Interpretacja indywidualna z dnia 17 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4014.225.2023.1.DR
Temat interpretacji
W zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania umowy sprzedaży lokalu mieszkalnego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
20 września 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 20 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania umowy sprzedaży lokalu mieszkalnego. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Razem z mężem są Państwo po ślubie od 2013 r. 5 września 2023 r. razem z mężem do majątku wspólnego zakupili Państwo pierwsze wspólne mieszkanie. Od zakupu został pobrany podatek PCC w wysokości 9.100 zł. Mieszkanie to jest pierwszym mieszkaniem jakie kupuje Pani mąż. Pani jest współwłaścicielem innej nieruchomości mieszkalnej w częściach ułamkowych (1/5 udziału w nieruchomości), którą nabyła Pani w następujący sposób. W 2014 r. po śmierci Pani taty, razem z rodzeństwem otrzymaliście w spadku po 1/8 nieruchomości (dom), w którym mieszkała tylko Pani mama (Pani udział w odziedziczonym spadku nie przekraczał 50%). W 2018 r. Pani mama ze względów zdrowotnych (mająca 50% udziału w nieruchomości) zdecydowała się sprzedać dom i przeprowadzić do mieszkania. Wraz z rodzeństwem uznaliście, że byłoby to nieetyczne odbierać spadek po tacie przy sprzedaży domu i pozbawić mamę, będącą na emeryturze, swojego dorobku, środków do życia oraz dachu nad głową. W związku z powyższym, całość pieniędzy ze sprzedaży odziedziczonej części domu przeznaczyła Pani wraz z rodzeństwem na zakup mieszkania dla mamy – ma Pani w nim 1/5 udziałów (nie przekracza 50%). Razem z rodzeństwem zdecydowaliście się nie rozporządzać odziedziczonym majątkiem, aby zapewnić mamie dach nad głową i utrzymanie oraz za jej życia nie odbierać jej własnego dorobku.
Celem zakupu nieruchomości (mieszkania,) w którym ma Pani 1/5 udziałów było zapewnienie odpowiednich, podstawowych warunków bytowych Pani mamie, przy zachowaniu swojego prawa do dziedziczenia w przyszłości.
Razem z mężem nigdy Państwo nie mieszkali w ww. mieszkaniu i nie planują mieszkać – Państwo oraz każde z Pani rodzeństwa ze swoimi rodzinami oraz Pani mama prowadzą odrębne gospodarstwa domowe. Ewentualnie dopiero po śmierci Pani mamy, fizycznie będą Państwo rozporządzać jakimkolwiek odziedziczonym majątkiem.
Pytanie
Czy zgodnie z art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, znając stan faktyczny, przysługiwało Państwu zwolnienie z podatku PCC na zakup pierwszego mieszkania?
Pani stanowisko w sprawie
Pani zdaniem, zakup pierwszego mieszkania 5 września 2023 r. powinien być zwolniony z opłacenia podatku PCC na mocy art. 9 pkt 17 ustawy o PCC w brzmieniu nadanym od 31 sierpnia 2023 r. Celem wprowadzenia zwolnienia z PCC na mocy tego artykułu, według informacji jakie znajdują się na rządowym Serwisie Rzeczypospolitej Polski jest „poprawienie sytuacji osób nabywających na rynku wtórnym swoje pierwsze mieszkanie”. Mieszkanie jakie nabyła Pani z mężem 5 września 2023 r. faktycznie jest Państwa pierwszym mieszkaniem. Dodatkowo, ponieważ Pani mąż sam nigdy wcześniej nie nabył żadnej nieruchomości, pobranie podatku PCC pozbawiło Pani męża możliwości skorzystania z tego zwolnienia. Zwolnienie z podatku PCC poprawiłoby Państwa sytuację, pomogło w podstawowym wyposażeniu mieszkania i umożliwiłoby lepszy start. Mieszkanie, w którym ma Pani 1/5 udziału, a które zamieszkuje Pani mama, nie było mieszkaniem zakupionym dla siebie, nie było też mieszkaniem nabytym w jakichkolwiek celach zarobkowych, ale nabycie tego mieszkania było jedynie przesunięciem Pani prawa do dziedziczenia na inną nieruchomość, z której fizycznie z mężem nie korzystacie i w której ma Pani mniej niż 50% udziałów. W związku z powyższym w Pani ocenie podatek od czynności cywilnoprawnych na zakup Państwa pierwszego mieszkania 5 września 2023 r. został pobrany nienależnie.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy:
Podatkowi podlegają: umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.
W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.
Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 5, ciąży przy umowie sprzedaży – na kupującym.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 i 2 ww. ustawy:
Obowiązek zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku.
Jeżeli obowiązek podatkowy ciąży na kilku podmiotach albo na stronach umowy zamiany, albo wspólnikach spółki cywilnej, zobowiązanymi solidarnie do zapłaty podatku są odpowiednio te podmioty, strony umowy zamiany albo wspólnicy spółki cywilnej.
W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie sprzedaży – wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.
Wartość rynkową określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy, w myśl którego:
Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Stawki podatku wynoszą od umowy sprzedaży:
a) nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym − 2%,
b) innych praw majątkowych − 1%.
Jak wynika z powołanych przepisów – umowa sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym.
W myśl art. 9 pkt 17 ww. ustawy:
Zwalnia się od podatku sprzedaż, której przedmiotem jest prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.
Z treści przepisu art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że zwolnieniem tym objęte jest nabycie przez osoby fizyczne m.in. prawa własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość pod warunkiem, że kupującemu w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.
Przy czym w przypadku, gdy lokal stanowiący odrębną nieruchomość (budynek mieszkalny jednorodzinny albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego) nabywany jest na współwłasność, to każdy z kupujących (np. małżonkowie) musi spełniać warunek nieposiadania wcześniej m.in. lokalu mieszkalnego lub udziału w nim, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.
Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że 5 września 2023 r. razem z mężem do majątku wspólnego zakupili Państwo pierwsze wspólne mieszkanie. Od zakupu został pobrany podatek PCC w wysokości 9.100 zł. Mieszkanie to jest pierwszym mieszkaniem jakie kupuje Pani mąż. Pani jest współwłaścicielem innej nieruchomości mieszkalnej w częściach ułamkowych (1/5 udziału w nieruchomości)
Zatem mając na uwadze fakt, że jest Pani współwłaścicielem lokalu mieszkalnego w udziale 1/5, a udział ten nie został nabyty przez Panią w drodze dziedziczenia (w drodze dziedziczenia nabyty został przez Panią udział 1/8 w domu, który został sprzedany), w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania przepis art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
W analizowanej sprawie bez znaczenia pozostają wskazane przez Panią okoliczności dotyczące zakupu przez Panią udziału 1/5 w lokalu mieszkalnym oraz fakt, że w lokalu tym mieszka Pani matka. Warunkiem do skorzystania z ww. zwolnienia jest to, żeby każdemu z kupujących nieruchomość na współwłasność w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z wymienionych w przepisie praw ani udział w tych prawach z wyjątkiem udziału, który nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).