Interpretacja indywidualna z dnia 31.10.2008, sygn. IPPB2/436-282/08-4/AF, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

Czy opisana powyżej czynność nabycia usługi udzielenia pożyczki podlega wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 16.07.2008 r. (data wpływu 21.07.2008 r.) uzupełnionym pismem z dnia 16.10.2008 r. (data nadania 17.10.2008 r., data wpływu 20.10.2008 r.) na wezwanie Nr IPPB2/436-282/08-2/AS z dnia 09.10.2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21.07.2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W miesiącu lipcu 2008 roku Spółka zawarła umowę pożyczki pieniężnej z przeznaczeniem na prowadzenie bieżącej działalności, w której występuje w roli pożyczkobiorcy. Pożyczkodawcą jest podmiot posiadający siedzibę w I, nie będący udziałowcem Spółki (będący udziałowcem udziałowca Spółki). Pożyczkodawca w swojej działalności nie ma wyszczególnionych usług pośrednictwa finansowego (sporadycznie zajmuje się udzielaniem pożyczek). Umowa pożyczki została zawarta w I. Spółka zobowiązała się do zwrotu kwoty pożyczki z uwzględnieniem oprocentowania należnego pożyczkodawcy z tytułu udzielenia pożyczki. Wysokość oprocentowania znajduje się na poziomie rynkowych odsetek od pożyczek.

Pismem z dnia 09.10.2008 r. Nr IPPB2/436-282/08-2/AS wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez przesłanie aktualnego pełnomocnictwa lub innego dokumentu poświadczonego za zgodność z oryginałem, z którego wynika prawo do występowania w imieniu Wnioskodawcy z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego przez Panią X oraz wskazania, gdzie znajdowały się pieniądze w chwili dokonania czynności cywilnoprawnej.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 13.10.2008 r. Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie pismem z dnia 16.10.2008 r. (data nadania 17.10.2008 r., data wpływu 20.10. 2008 r.). W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, że w chwili dokonania czynności cywilnoprawnej, tj. zawarcia umowy, pożyczka w kwocie 106.480 EURO znajdowała się na rachunku bankowym Wnioskodawcy w Polsce. Pozostała część pożyczki (43.520 EURO) została wpłacona 17.07.2008 r. i w momencie zawarcia umowy znajdowała się na rachunku bankowym w I. Zgodnie z umową kwota pożyczki jest wypłacana pożyczkobiorcy w ratach, w stosunku do potrzeb pożyczkobiorcy. Wnioskodawca dołączył oryginał pełnomocnictwa, z którego wynika prawo do występowania w imieniu Wnioskodawcy z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego przez Panią X wraz z dowodem zapłaty opłaty skarbowej oraz odpisem aktualnym KRS, z którego wynika prawo do reprezentowania spółki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy opisana powyżej czynność nabycia usługi udzielenia pożyczki podlega wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy:

Opisana we wniosku czynność nabycia usługi udzielenia pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, z tym że usługi te korzystają ze zwolnienia od tego podatku. Zatem czynność ta, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy wyjaśnić, iż stanowisko Wnioskodawcy w zakresie braku obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych uznano za prawidłowe, jednakże uzasadnienie prawne jest częściowo odmienne od uzasadnienia przedstawionego przez Wnioskodawcę.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają m.in. takie czynności cywilnoprawne jak umowy pożyczki.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Elementami przedmiotowo istotnymi określonej w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) umowy pożyczki są: obowiązek pożyczkodawcy przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W praktyce największe znaczenie, zarówno w obrocie gospodarczym jak i nieprofesjonalnym, mają pożyczki pieniężne. Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile chodzi o zaznaczenie samego obowiązku zwrotu który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego jest elementem przedmiotowo istotnym tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Czynności cywilnoprawne zawarte w katalogu zamkniętym określonym w art. 1 wymienionej ustawy podlegają omawianemu podatkowi od czynności cywilnoprawnych o ile spełniają przesłanki zawarte w art. 1 ust. 4 cytowanej ustawy.

Zgodnie z powyższym artykułem czynności cywilnoprawne w tym pożyczka podlegają omawianemu podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że pożyczka podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych jeżeli w chwili zawarcia umowy pożyczki jej przedmiot tj. pieniądze znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa została zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka także podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdowały się za granicą oraz nabywca pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
• umowy spółki i jej zmiany,
• umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Należy nadmienić, iż tutejszy organ podatkowy zgodnie ze złożonym wnioskiem nie rozstrzyga w niniejszej interpretacji, czy czynność udzielenia pożyczki jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona. Jeżeli zatem usługa udzielonej Spółce pożyczki w świetle przepisów ustawy podatku od towarów i usług zostanie uznana za podlegającą opodatkowaniu lub zwolnieniu od tego podatku, pożyczka ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca w stanie faktycznym przedstawił, iż Spółka zawarła w miesiącu lipcu 2008 r. w I umowę pożyczki. W uzupełnieniu do wezwania poinformował, iż w chwili dokonania czynności cywilnoprawnej, tj. zawarcia umowy, pożyczka w kwocie 106.480 EURO znajdowała się na rachunku bankowym w Polsce, tym samym taka pożyczka podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 4 pkt 1 ustawy. W przypadku objęcia powyższej pożyczki zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, nie będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Ponadto Wnioskodawca poinformował, że pozostała część pożyczki, tj, 43.520 EURO w momencie zawarcia umowy znajdowała się na rachunku bankowym w I. A zatem, pożyczka ta nie podlegała opodatkowaniu powyższym podatkiem, ponieważ jak wynika z przepisu art. 1 ust. 4 pkt 2 ustawy, w przypadku środków pieniężnych znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pożyczka podlega opodatkowaniu tylko wówczas, jeżeli nabywca (pożyczkobiorca) ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Przesłanki te muszą być spełnione łącznie.

Reasumując stwierdza się, iż umowa pożyczki w zakresie środków pieniężnych, które w chwili jej zawarcia znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 4 pkt 1, natomiast w przypadku środków pieniężnych znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w sytuacji, gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce, ale umowa została zawarta na terytorium I nie podlega opodatkowaniu powyższym podatkiem. Nadmienia się, iż w przypadku opodatkowania pożyczki podatkiem od towarów i usług lub też zwolnienia z tego podatku, powyższa czynność nie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie