miało miejsce umorzenie zobowiązania związanego z kredytem hipotecznym przeznaczonym na cele mieszkaniowe.

Wnioskodawczyni wskazała również, że w ramach kredytu udzielonego przez (…) w 2006 r. cel kredytu określony był jako mieszkaniowy - konsolidacja zobowiązań Wnioskodawczyni. Kredyt ten obejmował również dodatkową kwotę, która została w całości przeznaczona na dalsze wykończenie jedynego budynku mieszkalnego, w którym Wnioskodawczyni zamieszkuje. Prace te wykonano w latach 2006—2008, a ich zakres obejmował w szczególności piętro budynku, które z uwagi na mniejszy zakres robót zostało pierwotnie zaadaptowane do zamieszkania.

Zakres zrealizowanych prac obejmował:

• wymianę pokrycia dachowego z papy na blachodachówkę (materiały + usługa wykonania),

• ocieplenie budynku styropianem (materiały + robocizna),

• wykończenie łazienki (płytki, armatura, montaż),

• ułożenie paneli podłogowych (materiały + montaż),

• wykonanie zabudowy stałej - szaf w łazience i na poddaszu.

Prace te stanowiły element kontynuacji budowy budynku mieszkalnego - proces inwestycyjny nie został jeszcze zakończony w momencie zaciągnięcia kredytu z 2006 r., ani w czasie wykonywania ww. prac.

W związku z powyższym, wydatki sfinansowane z dodatkowej kwoty pozyskanej w ramach kredytu z 2006 r. należy zakwalifikować jako wydatki poniesione na budowę budynku mieszkalnego.

Celem zaciągnięcia wcześniejszych kredytów konsumpcyjnych zgodnie z najlepszą wiedzą Wnioskodawczyni, kredyty zaciągnięte w instytucjach takich jak (…), miały charakter kredytów konsumpcyjnych, niewymagających szczegółowego określenia celu mieszkaniowego w treści umów. Niemniej, środki pozyskane z tych zobowiązań zostały przeznaczone bezpośrednio na sfinansowanie wydatków związanych z wykończeniem oraz przystosowaniem do użytkowania budynku mieszkalnego Wnioskodawczyni.

Do celów, na które przeznaczono środki z ww. kredytów, należały m.in.:

• wykonanie elewacji zewnętrznej budynku (tynk ozdobny, płytki na schodach i tarasie),

• ułożenie podłóg (płytki, panele),

• wykonanie sufitów (płyta gk, drewno, tynk),

• wyposażenie kuchni (meble na wymiar, montaż, płytki),

• zakup i montaż pieca gazowego wraz z instalacją,

• zakup kominka (piec kominkowy) wraz z instalacją,

• zakup i montaż drzwi zewnętrznych i wewnętrznych na wymiar,

• wykończenie toalety (płytki, armatura, montaż),

• malowanie ścian, tynki dekoracyjne, prace stolarskie.

Wszystkie powyższe wydatki miały charakter prac wykończeniowych realizowanych w ramach zakończenia procesu budowy budynku mieszkalnego i zostały sfinansowane za pomocą kredytów konsumpcyjnych, które następnie zostały spłacone poprzez kredyt konsolidacyjny zaciągnięty w 2008 r.

Kredyty wskazane powyżej jako konsumpcyjne nie miały charakteru kredytów hipotecznych i nie były zabezpieczone hipoteką ani żadnym z praw wskazanych przez Organ, tj. prawem własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości, udziałem w nieruchomości, spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu mieszkalnego ani prawem do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej.

Instytucje, z którymi zawarte zostały umowy o kredyty konsumpcyjne (…), były w dacie udzielania kredytów podmiotami działającymi na podstawie przepisów ustawy - Prawo bankowe oraz podlegającymi nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, tj. Komisji Nadzoru Bankowego, a następnie Komisji Nadzoru Finansowego.

Wskazane w opisie sprawy meble kuchenne były wykonane na indywidualne zamówienie, na wymiar, i zostały zamontowane trwale, w sposób dostosowany do specyfiki pomieszczenia. Ich demontaż nie byłby możliwy bez naruszenia konstrukcji mebli oraz powierzchni ścian. W konsekwencji, meble te należy kwalifikować jako elementy trwale związane z obiektem budowlanym (lokalem mieszkalnym), stanowiące zabudowę stałą, spełniającą kryteria trwałego związku z budynkiem.

W ocenie Wnioskodawczyni, wszystkie wydatki wskazane w uzupełnieniu niniejszego wniosku, zarówno bezpośrednio sfinansowane z kredytu z 2006 r., jak i pośrednio spłacone kredytem z 2008 r., zostały poniesione na własne cele mieszkaniowe, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dotyczyły one budowy oraz wykończenia jedynego budynku mieszkalnego, w którym Wnioskodawczyni zamieszkuje, a ich charakter nie budzi wątpliwości co do związku z inwestycją mieszkaniową.

