Interpretacja indywidualna z dnia 05.01.2017, sygn. 2461-IBPB-2-1.4514.608.2016.1.MPu, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Temat interpretacji

Czy przekazanie Wnioskodawczyni prawa u?ytkowania wieczystego nieruchomooci na podstawie umowy darowizny bedzie podlega3o podatkowi od czynnooci cywilnoprawnych w zakresie dotycz1cym hipotek umownych ustanowionych na rzecz banków oraz w zakresie dotycz1cym s3u?ebnooci gruntowych, s3u?ebnooci przesy3u i obowi1zku utrzymania dróg i urz1dzen potrzebnych do wykonywania s3u?ebnooci obci1?aj1cych prawo u?ytkowania wieczystego nieruchomooci?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporz1dzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upowa?nienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, dzia3aj1cy w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, ?e stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z daty wp3ywu do Biura 10 listopada 2016 r. o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotycz1cej podatku od czynnooci cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych otrzymania tytu3em darowizny prawa wieczystego u?ytkowania jest prawid3owe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 listopada 2016 r. wp3yn13 do tut. Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotycz1cej podatku od czynnooci cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych otrzymania tytu3em darowizny prawa wieczystego u?ytkowania

W przedmiotowym wniosku zosta3o przedstawione nastepuj1ce zdarzenie przysz3e:

Wnioskodawczyni pozostaje w zwi1zku ma3?enskim. M1? Wnioskodawczyni planuje dokonaa darowizny na rzecz ony w zakresie prawa u?ytkowania wieczystego nieruchomooci wraz z prawem w3asnooci budynku posadowionego na tej nieruchomooci. Na prawie u?ytkowania wieczystego s1 ustanowione dwie hipoteki umowne na rzecz banków jako zabezpieczenie kredytów przyznanych Me?owi Wnioskodawczyni w ramach prowadzonej przez niego dzia3alnooci gospodarczej w celu rozbudowy budynku posadowionego na nieruchomooci pozostaj1cej w u?ytkowaniu wieczystym.

Stron1 umów kredytowych jest wy31cznie M1? Wnioskodawczyni. Kredyty s1 udzielone wy31cznie na potrzeby dzia3alnooci gospodarczej prowadzonej przez Me?a Wnioskodawczyni.

Prawo u?ytkowania nieruchomooci jest równie? obci1?one s3u?ebnoociami gruntowymi polegaj1cymi na prawie przechodu i przejazdu oraz s3u?ebnooci1 przesy3u, a tak?e obowi1zkiem utrzymania dróg i urz1dzen potrzebnych do wykonywania s3u?ebnooci. Prawa te bed1 obci1?a3y nieruchomooa równie? w momencie dokonywania darowizny.

Hipoteki, s3u?ebnooci i obowi1zki okreolone powy?ej s1 i bed1 w momencie dokonywania darowizny wpisane do ksiegi wieczystej.

W momencie zawarcia umowy darowizny Wnioskodawczyni nie przejmie od Me?a jakichkolwiek d3ugów i cie?arów albo zobowi1zan, zwi1zanych z kredytami bankowymi czy prowadzon1 przez niego dzia3alnooci1 gospodarcz1. Jedynym podmiotem zobowi1zanym do sp3aty kredytów pozostanie M1? Wnioskodawczyni.

W zwi1zku z powy?szym zadano nastepuj1ce pytania:

Czy przekazanie Wnioskodawczyni prawa u?ytkowania wieczystego nieruchomooci na podstawie umowy darowizny bedzie podlega3o podatkowi od czynnooci cywilnoprawnych w zakresie dotycz1cym hipotek umownych ustanowionych na rzecz banków jako zabezpieczenie sp3aty kredytów udzielonych na rzecz prowadzonej przez Me?a Wnioskodawczyni dzia3alnooci gospodarczej?

Ad. 1. Zdaniem Wnioskodawczyni czynnooa cywilnoprawna w postaci umowy darowizny prawa u?ytkowania wieczystego nieruchomooci w zakresie dotycz1cym hipotek umownych ustanowionych na rzecz banków z tytu3u kredytów udzielonych Me?owi Wnioskodawczyni na potrzeby prowadzonej przez niego dzia3alnooci gospodarczej nie bedzie podlega3a opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych.

Ad. 2. Zdaniem Wnioskodawczyni czynnooa cywilnoprawna w postaci umowy darowizny prawa u?ytkowania wieczystego w zakresie dotycz1cym s3u?ebnooci gruntowych, s3u?ebnooci przesy3u i obowi1zku utrzymania dróg i urz1dzen potrzebnych do wykonywania s3u?ebnooci obci1?aj1cych prawo u?ytkowania wieczystego nie bedzie podlega3a opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych.

Przywo3uj1c art. 1 ust. 1 pkt 1-3 ustawy o podatku od czynnooci cywilnoprawnych Wnioskodawczyni wskaza3a, ?e ustawa o podatku od czynnooci cywilno prawnych zawiera zamkniety katalog czynnooci podlegaj1cych opodatkowaniu tym podatkiem. Art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynnooci cywilnoprawnych wskazuje, ?e podatkowi podlegaj1 umowy darowizny wy31cznie w czeoci dotycz1cej przejecia przez obdarowanego d3ugów i cie?arów albo zobowi1zan darczyncy.

Wnioskodawczyni otrzyma darowizne w postaci prawa u?ytkowania wieczystego nieruchomooci obci1?onego dwiema hipotekami ustanowionymi na rzecz banków z tytu3u kredytów udzielonych Me?owi Wnioskodawczyni na potrzeby prowadzonej przez niego dzia3alnooci gospodarczej oraz s3u?ebnoociami gruntowymi przejazdu, przechodu oraz s3u?ebnooci1 przesy3u, a tak?e obowi1zkiem utrzymania dróg i urz1dzen potrzebnych do wykonywania s3u?ebnooci.

Wnioskodawczyni wskazuje, ?e pomimo zawartej umowy darowizny jej M1? pozostanie jedynym podmiotem zobowi1zanym do sp3aty kredytów zabezpieczonych hipotecznie. W momencie dokonywania darowizny Wnioskodawczyni nie stanie sie stron1 umów kredytowych ani nie przyst1pi w ?aden sposób do d3ugu zaci1gnietego przez Wnioskodawce. Nie przejmie równie? w ?aden inny sposób d3ugów, cie?arów i zobowi1zan Me?a zwi1zanych z umowami kredytowymi. Tym samym Wnioskodawczyni nie bedzie podmiotem odpowiedzialnym osobiocie za sp3ate kredytów, a bedzie nim wy31cznie jej M1?. W ocenie Wnioskodawczyni oznacza to, ?e nie dojdzie do powstania przes3anek opodatkowania wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynnooci cywilnoprawnych.

Odnoonie ograniczonych praw rzeczowych obci1?aj1cych prawo u?ytkowania wieczystego tj. s3u?ebnooci gruntowych, s3u?ebnooci przesy3u oraz obowi1zku utrzymania dróg i urz1dzen a tak?e hipoteki, wskazaa nale?y, ?e zgodnie z pogl1dami wyra?onymi w doktrynie cie?ary maj1ce charakter rzeczowy, a nie osobisty, do których zaliczaj1 sie s3u?ebnooci gruntowe i hipoteka nie wchodz1 w zakres pojecia cie?ar u?ytego w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynnooci cywilnoprawnych. Nale?y bowiem wskazaa, ?e w przepisie tym mowa jest wy31cznie o cie?arach przejetych przez obdarowanego na mocy umowy darowizny, podczas gdy w przypadku ograniczonych praw rzeczowych obdarowany ich nie przejmuje moc1 czynnooci cywilnoprawnej; cie?ary te staj1 sie cie?arami obdarowanego z mocy samego prawa poniewa? s1 zwi1zane z prawem u?ytkowania wieczystego oraz obci1?aj1 ka?doczesnego u?ytkownika wieczystego, który ma obowi1zek znoszenia tych obci1?en. Wnioskodawczyni równie? nie bedzie mog3a na mocy umowy darowizny nie przyj1a hipoteki czy s3u?ebnooci obci1?aj1cych prawo u?ytkowania wieczystego, które bedzie darowane przez jej Me?a. Prawa te przejd1 na obdarowanego (Wnioskodawczynie) bez wzgledu na to czy umowa darowizny bedzie zawiera3a jakiekolwiek postanowienia w tym wzgledzie czy te? nie. W zwi1zku z tym uzasadniony jest pogl1d, ?e w powy?szym zakresie nie dochodzi do opodatkowania podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynnooci cywilnoprawnych. Przyk3adem potwierdzaj1cym stanowisko Wnioskodawczyni jest poni?szy pogl1d: D3ugi i cie?ary musz1 miea zwi1zek z przedmiotem darowizny, istniea w momencie zawarcia umowy darowizny i zostaa przejete w drodze tej umowy. Jak wskazuje sie w orzecznictwie i literaturze, chodzi wy31cznie o d3ugi i cie?ary maj1ce charakter osobisty, nie rzeczowy (a zatem nie o hipoteke czy zastaw) (Filipczyk Hanna, Podatek od czynnooci cywilnoprawnych. Komentarz, Lex 2015).

