Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
13 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 8 sierpnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniliście go Państwo pismem z 8 sierpnia 2025 r. (wpływ 18 sierpnia 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Urząd Gminy wypłaca ekwiwalenty pieniężne strażakom ratownikom OSP, na podstawie art. 15 i 15a ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych, za wykonywanie następujących zadań:
1)art. 15 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych:
-uczestnictwo w działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej, szkoleniu lub ćwiczeniu;
2)art. 15a ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych:
-wykonywanie zadań innych niż wymienione w art. 15.
Art. 15a ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych stanowi, iż Rada Gminy może, w drodze uchwały, przyznać ekwiwalent pieniężny strażakom ratownikom OSP za wykonywanie zadań innych niż określone w art. 15 cytowanej ustawy. W uchwale wskazuje się te zadania oraz wysokość i sposób ustalenia ekwiwalentu pieniężnego.
Rada Gminy skorzystała z uprawnienia wynikającego z art. 15a ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych i przyznała ekwiwalent pieniężny strażakom OSP za wykonywanie zadań innych niż wymienione w art. 15 tj.;
-za udział w zabezpieczeniu obszaru chronionego właściwej jednostki ratowniczo-gaśniczej PSP określonego w powiatowym (miejskim) planie ratowniczym;
-za udział w zadaniach ochrony ludności poprzez zabezpieczenie imprez i uroczystości oraz udział w wyjazdach gospodarczych związanych ze wspieraniem gminy w realizacji pomocy na rzecz społeczności lokalnej.
Stawki ekwiwalentu pieniężnego Rada Gminy określiła w Uchwale z dnia (…) lutego 2024 r. w sprawie ustalenia wysokości ekwiwalentu pieniężnego dla strażaków OSP oraz kandydatów na strażaka ratownika OSP za udział w działaniach ratowniczych, akcjach ratowniczych, szkoleniach lub ćwiczeniach, oraz innych działaniach.
Zgodnie z § 1 ww. uchwały ustalono: stawki ekwiwalentu pieniężnego w wysokości:
1)za każdą rozpoczętą godzinę udziału w działaniu ratowniczym i akcji ratowniczej – 30 zł;
2)za każdą rozpoczętą godzinę udziału w szkoleniu lub ćwiczeniu – 15 zł;
3)za każdą rozpoczętą godzinę udziału w zabezpieczeniu obszaru chronionego właściwej jednostki ratowniczo-gaśniczej PSP określonego w powiatowym (miejskim) planie ratowniczym – 10 zł;
4)za każdą rozpoczętą godzinę udziału w zadaniach ochrony ludności poprzez zabezpieczenie imprez i uroczystości oraz udziału w wyjazdach gospodarczych związanych ze wspieraniem gminy w realizacji pomocy na rzecz społeczności lokalnej – 10 zł.
Szczegółowy sposób realizacji uchwały został określony w Zarządzeniu Wójta Gminy z dnia (…) marca 2024 r. w sprawie określenia zasad naliczania i wypłacania ekwiwalentu pieniężnego strażakom ratownikom oraz kandydatom na strażaków będącym członkami Ochotniczych Straży Pożarnych działających na terenie Gminy.
Na podstawie zbiorczego wniosku sporządzonego przez Prezesa/Naczelnika OSP (sprawdzonego merytorycznie przez pracownika Urzędu Gminy) wypłacany jest ekwiwalent pieniężny.
Pytanie
Czy przychody osób fizycznych z tytułu wypłaconych ekwiwalentów pieniężnych na podstawie art. 15a ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych podlegają opodatkowaniu i na kim ciąży obowiązek pobrania zaliczki na podatek?
Państwa stanowisko w sprawie
W Państwa ocenie, ustawa o ochotniczych strażach pożarnych w art. 15a dopuszcza możliwość przyznania strażakom ratownikom OSP, w drodze uchwały rady gminy, ekwiwalentu pieniężnego również za wykonywanie innych zadań.
Rada Gminy skorzystała z uprawnienia wynikającego z art. 15a ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych i przyznała ekwiwalent pieniężny strażakom OSP za wykonywanie zadań innych niż wymienione w art. 15 tj.:
-za udział w zabezpieczeniu obszaru chronionego właściwej jednostki ratowniczo-gaśniczej PSP określonego w powiatowym (miejskim) planie ratowniczym;
-za udział w zadaniach ochrony ludności poprzez zabezpieczenie imprez i uroczystości oraz udział w wyjazdach gospodarczych związanych ze wspieraniem gminy w realizacji pomocy na rzecz społeczności lokalnej.
Wypłata ekwiwalentu pieniężnego za udział w zabezpieczeniu obszaru chronionego właściwej jednostki ratowniczo-gaśniczej PSP określonego w powiatowym (miejskim) planie ratowniczym oraz za udział w zadaniach ochrony ludności poprzez zabezpieczenie imprez i uroczystości oraz udział w wyjazdach gospodarczych związanych ze wspieraniem gminy w realizacji pomocy na rzecz społeczności lokalnej – stanowi przychód z innych źródeł i nie kwalifikuje się do zwolnienia podatkowego przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 44 ustawy.
Na Urzędzie Gminy jako płatniku ciąży obowiązek wystawienia informacji PIT-11, wynikający z art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód z tytułu otrzymanego ekwiwalentu podlega opodatkowaniu i powinien być wykazany w informacji PIT-11. Osoby, które otrzymają taki PIT zobowiązane są do tego, aby wykazać otrzymane świadczenie w zeznaniu podatkowym i do obliczenia podatku należnego.
Uzasadnienie.
W myśl art. 21 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są przychody członków Ochotniczych Straży Pożarnych, uzyskane z tytułu uczestnictwa w szkoleniach, ćwiczeniach, działaniach ratowniczych, akcjach ratowniczych i akcjach związanych z likwidowaniem klęsk żywiołowych.
Do świadczeń tych należy ekwiwalent pieniężny (wynikający z art. 15 ust. 1 ustawy o ochotniczych strażach pożarnych) oraz świadczenia niepieniężne przysługujące członkom ochotniczych straży pożarnych z tytułu uczestnictwa w ww. działaniach (np. kursy przygotowujące do uzyskiwania przez strażaków ratowników ochotniczych straży pożarnych kwalifikacji i uprawnień do prowadzenia pojazdów uprzywilejowanych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony oraz kursy z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz szkolenia z poszczególnych dziedzin ratowniczych). Przepis art. 21 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych szczegółowo wymienia działania (zadania), za które ekwiwalent wypłacany strażakom ratownikom OSP zwolniony jest z opodatkowania. Działania (zadania) wymienione w tym przepisie pokrywają się z zadaniami wymienionymi w art. 15 ust. 1 ustawy o ochotniczych strażach pożarnych (uczestnictwo w działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej, szkoleniu lub ćwiczeniu).
Jak wynika z zapisów art. 21 ust.1. pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych katalog działań wolnych od podatku jest zamknięty i nie można uznać, że przedmiotowym zwolnieniem objęte są również świadczenia przyznane za inne działania, wypłacone na podstawie art. 15a tej ustawy. Tylko ekwiwalenty przyznane strażakom ratownikom OSP w związku z udziałem w szkoleniach, ćwiczeniach, działaniach ratowniczych, akcjach ratowniczych i akcjach związanych z likwidowaniem klęsk żywiołowych korzystają ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ustawa o ochotniczych strażach pożarnych w art. 15a dopuszcza możliwość przyznania strażakom ratownikom OSP, w drodze uchwały rady gminy, ekwiwalentu pieniężnego również za wykonywanie innych zadań, nie oznacza, że ekwiwalenty te również są objęte dyspozycją tego przepisu. Przychody osób fizycznych (strażaków ratowników OSP) z tytułu wypłaconych ekwiwalentów pieniężnych, na podstawie art. 15a ustawy o ochotniczych strażach pożarnych, stanowią dla nich przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Do świadczeń tych nie znajdzie zastosowania zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 44 tej ustawy.
Zgodnie z art. 42a ust.1. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na Urzędzie Gminy jako płatniku ciąży obowiązek wystawienia informacji PIT-11, natomiast nie ma obowiązku pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy. Przychód z tytułu otrzymanego ekwiwalentu, podlega opodatkowaniu i powinien być wykazany w informacji PIT-11. Osoby, które otrzymają taki PIT zobowiązane są do tego, aby wykazać otrzymane świadczenie w zeznaniu podatkowym i do obliczenia podatku należnego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163, ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Z treści powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w cytowanej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów są inne źródła.
Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użyte w tym przepisie sformułowanie „w szczególności” oznacza, że przepis zawiera tylko przykładowe wyliczenie przychodów, co oznacza, że przysporzenia majątkowe, nie zaliczone do pozostałych źródeł przychodów stanowią przychody objęte tym przepisem.
Na podmiotach dokonujących świadczeń z powyższego tytułu ciążą natomiast obowiązki informacyjne wynikające z art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym:
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.
Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że wypłacają Państwo ekwiwalenty pieniężne strażakom ratownikom OSP, na podstawie art. 15 i art. 15a ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 244).
Zgodnie z art. 15 ust. 1 tej ustawy:
Strażak ratownik OSP, który uczestniczył w działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej, szkoleniu lub ćwiczeniu, otrzymuje, niezależnie od otrzymywanego wynagrodzenia, ekwiwalent pieniężny.
Jak stanowi natomiast art. 15a ww. ustawy:
Rada gminy może, w drodze uchwały, przyznać ekwiwalent pieniężny strażakom ratownikom OSP za wykonywanie zadań innych niż wymienione w art. 15. W uchwale wskazuje się te zadania oraz wysokość i sposób ustalenia ekwiwalentu pieniężnego.
Rada Gminy skorzystała z uprawnienia wynikającego z art. 15a ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych i przyznała ekwiwalent pieniężny strażakom OSP za wykonywanie zadań innych niż wymienione w art. 15 tj.;
-za udział w zabezpieczeniu obszaru chronionego właściwej jednostki ratowniczo-gaśniczej PSP określonego w powiatowym (miejskim) planie ratowniczym;
-za udział w zadaniach ochrony ludności poprzez zabezpieczenie imprez i uroczystości oraz udział w wyjazdach gospodarczych związanych ze wspieraniem gminy w realizacji pomocy na rzecz społeczności lokalnej.
W związku z powyższym powzięli Państwo wątpliwość, czy przychody osób fizycznych z tytułu wypłaconych ekwiwalentów pieniężnych na podstawie ww. art. 15a ustawy o ochotniczych strażach pożarnych podlegają opodatkowaniu i na kim ciąży obowiązek pobrania zaliczki na podatek.
W myśl art. 21 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są przychody członków Ochotniczych Straży Pożarnych, uzyskane z tytułu uczestnictwa w szkoleniach, ćwiczeniach, działaniach ratowniczych, akcjach ratowniczych i akcjach związanych z likwidowaniem klęsk żywiołowych.
Zwolnieniem tym objęte są otrzymane przez członków ochotniczych straży pożarnych świadczenia za czynny udział w działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej, szkoleniu lub ćwiczeniu, niezależnie od otrzymywanego wynagrodzenia.
Do świadczeń tych należy ekwiwalent pieniężny (wynikający z art. 15 ust. 1 ustawy o ochotniczych strażach pożarnych) oraz świadczenia niepieniężne przysługujące członkom ochotniczych straży pożarnych z tytułu uczestnictwa w ww. działaniach (np. kursy przygotowujące do uzyskiwania przez strażaków ratowników ochotniczych straży pożarnych kwalifikacji i uprawnień do prowadzenia pojazdów uprzywilejowanych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony oraz kursy z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz szkolenia z poszczególnych dziedzin ratowniczych).
Przepis art. 21 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych enumeratywnie wymienia działania (zadania), za które ekwiwalent wypłacany strażakom ratownikom OSP zwolniony jest z opodatkowania. Działania (zadania) wymienione w tym przepisie pokrywają się z zadaniami wymienionymi w art. 15 ust. 1 ustawy o ochotniczych strażach pożarnych. Zatem, nie sposób uznać, że przedmiotowym zwolnieniem objęte są również świadczenia przyznane za inne działania, wypłacone na podstawie art. 15a tej ustawy. Tylko ekwiwalenty przyznane strażakom ratownikom OSP w związku z udziałem w szkoleniach, ćwiczeniach, działaniach ratowniczych, akcjach ratowniczych i akcjach związanych z likwidowaniem klęsk żywiołowych korzystają ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Okoliczność, że ustawa o ochotniczych strażach pożarnych w art. 15a dopuszcza możliwość przyznania strażakom ratownikom OSP, w drodze uchwały rady gminy, ekwiwalentu pieniężnego również za wykonywanie innych zadań, nie oznacza, że ekwiwalenty te również będą objęte dyspozycją tego przepisu.
Podkreślenia wymaga, że zwolnienia podatkowe oraz ulgi są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających zwolnienia podatkowe, jak również ulgi, należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów. Stąd też, prawo do korzystania z przedmiotowego zwolnienia przysługuje podatnikowi tylko i wyłącznie w sytuacji spełnienia wszystkich przesłanek wskazanych w przepisie prawa. Przepisy te winny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.
Podsumowując, przychody osób fizycznych (strażaków ratowników OSP) z tytułu wypłaconych ekwiwalentów pieniężnych, na podstawie art. 15a ustawy o ochotniczych strażach pożarnych, stanowią dla nich przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Do świadczeń tych nie znajdzie zastosowania zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 44 tej ustawy.
Zgodnie z powołanym powyżej art. 42a ust. 1 ww. ustawy, nie będzie na Państwu spoczywał obowiązek naliczenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych z tego tytułu, a jedynie obowiązek sporządzenia informacji PIT-11 o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy. Podatnik jest zobowiązany samodzielnie rozliczyć osiągnięty przychód w składanym zeznaniu rocznym, w oparciu o uzyskaną od Państwa informację.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosujecie się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.