Temat interpretacji

1. W wyniku zawarcia umowy nieodpłatnego przeniesienia udziałów w spółce jawnej pomiędzy małżeństwem nie posiadającym rozdzielności majątkowej nie doszło do zawarcia umowy darowizny, gdyż nie zmieniły się faktycznie stosunki właścicielskie.
   W skład majątku wspólnego wchodzą także rzeczy i prawa służące do prowadzenia przedsiębiorstwa nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej (art. 32 i 33 K. r. o).
   Zarówno bowiem udziały w spółce jawnej należące do Pani ........... jak i jej męża stanowią majątek wspólny małżeński, jeżeli nabyli je w trakcie trwania związku małżeńskiego (spółka została zawiązana w trakcie trwania związku) oraz pomiędzy małżonkami istnieje wspólność majątkowa małżeńska. Zatem nawet po zawarciu umowy przeniesienia udziałów będzie to nadal majątek wspólny małżeński z tą różnicą, że w spółce jawnej małżonków będzie reprezentował jeden z nich tj. Pan ....... Z tytułu zawarcia tej umowy nie powstanie obowiązek w podatku od spadków i darowizn.
2. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 09.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 86, poz. 959 ze zm.) podatkowi temu podlegają zmiany umowy spółki jawnej w przypadku podwyższenia wniesionego do spółki wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki.
   Z powołanego przepisu wynika zatem, że nie każda zmiana umowy spółki jawnej podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
   Obowiązek podatkowy powstaje jeżeli:
   
   • podwyższeniu ulega wkład wniesiony do spółki,
   • wartość podwyższonego wkładu powoduje zwiększenie majątku spółki.
   W związku z dokonaną zmianą uległ podwyższeniu wkład wspólnika Pana ...... ale z opisanego stanu faktycznego wynika, że nie doszło do zwiększenia majątku spółki. Zatem opisana zmiana umowy spółki nie spowodowała powstania obowiązku w podatku od czynności cywilnoprawnych.
   Zawarta umowa wywołuje natomiast skutki na gruncie przepisów ustawy kodeks spółek handlowych.
   Zgodnie z art. 65 par. 1 i par. 3 kodeksu spółek handlowych, w przypadku wystąpienia wspólnika ze spółki wartość udziału kapitałowego wspólnika powinno się wypłacić w pieniądzu. Z momentem wystąpienia wspólnik nabywa prawo rozporządzania przysługującym mu udziałem. Może zatem zbyć ten udział innej osobie, w tym również wspólnikom spółki jawnej. Rozporządzenie udziałem nie jest dopuszczalne w czasie kiedy wspólnik nadal w spółce jawnej pozostaje.
   W przypadku rozporządzenia udziałem przez wspólnika, który wystąpił ze spółki jawnej na rzecz wspólnika, który w spółce pozostał, dochodzi do zmiany umowy spółki - w zakresie składu osobowego, proporcji udziałów i innych. Przy czym wartość udziału kapitałowego ustępującego wspólnika oznacza się na podstawie osobnego bilansu, uwzględniającego wartość zbywczą majątku spółki a nie wartość wkładu wniesionego do spółki.
3. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 i art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłem przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a) - c) ww. ustawy. Przychodem są należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia tytułu własności w spółkach. W wyniku zawartej umowy bezpłatnego przeniesienia udziałów w spółce jawnej nie powstał obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.
   Przeniesienie własności udziałów nastąpiło bowiem pomiędzy małżonkami, między którymi istnieje wspólność majątkowa małżeńska, a udziały w spółce wchodzą w skład majątku dorobkowego i są majątkiem wspólnym. Wobec powyższego z punktu widzenia prawa cywilnego nie doszło do zbycia udziałów, umowa została zawarta nieodpłatnie.
4. Konsekwentnie w zakresie podatku od towarów i usług nie wystąpi obowiązek podatkowy z wyżej opisanej czynności, ponieważ zbycie udziałów nie wiąże się z dokonaniem czynności wymienionych w art. 2 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 1993 r. Nr 11, poz. 50 ze zm.). Czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.