Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

·nieprawidłowe – w części dotyczącej zastosowania zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 97 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;

·prawidłowe – w pozostałym zakresie.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 lipca 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwania – pismami z 8 września 2025 i 19 września 2025 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W 2007 roku zawarł Pan wspólnie z A.A (obecnie zmarłą) umowę kredytową z Bankiem X. Umowa dotyczyła kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego (CHF). W wyniku dziedziczenia udziału w kredycie, stroną umowy stała się również Pana małoletnia córka B.A. (...) 2025 roku dostał Pan propozycję zawarcia z X ugody, której celem jest polubowne zakończenie sporów sądowych dotyczących ważności umowy kredytowej. Ugoda zakładała m.in. umorzenie części zobowiązania wobec Banku oraz wypłatę przez Bank kwoty pieniężnej na Pana rzecz. W związku z propozycją zawarcia tej ugody powstały wątpliwości dotyczące obowiązku rozpoznania przychodu podatkowego, w szczególności z tytułu:

1)umorzenia pozostałej kwoty kapitału kredytu,

2)wypłaty przez Bank na Pana rzecz kwoty (…) zł jako tzw. „rozliczenia roszczeń stron wynikających z Umowy lub w związku z nią”.

1.Cel umowy kredytowej: Umowa kredytowa została zawarta w celu zakupu nieruchomości mieszkalnej.

2.Przeznaczenie kredytu: Środki uzyskane z kredytu zostały przeznaczone na zakup mieszkania na cele mieszkaniowe własne.

3.Kwota kredytu: Kwota kredytu wynosiła (…) PLN (słownie: (…)).

4.Łączna spłata kredytu: Do dnia zaproponowanej ugody, na rzecz banku wpłacił Pan łącznie (…) PLN oraz (…) CHF (po przeliczeniu go według średniego kursu CHF Narodowego Banku Polskiego opublikowanego w dniu 18 lipca 2025 r. w wysokości 4,5537 PLN/CHF, wynosi łącznie (…) PLN) tytułem rat kapitałowo-odsetkowych i innych kosztów (ubezpieczenie, prowizje, składki itp.).

5.Własność nieruchomości: Jest Pan współwłaścicielem nieruchomości razem z córką B.A na którą został zaciągnięty ww. kredyt.

6.Zawarcie ugody: Propozycja ugody została przesłana w dniu (...) 2025 r. Stronami ugody są:

·C.A,

·małoletnia B.A (reprezentowana przez Pana jako przedstawiciela ustawowego),

·oraz Bank X.

7.W związku z planowanym umorzeniem wskazał Pan, że:

a)kredyt został udzielony przez bank będący podmiotem nadzorowanym przez Komisję Nadzoru Finansowego, prowadzącym działalność na podstawie ustawy Prawo bankowe.

b)jest to kredyt mieszkaniowy zaciągnięty na cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o PIT.

c)kredyt jest zabezpieczony hipoteką ustanowioną na mieszkaniu stanowiącym własność Pana i własność Pana córki. Hipoteka została wpisana do księgi wieczystej prowadzonej dla tej nieruchomości.

d)kwota umorzonej wierzytelności, po przeliczeniu go według średniego kursu CHF Narodowego Banku Polskiego opublikowanego w dniu 18 lipca 2025 r. w wysokości 4,5537 PLN/CHF, wyniosłaby łącznie: (…) PLN.

e)umorzenie to obejmowałoby pozostałą kwotę kapitału do spłaty. Nie obejmowało odsetek ani innych opłat.

f)nie korzystał Pan dotychczas z zaniechania poboru podatku od umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.

8.W związku z planowanym zwrotem środków pieniężnych wskazał Pan, że:

a)kwota (…) zł, którą otrzymałby Pan od Banku, jest zwrotem środków wcześniej wpłaconych na poczet kredytu - jest formą rozliczenia w ramach ugody.

b)kwota (…) zł mieści się w łącznej kwocie wpłat dokonanych na rzecz Banku w związku ze spłatą kredytu.

c)kwota (…) zł została w ugodzie określona jako „w ramach pełnego i ostatecznego rozliczenia roszczeń stron wynikających z Umowy lub w związku z nią, Bank zobowiązuje się do zapłaty na rzecz Klienta kwoty (…)” i stanowi:

·element wzajemnych ustępstw stron w ramach ugody,

·formę wynagrodzenia za rezygnację z dochodzenia dalszych roszczeń, w tym za cofnięcie powództwa i zrzeczenie się dalszych roszczeń wobec Banku.

Nie stanowi zadośćuczynienia za krzywdę ani świadczenia związanego z ujemnym oprocentowaniem.

Uzupełnienie wniosku

1.W związku z podpisaniem ugody nie nastąpi przewalutowanie kredytu. Ugoda nie przewiduje rozliczenia kredytu tak, jakby od początku był kredytem złotówkowym.

2.Nie nastąpi przewalutowanie rat kapitałowo-odsetkowych, które zostały spłacone. Bank przyjął ich wartość zgodnie z historycznymi wpłatami.

3.Nie dochodzi do przewalutowania kredytu, a więc brak jest obniżenia zadłużenia w wyniku przewalutowania. Zadłużenie zostało w całości umorzone przez Bank.

4.Zgodnie z przesłanym projektem ugody, w przypadku zawarcia ugody umowa kredytu obowiązuje strony w aktualnym kształcie, również z zapisami które są abuzywne. W ugodzie następuje ostateczne rozliczenie umowy, czyli jej zakończenie.

5.Ponieważ nie dochodzi do przewalutowania kredytu, kwota zwrotu ustalona w ugodzie ((…) PLN) nie stanowi różnicy wynikającej z przewalutowania.

6.Kwota zwrotu (…) PLN nie jest nadpłatą wynikającą z przewalutowania ani ponownego przeliczenia rat kredytowych. Jest to kwota ustalona w ramach ugody, jako ostateczne rozliczenie pomiędzy stronami i efekt polubownego zakończenia sporu sądowego.

Pytanie

W związku z propozycją zawarcia tej ugody powstały wątpliwości dotyczące obowiązku rozpoznania przychodu podatkowego, w szczególności z tytułu:

1)umorzenia pozostałej kwoty kapitału kredytu,

2)wypłaty przez Bank na Pana rzecz kwoty (…) zł jako tzw. „rozliczenia roszczeń stron wynikających z Umowy lub w związku z nią”.

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie:

Umorzenie wierzytelności przez Bank, jako dotyczące kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe, spełnia przesłanki określone w art. 21 ust. 1 pkt 97 oraz ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i powinno korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Świadczenie pieniężne w wysokości (…) zł nie powinno podlegać opodatkowaniu jako przychód z innych źródeł, gdyż stanowi ono: element rozliczenia spornej umowy, rekompensatę za rezygnację z roszczeń, a także mieści się w zakresie wcześniej dokonanych wpłat, przez co nie generuje realnego przysporzenia majątkowego.

Wniosek: Wnosi Pan o potwierdzenie, że:

1.Umorzenie pozostałego kapitału kredytu, zgodnie z warunkami proponowanej ugody, korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 97 ustawy o PIT.

2.Kwota (…) zł wypłacona przez Bank w ramach ugody nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ogólne pojęcie przychodu zostało wyjaśnione w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności” definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. W związku z tym każde świadczenie mające realną wartość finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia przez Bank wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu hipotecznego wyjaśnić należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 tej ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela przysługującej mu wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa. Wedle bowiem instytucji zwolnienia z długu, uregulowanej w art. 508 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071):

Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić gdy podatnik uzyskuje przysporzenie majątkowe – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia następuje zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów.

Tym samym, kwotę wierzytelności umorzoną na podstawie ugody dotyczącej umowy o udzielenie kredytu hipotecznego należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Prawodawca przewidział przy tym szczególne rozwiązanie dla określonych sytuacji umorzeń kredytów mieszkaniowych. Umożliwił zaniechanie poboru podatku od dochodów z tytułu takich umorzeń.

Kwestia zaniechania poboru podatku od kwoty umorzonych wierzytelności została uregulowana w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.).

Zgodnie z § 1 ust. 1 tego rozporządzenia:

Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1) umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b) osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

2) otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

Na gruncie § 1 ust. 2 wskazanego rozporządzenia:

Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:

1) kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

2) odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;

3) opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

Jak stanowi § 1 ust. 3 rozporządzenia:

W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

Według § 1 ust. 5 przywołanego rozporządzenia:

Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:

1)jednego gospodarstwa domowego albo

2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843).

Zgodnie § 1 ust. 6 przywołanego rozporządzenia:

Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.

W myśl § 1 ust. 7 rozporządzenia:

W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.

Z § 3 komentowanego rozporządzenia wynika, że:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:

1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz

2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl § 4 ww. rozporządzenia:

Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2 ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2026 r.

Artykuł 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

– położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Zaniechanie poboru podatku znajduje zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy hipotecznego kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej. Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Prawo do zaniechania poboru podatku jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających to prawo należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów.

