Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
12 czerwca 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy sprzedaży samochodu osobowego. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W dniu (…) 2025 r. zakupił Pan samochód osobowy do celów własnych – m.in. do przewozu Pana niepełnosprawnej żony na badania, do szpitali, lekarzy itd. W głównej mierze będzie on wykorzystywany do przewożenia Pana żony na dłuższe odległości, gdyż mają Państwo również inny pojazd, z którego to Pana żona korzysta na co dzień, lecz sama jest w stanie pokonywać tylko krótkie odcinki drogi – maksymalnie kilkanaście kilometrów jednorazowo. Podsumowując Pana niepełnosprawna żona będzie korzystać z zakupionego pojazdu. Jesteście Państwo w związku małżeńskim, posiadacie wspólnotę majątkową, a Pana żona od wielu lat jest osobą niepełnosprawną – wcześniej posiadała umiarkowaną grupę niepełnosprawności, a obecnie od (…) 2023 r. posiada znaczny stopień niepełnosprawności, z ważną decyzją do (…) 2026 r. Pan pracuje na etacie, nie prowadzi działalności gospodarczej, a Pana żona nie uzyskuje żadnych dochodów. Pan jako osoba zdrowa (niebędąca osobą niepełnosprawną) zakupił (do majątku wspólnego razem z Pana żoną) samochód osobowy za wspólne środki ze wspólnego rachunku bankowego (umowa zakupu pojazdu widnieje tylko na Pana, ale macie Państwo ustawową wspólnotę majątkową). Natomiast zgodnie z interpretacją przepisów prawa, źródło ze strony: https://www.podatki.gov.pl/pcc-sd/rozliczenie-podatku-pcc-odkupna-samochodu/: „Przykład 1: Mąż wraz z żoną kupili samochód (lub jeden z małżonków do majątku wspólnego). W takiej sytuacji na małżonkach ciąży obowiązek złożenia deklaracji i zapłaty podatku” na obojgu z Państwa ciąży obowiązek podatkowy mimo, że umowa figuruje tylko na Pana. Natomiast zgodnie z literą prawa: „osoby nabywające na potrzeby własne sprzęt rehabilitacyjny, wózki inwalidzkie, motorowery, motocykle lub samochody osobowe, zaliczone do grupy osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a także osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności w związku ze schorzeniami narządów ruchu”, są zwolnione z podatku od czynności cywilnoprawnych, a powyższa sytuacja dotyczy Pana żony – osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności – pojazd nabywany na własne potrzeby. W celu wyjaśnienia powyższej sytuacji (…) 2025 r. przeprowadził Pan bezpośrednią rozmowę z pracownikami Urzędu Skarbowego (…), gdzie został Pan poinformowany, że przepis ten – dotyczący zwolnienia jest interpretowany przez organ w ten sposób, że uznaje on tylko zwolnienie w sytuacji, w której Pana żona (będąca osobą niepełnosprawną ze znacznym stopniem) nabędzie pojazd jedynie sama – umowa i dokumenty pojazdu będą wydane na nią, wówczas przysługuje ww. zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych. Otóż samochód chcą Państwo zarejestrować jedynie na Pana z uwagi m.in. na zniżki OC, natomiast ww. zakupiony pojazd będzie należał do majątku wspólnego i będzie wykorzystywany na potrzeby własne, takie jak przewóz nim Pana żony na dłuższe odległości. W celu weryfikacji stanu faktycznego postępowania w ww. sprawie w tym samym dniu wykonał Pan telefon do KIS, gdzie został Pan przełączony do kompetentnej osoby w sprawie podatku PCC-3, która również potwierdziła, że obecnie jest taki sam stan rzeczy – tak samo interpretuje odpowiedź jaką uzyskał Pan bezpośrednio w Urzędzie Skarbowym – nie mogą Państwo uzyskać zwolnienia – umowa na Pana, ponadto nawet jak jest współwłaścicielem to i tak jedna z tych osób – współwłaściciel w Pana osobie nie ma zwolnienia i musi uregulować podatek. Wówczas zadał Pan pytanie: jak to jest możliwe, że jak Pana żona będzie sama na umowie kupna to jest zwolniona i nie obowiązuje zasada z „Przykładu 1: Mąż wraz z żoną kupili samochód (lub jeden z małżonków do majątku wspólnego). W takiej sytuacji na małżonkach ciąży obowiązek złożenia deklaracji i zapłaty podatku” i druga osoba, czyli Pan nie musi płacić podatku – nie ciąży na Panu obowiązek, bo umowa tylko jest na chorą żonę – a samochód należy do majątku wspólnego? Wówczas został Pan poproszony o chwilę w celu sprawdzenia przez KIS obecnej wykładni w tym zakresie. Podczas dalszej części rozmowy z KIS otrzymał Pan zapewnienie, że jednak takie zwolnienie nie będzie przysługiwało nawet Pana żonie jak sama będzie na umowie kupna samochodu, na ten moment został Pan poproszony o złożenie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego oraz wskazano, aby w Pana sytuacji złożył Pan deklarację PCC-3 i PCC-3/A i opłacił podatek w całości. Natomiast jeśli odpowiedź z interpretacji Pana wniosku będzie wskazywała, że przedmiotowy podatek będzie nienależny – będą Państwo korzystać z przysługującego zwolnienia – wówczas otrzymają Państwo jego zwrot.
Pytanie
Czy w ww. sytuacji powinien być zapłacony podatek PCC-3?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, intencją ustawodawcy nie byłaby sytuacja, w której w rzeczywistości zakupiony samochód do celów własnych dla osoby niepełnosprawnej ze znacznym stopniem niepełnosprawności przysługiwałby jedynie pannie/kawalerowi lub osobie z rozdzielnością majątkową, w przeciwnym razie (w przypadku małżeństw gdzie tylko jedna osoba ma określoną grupę niepełnosprawności) podmiotowego zwolnienia od ww. podatku nie będzie, a więc w Pana sytuacji mimo, iż jest Pan jedynym żywicielem rodziny, ma Pan na utrzymaniu żonę ze znacznym schorzeniem, a mimo to nie możecie Państwo skorzystać z przysługującego zwolnienia. Uważa Pan, że nieważne na kogo jest spisana umowa zakupu pojazdu i tak ostatecznie pojazd należy do majątku wspólnego, w którym oboje małżonkowie są związani obowiązkiem podatkowym, a z uwagi, że jeden z małżonków jest osobą spełniającą kryteria do zwolnienia z podatku PCC-3 w związku z niepełnosprawności, podatek jest nienależny – przysługuje ustawowe zwolnienie.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295 ze zm.):
Podatkowi podlegają: umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.
Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2 powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.
W myśl art. 4 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 5, ciąży przy umowie sprzedaży – na kupującym.
Jak wynika z art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie sprzedaży – wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.
Wartość rynkową określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy, w myśl którego:
Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Stawki podatku wynoszą od umowy sprzedaży:
a)nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym − 2%,
b)innych praw majątkowych − 1%.
W związku z powyższymi regulacjami należy stwierdzić, że umowa sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na kupującym.
W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których określone podmioty, będące stronami czynności cywilnoprawnych są zwolnione z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Z art. 8 pkt 6 ww. ustawy wynika, że:
Zwalnia się od podatku następujące strony czynności cywilnoprawnych: osoby nabywające na potrzeby własne sprzęt rehabilitacyjny, wózki inwalidzkie, motorowery, motocykle lub samochody osobowe, zaliczone, w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, do grupy osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności bez względu na rodzaj schorzenia, oraz osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności w związku ze schorzeniami narządów ruchu.
Z powyższego przepisu wynika zatem m.in. zwolnienie podmiotowe z opodatkowania powyższym podatkiem dla osoby niepełnosprawnej, zaliczonej w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, do grupy osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności bez względu na rodzaj schorzenia oraz osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności w związku ze schorzeniami narządów ruchu, nabywającej na potrzeby własne samochód osobowy.
A zatem ze wskazanego zwolnienia mogą skorzystać tylko i wyłącznie osoby zaliczone do grupy osób o znacznym, umiarkowanym lub lekkim stopniu niepełnosprawności w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 44) i posiadające orzeczenie o niepełnosprawności wydane na podstawie przepisów tej ustawy lub w zgodzie z jej przepisami. Ponadto przepis ten wymaga aby osoby niepełnosprawne nabyły na użytek własny sprzęt rehabilitacyjny, wózki inwalidzkie, motorowery, motocykle lub samochody osobowe.
Z opisu stanu faktycznego wynika, że Pan jako osoba zdrowa (niebędąca osobą niepełnosprawną) (…) 2025 r. zakupił (do majątku wspólnego razem z Pana żoną) samochód osobowy do celów własnych – m.in. do przewozu Pana niepełnosprawnej żony na badania, do szpitali, lekarzy itd. Jesteście Państwo w związku małżeńskim, posiadacie wspólnotę majątkową, a Pana żona od wielu lat jest osobą niepełnosprawną – wcześniej posiadała umiarkowaną grupę niepełnosprawności, a obecnie od (…) 2023 r. posiada znaczny stopień niepełnosprawności, z ważną decyzją do (…) 2026 r.
Pana wątpliwości budzi to czy powinien być zapłacony podatek PCC-3.
Z ww. zwolnienia jasno wynika, że zwalnia się z podatku osoby niepełnosprawne nabywające na potrzeby własne m.in. samochody. Przenosząc powyższe przepisy na grunt niniejszej sprawy, należy stwierdzić, że Pan jako osoba niezaliczona do grupy osób niepełnosprawnych zawarł umowę sprzedaży, na podstawie której został współwłaścicielem samochodu osobowego. Nie została zatem spełniona podstawowa przesłanka, o której mowa w art. 8 pkt 6 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ nabywca, tj. Pan nie posiada statusu osoby niepełnosprawnej wskazanej w tym przepisie.
W przypadku, gdy nabycie następuje na współwłasność, zaś jednym z podmiotów nabywających jest osoba niepełnosprawna, czynność podlega podatkowi, zaś zobowiązanym do zapłaty podatku w pełnej wysokości jest podmiot nabywający samochód osobowy na współwłasność, który nie korzysta ze zwolnienia. Bez znaczenia dla obciążeń z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych pozostaje fakt, iż osobą nabywającą samochód osobowy na współwłasność z niepełnosprawnym jest jego współmałżonek.
Ulga z art. 8 pkt 6 ustawy podobnie jak wszystkie ulgi i zwolnienia jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania wynikającej z art. 84 Konstytucji RP stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Przepisów prawa podatkowego, w tym zwolnień podatkowych nie można zatem interpretować w sposób swobodny i szeroki i wywodząc z nich daleko posunięte konkluzje i przemyślenia.
Reasumując, jako podmiot niespełniający przesłanek zwolnienia, o którym mowa w art. 8 pkt 6 ww. ustawy był Pan zobowiązany do opodatkowania zawartej umowy sprzedaży samochodu osobowego 2% podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Przedmiotowa interpretacja – zgodnie ze złożonym wnioskiem, została wydana wyłącznie dla Pana. Stosownie bowiem do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem, tylko Pan może czerpać z wydanej interpretacji ochronę prawną. Interpretacja ta stanowi ocenę Pana stanowiska wyłącznie w zakresie powstania po Pana stronie skutków podatkowych w podatku od czynności cywilnoprawnych i nie ma zastosowania do drugiego współwłaściciela samochodu osobowego, tj. Pana żony.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.