Zarówno hipoteki, zabezpieczaj1ce sp3ate kredytów Me?a Wnioskodawczyni, jak i s3u?ebnooci gruntowe ustanowione na prawie u?ytkowania wieczystego s1 tzw. ograniczonymi prawami rzeczowymi i obci1?aj1 nieruchomooa bez wzgledu na to, kto jest jej w3aocicielem (odpowiednio: obci1?aj1 prawo u?ytkowania wieczystego bez wzgledu na to kto jest u?ytkownikiem wieczystym nieruchomooci).

Zgodnie z art. 285 § 1 ustawy Kodeks cywilny: Nieruchomooa mo?na obci1?ya na rzecz w3aociciela innej nieruchomooci (nieruchomooci w3adn1cej) prawem, którego treoa polega b1dY na tym, ?e w3aociciel nieruchomooci w3adn1cej mo?e korzystaa w oznaczonym zakresie z nieruchomooci obci1?onej, b1dY na tym, ?e w3aociciel nieruchomooci obci1?onej zostaje ograniczony w mo?nooci dokonywania w stosunku do niej okreolonych dzia3an, b1dY te? na tym, ?e w3aocicielowi nieruchomooci obci1?onej nie wolno wykonywaa okreolonych uprawnien, które mu wzgledem nieruchomooci w3adn1cej przys3uguj1 na podstawie przepisów o treoci i wykonywaniu w3asnooci (s3u?ebnooa gruntowa).

Art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o ksiegach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2016 r., poz. 709) stanowi:

W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelnooci wynikaj1cej z okreolonego stosunku prawnego mo?na nieruchomooa obci1?ya prawem na mocy którego wierzyciel mo?e dochodzia zaspokojenia z nieruchomooci bez wzgledu na to, czyj1 sta3a sie w3asnooci1, i z pierwszenstwem przed wierzycielami osobistymi w3aociciela nieruchomooci (hipoteka).

Jak wyraYnie wynika z powy?szych przepisów, ograniczone prawa rzeczowe w postaci s3u?ebnooci i hipotek ustanawia sie w stosunku do okreolonej nieruchomooci, a nie na rzecz jej aktualnego w3aociciela czy u?ytkownika wieczystego. Tym samym pomimo zmiany u?ytkownika wieczystego prawa te nie wygasaj1, a pozostaj1 nadal na danej nieruchomooci (na prawie u?ytkowania wieczystego).

W owietle obowi1zuj1cego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przysz3ego uznaje sie za prawid3owe.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy z dnia 9 wrzeonia 2000 r. o podatku od czynnooci cywilnoprawnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 223, ze zm.) podatkowi temu podlegaj1 umowy darowizny w czeoci dotycz1cej przejecia przez obdarowanego d3ugów i cie?arów albo zobowi1zan darczyncy.

Jednak?e w przypadku, gdy umowa darowizny, nie wi1?e sie z przejeciem przez obdarowanego d3ugów i cie?arów albo zobowi1zan osoby daruj1cej, to taka umowa darowizny nie bedzie podlegaa opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych.

Zatem w przypadku gdy w umowie darowizny (przez z3o?enie oowiadczenia lub te? poprzez dorozumienie) obdarowany nie przejmuje d3ugów i cie?arów albo zobowi1zan darczyncy, to taka umowa darowizny nie bedzie podlegaa opodatkowaniu.

Przedmiotowo istotnym elementem umowy darowizny nie jest bowiem przejecie d3ugów, cie?arów i zobowi1zan darczyncy.

Stosownie do art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380, ze zm.) przez umowe darowizny darczynca zobowi1zuje sie do bezp3atnego owiadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego maj1tku. Celem darowizny jest dokonanie nieodp3atnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem maj1tku darczyncy.

Dlatego te? nale?y przyj1a, ?e d3ugi, cie?ary i zobowi1zania przejete przez obdarowanego podlegaj1 opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych, gdy pozostaj1 w zwi1zku funkcjonalnym z przedmiotem darowizny i które w zwi1zku z dokonan1 darowizn1 obci1?aj1 obdarowanego. Przy czym chodzi tutaj o taki rodzaj przejetych przez obdarowanego d3ugów, cie?arów czy zobowi1zan, które dotycz1 obci1?en osobistych darczyncy a nie wy31cznie obci1?en rzeczowych czyli tych, które obci1?aj1 sam przedmiot darowizny.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przysz3ego wynika, ?e m1? Wnioskodawczyni planuje dokonaa darowizny na rzecz ?ony w zakresie prawa u?ytkowania wieczystego nieruchomooci wraz z prawem w3asnooci budynku posadowionego na tej nieruchomooci. Na prawie u?ytkowania wieczystego s1 ustanowione dwie hipoteki umowne jak równie? obci1?enie s3u?ebnoociami gruntowymi polegaj1cymi na prawie przechodu i przejazdu oraz s3u?ebnooci1 przesy3u, a tak?e obowi1zkiem utrzymania dróg i urz1dzen potrzebnych do wykonywania s3u?ebnooci. W momencie zawarcia umowy darowizny Wnioskodawczyni nie przejmie od me?a jakichkolwiek d3ugów i cie?arów albo zobowi1zan, zwi1zanych z kredytami bankowymi czy prowadzon1 przez niego dzia3alnooci1 gospodarcz1. Jedynym podmiotem zobowi1zanym do sp3aty kredytów pozostanie m1? Wnioskodawczyni.

Samo przejecie przez Wnioskodawczynie (obdarowan1) prawa u?ytkowania wieczystego nieruchomooci obci1?onej hipotek1 nie rodzi obowi1zku podatkowego w podatku od czynnooci cywilnoprawnych, gdy? przeniesienie w drodze darowizny prawa u?ytkowania wieczystego nieruchomooci obci1?onej hipotek1 nie powoduje przejocia na nabywce d3ugów i cie?arów albo zobowi1zan darczyncy, które by3y przedmiotem zabezpieczenia hipoteki, z czym ustawa o podatku od czynnooci cywilnoprawnych wi1?e powstanie zobowi1zania podatkowego.

Tak?e nie ma podstaw do powstania obowi1zku podatkowego w podatku od czynnooci cywilnoprawnych w przypadku s3u?ebnooci gruntowej, przesy3u i obowi1zku utrzymania dróg i urz1dzen potrzebnych do wykonania tych s3u?ebnooci. Obci1?enia te maj1 bowiem charakter rzeczowy.

Maj1c na uwadze przedstawione zdarzenie przysz3e oraz powo3ane wy?ej przepisy prawa stwierdzia nale?y, ?e otrzymane przez Wnioskodawczynie w drodze umowy darowizny prawo u?ytkowania wieczystego nie bedzie podlega3o podatkowi od czynnooci cywilnoprawnych w zakresie dotycz1cym ustanowionych na tym prawie hipotek oraz s3u?ebnooci gruntowych, s3u?ebnooci przesy3u i obowi1zku utrzymania dróg i urz1dzen potrzebnych do wykonywania s3u?ebnooci obci1?aj1cych prawo u?ytkowania wieczystego nieruchomooci. Zarówno hipoteki, zabezpieczaj1ce sp3ate kredytów me?a Wnioskodawczyni, jak i s3u?ebnooci gruntowe i przesy3u ustanowione na prawie u?ytkowania wieczystego s1 tzw. ograniczonymi prawami rzeczowymi i obci1?aj1 nieruchomooa a nie Wnioskodawczynie.

Nale?y stwierdzia, ?e opisana umowa darowizny nie bedzie wi1za3a sie z przejeciem przez Wnioskodawczynie d3ugów, cie?arów i zobowi1zan darczyncy, w zwi1zku z tym umowa ta nie bedzie stanowia czynnooci podlegaj1cej opodatkowaniu podatkiem od czynnooci cywilnoprawnych.

Wobec powy?szego stanowisko Wnioskodawczyni nale?a3o uznaa za prawid3owe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przysz3ego przedstawionego przez Wnioskodawczynie i stanu prawnego obowi1zuj1cego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przys3uguje prawo do wniesienia skargi na niniejsz1 interpretacje przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodnooci z prawem. Skarge wnosi sie do Wojewódzkiego S1du Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piomie organu, który wyda3 interpretacje w terminie 14 dni od dnia, w którym skar?1cy dowiedzia3 sie lub móg3 sie dowiedziea o jej wydaniu do usuniecia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postepowaniu przed s1dami administracyjnymi Dz.U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.). Skarge do WSA wnosi sie (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doreczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usuniecia naruszenia prawa, a je?eli organ nie udzieli3 odpowiedzi na wezwanie, w terminie szeoadziesieciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemn1 interpretacje przepisów prawa podatkowego wydan1 w indywidualnej sprawie, opinie zabezpieczaj1c1 i odmowe wydania opinii zabezpieczaj1cej mo?e bya oparta wy31cznie na zarzucie naruszenia przepisów postepowania, dopuszczeniu sie b3edu wyk3adni lub niew3aociwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. S1d administracyjny jest zwi1zany zarzutami skargi oraz powo3an1 podstaw1 prawn1 (art. 57a ww. ustawy).

Skarge wnosi sie za poorednictwem organu, którego dzia3anie lub bezczynnooa s1 przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Bia3ej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Bia3a.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach