Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 czerwca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 25 czerwca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo pismem z 11 sierpnia 2025 r. (wpływ 11 sierpnia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)  Zainteresowany będący stroną postępowania:

A.A.

2)  Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

B.B.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W 2007 r. zawarli Państwo z bankiem (…) umowę nr (…) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (…) waloryzowany kursem CHF (dalej: "Umowa"). Umowa zakładała udzielenie Państwu kredytu w kwocie 301.387,50 PLN, co stanowiło równowartość 133.044,15 CHF. W rzeczywistości, Bank wypłacił Państwu łącznie kwotę 301.387,52 PLN, tj. o 2 grosze więcej niż zakładała Umowa.

Pismem z dnia 29 kwietnia 2025 r. o sygn. (…) bank poinformował Państwa w odpowiedzi na ich zapytanie, że różnica pomiędzy kwotą udzielonego kredytu i kwotą rzeczywiście wypłaconą przez Bank wynika z kwestii technicznych związanych z przewalutowaniem kredytu i pozostaje bez wpływu na ich obowiązek podatkowy.

Kredyt został przeznaczony na cele mieszkaniowe - finansowanie przedpłat na poczet budowy i nabycia od dewelopera spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w wielorodzinnym budynku mieszkalnym w (...). Kredyt został zabezpieczony hipoteką.

Do dnia złożenia niniejszego wniosku, zamieszkują Państwo lokal zakupiony przy pomocy wspomnianego kredytu. Lokal ten jest wskazany w CEIDG jako miejsce prowadzenia działalności gospodarczej A.A., natomiast służyło to przede wszystkim celom rejestrowym. Lokal nigdy nie zmieniał swojego przeznaczenia na inny niż mieszkalny, nie był dostosowywany pod prowadzenie jakiejkolwiek działalności gospodarczej oraz nie byli w nim przyjmowani żadni klienci.

Umowa zawierała postanowienia dotyczące zasad ustalania kursu waluty oraz waloryzacji do waluty obcej (tzw. klauzula ryzyka walutowego). Do dnia zawarcia ugody uiścili Państwo na rzecz banku kwoty przewyższające wypłaconą Państwu przez bank kwotę kapitału kredytu.

W dniu 31 stycznia 2025 r. zawarli Państwo z bankiem ugodę nr (…) (dalej: "Ugoda"), dotyczącą ww. umowy kredytowej, na mocy której:

1.Strony zmieniły walutę zadłużenia na PLN i uzgodniły, że zadłużenie z tytułu salda kredytu oraz odsetek na dzień zawarcia Ugody wynosi łącznie 271.514,85 PLN.

2.Bank zwolnił Państwa z długu (umorzył zadłużenie) w kwocie 271.514,85 PLN.

3.Bank zobowiązał się dodatkowo zwrócić na Państwa rzecz kwotę 45.000,00 PLN z tytułu zapłaconych rat kapitałowo-odsetkowych.

W związku z zawarciem Ugody Wnioskodawcy zrzekli się wszelkich roszczeń wobec banku wywodzonych z treści postanowień Umowy. Ugoda została zawarta w celu polubownego rozstrzygnięcia sporu dotyczącego skuteczności poszczególnych postanowień umownych i całej Umowy oraz uchylenia niepewności co do roszczeń stron związanych z Umową.

Oświadczają Państwo, że kredyt był zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, której celem było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego. Nie korzystali Państwo z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej. Bank poinformował Państwa, że w wyniku zwolnienia z długu (umorzenia), w odniesieniu do kwoty 271.514,85 PLN, po Państwa stronie powstaje przychód, a w związku z tym bank ma obowiązek informacyjny. Jednocześnie bank poinformował Państwa, że w wyniku zwrotu kwoty 45.000,00 PLN, po Państwa stronie nie powstaje przychód podatkowy, a w związku z tym na banku nie ciąży obowiązek informacyjny w zakresie tej kwoty.

Złożyli Państwo w banku oświadczenie podatkowe, w którym potwierdzili Państwo, że kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, której celem było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego. W tym samym dokumencie oświadczyli Państwo również, że nie korzystali wcześniej z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej. Potwierdzili Państwo także, że kredyt hipoteczny został zaciągnięty w całości na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz że dla zabezpieczenia prawidłowego wykonania przez kredytobiorców obowiązków dotyczących kredytu hipotecznego została ustanowiona hipoteka. Na podstawie złożonego oświadczenia bank nie wystawi Państwu informacji PIT-11 w odniesieniu do kwoty umorzonej wierzytelności.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Twierdzą Państwo, że (…) Bank jest podmiotem którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.

Zgodnie z umową kredytową odpowiadają Państwo solidarnie za spłatę kredytu.

Umorzenie kwoty kredytu będzie dotyczyło wszystkich współkredytobiorców (tj. Pana i Pana żony) i będzie skutkowało wygaśnięciem zobowiązania wobec banku w całości lub w części po stronie każdego ze współkredytobiorców odpowiadających solidarnie za dług.

Umorzenie będzie dotyczyło tylko kwoty kapitału i odsetek od tego kapitału. Nie będzie dotyczyło innych opłat ani odsetek karnych.

Przed umorzeniem kredytu doszło do jego przewalutowania. Przewalutowanie nastąpiło wg Ugody: § 1 ust. 2 - jest to kurs Średni wg Narodowego Banku Polskiego wg Tabeli Kursów Średnich walut obcych z dnia 30 stycznia 2025 r. publikowanej przez Bank Narodowy na stronie (...). Przewalutowanie dotyczyło kwoty niespłaconego kapitału i odsetek wyrażonych w walucie CHF na kwotę wyrażoną w walucie PLN. Kurs NBP z tego dnia wyniósł 4,4502 zł. Przewalutowanie odbyło się na potrzeby przeliczenia zobowiązania na dzień podpisania ugody.

Nie podpisywaliście Państwo żadnego dodatkowego Aneksu do samej Umowy Kredytowej. Przewalutowana została kwota niespłaconego kapitału i odsetek wyrażona w walucie CHF na kwotę wyrażoną w walucie PLN. Jest to standard przy tzw. „frankowych” umowach kredytowych. Przewalutowanie kredytu zostało przeprowadzone w ramach istniejącej umowy kredytowej w drodze jej zmiany na podstawie aneksu do tej umowy.

Kwota zwrotu w wysokości 45.000 zł została już Państwu wypłacona w dniu 3 lutego 2025 r. Kwota zwrotu, o której mowa we wniosku, jest to wypłata środków które wpłaciliście Państwo do Banku w ramach rat kapitałowo - odsetkowych.

Suma Państwa wpłat przez okres kredytowania przekroczyła kwotę kapitału, ale ta nadwyżka wynikała po prostu z kwoty odsetek, które były zawarte w każdej racie kapitałowo- odsetkowej.

Pytania

Czy otrzymane przez Państwa w wyniku ugody z bankiem:

1.zwolnienie z długu (umorzenie zadłużenia) w kwocie 271.514,85 PLN oraz

2.zwrot kwoty 45.000,00 PLN z tytułu zapłaconych rat kapitałowo odsetkowych,

stanowią przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

Państwa zdaniem, w odniesieniu do kwoty 271.514,85 PLN z tytułu zwolnienia z długu (umorzenia zadłużenia), stanowi ona co do zasady przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jednakże jest on objęty zaniechaniem poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2024 r. poz. 102).

Ad. 2

Natomiast w odniesieniu do kwoty 45.000,00 PLN z tytułu zwrotu części zapłaconych rat kapitałowo-odsetkowych, stoją Państwo na stanowisku, że nie stanowi ona przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

UZASADNIENIE STANOWISKA:

1.W zakresie zwolnienia z długu (umorzenia zadłużenia) w kwocie 271.514,85 PLN:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm., dalej: "u.p.d.o.f."), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zwolnienie z długu (umorzenie zadłużenia) co do zasady stanowi przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f., gdyż skutkuje przysporzeniem majątkowym u podatnika poprzez zmniejszenie jego zobowiązań (pasywów).