Pytanie

Czy Wnioskodawczyni ma prawo do zastosowania zwolnienia z opodatkowania umorzonej kwoty kapitału w wysokości (…) zł w całości, jako że środki z kredytu konsolidacyjnego nr (…) zostały faktycznie przeznaczone na cele mieszkaniowe, tj. wykończenie budynku mieszkalnego stanowiącego własność Wnioskodawczyni?

A w przypadku odpowiedzi negatywnej - czy możliwe jest objęcie zwolnieniem:

• co najmniej kwoty (…) CHF (tj. ok. 60,1% wartości kredytu), odpowiadającej całkowitej spłacie kredytu konsolidacyjnego z 2006 r., który obejmował m.in. kredyt hipoteczny zaciągnięty w 2005 r. w (…), przeznaczony na wykończenie budynku mieszkalnego – a w konsekwencji umniejszenie przychodu do opodatkowania z tego tytułu o 60,1%

lub

• co najmniej kwoty (…) CHF (tj. ok. 42% wartości kredytu), odpowiadającej pierwotnej wysokości kredytu mieszkaniowego hipotecznego zaciągniętego w 2005 r. w (…), przeznaczonego na cele mieszkaniowe i zabezpieczonego hipoteką umowną zwykłą, który następnie został skonsolidowany w 2006 r. - a w konsekwencji umniejszenie przychodu do opodatkowania z tego tytułu o 42%?

Pani stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawczyni, umorzenie kapitału kredytu konsolidacyjnego w wysokości (…) zł, dokonane na mocy ugody zawartej z bankiem w dniu (…) października 2024 r., korzysta ze zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w § 1 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9,10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń - w tym przypadku, kwotę umorzonego kapitału kredytowego, wykazaną przez bank w informacji PIT 11 (poz. 99 i 100). Zgodnie z art. 20 ust. 1 tej ustawy, przychód z tzw. „innych źródeł” podlega co do zasady opodatkowaniu, o ile nie zachodzi przesłanka zastosowania zwolnienia lub zaniechania poboru podatku.

Z treści przywołanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2024 r. wynika jednak, że zaniechanie poboru podatku obejmuje również umorzone zobowiązania wynikające z kredytów konsolidacyjnych, jeżeli środki pochodzące z tego kredytu zostały wykorzystane na cele mieszkaniowe. W rozumieniu § 1 ust. 4 oraz § 4 tego rozporządzenia, za takie cele uznaje się m.in. nabycie, budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, remont lub wykończenie budynku mieszkalnego jednorodzinnego.

W przedstawionym stanie faktycznym, środki pozyskane przez Wnioskodawczynię w ramach kredytu konsolidacyjnego z 2008 r. (umowa nr …) w całości zostały przeznaczone na wykończenie domu mieszkalnego jednorodzinnego położonego w miejscowości Z, stanowiącego własność Wnioskodawczyni od 2002 r. (na podstawie umowy darowizny).

Wnioskodawczyni sukcesywnie finansowała prace wykończeniowe, w tym również przy pomocy środków pochodzących z wcześniej zaciąganych zobowiązań finansowych, które zostały następnie skonsolidowane w ramach przedmiotowego kredytu. Tym samym, w ocenie Wnioskodawczyni, całe umorzenie kapitału powinno korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie przywołanego rozporządzenia.

W razie odmowy uznania, że całość umorzonego kapitału (… zł) podlega zwolnieniu, Wnioskodawczyni wskazuje, że nawet w takim przypadku zasadne byłoby zastosowanie zwolnienia przynajmniej w części - w zakresie, w jakim możliwe jest bezpośrednie wykazanie, że dana kwota kredytu była przeznaczona na cele mieszkaniowe.

Po pierwsze, Wnioskodawczyni wskazuje na kwotę (…) CHF, stanowiącą równowartość ok. 60,1% wartości całego kredytu konsolidacyjnego z 2008 r., która została przeznaczona na całkowitą spłatę wcześniejszego kredytu konsolidacyjnego z 2006 r. W skład tego wcześniejszego kredytu wchodził kredyt hipoteczny udzielony Wnioskodawczyni w 2005 r. przez (…) na wykończenie domu, potwierdzony hipoteką umowną zwykłą. Z treści dyspozycji wypłaty oraz dokumentów bankowych wynika, że sam kredyt wynosił (…) CHF, co odpowiada ok. 42% wartości kredytu z 2008 r. Również ta kwota, jako bezspornie przeznaczona na cel mieszkaniowy (wykończenie domu), powinna korzystać ze zwolnienia, niezależnie od oceny pozostałej części kredytu.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w szczególności art. 9 ust. 1, art. 9 ust. 2, art. 10 ust. 1 pkt 9, art. 11 ust. 1, art. 20 ust. 1 oraz art. 21 ust. 25 pkt 1), nie ma przeszkód, aby zwolnienie z opodatkowania objęło część przychodu z „innych źródeł”, która odpowiada wysokości faktycznie poniesionych wydatków na cele mieszkaniowe. Również w świetle regulacji zawartych w § 1 ust. 1 i ust. 4 oraz § 4 ww. rozporządzenia Ministra Finansów, dopuszczalne jest zastosowanie zwolnienia proporcjonalnego, w zakresie, w jakim Wnioskodawczyni przeznaczyła środki na cele mieszkaniowe.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Wnioskodawczyni, uznać należy, że:

