Temat interpretacji

Czy umowy pożyczki zawarte przez Wnioskodawcę z podatnikiem podatku od towarów i usług będą wyłączone z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 16 listopada 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 19 listopada 2012 r.), uzupełnionym w dniach 07 i 18 lutego 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umów pożyczki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 listopada 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej skutków podatkowych umów pożyczki.

Z uwagi na fakt, że treść wniosku wskazywała, iż Wnioskodawca może oczekiwać również interpretacji w zakresie podatku od towarów i usług, pismem z dnia 04 lutego 2013 r. znak: IBPB II/1/436-401/12/MZ, IBPP2/443-1188/12/AB wezwano do uzupełnienia wniosku w tym zakresie. Wniosek uzupełniono w dniach 07 i 18 lutego 2013 r., poprzez wskazanie, iż przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną jest wyłącznie podatek od czynności cywilnoprawnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (Spółka z o.o.) otrzymał od innej Spółki (pożyczkodawcy), z siedzibą na terytorium Polski, oprocentowane pożyczki. Pożyczki oprocentowane są według stawek rynkowych. Środki pochodzące z pożyczek Wnioskodawca wykorzystał lub wykorzystuje na prowadzenie inwestycji (budowa i wykończenie budynku), która prawdopodobnie w przyszłości będzie również użytkowana przez pożyczkodawcę na podstawie umowy cywilnoprawnej, oraz na bieżące funkcjonowanie Spółki. Wnioskodawca na udzielone pożyczki zawarł z pożyczkodawcą umowy pożyczki. Miejscem zawierania umów pożyczek była siedziba firmy na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

Pożyczkodawca jest spółką z branży , podatnikiem podatku od towarów i usług. Głównym przedmiotem jego działalności jest i było doradztwo, projektowanie oraz wdrażanie innowacyjnych rozwiązań informatycznych wykorzystywanych w komunikacji w sieci internet. Udzielanie pożyczek przez pożyczkodawcę nie stanowiło, ani nie stanowi jego głównego przedmiotu działalności. Udzielanie pożyczek nie zostało również wymienione w umowie spółki pożyczkodawcy, ani nie zostało zgłoszone jako prowadzana działalność dla celów statystycznych lub też do Krajowego Rejestru Sądowego. W chwili zawarcia umowy środki pieniężne zostały zdeponowane na firmowym rachunku bankowym i w określonym terminie przekazane na rachunek bankowy Wnioskodawcy, również na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Pożyczki były udzielane z własnych środków obrotowych i oprocentowane w wysokości rynkowej. Pożyczkodawca jest podmiotem powiązanym - obie Spółki mają tego samego udziałowca, który ma w obu spółkach 100% udział. Ponadto Wnioskodawca wie, iż pożyczkodawca planuje udzielać w przyszłości preferencyjnych pożyczek ze środków obrotowych dla swoich pracowników.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy umowy pożyczki będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych z uwagi na treść art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy:

1. Pożyczki opisane w stanie faktycznym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, ponieważ tego typu usługi podlegają przepisom VAT i korzystają ze zwolnienia zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów usług.
2. Nie wystąpi obowiązek składania tzw. deklaracji zerowych PCC-3.

Ad. 1

Wnioskodawca, przytaczając art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b), art. 1 ust. 4 oraz art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, wskazał, iż w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wnioskodawca zaznaczył, iż o wyłączeniu czynności spod działania przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy są podatnikami podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona z tego podatku.

Wnioskodawca stwierdził, iż należy zdecydowanie podkreślić, iż rozstrzygnięcie powyższej kwestii (tj. podleganiu opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług czynności pożyczek), stanowi indywidualną sprawę podatkową Wnioskodawcy, pomimo, iż obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług ciąży na pożyczkodawcy. Ustalenie, czy transakcja udzielenia pożyczki będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług determinuje bowiem kwestię opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Natomiast opodatkowanie podatkiem od towarów i usług określonych czynności, za wyjątkiem regulacji szczególnych, gdy ustawodawca pozostawia swobodę decyzji, co do wyboru opodatkowania lub zwolnienia z podatku od towarów i usług (np. art. 43 ust. 10 ustawy o podatku od towarów i usług), wynika z przepisów prawa powszechnie obowiązującego i jest niezależne od woli lub też decyzji podatnika, w szczególności od sposobu zakwalifikowania danej czynności przez podatnika lub też okoliczności, że podatnik potraktował daną czynność w deklaracjach i rejestrach jako czynność podlegającą lub niepodlegającą podatkiem od towarów i usług. Tak więc określoną czynność należy potraktować jako opodatkowaną, względnie zwolnioną z podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych niezależnie od tego, czy biorąc pod uwagę całokształt okoliczności przedstawionych w stanie faktycznym pożyczkodawca faktycznie potraktuje daną czynność jako podlegającą ustawie o podatku od towarów i usług, jako przejaw działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług, czy też nie, gdyż nawet błędne uznanie, iż czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie wpływa na opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wnioskodawca wskazał, iż potwierdza to Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 06 maja 2011 r. sygn. akt II FSK 2168/09.