Przysporzenie to należy zakwalifikować do źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f., czyli do innych źródeł przychodów.

Jednakże, w Państwa przypadku, zastosowanie ma rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2024 r. poz. 102) wraz z Rozporządzeniem MF z dnia 20 grudnia 2024 r. przedłużającym obowiązywanie wspomnianego rozporządzenia do 31 grudnia 2026 roku.

Zgodnie z nim, zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej.

Zgodnie z § 3 ww. rozporządzenia, kredytem mieszkaniowym jest kredyt, który został:

1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz

2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Spełniają Państwo wszystkie warunki określone w ww. rozporządzeniu:

• kredyt został udzielony w 2007 r., tj. przed 15 stycznia 2015 r.
• kredyt został zabezpieczony hipoteką.
• kredyt został zaciągnięty na cele mieszkaniowe, tj. na nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, co odpowiada wydatkom określonym w art. 21 ust. 25 pkt 1 u.p.d.o.f.
• kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, której celem było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego.
• nie korzystali Państwo wcześniej z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.

Zgodnie z § 4 ww. rozporządzenia, zaniechanie ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 31 grudnia 2026 r. Ugoda została zawarta 31 stycznia 2025 r., zatem mieści się w ramach zapisanych w najnowszej wersji rozporządzenia.

2.W zakresie zwrotu kwoty 45.000,00 PLN z tytułu zapłaconych rat kapitałowo-odsetkowych:

Stoją Państwo na stanowisku, że otrzymana kwota 45.000,00 PLN nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f., przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Pojęcie przychodu wiąże się z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika. Za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

W przedmiotowej sprawie kwota 45.000,00 PLN stanowi zwrot części nadpłaconych przez Państwa rat kapitałowo-odsetkowych. Kwota ta mieści się w kwocie wpłaconej przez Państwa do banku w trakcie spłaty kredytu hipotecznego. Stanowi ona zwrot środków wcześniej wydatkowanych przez Państwa, a zatem jej otrzymanie nie powoduje przysporzenia majątkowego po Państwa stronie. W uzasadnieniu wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2 marca 2017 r., sygn. akt II FSK 164/15, wskazano, że: "(...) jak stanowi przepis art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f., przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przytoczona definicja przychodu wyprowadzona na podstawie tych przepisów ma charakter ogólny, a zatem będzie ona w użyciu wówczas, gdy zastosowania nie będą znajdować regulacje szczegółowe, inaczej opisujące danego rodzaju przychód. (...) Mimo że nie wynika to wprost z art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f., za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Przychód jest bowiem w istocie określonym przyrostem majątkowym, a zatem jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny. Stąd też wszystkie kwoty otrzymywane "tytułem zwrotnym" nie są zaliczane do przychodów podatkowych."

Tożsame stanowisko można zaobserwować w wielu interpretacjach podatkowych wydawanych w oparciu o analogiczny stan faktyczny, m.in. w interpretacji z dnia 20 grudnia 2024 r. nr 0115-KDIT1.4011.700.2024.2.MST, z której wynika, że: "Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). W przedmiotowej sprawie - wobec przyjęcia ugody zaproponowanej przez bank (...) wypłacono (...) kwotę. (...), kwota ta mieści się w kwocie wpłaconej do banku (...) podczas spłaty kredytu hipotecznego. Wobec powyższego, (...) jej otrzymanie nie powoduje (...) dodatkowego przysporzenia majątkowego. W konsekwencji pieniądze te nie są (...) przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ich uzyskanie nie skutkuje (...) obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego."

Również na stronie (…) sam Bank informuje, iż (…).

Podsumowując, kwota 45.000,00 PLN otrzymana przez Państwa od banku w wykonaniu ugody nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ jest to zwrot części nadpłaconych przez Państwa rat kapitałowo-odsetkowych, który nie powoduje przysporzenia majątkowego po Państwa stronie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Jak wynika z powołanego przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

• pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;
• pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Wskazał Pan, że na podstawie zawartej ugody bank umorzy Panu zadłużenie oraz wypłaci określoną kwotę.

