Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe - Interpretacja - 0112-KDSL1-1.4011.475.2025.3.MK

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego dotyczące możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości wydatków na rzecz dożywotnika, które miały związek z realizacją postanowień wynikających z umowy dożywocia jest:

·nieprawidłowe w zakresie, w jakim nie posiada Pani dokumentów potwierdzających poniesienie tych wydatków;

·prawidłowe w zakresie, w jakim posiada Pani dokumenty potwierdzające poniesienie tych wydatków.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 lipca 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 25 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani w odpowiedzi na wezwania pismami z 8 września 2025 r. (wpływ 11 września 2025 r.) oraz z 8 października 2025 r. (wpływ 13 października 2025 r.). Treść wniosku jest następująca

Opis stanu faktycznego (wynikający z wniosku oraz z jego uzupełnień)

(…) 2021 r. przed (…) notariuszem w (…) nabyła Pani wraz z mężem (…) lokal mieszkalny położony w miejscowości (…), wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej związanym z lokalem mieszkalnym. Dla lokalu prowadzona jest księga wieczysta nr (…), udział w działce nr (…), obręb ewidencyjny (…), gdzie nabyty udział wynosił 1/5 w działce gruntu pod budynkiem oraz części wspólnych budynku mieszkalnego, w którym znajduje się lokal.

Nabycia dokonała Pani na podstawie umowy dożywocia wraz z mężem (…) we wspólności majątkowej małżeńskiej. Nabycie zostało dokonane od Pani mamy (…). Umowa dożywocia dotyczyła przekazania prawa własności w zamian za opiekę, dostarczanie i przygotowanie pożywienia, ogrzewania – w tym opału, prądu, wody i odprowadzenia ścieków, odpadów komunalnych, podatku rolnego, środków czystości, gazu, malowania mieszkania, ubrania, dojazdu do mieszkania, koszenia terenu wokół budynku mieszkalnego, w którym znajduje się lokal, codzienną pielęgnację, zakupy w aptece, a ostatni miesiąc przed śmiercią Pani mamy także opiekę specjalistyczną w ZOL (Zakład Opieki Leczniczej).

Sprawowanie opieki nad dożywotnikiem (Pani mamą) odbywało się w latach 2021 r. ((…) 2021 r. – data zawarcia aktu notarialnego umowy dożywocia) do momentu śmierci dożywotnika (Pani mamy) – (…) 2024 r.

Poniosła Pani wraz z mężem koszty na opiekę nad dożywotnikiem (Pani mamą) od czasu nabycia prawa własności w drodze umowy dożywocia do dnia śmierci dożywotnika. Biorąc pod uwagę wymienione wyżej koszty oraz faktycznie dokonywane każdego dnia czynności w roku 2021 od daty nabycia nieruchomości do ostatniego dnia roku 2021 wydatki wyniosły około (…), w pełnym roku opieki 2022 wydatki wyniosły (…), w kolejnym roku zobowiązania wyniosły (…) – 2023 r., w roku 2024 zobowiązania wyniosły (…).

Przez cały okres od nabycia nieruchomości w drodze umowy dożywocia do śmierci dożywotnika (Pani mamy), dożywotnik zamieszkiwała nieruchomość opisaną wyżej w miejscowości (…), będącą przedmiotem umowy dożywocia. Świadczenie na rzecz Pani mamy – dożywotnika zostało spełnione w postaci nabycia nieruchomości w drodze umowy dożywocia poprzez świadczenie pieniężne w łącznej kwocie (…).

W akcie notarialnym z (…) 2021 r. umowy dożywocia określono wartość nieruchomości lokalu mieszkalnego wraz z udziałem przynależnym na kwotę (…), poniesione koszty umowy wzajemnej, jaką jest umowa dożywocia, wyniosły prawie dwukrotność wartości rynkowej nabytej w 2021 r. nieruchomości. Nie nastąpił w tych okolicznościach przychód ze źródła nabycia, ponieważ poniesione koszty przewyższyły wartość rynkową. W związku z tym, że nabycia dokonano na podstawie umowy dożywocia, a nie darowizny, uznawana jest ona jako umowa wzajemna, wobec zobowiązania na rzecz dożywotnika, opisana w akcie notarialnym umowie dożywocia.