Zatem, zdaniem Wnioskodawcy, skoro podleganie podatkowi od towarów i usług, a tym samym zastosowanie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w przedstawionych w stanie faktycznym okolicznościach jest kwestią obiektywną, niezależną od woli oraz działań i decyzji pożyczkodawcy, to sposób opodatkowania danej czynności powinien zostać ustalony w ramach niniejszej interpretacji indywidualnej, gdyż decyduje on nierozerwalnie o wysokości podatku, który ewentualnie zobowiązany będzie zapłacić Wnioskodawca. Tym samym ustalenie podlegania lub niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług mieści się w ramach sprawy indywidualnej Wnioskodawcy.

Wnioskodawca, powołując art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, wskazał, iż udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w powiązaniu z jej prowadzeniem, można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy czynności te nie są przedmiotem głównej i podstawowej działalności danego podmiotu oraz pożyczki nie są udzielane na rzecz innych podmiotów.

W ocenie Wnioskodawcy, o tym, iż udzielenie pożyczki mieściło się w zakresie działalności gospodarczej pożyczkodawcy w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług świadczą takie fakty jak:

• pożyczkodawca wykorzystał do czynności udzielania pożyczek aktywa zgromadzone i pochodzące z swojej podstawowej działalności gospodarczej (środki obrotowe),
• pożyczkodawca udzielił Wnioskodawcy kilku pożyczek, które mają służyć finansowaniu inwestycji oraz bieżącemu finansowaniu, tak więc czynności nie były czynnościami jednorazowymi, a oprócz tego pożyczkodawca planuje w przyszłości prowadzić stale i na podstawie jednolitych reguł (regulamin pożyczkowy) działania w zakresie udzielania preferencyjnych pożyczek na rzecz pracowników.

Zatem, udzielenie pożyczek przez pożyczkodawcę, zdaniem Wnioskodawcy, podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż z przedstawionych w stanie faktycznym okoliczności wynika, iż pożyczkodawca działał w takim wypadku jako podatnik podatku od towarów i usług. Działalność ta była uboczna i pomocnicza do głównego przedmiotu działalności pożyczkodawcy.

Udzielanie takich pożyczek podlega zatem, w opinii Wnioskodawcy, podatkowi od towarów i usług, z tym, że usługi te korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, pożyczki udzielane mu nie podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ad 2.

Zdaniem Wnioskodawcy nie miał on obowiązku składania w tym zakresie tzw. deklaracji zerowych. Jak wynika bowiem z art. 10 ust 1 wspomnianej ustawy, podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego. Skoro więc, według Wnioskodawcy, obowiązek podatkowy nie powstał, gdyż pożyczka nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to nie może być również mowy o obowiązku złożenia w tym zakresie deklaracji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest zgodnie z wolą Wnioskodawcy wyrażoną w uzupełnieniu wniosku ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko i wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Stosownie do art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

Przy czym zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Pod pojęciem rzeczy ujętym w ww. przepisie należy również rozumieć pieniądze, będące przedmiotem umowy pożyczki.

Jak z powyższego wynika umowa pożyczki, co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
• umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Należy jednak zaznaczyć, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z tym należy podkreślić, iż jakkolwiek przedstawione stanowisko Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umów pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższe transakcje dokonane pomiędzy wskazanymi we wniosku Stronami podlegają regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tych czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ww. ustawy.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca, będący Spółką z o.o. zawarł umowy pożyczki ze spółką powiązaną - podatnikiem podatku od towarów i usług, mającą siedzibę na terytorium Polski. Wnioskodawca był pożyczkobiorcą. Umowy pożyczki zostały zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a środki pieniężne w momencie zawierania tych umów znajdowały się w Polsce.

Zaznaczyć należy, iż niniejszą interpretacją dokonuje się rozstrzygnięcia jedynie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych, natomiast nie rozstrzyga się czy czynność udzielenia pożyczki jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub też jest z tego podatku zwolniona. Rozstrzygnięcia w tym zakresie mogą być dokonane jedynie poprzez wydanie odrębnej interpretacji w zakresie podatku od towarów i usług, której jednak jak jasno wynika z uzupełnienia wniosku Wnioskodawca nie oczekuje.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie, podlegające generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowy pożyczki będą wyłączone z opodatkowania tym podatkiem na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, o ile w świetle przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.) umowy pożyczki uznane zostaną za podlegające opodatkowaniu tym podatkiem lub mieszczące się w zakresie zwolnienia od tego podatku.

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielenie pożyczek przez pożyczkodawcę podlegało regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług.

Jeżeli zatem istotnie, jak twierdzi Wnioskodawca, usługi udzielonych mu pożyczek w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług podlegają uregulowaniom tejże ustawy co jak wskazano powyżej nie jest przedmiotem niniejszej interpretacji, gdyż interpretacja wydawana jest wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych to pożyczki te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych są z niego wyłączone.

W takiej sytuacji Wnioskodawca nie ma obowiązku składania deklaracji PCC-3.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

W odniesieniu do powołanego przez Wnioskodawcę wyroku sądowego należy stwierdzić, że orzeczenie to zostało wydane w indywidualnej sprawie i nie jest wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację. Niemniej wyrok ten potwierdza stanowisko Organu co do wyłączenia z opodatkowania danej czynności podatkiem od czynności cywilnoprawnych tylko wówczas, gdy zastosowanie będą mieć uregulowania zawarte w ustawie o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że Minister Finansów, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach