Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 lipca 2025 r. złożył Pan wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 20 września 2025 r. (wpływ 22 września 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W dniu 16 marca 2010 r. Wnioskodawca z żoną zawarli z Bankiem umowę kredytu mieszkaniowego „…” w walucie EUR. Kredyt został udzielony na własne cele mieszkaniowe i zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, tj. budowę domu jednorodzinnego, oraz był zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości. Raty kredytu Wnioskodawca spłacał z indywidualnego rachunku.

31 października 2017 r. Wnioskodawca rozwiódł się. W wyniku podziału majątku wspólnego, prawo własności nieruchomości sąd przyznał Wnioskodawcy. Wnioskodawca przejął nieruchomość i spłatę pozostałego kredytu mieszkaniowego, który został przez Niego spłacony przed terminem: w styczniu 2022 r.

W maju 2022 r. w związku z zawarciem w umowie niedozwolonych klauzul umownych, Wnioskodawca wystąpił z powództwem do Sądu Okręgowego z żądaniem unieważnienia umowy kredytowej. Wniósł o zasądzenie od strony pozwanej zwrotu nadpłaty między kwotą udostępnionego kapitału przez Bank, a wartością wszystkich spłaconych na rzecz Banku rat kredytu oraz innych kosztów kredytu w związku z udzielonym kredytem, w okresie od 29 marca 2010 r. do 30 grudnia 2021 r. włącznie.

W świetle negatywnego wyroku sądu I instancji, Bank zaproponował Wnioskodawcy polubowne zakończenie sporu, poprzez zwrot kwoty dodatkowej i zwrot KZP według stawki minimalnej. Wnioskodawca sądzi, że zwrot dodatkowej kwoty nie będzie stanowił dla Niego przychodu podatkowego podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wyliczenie kwoty zwrotu jest konsekwencją zgodnego uznania przez Bank i przez Wnioskodawcę, że część postanowień umownych w ramach łączącej ich umowy mogłaby prowadzić do unieważnienia umowy kredytowej. Wnioskodawca uważa, że sama spłata bądź otrzymanie kredytu powinny pozostać neutralne podatkowo. Tym samym, zwrot części dokonanych spłat kredytu nie powinien stanowić przychodu podatkowego, gdyż taki zwrot nie skutkuje przysporzeniem majątkowym po stronie Wnioskodawcy.

Wypłacona kwota jest częściowym zwrotem dokonanych wpłat rat kapitałowo-odsetkowych.

W złożonym pozwie Wnioskodawca wniósł o zwrot kwoty wpłat ponad udzielony kredyt, a na mocy ugody kwota ta została zredukowana o wartość, jaką Bank zachował tytułem wynagrodzenia z tytułu udzielonego kredytu.

Pomimo otrzymanego zwrotu, Wnioskodawca spłacił Bankowi cały udzielony kapitał kredytu, uwzględniając sumę spłat rat kapitałowo-odsetkowych w całym okresie istnienia kredytu.

Zwrot kwoty dodatkowej jest zwrotem przez Bank kwoty, którą w wyniku Ugody uznano za nadpłatę ponad należną Bankowi spłatę zadłużenia kredytu.

Wnioskodawcy wydaje się, że mają tutaj zastosowanie przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r., zgodnie z którymi:

§ 1.1. Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

c)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

W przypadku Wnioskodawcy mamy do czynienia z przeznaczeniem kredytu na jedną inwestycję mieszkaniową, w związku z czym uważa, że kwalifikuje się do zwolnienia z opodatkowania. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, jest płatnikiem podatku VAT, jednakże nieruchomości nie wykorzystywał do prowadzenia działalności gospodarczej. Działalność prowadzi pod innym adresem. Z uwagi na chęć zawarcia ugody i zakończenie sporu z Bankiem zwraca się z uprzejmą prośbą o niezwłoczne zajęcie stanowiska w sprawie.

Pytanie

Czy otrzymany na podstawie pozasądowej ugody zwrot dodatkowej kwoty będzie stanowił dla Wnioskodawcy przychód podatkowy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Pana stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, zwrot dodatkowej kwoty nie będzie stanowił dla Niego przychodu podatkowego podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:

·dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz

·dochodów, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanego na podstawie art. 22 ustawy Ordynacja podatkowa (rozporządzenie takie może być wydane w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników).

W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Jak wynika z powołanego przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Skutki podatkowe zwrotu przez bank należności stanowiącej zwrot zapłaconych kwot tytułem spłaty zadłużenia na rzecz banku

Jak stanowi art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071):

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, zauważyć należy, że umowa ta może być zawarta wyłącznie w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. W literaturze przedmiotu podkreśla się, że z ustępstwem mamy do czynienia, gdy ktoś rezygnuje z jakiegoś warunku, wymagania, zmniejsza swoje żądania czy też odstępuje od nich. Ustępstwa mogą polegać m.in. na zrzeczeniu się uprawnień czy też zarzutów, zaciąganiu zobowiązań, obniżeniu świadczenia itp.

Zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody. W doktrynie prezentowany jest również pogląd, zgodnie z którym kauzalność ugody przejawia się w określeniu zarzutów, którymi mogą się posłużyć strony po zawarciu ugody. Tak więc ugoda jest czynnością, realizowaną w drodze wzajemnych ustępstw stron, zmierzającą do uchylenia niepewności co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnienia ich wykonania albo uchylenia sporu istniejącego lub mogącego powstać.

Z kolei instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

W opisie sprawy wskazał Pan, że pomimo otrzymanego zwrotu, spłacił Pan Bankowi cały udzielony kapitał kredytu, uwzględniając sumę spłat rat kapitałowo-odsetkowych w całym okresie istnienia kredytu. Zwrot kwoty dodatkowej jest zwrotem przez Bank kwoty, którą w wyniku Ugody uznano za nadpłatę ponad należną Bankowi spłatę zadłużenia kredytu.

Wobec powyższego, skoro jak Pan wskazał – kwota, która bank Panu wypłaci będzie stanowić zwrot nadpłaconego ponad to co przysługiwało bankowi, kredytu – środków pieniężnych, które wcześniej, przekazał Pan na rzecz Banku w ramach spłaty rat kapitałowo-odsetkowych, a więc będzie stanowić nadpłatę ponad należną Bankowi spłatę zadłużenia kredytu, to stwierdzam, że zwrot ten nie będzie stanowił dla Pana przychodu.

Czynność ta nie spowoduje uzyskania przez Pana przysporzenia majątkowego, wzrostu Pana majątku. Kwota, którą Pan otrzyma będzie stanowić zwrot własnych pieniędzy, które nienależnie wpłacił Pan wcześniej do banku.

Pieniądze te nie będą Pana przychodem w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanym do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy i nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, nie będzie miał Pan obowiązku rozliczenia tych środków pieniężnych dla celów podatkowych.

Stanowisko uznano za prawidłowe mimo, że powołał Pan rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.). Stwierdzić bowiem należy, że w Pana przypadku nie znajdzie zastosowania zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie wskazanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, ponieważ nie wystąpi przychód, który mógłby podlegać ewentualnemu zaniechaniu poboru podatku dochodowego od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku w kontekście zadanego pytania, natomiast nie rozstrzyga innych kwestii wynikających z opisu stanu faktycznego, które nie były przedmiotem pytania i własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w … . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.