(…) 2025 r. przed (…) notariuszem w (…), dokonała Pani wraz z mężem sprzedaży nieruchomości w miejscowości (…) aktem notarialnym umową sprzedaży za cenę (…). Do nabycia w drodze umowy dożywocia doszło w 2021 r., natomiast do odpłatnego zbycia w 2025 r., czyli przed upływem 5 lat tzw. „podatkowych”.

Aby obliczyć należny podatek dochodowy, zgodnie z art. 19 i art. 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, w postaci 19% podatku od dochodu. Żeby określić dochód, należy obliczyć przychód, który wskazuje cena sprzedaży nieruchomości w 2025 r. w kwocie (…) zł. Dalszym wskaźnikiem jest koszt uzyskania przychodu. Do kosztów uzyskania przychodu zalicza się wydatki, które ponieśli Państwo na nabycie nieruchomości. Kosztami, które Państwo ponieśli, były wskazane wyżej koszty opieki dożywotnika, opału, pożywienia, opieki medycznej, staranności codziennej opieki nad osobą starszą. Wynika z tego, że koszty uzyskania przychodu w kwocie (…) zł przewyższyły przychód ze sprzedaży nieruchomości w cenie (…) zł. Poniesione wydatki częściowo są udokumentowane w postaci faktur VAT, częściowo jednak dowodem będą zeznania świadków, którzy potwierdzą sprawowanie codziennej opieki, zakupu środków codziennego użytku dożywotnika, jak posiłki, opał, prąd, gaz, opieka medyczna, pielęgnacja.

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w (…) odmówił przyznania pomocy w postaci środków finansowych na opiekę nad Pani mamą (dożywotnikiem), tłumacząc to tym, że ze względu na otrzymaną przez Panią i Pani męża nieruchomość w drodze umowy dożywocia, która eliminuje możliwość ubiegania się o pomoc. W interpretacji Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej umowa dożywocia jest umową wzajemną, co oznacza, że otrzymana nieruchomość wymaga zobowiązania finansowego oraz opiekę na rzecz dożywotnika w zamian za otrzymane mieszkanie. Rzeczywiście od 2021 r. do dnia śmierci dożywotnika zobowiązanie było płatne.

Wraz z mężem nie prowadzą Państwo działalności gospodarczej, nie prowadzili Państwo działalności wcześniej, ani w miejscu zamieszkania, ani w miejscowości (…). Przedmiotowa nieruchomość nie była wynajmowana, podnajmowana, użyczona, zamieszkiwała w niej Pani mama – dożywotnik, aż do śmierci. Nie są Państwo czynnymi podatku VAT (podatku od towarów i usług), nie byli Państwo także w przeszłości.

Ponadto, w uzupełnieniu wniosku z 8 września 2025 r. wskazała Pani, że:

a)Umowa dożywocia, na podstawie której otrzymali Państwo nieruchomość, dotyczyła przekazania prawa własności w zamian za opiekę, dostarczanie i przygotowanie pożywienia, ogrzewania, w tym opału, prądu, wody i odprowadzania ścieków, odpadów komunalnych, podatku od nieruchomości, środków czystości, gazu, malowanie ścian w mieszkaniu, ubrania dożywotnika, dojazdu do dożywotnika, koszenie terenu wokół budynku mieszkalnego, w którym znajduje się lokal, codzienna pielęgnacja, zakupy w aptece, a ostatni miesiąc przed śmiercią dożywotnika także opieka specjalistyczna w ZOL (Zakład Opieki Leczniczej).

b)Poniesione wydatki na rzecz dożywotnika miały związek z realizacją postanowień wynikających z umowy dożywocia.

c)Posiada Pani część dokumentów w postaci faktur czy rachunków potwierdzających poniesienie ww. wydatków wskazujących wystawiającego/sprzedającego dokument, wartość i przedmiot transakcji oraz datę jego wystawienia. To, czego przedstawić Pani nie może jako potwierdzenie poniesienia wydatków, jest Pani w stanie przedstawić zeznania świadków, którzy poświadczą, że dokonywała Pani poniesienia wydatków na rzecz dożywotnika.