Wypłata kwoty dodatkowej

Ugoda – jako jeden z typów umów – regulowana jest przepisami Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 917 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071):

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, zauważyć należy, że umowa ta może być zawarta wyłącznie w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. W literaturze przedmiotu podkreśla się, że z ustępstwem mamy do czynienia, gdy ktoś rezygnuje z jakiegoś warunku, wymagania, zmniejsza swoje żądania czy też odstępuje od nich. Ustępstwa mogą polegać m.in. na zrzeczeniu się uprawnień czy też zarzutów, zaciąganiu zobowiązań, obniżeniu świadczenia itp.

Zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.

W doktrynie prezentowany jest również pogląd, zgodnie z którym kauzalność ugody przejawia się w określeniu zarzutów, którymi mogą się posłużyć strony po zawarciu ugody. Tak więc ugoda jest czynnością, realizowaną w drodze wzajemnych ustępstw stron, zmierzającą do uchylenia niepewności co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnienia ich wykonania albo uchylenia sporu istniejącego lub mogącego powstać.

Instytucja kredytu została natomiast uregulowana przepisami ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną.

Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Pana skutki podatkowe z tytułu wypłaty kwoty określonej przez bank

Jak wynika z opisu sprawy, Bank zwróci Państwu część kwoty, którą wpłacali Państwo tytułem rat kapitało-odsetkowych.

W przypadku zwrotu nadpłaconych wcześniej środków pieniężnych - taka operacja nie spełnia celu przychodu jakim jest zwiększenie majątku podatnika - ani poprzez zwiększenie aktywów ani poprzez zmniejszenie jego pasywów. Po stronie Kredytobiorcy nie dochodzi do powstania przysporzenia majątkowego, bowiem otrzymuje on z powrotem zwrot swoich własnych środków, które wcześniej wpłacił tytułem spłaty kredytu ponad to, co powinien był zapłacić. Taka wypłata będzie więc kredytobiorcy neutralna podatkowo – po jego stronie nie powstanie przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Skoro więc otrzymacie Państwo od banku taki zwrot, to otrzymana kwota w ogóle nie będzie stanowiła przychodu.

Tym samym - nie będzie na Państwu ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.

Zatem w tej kwestii Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Umorzenie wierzytelności

Odrębną kwestią jest umorzenie wierzytelności, które następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy Kodeks cywilny:

Tak więc dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzoną Państwu kwotę wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zaniechanie poboru podatku

Jednakże zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102) w aktualnie obowiązującym brzmieniu zmienionym Rozporządzeniem Ministra Finansów z 20 grudnia 2024 r. (Dz. U. 2024 poz. 1912):

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

Stosownie do § 4a tego rozporządzenia:

Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

1.  kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;

2.  kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3.  kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4.  kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.

Państwa skutki podatkowe z tytułu umorzenia wierzytelności

Jedną z przesłanek do skorzystania z zaniechania poboru podatku jest przeznaczenie kredytu na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z opisu sprawy wynika, że kredyt został przeznaczony na finansowanie przedpłat na poczet budowy i nabycia od dewelopera spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w wielorodzinnym budynku mieszkalnym w (…). Zatem główna przesłanka została spełniona.

Ponadto, z przedstawionych przez Państwa informacji wynika, że kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, kredyt był zabezpieczony hipotecznie i nie korzystaliście Państwo wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe i zabezpieczonego hipotecznie.

Wobec spełnienia przesłanek wynikających z omawianego Rozporządzenia – będziecie Państwo mogli skorzystać z zaniechania poboru podatku w odniesieniu do umorzonej wierzytelności z tytułu kredytu zaciągniętego na finansowanie przedpłat na poczet budowy i nabycia od dewelopera spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Co za tym idzie - nie będziecie Państwo zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.

W tej kwestii Państwa stanowisko również jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Wydając interpretacje indywidualną nie dokonuję wyliczeń. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego wyliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy w postępowaniu podatkowym. Dlatego też, nie odniosłem się do kwot wskazanych we wniosku.

Odnosząc się do powołanej przez Państwa interpretacji indywidualnej i wyroku sądu wskazuję, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Pan – A.A. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.