Interpretacja indywidualna - stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

• prawidłowe - w zakresie ustalenia źródła przychodu oraz
• nieprawidłowe - w pozostałym zakresie.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo pismem z 25 sierpnia 2025 r. - w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Sp. z o.o. z siedzibą w (…) („Spółka”, „Wnioskodawca”) jest osobą prawną podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Spółka zatrudnia pracowników, w stosunku do których posiada obowiązki płatnika zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych („PIT”) w rozumieniu art. 32 Ustawy o PIT.

(…) stycznia 2025 r. Spółka złożyła jednemu ze swoich pracowników („Pracownik”) oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony z przyczyn dotyczących Pracownika.

Okres wypowiedzenia mający zastosowanie do Pracownika wynosił trzy miesiące.

Pracownik - nie zgadzając się ze wskazanymi w wypowiedzeniu przyczynami rozwiązania z nim umowy o pracę - uznał, że rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z naruszeniem przepisów Kodeksu pracy. W związku z powyższym, na podstawie art. 44 Kodeksu pracy, (…) lutego 2025 r. Pracownik wniósł do sądu pracy odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę („Pozew”), domagając się orzeczenia o bezskuteczności wypowiedzenia, względnie, w przypadku gdy umowa o pracę ulegnie rozwiązaniu, o przywróceniu do pracy na poprzednich warunkach.

(…) marca  2025 r. Spółka i Pracownik zawarli Porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę („Porozumienie”), na mocy którego rozwiązali umowę o pracę z przyczyn innych niż przyczyny, o których mowa w art. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Strony Porozumienia postanowiły, że umowa o pracę zawarta między Spółką a Pracownikiem rozwiąże się z (…) listopada 2025 r.

W związku z zawarciem Porozumienia, Pracownik cofnął Pozew, a Sąd umorzył odnośne postępowanie.

Jednocześnie, na mocy Porozumienia, Spółka zobowiązała się do wypłaty Pracownikowi odszkodowania („Odszkodowanie”) w wysokości 86.940 zł brutto, tj. kwocie odpowiadającej trzykrotności wynagrodzenia Pracownika obowiązującego w dniu zawarcia Porozumienia (74.520 zł brutto), powiększonej o dodatkową kwotę 12.420 zł brutto. Odszkodowanie zostanie Pracownikowi wypłacone razem z ostatnim wynagrodzeniem za pracę.

Spółka powzięła wątpliwość, czy od kwoty Odszkodowania Spółka powinna obliczyć i pobrać zaliczkę na PIT zgodnie z art. 32 ust. 1 i n. Ustawy o PIT.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Odszkodowanie zostało przez strony (Pracownika i Spółkę) ustalone z tytułu rozwiązania umowy o pracę na mocy Porozumienia. Kwota Odszkodowania została ustalona przez strony w toku negocjacji i między innymi w kontekście okoliczności, że Pracownik odwołał się do sądu pracy od dokonanego przez Spółkę wypowiedzenia umowy o pracę.

Spółka złożyła pracownikowi oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony z przyczyn dotyczących pracownika. Pracownik - nie zgadzając się ze wskazanymi w wypowiedzeniu przyczynami rozwiązania z nim umowy o pracę - uznał, że rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z naruszeniem przepisów Kodeksu pracy. W związku z powyższym, na podstawie art. 44 Kodeksu pracy, (…) lutego 2025 r. Pracownik wniósł do sądu pracy odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę („Pozew”), domagając się orzeczenia o bezskuteczności wypowiedzenia, względnie, w przypadku gdy umowa o pracę ulegnie rozwiązaniu, o przywróceniu do pracy na poprzednich warunkach.

W toku negocjacji Strony doszły do porozumienia co do warunków rozwiązania umowy o pracę i postanowiły, że umowa o pracę z Pracownikiem rozwiąże się na mocy porozumienia stron (art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy). Jednocześnie, w Porozumieniu Spółka cofnęła oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem, a Pracownik zobowiązał się do cofnięcia Pozwu.