• w całości przysługuje jej zwolnienie z opodatkowania kwoty umorzonego kapitału (… zł), jako, że cały kredyt został przeznaczony na cele mieszkaniowe,

• a przynajmniej, w razie odmowy zastosowania zwolnienia w całości, w części odpowiadającej:

 - kwocie (…) CHF (tj. ok. 60,1% wartości kredytu), przeznaczonej na spłatę kredytu konsolidacyjnego z 2006 r., który obejmował m.in. kredyt mieszkaniowy,

 - lub co najmniej kwocie (…) CHF (tj. ok. 42% wartości kredytu), która odpowiada wartości pierwotnego kredytu mieszkaniowego zaciągniętego w 2005 r. w (…).

Istotne jest, że zarówno kredyt konsolidacyjny, jak i spłacony kredyt mieszkaniowy były zabezpieczone hipotecznie i nie były wykorzystane na inne inwestycje. Ponadto, że zostały udzielone przez uprawniony podmiot, tj. (…), a następnie (…).

Wnioskodawczyni nie korzystała dotychczas z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Wnioskodawczyni zwraca się o wydanie przedmiotowej interpretacji indywidualnej przede wszystkim z uwagi na brak możliwości ujęcia w swoim rocznym zeznaniu podatkowym za 2024 r. dokumentu PIT-11 wystawionego przez bank. Mając na względzie konieczność rzetelnego wypełnienia obowiązków podatkowych, a także uniknięcia ewentualnych niejasności lub konieczności składania wyjaśnień i korekt wobec organu podatkowego, jedynym niepodważalnym dowodem w sprawie będzie uzyskana interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, której uzyskania Wnioskodawczyni się domaga.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

W myśl art. 9 ust. 1a ww. ustawy:

Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 – inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia przez bank wierzytelności od kredytu hipotecznego, zaciągniętego przez Panią, wskazuję, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071 ze zm.):

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności konieczna jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Poprawność powyższego stanowiska potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 maja 2012 r., sygn. akt II FSK 2633/10, w którym Sąd wskazał, że: „gdy dochodzi do umorzenia wierzytelności przez kredytodawcę nie jest istotne, czy u podstaw uzyskanego nieodpłatnego świadczenia leży umowa o zwolnienie z długu, czy też decyzja wierzyciela o rezygnacji z dochodzenia należności. Zasadnicze znaczenie ma bowiem to, że w następstwie takich zdarzeń dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku spłaty zadłużenia. Po jego stronie powstaje tym samym przychód stanowiący równowartość umorzonej kwoty zobowiązania, którego nie musi już świadczyć na rzecz wierzyciela. Faktyczna rezygnacja wierzyciela z dochodzenia należności prowadzi więc do powstania przychodu, podobnie jak w przypadku zawarcia umowy o zwolnienie z długu, albowiem w każdym z tych przypadków po stronie dłużnika ustaje obowiązek spełnienia świadczenia. Należy bowiem zauważyć, że pojęcie „nieodpłatnego świadczenia” obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy”.

W tym miejscu wskazuję na rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.).

Zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów:

Natomiast z § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia wynika, że:

Z kolei § 4 ww. rozporządzenia stanowi, że:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.

Zatem, aby umorzone kwoty wierzytelności z tytułu kredytów mogły korzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, umorzenie może dotyczyć takiego kredytu refinansowego lub takiego kredytu konsolidacyjnego, który został zaciągnięty na spłatę kredytu mieszkaniowego, o którym mowa w § 3 ww. rozporządzenia.

Z rozporządzenia nie wynika natomiast, aby w przypadku zaciągnięcia każdego kolejnego kredytu, który nie został zaciągnięty na spłatę kredytu mieszkaniowego, tylko na spłatę każdego innego kredytu lub zobowiązań, umorzone kwoty wierzytelności z tytułu takiego kredytu mogły korzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie ww. rozporządzenia Ministra Finansów.