W 2007 roku zawarł Pan wspólnie z A.A (obecnie zmarłą) umowę kredytową z Bankiem. Umowa dotyczyła kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego (CHF). W wyniku dziedziczenia udziału w kredycie, stroną umowy stała się również Pana małoletnia córka B.A. Kwota kredytu wynosiła (…) PLN. (...) 2025 roku dostał Pan propozycję zawarcia z Bankiem ugody. Ugoda zakładała m.in. umorzenie części zobowiązania wobec Banku oraz wypłatę przez Bank kwoty pieniężnej na Pana rzecz. Stroną ugody jest Pan, małoletnia B.A (reprezentowana przez Pana jako przedstawiciela ustawowego) oraz Bank. Kredyt został udzielony przez bank będący podmiotem nadzorowanym przez Komisję Nadzoru Finansowego, prowadzącym działalność na podstawie ustawy Prawo bankowe. Jest to kredyt mieszkaniowy zaciągnięty na cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Środki uzyskane z kredytu zostały przeznaczone na zakup mieszkania na własne cele mieszkaniowe. Kredyt jest zabezpieczony hipoteką ustanowioną na mieszkaniu stanowiącym własność Pana i własność Pana córki. Nie korzystał Pan dotychczas z zaniechania poboru podatku od umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego. Kwota umorzonej wierzytelności, po przeliczeniu go według średniego kursu CHF Narodowego Banku Polskiego opublikowanego w dniu 18 lipca 2025 r. w wysokości 4,5537 PLN/CHF, wyniosłaby łącznie: (…) PLN. Umorzenie to obejmowałoby pozostałą kwotę kapitału do spłaty. Nie obejmowałoby odsetek ani innych opłat.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że umorzona przez bank wierzytelność z tytułu kredytu zaciągniętego w 2007 r. będzie stanowić dla Pana przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Jednocześnie w związku z tym, że z treści wniosku wynika, że kredyt został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe (zakup nieruchomości mieszkalnej), umorzona przez bank kwota kredytu będzie korzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie przepisów Rozporządzenia MF w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego. Spełnia Pan bowiem wszystkie przesłanki umożliwiające zastosowanie ww. zaniechania w odniesieniu do umorzonej wierzytelności. Tym samym nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z tytułu planowanego umorzenia przez bank wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego.

We własnym stanowisku wskazał Pan, że w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym do przychodu powstałego w związku z umorzeniem kredytu hipotecznego zastosowanie znajdzie zwolnienie na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 97 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z powyższym przepisem:

wolne od podatku dochodowego są dodatki mieszkaniowe i ryczałty na zakup opału, przyznane na podstawie odrębnych przepisów o dodatkach mieszkaniowych.

Wskazane zwolnienie nie znajduje powiązania ze zdarzeniem przyszłym opisanym we wniosku, dlatego nie może mieć zastosowania w przypadku umorzenia części kredytu. Podstawą prawną, na mocy której nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku w związku z umorzeniem pozostałej kwoty kapitału kredytu jest rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

W związku z powyższym Pana stanowisko w tym zakresie należało uznać za nieprawidłowe.

Przechodząc do skutków podatkowych otrzymania od banku kwoty (…) zł, należy ponownie wskazać, że – co do zasady – za przychody podatkowe uznaje się takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, które nie mają charakteru zwrotnego.

Jak wskazał Pan we wniosku, kwota (…) zł, którą otrzymałby Pan od Banku, jest zwrotem środków wcześniej wpłaconych na poczet kredytu - jest formą rozliczenia w ramach ugody. Kwota ta mieści się w łącznej kwocie wpłat dokonanych na rzecz Banku w związku ze spłatą kredytu. W związku z podpisaniem ugody nie nastąpi przewalutowanie kredytu. Ugoda nie przewiduje rozliczenia kredytu tak, jakby od początku był kredytem złotówkowym. Nie nastąpi przewalutowanie rat kapitałowo-odsetkowych, które zostały spłacone. Bank przyjął ich wartość zgodnie z historycznymi wpłatami. W przypadku zawarcia ugody umowa kredytu obowiązuje strony w aktualnym kształcie, również z zapisami które są abuzywne. W ugodzie następuje ostateczne rozliczenie umowy, czyli jej zakończenie. Kwota zwrotu (…) PLN nie jest nadpłatą wynikającą z przewalutowania ani ponownego przeliczenia rat kredytowych. Jest to kwota ustalona w ramach ugody, jako ostateczne rozliczenie pomiędzy stronami i efekt polubownego zakończenia sporu sądowego.

Wobec tego, opisane we wniosku świadczenie pieniężne nie spowoduje uzyskania przez Pana przysporzenia majątkowego, faktycznego przyrostu Pana majątku. Otrzymana przez Pana kwota będzie stanowić zwrot własnych pieniędzy, które wpłacił Pan wcześniej do banku. Tym samym z tego tytułu nie powstanie po Pana stronie przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wypłata ta będzie zatem dla Pana neutralna podatkowo. Nie będzie miał Pan obowiązku jej rozliczenia dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych.

W tym zakresie Pana stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zastrzec, że interpretacja indywidualna stanowi rozstrzygnięcie tylko i wyłącznie w zakresie objętym zakresem wniosku i odnosi się do przedstawionego opisu sprawy. A zatem, nie dotyczy innych kwestii zawartych we wniosku, które nie były przedmiotem pytań interpretacyjnych.

Wskazać również należy, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. Natomiast „zainteresowanym” w rozumieniu art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, jest osoba, która występuje z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej i będąca wnioskodawcą. W związku z tym, niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pana, nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (Pana córki).

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego oraz nie analizuje załączonych dokumentów. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości Pana stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy Ordynacja podatkowa. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.