W świetle art. 45 § 2 Kodeksu pracy, sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu. Jeżeli przed wydaniem orzeczenia upłynął termin, do którego umowa o pracę zawarta na czas określony miała trwać, lub jeżeli przywrócenie do pracy byłoby niewskazane ze względu na krótki okres, jaki pozostał do upływu tego terminu, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie.

Z kolei w świetle 47¹ Kodeksu pracy, odszkodowanie, o którym mowa w art. 45 Kodeksu pracy, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Jak wskazano we Wniosku, okres wypowiedzenia mający zastosowanie do Pracownika wynosił trzy miesiące. Tym samym, kwotę Odszkodowania (86.940 zł brutto) ustalono jako równowartość trzykrotności wynagrodzenia Pracownika obowiązującego w dniu zawarcia Porozumienia (74.520 zł brutto) oraz w toku negocjacji powiększono je o dodatkową kwotę 12.420 zł brutto.

Porozumienie stanowi między innymi, że:

1) Strony potwierdzają, że rozwiązanie umowy o pracę następuje z przyczyn innych niż przyczyny, o których mowa w art. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

2) Pracodawca (Spółka) zapłaci Pracownikowi odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę w kwocie 86.940 brutto („Odszkodowanie”).

3) Odszkodowanie będzie płatne razem z ostatnim wynagrodzeniem na rachunek bankowy, na który Pracodawca przelewał wynagrodzenie Pracownika ze stosunku pracy.

Porozumienie nie zawiera postanowień, w świetle których wysokość i zasady ustalania Odszkodowania wynikają z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z postanowień układów zbiorowych pracy innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że Porozumienie nie wprowadza rozróżnienia pomiędzy „Odszkodowaniem” a „kwotą dodatkową”. Jak wskazano we Wniosku, na mocy Porozumienia Spółka zobowiązała się - z tytułu rozwiązania umowy o pracę - do wypłaty pracownikowi jednego świadczenia określonego jako Odszkodowanie, którego wysokość ustalono jako trzykrotność wynagrodzenia zasadniczego pracownika na dzień zawarcia Porozumienia, powiększoną o dodatkową kwotę 12.420 zł brutto. Porozumienie nie zawiera postanowień wyjaśniających w jaki sposób kwota Odszkodowania została skalkulowana.

Kwota Odszkodowania została uzgodniona przez strony w toku negocjacji, przy uwzględnieniu wynikających z przepisów Kodeksu pracy zasad dotyczących ustalenia wysokości odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę. Należy jednak podkreślić, że wobec cofnięcia przez pracownika wniesionego Pozwu, sąd pracy nie orzekł, czy dokonane przez Spółkę wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia było zgodne czy niezgodne z prawem. Okoliczności tej nie przesądza również samo Porozumienie.

Odszkodowanie miało na celu zrekompensowanie Pracownikowi szkody poniesionej w związku z utratą zatrudnienia w Spółce i koniecznością poszukiwania nowego zatrudnienia na rynku pracy (co jest okolicznością przyszłą i niepewną).

Jednocześnie, Pracownik przy wnoszeniu Pozwu oraz następnie przy negocjowaniu Porozumienia korzystał ze wsparcia profesjonalnego pełnomocnika (zastępstwo adwokackie) i Spółka zakłada, że poniósł koszty z tym związane, jednak ich wysokość nie jest Spółce znana.

Porozumienie nie zawiera postanowień, stwierdzających wprost, że Odszkodowanie ma rekompensować Pracownikowi korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć, gdyby umowa o pracę nie została rozwiązana. Odszkodowanie miało na celu zrekompensowanie Pracownikowi szkody poniesionej w związku z utratą zatrudnienia w Spółce i koniecznością poszukiwania nowego zatrudnienia na rynku pracy oraz ryzykiem przerwy w zatrudnieniu.

W wyniku zawartego porozumienia doszło do zmiany sposobu rozwiązania umowy o pracę. Na mocy Porozumienia strony postanowiły, że umowa o pracę rozwiąże się 30 listopada 2025 r. (na mocy porozumienia stron), a Spółka cofa oświadczenie woli z (…) stycznia 2025 r. o rozwiązaniu umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia.

Pytania

1)Czy Odszkodowanie stanowi dla Pracownika przychód, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 12 ust. 1 Ustawy o PIT, tj. przychód ze stosunku pracy z Wnioskodawcą?

2)Czy Odszkodowanie przyznane w zawartym Porozumieniu jest wolne od PIT, a w związku z tym czy z tytułu wypłaty Odszkodowania na Wnioskodawcy nie będą ciążyły obowiązki płatnika wynikające m.in. z art. 32 ust. 1 i art. 39 ust. 1 Ustawy o PIT, tj. w szczególności obowiązek obliczenia i pobrania zaliczki na PIT od kwoty Odszkodowania oraz uwzględnienia kwoty Odszkodowania w informacji PIT-11 jako przychodu ze stosunku pracy?

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko Wnioskodawcy dot. pytania nr 1:

Zdaniem Wnioskodawcy, Odszkodowanie stanowi dla Pracownika przychód, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1) w zw. z art. 12 ust. 1 Ustawy o PIT, tj. przychód ze stosunku pracy z Wnioskodawcą.

Stanowisko Wnioskodawcy dot. pytania nr 2:

Zdaniem Wnioskodawcy, Odszkodowanie przyznane w zawartym Porozumieniu jest wolne od PIT, a w związku z tym z tytułu wypłaty Odszkodowania na Wnioskodawcy nie będą ciążyły obowiązki płatnika wynikające m.in. z art. 32 ust. 1 i art. 39 ust. 1 Ustawy o PIT, tj. w szczególności obowiązek obliczenia i pobrania zaliczki na PIT od kwoty Odszkodowania oraz uwzględnienia kwoty Odszkodowania w informacji PIT-11 jako przychodu ze stosunku pracy.

UZASADNIENIE STANOWISKA WNIOSKODAWCY

Odszkodowanie jako przychód Pracownika ze stosunku pracy ze Spółką

1)Należy uznać, że Odszkodowanie, które zostanie wypłacone Pracownikowi, bez wątpienia będzie stanowiło dla Pracownika przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 Ustawy o PIT, ponieważ stanowi konkretne i definitywne przysporzenie majątkowe o indywidualnie określonej wartości. 

2)Zdaniem Wnioskodawcy, świadczenie to będzie stanowić przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 1 oraz art. 12 ust. 1 ustawy o PIT. Odszkodowanie, które zostanie wypłacone Pracownikowi na mocy zawartego Porozumienia, będzie ściśle powiązane z istniejącym stosunkiem pracy oraz jego rozwiązaniem.

3)Pomimo takiej kwalifikacji, Odszkodowanie może nie podlegać opodatkowaniu PIT, jeśli m.in. byłoby objęte zwolnieniem przedmiotowym przewidzianym w Ustawie o PIT.

Zwolnienie przedmiotowe

4)Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3) Ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wyprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy.

5)Odszkodowanie, które ma być wypłacone Pracownikowi jest - zdaniem Wnioskodawcy - odszkodowaniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3) Ustawy o PIT, ponieważ zasady jego ustalania wynikają z art. 47¹ Kodeksu pracy.

6)Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, Odszkodowanie jest wolne od PIT. W związku z tym, z tytułu wypłaty Odszkodowania, na Wnioskodawcy nie będą ciążyły obowiązki płatnika wynikające m.in. z art. 32 ust. 1 i art. 39 ust. 1 Ustawy o PIT, tj. w szczególności obowiązek obliczenia i pobrania zaliczki na PIT od kwoty Odszkodowania oraz uwzględnienia kwoty Odszkodowania w informacji PIT- 11 jako przychodu ze stosunku pracy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części nieprawidłowe i w części prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

W oparciu o powyższy przepis, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w ww. ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Źródła przychodów

Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 wskazanej ustawy:

Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Natomiast w myśl art. 12 ust. 1 powołanej ustawy:

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych, są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy.

Ponadto treść komentowanego art. 12 ust. 1 omawianej ustawy wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy. Oznacza to, że do przychodów pracownika ustawodawca zaliczył nie tylko pieniądze, ale także wartość świadczeń w naturze, czy świadczeń nieodpłatnych otrzymanych od pracodawcy.

Art. 12 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Skoro wypłata Odszkodowania ma swoje źródło w uprzednio łączącym Państwa i pracownika stosunku pracy, to wypłata ta będzie stanowiła dla pracownika przychód ze stosunku pracy.

W tej kwestii Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Powzięli Państwo wątpliwość, czy kwota odszkodowania przyznana pracownikowi na mocy zawartego porozumienia korzysta ze zwolnienia na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z opisu sprawy wynika, że:

1)(…) stycznia 2025 r. Spółka złożyła Pracownikowi oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony z przyczyn dotyczących Pracownika.

2)Okres wypowiedzenia mający zastosowanie do Pracownika wynosił trzy miesiące.

3)Pracownik - nie zgadzając się ze wskazanymi w wypowiedzeniu przyczynami rozwiązania z nim umowy o pracę - uznał, że rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z naruszeniem przepisów Kodeksu pracy. W związku z powyższym, na podstawie art. 44 Kodeksu pracy, (…) lutego 2025 r. Pracownik wniósł do sądu pracy odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę domagając się orzeczenia o bezskuteczności wypowiedzenia, względnie, w przypadku gdy umowa o pracę ulegnie rozwiązaniu, o przywróceniu do pracy na poprzednich warunkach.

4)(…) marca 2025 r. Spółka i Pracownik zawarli Porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę. Na mocy Porozumienia strony postanowiły, że umowa o pracę rozwiąże się (…) listopada 2025 r. (na mocy porozumienia stron), a Spółka cofa oświadczenie woli z (…) stycznia 2025 r. o rozwiązaniu umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia.

5)Ponadto Spółka zobowiązała się do wypłaty Pracownikowi odszkodowania w wysokości 86.940 zł brutto, tj. kwocie odpowiadającej trzykrotności wynagrodzenia Pracownika obowiązującego w dniu zawarcia Porozumienia (74.520 zł brutto), powiększonej o dodatkową kwotę 12.420 zł brutto. Odszkodowanie zostanie Pracownikowi wypłacone razem z ostatnim wynagrodzeniem za pracę;

6)Odszkodowanie zostało przez strony (Pracownika i Spółkę) ustalone z tytułu rozwiązania umowy o pracę na mocy Porozumienia. Kwota Odszkodowania została ustalona przez strony w toku negocjacji i między innymi w kontekście okoliczności, że Pracownik odwołał się do sądu pracy od dokonanego przez Spółkę wypowiedzenia umowy o pracę;

7)Porozumienie nie zawiera postanowień, w świetle których wysokość i zasady ustalania Odszkodowania wynikają z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z postanowień układów zbiorowych pracy innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy;

Pojęcie odszkodowania

Ustawa o podatku dochodowym nie zawiera definicji pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia, tym nie mniej rozumienie tych pojęć nie może odbiegać od ich znaczenia przyjętego w systemie prawa cywilnego. Wiele pojęć z katalogu zwolnień przedmiotowych nie zostało zdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych - nie może to jednak oznaczać dowolności w ich rozumieniu i stosowania wykładni rozszerzającej, przy czym oczywistym jest, że aby uniknąć takiej dowolności, kryteria rozumienia tych pojęć, niezdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, muszą mieć w pierwszej kolejności charakter kryteriów ustawowych.

W orzecznictwie sądów administracyjnych zauważa się, że jakkolwiek ustawodawca nie zdefiniował w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęcia szkody czy odszkodowania, to rozumienie tych pojęć nie może odbiegać od przyjętego w systemie prawa cywilnego ich znaczenia.

Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071 ze zm.) także nie zawiera legalnej definicji odszkodowania, jednakże można ją wywieść z jej regulacji.

Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia, które ma na celu naprawienie wyrządzonej szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy.

Odszkodowanie według przepisów prawa cywilnego jest świadczeniem, które ma na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Z pojęciem szkody mamy do czynienia na gruncie zobowiązań umownych, bowiem w myśl art. 471 Kodeksu cywilnego:

Zasady odpowiedzialności odszkodowawczej w prawie cywilnym opierają się na zasadzie winy lub ryzyka. Ustawa Kodeks cywilny przewiduje dwa zasadnicze rodzaje odpowiedzialności: deliktową, która wynika z czynów niedozwolonych (art. 415 Kodeksu cywilnego i następne) oraz kontraktową - powstającą z mocy umowy (art. 471 K.c. i nast.). Tym samym, na tle Kodeksu cywilnego świadczenie odszkodowawcze jest następstwem niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania lub czynu niedozwolonego.

Powyższe regulacje mają również zastosowanie do przepisów prawa pracy, choć w ograniczonym zakresie.

Jak stanowi bowiem art. 300 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 277 ze zm.):

Powyższe oznacza, że przepisy Kodeksu cywilnego, wybrane do zastosowania w prawie pracy (stosunku pracy), nie mogą się sprzeciwiać ogólnym normom prawa pracy, mającym podstawowe znaczenie dla regulacji stosunków pracy.

Z art. 30 § 1 Kodeksu pracy wynika, że:

Zgodnie natomiast z art. 42 Kodeksu pracy:

Przepisy Kodeksu pracy posługują się terminami „odszkodowanie” w odniesieniu do konkretnych świadczeń pracowniczych, do których uprawniony jest pracownik lub były pracownik.

W kontekście rozwiązania umowy o pracę ustawodawca przewiduje odszkodowanie, w sytuacji gdy wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę (art. 45 komentowanego Kodeksu), przepisy o wypowiadaniu warunków pracy i płacy (art. 45 w zw. z art. 42 § 1 cytowanego Kodeksu), bądź rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie (art. 56 wskazanego Kodeksu).

Odszkodowanie stanowi - co do zasady - przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania są opodatkowane. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Możliwość zastosowania zwolnienia przedmiotowego

Na gruncie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zastosowanie zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wymaga łącznego spełnienia następujących warunków:

1.otrzymane świadczenie musi być odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem,

2.odszkodowanie lub zadośćuczynienie musi być przyznane na podstawie:

a.ustawy,

b.przepisów wykonawczych do ustawy,

c.układów zbiorowych pracy lub innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy,

3.wysokość bądź zasady ustalania odszkodowania lub zadośćuczynienia muszą wprost wynikać z ww. aktów,

4.nie mogą zachodzić wyłączenia, o jakich mowa w lit. a)-g) art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle natomiast art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przywołanym przepisie ustawodawca używa sformułowania „inne odszkodowania lub zadośćuczynienia”. Należy przez to rozumieć te odszkodowania i zadośćuczynienia, które nie zostały wprost wymienione w katalogu zwolnień podatkowych, a więc inne niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Warunkiem zwolnienia świadczenia od opodatkowania na podstawie przytoczonego przepisu jest jego odszkodowawczy charakter. Wyżej wymienione przepisy zwalniają od podatku jedynie takie odszkodowania, które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku - wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas, lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono - wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3b przesłanek.

Należy mieć również na uwadze, że o kwalifikacji danego świadczenia nie przesądza sama jego nazwa, lecz rzeczywisty charakter. Świadczenie nazwane odszkodowaniem, nie musi mieć bowiem rzeczywiście charakteru odszkodowawczego bądź odwrotnie - niesprecyzowanie, że dane świadczenie jest odszkodowaniem, nie determinuje takiego charakteru wskazanego rodzaju świadczenia.

Ponadto w świetle powyższych przepisów, w przypadku gdy podstawą przyznania zadośćuczynienia lub odszkodowania jest zawarta ugoda inna niż ugoda sądowa, wówczas takie świadczenie również nie podlega zwolnieniu określonemu w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT.

Pozostały katalog zwolnień zawartych w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje zwolnienia z podatku od wypłaty zadośćuczynienia wynikającej z zawartej ugody pozasądowej z pracodawcą.

Możliwość zastosowania przez Państwa zwolnienia do wskazanego świadczenia

W kontekście rozwiązania umowy o pracę ustawodawca przewiduje odszkodowanie, w sytuacji gdy wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę (art. 45 Kodeksu Pracy), przepisy o wypowiadaniu warunków pracy i płacy (art. 45 w zw. z art. 42 § 1 cytowanego Kodeksu), bądź rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie (art. 56 wskazanego Kodeksu).

Zgodnie z art. 45 § 1 Kodeksu pracy:

W myśl art. 45 § 2 Kodeksu pracy:

Jednakże na podstawie art. 45 § 3 Kodeksu pracy:

Zgodnie z art. 47¹ Kodeksu pracy:

Na mocy zawartego przez Państwa porozumienia odszkodowanie zostało ustalone w toku negocjacji i między innymi w kontekście okoliczności, że Pracownik odwołał się do sądu pracy od dokonanego przez Spółkę wypowiedzenia umowy o pracę. Ponadto Porozumienie nie zawiera postanowień, w świetle których wysokość i zasady ustalania Odszkodowania wynikają z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z postanowień układów zbiorowych pracy innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy. Konsekwencją powyższego jest brak możliwości sprecyzowania na gruncie powołanego powyżej Kodeksu pracy podstawy prawnej ustalenia wysokości odszkodowania. Wobec tego zawarte między Państwem a pracownikiem porozumienie stanowi ugodę w rozumieniu art. 917 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że:

Kwota odszkodowania wynikająca z ustaleń zawartych między stronami porozumienia, której wysokość uwzględnia interesy obu stron wynikające z łączącego strony stosunku pracy, ma rekompensować pracownikowi utracone przez niego, w wyniku rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę. Trudno zatem uznać, że odszkodowanie jest rekompensatą za szkodę z tytułu bezpodstawnego (krzywdzącego) sposobu rozwiązania umowy o pracę, skoro w ugodzie nie wskazano naruszenia przez pracodawcę przepisów prawa pracy, nie stwierdzono, że wypowiedzenie umowy o pracę zostało dokonane z naruszeniem przepisów prawa pracy ani też nie wskazano takich przepisów. Odszkodowanie to ma więc zrekompensować zarobek, jaki pracownik mógłby otrzymać, gdyby do rozwiązania umowy nie doszło.

Uwzględniając powyższe należy uznać, że kwota świadczenia tytułem rozwiązania umowy o pracę, nie stanowi odszkodowania, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają z regulacji, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wskazuję, że przyznanie przez pracodawcę różnorodnych dodatkowych świadczeń - nawet jeśli nazywane są przez strony umowy „odszkodowaniem” - nie oznacza, że takie świadczenia mają każdorazowo charakter odszkodowawczy, zmierzają do naprawienia szkody. Nie nazwa, lecz rzeczywisty charakter świadczenia decyduje o tym, czy przybiera ono cechy odszkodowania, czy też nie.

Powyższe znajduje potwierdzenie w wyrokach sądów, m.in. w prawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 13 lutego 2019 r. sygn. akt I SA/Gl 1008/18, w którym Sąd wskazał, że:

Podobne stanowisko można znaleźć w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 26 lipca 2017 r., sygn. akt III SA/Wa 2219/16:

Dodatkowo, odnosząc się do porozumienia, w którym zmienią Państwo tryb rozwiązania umowy za wypowiedzeniem na rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron wskazuję, że stosownie do treści art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy:

W przypadku, w którym wypłata świadczenia następuje na podstawie zawartego przez strony porozumienia (ugody), a więc wyrażonej w ten sposób woli takiego ułożenia wzajemnych relacji prawnych, nie może być mowy o bezprawności działania i naprawieniu wyrządzonej szkody lub krzywdy.