Z § 1 ust. 4 ww. rozporządzenia jednoznacznie wynika bowiem, że w przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego. Zatem, zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie powyższego rozporządzenia mogłoby mieć zastosowanie w sytuacji, gdyby umorzenie kwot wierzytelności z tytułu kredytu dotyczyło takiego kredytu konsolidacyjnego bądź takiego kredytu refinansowanego, który – w przypadku kredytu konsolidacyjnego zostałby bezpośrednio zaciągnięty na spłatę m.in. kredytu mieszkaniowego bądź – w przypadku kredytu refinansowanego – zastąpił bezpośrednio kredyt mieszkaniowy.

Tymczasem w przedmiotowej sprawie na zobowiązanie z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w 2005 r. został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, udzielony w 2006 r., który został zastąpiony kolejnym kredytem, udzielonym w 2008 r. przez (…).

Niewystarczającym zatem dla skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie ww. rozporządzenia Ministra Finansów jest to, że kredyt zaciągnięty przez Panią w 2005 r. był kredytem mieszkaniowym zaciągniętym na cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, skoro umorzenie kwot wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego dotyczyło kredytu zaciągniętego w 2008 r., którego celem – jak Pani wskazała w opisie sprawy – była „całkowita spłata poprzedniego kredytu z 2006 r. a także szereg pomniejszych zobowiązań związanych z kontynuacją prac wykończeniowych”.

Natomiast kredyt zawarty w 2006 r. z (…) był kredytem konsolidacyjnym, gdyż jego celem była spłata wcześniejszych zobowiązań finansowych zaciągniętych na cele mieszkaniowe, w tym całkowita spłata mieszkaniowego kredytu hipotecznego udzielonego w 2005 r. przez (…).

Celem ww. kredytu z 2006 r. była również spłata pozostałych zobowiązań zaciągniętych na cele mieszkaniowe, tj. spłata kredytów gotówkowych, odnawialnych oraz zadłużenia na kartach kredytowych, które były wykorzystywane wyłącznie na dalsze prace wykończeniowe w budynku mieszkalnym. Jednocześnie dodatkowa kwota pozyskana w ramach tego kredytu została przeznaczona na kontynuację prac wykończeniowych w budynku mieszkalnym.

Wobec tego kredyt z 2006 r. tylko w części był kredytem mieszkaniowym w myśl przepisów ww. rozporządzenia (tj. części, w której kwota dodatkowa została przeznaczona na kontynuacje prac wykończeniowych).

Zatem umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu zaciągniętego na spłatę wcześniej zaciągniętego kredytu w 2006 r., tylko w części dotyczyć będzie kredytu mieszkaniowego, zaciągniętego w (…) na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wydatkami tymi będą wyłącznie wydatki na wymianę pokrycia dachowego z papy na blachodachówkę, ocieplenie budynku styropianem, wykończenie łazienki, ułożenie paneli podłogowych, wykonanie zabudowy stałej - szaf w łazience i na poddaszu, które to wydatki zostały sfinansowane z dodatkowej kwoty pozyskanej w ramach kredytu z 2006 r.

Z uwagi na powyższe, w przedmiotowej sprawie zaniechanie poboru podatku od osób fizycznych na podstawie ww. rozporządzenia znajdzie zastosowanie wyłącznie w części w jakiej kwota wierzytelności z tyt. kredytu z 2008 r. odpowiada kwocie wierzytelności z tyt. kredytu z 2006 r. w jakiej stanowi on kredyt mieszkaniowy w myśl cytowanego rozporządzenia (części odnoszącej się do kontynuacji prac wykończeniowych sfinansowanych z pozyskanej w ramach tego kredytu kwoty dodatkowej), a więc wydatków poniesionych na cele określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast do pozostałej umorzonej przez (…) kwoty wierzytelności nie będzie miało zastosowania zaniechanie poboru podatku dochodowego, co oznacza, że będzie Pani zobowiązana do obliczenia oraz zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wynika to z faktu, że kredyt z 2008 r. w pozostałej części był zaciągnięty na spłatę kredytu konsolidacyjnego z 2006 r. oraz na spłatę wcześniejszych kredytów konsumpcyjnych, które to kredyty zaciągnięte w instytucjach takich jak (…), nie były zabezpieczone hipoteką, zatem kredyty te nie spełniają warunku określonego w § 3 pkt 2 ww. rozporządzenia Ministra Finansów uprawniającego do skorzystania z zaniechania poboru podatku w związku z umorzeniem wierzytelności, pomimo że zostały przeznaczone na sfinansowanie wydatków związanych z wykończeniem oraz przystosowaniem do użytkowania budynku mieszkalnego.

W świetle powyższego, oceniając Pani stanowisko uznałem je za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·     Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·     Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·       w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·       w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.