Do takich dokumentów zalicza Pani: faktury za prąd – wystawiane przez (…), podatek od nieruchomości wydawany przez Urząd Gminy (…), rachunki za dostarczenie i zużycie wody oraz odprowadzenie ścieków. Nie zachowały się rachunki za artykuły spożywcze, środki czystości, czy apteka, potwierdzenia dokonania wydatków uległy zniszczeniu.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 8 października 2025 r.)

Czy do kosztów uzyskania przychodu z tytułu sprzedaży przedmiotowej nieruchomości (lokalu mieszkalnego) może Pani zaliczyć poniesione wydatki na rzecz dożywotnika, które miały związek z realizacją postanowień wynikających z umowy dożywocia?

Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 8 października 2025 r.)

Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu sprzedaży nieruchomości lokalu mieszkalnego może Pani zaliczyć poniesione wydatki na rzecz dożywotnika, które miały związek z realizacją postanowień wynikających z umowy dożywocia.

Z punktu widzenia podatku PIT, zbycie przez podatnika nieruchomości lokalu mieszkalnego na podstawie pierwotnego nabycia umowy dożywocia przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, nie będzie skutkowało po stronie podatnika obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego.

Nie będzie możliwe określenie przychodu ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, na zasadach wynikających z art. 19 ust. 1 i 3 tej ustawy.

Koszty poniesione na rzecz dożywotnika przez podatnika przez okres od nabycia nieruchomości w drodze dożywocia do śmierci dożywotnika przewyższyło dwukrotnie wartość nieruchomości.

Nie posiada Pani wszystkich rachunków, faktur czy potwierdzeń świadczenia wobec dożywotnika, co nie oznacza, że koszty nie zostały poniesione. Potwierdzeniem mogą być oświadczenia świadków ukazujące realnie poniesione przez podatnika koszty wobec dożywotnika.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest w części nieprawidłowe i w części prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, jeżeli nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej, skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości nie powstanie, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

-odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

-zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie lub wybudowanie.

Wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, a także nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej bądź zdarzenia prawnego może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

W Pani sytuacji do nabycia nieruchomości doszło poprzez zawarcie umowy dożywocia. Wskazuję, że dożywocie jest instytucją prawa uregulowaną przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071).

Zgodnie z art. 908 § 1 tej ustawy:

Jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Z przywołanego przepisu wynika, że umowa o dożywocie ma charakter umowy zobowiązującej, odpłatnej i wzajemnej. Przedmiotem świadczenia ze strony zbywcy (dożywotnika) jest przeniesienie własności nieruchomości. Ustawa nie ogranicza przy tym możliwości przeniesienia własności nieruchomości w zamian za ustanowienie praw dożywocia tylko do nieruchomości (gruntowej lub lokalowej). W celu wykonania umowy dopuszczalne jest też przeniesienie udziału we współwłasności oraz prawa użytkowania wieczystego.

Charakterystyczną cechą dożywocia jest ekwiwalentność świadczeń stron tej umowy, przy czym w doktrynie uznaje się, że jest to ekwiwalentność rozumiana w sensie subiektywnym, a nie obiektywnym, co oznacza, że świadczenia stron względem siebie nie muszą mieć tego samego wymiaru ekonomicznego, ustalanego według kryteriów obiektywnych. Podkreślenia wymaga, że tego rodzaju umowy zaliczane są do odpłatnych czynności prawnych, które charakteryzują się tym, że każda ze stron uzyskuje jakąś korzyść majątkową (niekoniecznie w postaci pieniężnej).

Uwzględniając powyższe, umowa o dożywocie polegająca na tym, że w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie, ma charakter umowy wzajemnej, a w konsekwencji jest czynnością prawną o charakterze odpłatnym, tj. w jej wyniku dochodzi do odpłatnego zbycia nieruchomości.

Z opisu sprawy wynika, że (…) 2021 r. nabyła Pani wraz z mężem (…) lokal mieszkalny położony w miejscowości (…), wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej związanym z lokalem mieszkalnym. Nabycia dokonała Pani na podstawie umowy dożywocia wraz z mężem (…) we wspólności majątkowej małżeńskiej. Nabycie zostało dokonane od Pani mamy (…). Umowa dożywocia dotyczyła przekazania prawa własności w zamian za opiekę, dostarczanie i przygotowanie pożywienia, ogrzewania – w tym opału, prądu, wody i odprowadzenia ścieków, odpadów komunalnych, podatku rolnego, środków czystości, gazu, malowania mieszkania, ubrania, dojazdu do mieszkania, koszenia terenu wokół budynku mieszkalnego, w którym znajduje się lokal, codzienną pielęgnację, zakupy w aptece, a ostatni miesiąc przed śmiercią Pani mamy także opiekę specjalistyczną w ZOL (Zakład Opieki Leczniczej).

Sprawowanie opieki nad dożywotnikiem (Pani mamą) odbywało się w latach 2021-2024 – do momentu śmierci dożywotnika (Pani mamy).

(…) 2025 r. dokonała Pani wraz z mężem sprzedaży ww. nieruchomości.

W sytuacji opisanej we wniosku, nabycie nastąpiło w chwili przeniesienia na Pani rzecz w drodze umowy dożywocia prawa do opisanej nieruchomości – lokalu mieszkalnego, tj. (…) 2021 r., dlatego też sprzedaż dokonana (…) 2025 r. nastąpiła przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tej nieruchomości.

Zatem, odpłatne zbycie tej nieruchomości stanowi dla Pani źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nastąpiło przed upływem pięcioletniego terminu określonego w ww. przepisie.

Powzięła Pani wątpliwość czy do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości może Pani zaliczyć wydatki poniesione na rzecz dożywotnika, które miały związek z realizacją postanowień wynikających z umowy dożywocia.

Na podstawie art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Art. 30e ust. 2 ww. ustawy stanowi, że:

Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Zgodnie z art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

1)dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

2)dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Z art. 30e ust. 5 ww. ustawy wynika, że:

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit.    a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.

W myśl art. 19 ust. 1 tejże ustawy:

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z powyższym, przychodem z odpłatnego zbycia (sprzedaży) jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, o ile odpowiada wartości rynkowej, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ww. ustawy, nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za ww. koszty uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością).

Do wydatków takich można zaliczyć przykładowo koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości, wydatki związane ze sporządzeniem przez notariusza umowy cywilnoprawnej, koszty i opłaty sądowe itp. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy.

Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych ustala się w zależności od sposobu nabycia zbywanej nieruchomości lub prawa majątkowego, tj. bądź na podstawie art. 22 ust. 6c, bądź art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przedmiotem świadczenia ze strony zbywcy (dożywotnika) jest przeniesienie własności nieruchomości. Nabywca nieruchomości zobowiązuje się natomiast do świadczeń określonych w ww. art. 908 Kodeksu cywilnego. Umowa o dożywocie ma charakter umowy zobowiązującej, odpłatnej i wzajemnej.

Z powyższego wynika, że umowa o dożywocie ma charakter odpłatny, zatem do ustalenia kosztów uzyskania przychodu zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 22 ust. 6c ww. ustawy:

Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Zgodnie z art. 22 ust. 6e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Ustawodawca nie określa szczegółowo w przepisie art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych katalogu wydatków, które mogą stanowić koszt uzyskania przychodu. Pojęcie kosztów nabycia, o których mowa w ww. art. 22 ust. 6c ustawy dotyczy zatem tych wydatków, które zbywca musiał ponieść, aby nabyć zbywaną przez siebie nieruchomość lub prawo. Trzeba zauważyć, że ustawodawca rozróżnia koszty nabycia lub wytworzenia od nakładów i art. 22 ust. 6e odnosi się do nakładów.

Do kosztów uzyskania przychodu mogą zostać zaliczone m.in. koszty związane ze sporządzeniem aktu notarialnego umowy o dożywocie, czyli opłata notarialna, sądowa, a także zapłacony w związku z nabyciem nieruchomości podatek od czynności cywilnoprawnych.  Do kosztów uzyskania przychodu w przypadku umowy o dożywocie, która jest umową odpłatną, zaliczyć można wydatki, jakie nabywca ponosił na rzecz dożywotnika od momentu nabycia nieruchomości wskutek zawarcia umowy o dożywocie do dnia śmierci dożywotnika, z uwzględnieniem poniesionych kosztów pogrzebu i pochówku w związku z realizacją zobowiązań wynikających z umowy o dożywocie. Chodzi zatem o faktyczny wydatek, który musiał ponieść  nabywca nieruchomości, a nie o rynkową wartość nieruchomości, jaką strony ustaliły w akcie notarialnym. Żadne przepisy dotyczące odpłatnego zbywania nieruchomości nie zezwalają na odliczenie od przychodu jako kosztu jego uzyskania wartości rynkowej. Kosztem winny być wydatki rzeczywiście poniesione, a nie szacowane. Stąd ich konieczność dokumentowania. Kosztem nabycia dla podatnika będą zatem faktycznie poniesione i udokumentowane wydatki na rzecz dożywotnika, a nie np. koszty szacowane.

Z opisu sprawy wynika, że umowa dożywocia, na podstawie której otrzymali Państwo nieruchomość, dotyczyła przekazania prawa własności w zamian za opiekę, dostarczanie i przygotowanie pożywienia, ogrzewania, w tym opału, prądu, wody i odprowadzania ścieków, odpadów komunalnych, podatku od nieruchomości, środków czystości, gazu, malowania ścian w mieszkaniu, ubrania dożywotnika, dojazdu do dożywotnika, koszenia terenu wokół budynku mieszkalnego, w którym znajduje się lokal, codzienną pielęgnację, zakupy w aptece, a ostatni miesiąc przed śmiercią dożywotnika także opiekę specjalistyczną w ZOL (Zakład Opieki Leczniczej). Poniesione wydatki na rzecz dożywotnika miały związek z realizacją postanowień wynikających z umowy dożywocia. Wskazała Pani, że posiada część dokumentów w postaci faktur czy rachunków potwierdzających poniesienie ww. wydatków wskazujących wystawiającego/sprzedającego dokument, wartość i przedmiot transakcji oraz datę jego wystawienia. Do ww. dokumentów zalicza Pani: faktury za prąd – wystawiane przez (…), podatek od nieruchomości wydawany przez Urząd Gminy (…), rachunki za dostarczenie i zużycie wody oraz odprowadzenie ścieków. Nie zachowały się rachunki za artykuły spożywcze, środki czystości, czy apteka, potwierdzenia dokonania wydatków uległy zniszczeniu. Na poniesienie wydatków, na które nie ma Pani potwierdzenia, jest Pani w stanie przedstawić zeznania świadków, którzy poświadczą, że dokonywała Pani poniesienia wydatków na rzecz dożywotnika.

Powołany przepis art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odnosząc się do udokumentowanych kosztów nabycia nie zawiera odesłania do innych przepisów tejże ustawy ani też nie wprowadza obowiązku udokumentowania tych wydatków wyłącznie fakturą VAT. Dlatego do prawidłowego udokumentowania poniesionych przedmiotowych wydatków trzeba wziąć pod uwagę ogólne reguły dowodowe - art. 180 Ordynacji podatkowej oraz ocenić zasadność poniesienia ww. wydatków.

Zgodnie z art. 180 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.):

Jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.

Zatem w analizowanej sytuacji mówiąc o udokumentowanych kosztach nabycia, należy mieć na uwadze faktycznie poniesiony wydatek, który może zostać udokumentowany fakturami/rachunkami potwierdzającymi poniesienie tych wydatków wskazujące wystawiającego/sprzedającego dokument, wartość i przedmiot transakcji oraz datę jego wystawienia.

Należy jednakże podkreślić, że to na Pani jako podatniku ciąży obowiązek wykazania związku poniesionego wydatku z kosztami nabycia nieruchomości, a zatem wykazania przed organami podatkowymi, że wydatek został rzeczywiście poniesiony w związku z realizacją postanowień umowy o dożywocie.

Jednocześnie należy wskazać, że w interpretacji indywidualnej nie można jednoznacznie przesądzić, co będzie zdecydowanie wystarczającym dokumentem do uznania danego wydatku za koszt nabycia. Ostateczna ocena, czy wydatek został prawidłowo udokumentowany, leży w kompetencjach organów podatkowych właściwych dla Pani w danej sprawie w toku odpowiedniego postępowania. Organ wydający interpretację indywidualną nie może natomiast dokonać takiej oceny materiału dowodowego.

Warunkiem zaliczenia wspomnianych wydatków do kosztów uzyskania przychodu jest posiadanie przez Panią stosownych dokumentów potwierdzających ich poniesienie.

Odnosząc przedstawiony przez Panią opis sprawy do powołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, że dysponuje Pani rzetelnymi i wiarygodnymi dowodami potwierdzającymi poniesienie tylko części wydatków na rzecz dożywotnika.

Ponownie wskazuję, że jedynym sposobem udowodnienia poniesienia tych wydatków są dowody w postaci rachunków, faktur czy też innych dowodów zasługujących na wiarę, z których w sposób niebudzący wątpliwości będzie wynikało kto, kiedy i jaki wydatek poniósł.

Zeznania świadków, na które się Pani powołuje, mogą potwierdzić jedynie fakt poniesienia tych kosztów, jednakże nie dowiodą kiedy i w jakiej wysokości wydatek ten został poniesiony oraz że to Pani poniosła ten wydatek.

Wobec tego brak rzetelnych i wiarygodnych dokumentów potwierdzających poniesienie wydatków na rzecz dożywotnika, nawet jeśli ich poniesienie miało związek z realizacją postanowień wynikających z umowy dożywocia, nie uprawnia do uwzględnienia ich przez Panią do kosztów uzyskania przychodu.

Reasumując stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie do kosztów uzyskania przychodu może Pani zaliczyć poniesione przez Panią wydatki na rzecz dożywotnika, które miały związek z realizacją postanowień wynikających z umowy dożywocia, na które posiada Pani dokumenty potwierdzających ich poniesienie.

W tym zakresie Pani stanowisko jest prawidłowe.

Nie przysługuje Pani natomiast możliwość zaliczenia do powyższych kosztów wydatków na rzecz dożywotnika, które miały związek z realizacją postanowień wynikających z umowy dożywocia, na które nie posiada Pani dokumentów potwierdzających ich poniesienie.

Zatem w tym zakresie Pani stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Nadmieniam, że nie mam możliwości sprawdzenia prawidłowości podanych przez Panią kwot, przeprowadzania wyliczeń, przeliczeń, z uwagi na fakt, że przepis art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa nakłada na Organ podatkowy obowiązek udzielenia pisemnej interpretacji wyłącznie co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego. Natomiast zgodnie z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, gdyż prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez Organ podatkowy, w toku ewentualnego postępowania podatkowego. Wydając interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego nie dokonałem oceny w odniesieniu do kwot wskazanych we wniosku.

Zwrócić należy także uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (sformułowanego pytania). Inne kwestie wynikające z opisu sprawy lub własnego stanowiska, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – w wydanej interpretacji rozpatrzone.

Końcowo wyjaśniam, że nie jestem uprawniony do analizowania i oceny załączonych dokumentów – jestem związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Panią we wniosku, zadanym pytaniem oraz zajętym stanowiskiem. W związku z powyższym załączone do wniosku dokumenty nie mogą stanowić przedmiotu merytorycznej analizy w niniejszej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·     Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·     Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.