Podkreślić również należy, że przepisy Kodeksu pracy nie przewidują wypłaty odszkodowania w sytuacji rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron.

Stosownie do przytoczonego wcześniej art. 45 § 1 Kodeksu pracy podkreślić należy - że odszkodowanie na podstawie tego artykułu przysługuje wyłącznie w sytuacji, gdy wypowiedzenie umowy jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę.

Skoro w zawartym porozumieniu nie wskazano, że wypowiedzenie umowy jest nieuzasadnione lub jest dokonane z naruszeniem przepisów prawa pracy, zasadnym jest więc uznanie, że świadczenie, które chcą Państwo wypłacić w związku z rozwiązaniem umowy o pracę, ma charakter umowny.

Zatem przyznanie świadczenia w wysokości mieszczącej się w granicach wyznaczonych w art. 47¹ w zw. z art. 45 Kodeksu pracy, w sytuacji gdy brak potwierdzenia w ugodzie, że wypowiedzenie umowy było nieuzasadnione lub naruszało przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, nie uprawnia do przyjęcia, że wysokość lub zasady ustalania świadczenia wynikały z tych przepisów.

Jak już wcześniej wskazano, aby można było zastosować zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wypłacone świadczenie powinno łącznie spełnić kilka warunków, w tym m.in. powinno ono być odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem.

Trudno uznać, że świadczenie, nazwane przez Państwa „Odszkodowaniem ” - mimo iż zostanie ustalone na podstawie przepisów Kodeksu pracy - spełnia przesłanki do uznania go za odszkodowanie, skoro przepisy Kodeksu pracy nie przewidują wypłaty odszkodowania w sytuacji rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron.

Ponadto, w sytuacji gdy ostatecznie rozwiązanie umowy nastąpiło za porozumieniem stron (czyli za zgodą pracownika) to otrzymane świadczenie nie może zostać uznane za rekompensatę za szkodę z tytułu bezpodstawnego (krzywdzącego) sposobu rozwiązania umowy o pracę. Jak sami Państwo wskazali w opisie sprawy „ Odszkodowanie miało na celu zrekompensowanie Pracownikowi szkody poniesionej w związku z utratą zatrudnienia w Spółce i koniecznością poszukiwania nowego zatrudnienia na rynku pracy (co jest okolicznością przyszłą i niepewną)”. Zatem uznać należy, że odszkodowanie ma zrekompensować utracone przez pracownika spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę, które pracownik uzyskałby, gdyby nie doszło do rozwiązania umowy o pracę.

Obowiązki płatnika

Zgodnie z art. 8 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.):

Z uwagi na powyższe, na płatniku ciążą trzy podstawowe obowiązki podatkowe, tj.:

1) obliczenie,

2) pobranie,

3) wpłacenie

- podatku, zaliczki lub raty.

Ustawa o podatku dochodowym zawiera przepisy regulujące pobór zaliczek przez płatnika.

W przypadku wynagrodzeń wypłacanych m. in. w ramach umowy o pracę, zastosowanie ma art. 32 ust. 1, który wskazuje, iż:

Ponadto, według art. 38 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podsumowanie

Skoro więc odszkodowanie przyznane na mocy Porozumienia zawartego pomiędzy Pracownikiem i Spółką nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ani art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a ustawodawca nie przewidział żadnego innego zwolnienia dla tego typu świadczeń, to stanowi ono przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu tym podatkiem, bowiem jego przyznanie i wypłata ma swe źródło w uprzednio łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy.

Wobec powyższego, wykonując obowiązki płatnika - stosownie do art. 32 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - będą Państwo zobowiązani do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od kwoty wypłaconego na podstawie zawartego Porozumienia odszkodowania oraz uwzględnienia ww. kwoty w informacji PIT- 11 jako przychodu ze stosunku pracy.

Zatem w zakresie zastosowania zwolnienia przedmiotowego i braku obowiązków płatnika Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydania interpretacji.

Końcowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawione we wniosku zdarzenie jest zgodne ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości Państwa stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.