Interpretacja indywidualna z dnia 3 czerwca 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.29.2022.4.BB
Temat interpretacji
Skoro opisana we wniosku czynność nie stanowiła umowy darowizny, w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego ani innego tytułu określonego w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, to otrzymana kwota w wysokości 38.500 zł nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn w części dotyczącej zwrotu środków pieniężnych od teściów jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
24 lutego 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 22 lutego 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zwrotu środków pieniężnych od teściów. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 maja 2022 r. (wpływ 27 maja 2022 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Data nabycia nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym - 11 kwiecień 2014 r. Przedmiotem nabycia/sprzedaży było prawo własności nieruchomości zabudowanej.
Nieruchomość położona w Ł.. Sprzedaż nie nastąpiła w wyniku działalności gospodarczej. Kredyt zaciągnięty w kwietniu 1014 r. (winno być 2014 r.). Kredyt udzielony przez Bank. Kredyt zaciągnięty przez Wnioskodawczynię i współmałżonka. Odpowiedzialność za spłatę kredytu była solidarna. Kredyt został spłacony w sierpniu 2017 r., po sprzedaży nieruchomości. Cel zaciągnięcia kredytu - zakup budynku mieszkalnego w Ł. Kwota kredytu 330.000 zł.
Wnioskodawczyni uzyskała kwotę przychodu 197.000 zł ze sprzedaży w 2014 r. lokalu mieszkalnego, stanowiącego majątek osobisty Wnioskodawczyni.
Podział kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości zabudowanej nastąpił w wyniku szantażu i przymuszenia Wnioskodawczyni do podziału należnej jej kwoty w 100% po sprzedaży nieruchomości. Kwota 38.500 zł została przekazana na konto teściów w wyniku szantażu jakiego dopuścił się mąż Wnioskodawczyni.
Wnioskodawczyni nie dokonała darowizny ww. środków pieniężnych dla teściów. Uzyskana przez teściów kwota stanowiła dla nich bezpodstawne wzbogacenie się.
Teściowie Wyrokiem Sądu Rejonowego z 10 lutego 2021 r. zwrócili Wnioskodawczyni należną jej kwotę 38.500 zł wraz z odsetkami ustawowymi w kwocie 7.380 zł.
Wnioskodawczyni poniosła nakłady na majątek męża w związku z zadatkiem na zakup nieruchomości 45.000 zł oraz koszty remontu domu, założenia instalacji gazowej, elektrycznej, założenia rolet, spłat rat kredytu - 97.100 zł oraz 20.000 zł na remont mieszkania męża, który stanowił jego majątek odrębny.
W 2009 r. Wnioskodawczyni weszła w związek małżeński z podpisaną przed notariuszem umową majątkową przedmałżeńską, stwierdzającą rozdzielność majątkową.
W 2014 r. sprzedała mieszkanie, którego właścicielem była od 2006 roku. Pieniądze po sprzedaży Wnioskodawczyni przeznaczyła na zakup domu za kwotę 420.000 zł, który kupiła z mężem na współwłasność. Zakup domu był finansowany wyłącznie z majątku osobistego Wnioskodawczyni oraz środków kredytowych.
W 2017 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem sprzedała dom za kwotę 423.000 zł.
29 kwietnia 2017 Wnioskodawczyni wraz z mężem podpisała umowę przedwstępną sprzedaży domu, w której mąż Wnioskodawczyni potwierdził, że pieniądze ze sprzedaży domu wracają do Wnioskodawczyni, bo mąż Wnioskodawczyni nie poczynił żadnych nakładów na zakup domu.
W lipcu 2017 r. podpisanie aktu notarialnego sprzedaży domu, mąż Wnioskodawczyni uwarunkował uprzednim podpisaniem oświadczenia przed notariuszem (szantażował Wnioskodawczynię, a działaniom wtórowali jego rodzice), gdzie warunkował, że część pieniędzy ma trafić do jego rodziców. Zgodnie z treścią oświadczenia, pieniądze wrócą do Wnioskodawczyni, pod warunkiem, że Sąd nie orzeknie w rozwodzie winy męża Wnioskodawczyni. Sprawa rozwodowa zakończyła się 8 czerwca 2021 r. przed Sądem Apelacyjnym z orzeczona winą byłego męża Wnioskodawczyni.
Po sprzedaży domu kwota 423.000 zł, została podzielona w następujący sposób:
- (...) zł - spłata kredytu,
-(...) zł - kwota, która trafiła na konto Wnioskodawczyni,
-(...) zł - kwota, która pierwotnie trafiła na konto teściów i zgodnie z Wyrokiem Sądu z 10 lutego 2021 r. wróciła na konto Wnioskodawczyni 23 marca 2021 r.
Zakup domu został sfinansowany ze środków Wnioskodawczyni, pochodzących wyłącznie z jej majątku oraz środków kredytowych. W Urzędzie Skarbowym Wnioskodawczyni złożyła PIT-39 za 2017 r.
W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że:
Zwrot opisanej we wniosku kwoty 38.500 zł nie dotyczy czynności określonych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wymieniona kwota nie jest darowizną. Trafiła na konto Wnioskodawczyni - jedynego właściciela tej kwoty w wyniku wyroku Sądu Rejonowego z 10 lutego 2021 r.
Data sprzedaży wskazanego we wniosku domu to 31 lipca 2017 r.
Data wniesienia pozwu to 27 lipca 2018 r. Roszczenia Wnioskodawczyni wobec pozwanych to zasądzenie od pozwanych (…) solidarnie na rzecz powódki (Wnioskodawczyni) kwoty 38.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia bezskutecznego upływu terminu do zapłaty, określonego w pisemnym wezwaniu do zapłaty od 20 kwietnia 2018 r. do dnia zapłaty 23 marca 2021 r. Data uprawomocnienia wyroku Sądu to 7 kwietnia 2021 r. Odsetki w związku ze zwrotem kwoty 38.500 zostały uzyskane przez Wnioskodawczynię za okres 20 kwietnia 2018 r. – do dnia zapłaty ww. kwoty, tj. 23 marca 2021 r. Termin w którym wypłata powinna być zrealizowana to 7 kwietnia 2021 r.
W 2017 r., w wyniku szantażu jaki stosował wówczas mąż Wnioskodawczyni, na konto teściów Wnioskodawczyni trafiła kwota 38.500 zł pieniędzy pochodzących z majątku odrębnego Wnioskodawczyni. Szczegółowo o zdarzeniu traktuje oświadczenie, w którym zawarto, że wymieniona kwota trafiła na konto teściów Wnioskodawczyni tymczasowo i zostanie zwrócona Wnioskodawczyni pod wymienionymi warunkami, ograniczającymi jej swobodę osobistą, co jest niezgodne z prawem. Zwrot kwoty miał nastąpić po tym jak rozwód Wnioskodawczyni i jej męża nastąpi przy nieorzekaniu jego winy w rozwodzie. Taki cel przyświecał rodzinie męża Wnioskodawczyni, żeby pieniędzmi Wnioskodawczyni szantażować ją i uzależniać korzystny dla męża wyrok rozwodowy, blokując pieniądze Wnioskodawczyni na koncie teściów.
Sąd Rejonowy po rozpatrzeniu, wyrokiem z 10 lutego 2021 r. zasądził od teściów na rzecz Wnioskodawczyni zwrot kwoty 38.500 zł wraz z należnymi odsetkami ustawowymi.
Pytania w zakresie podatku od spadków i darowizn
Czy zwrot kwoty 38.500 zł od teściów Wnioskodawczyni wraz z zasądzonymi odsetkami ustawowymi w kwocie 7.380 zł przez Sąd Rejonowy w dniu 10 lutego 2021 r., stanowi dla Wnioskodawczyni darowiznę w rozumieniu ustawy od spadków i darowizn? Jeśli tak, to z jakiego źródła?
Pani stanowisko w sprawie
W związku z faktem, iż zakup domu został sfinansowany z majątku osobistego Wnioskodawczyni, uważa ona, że pieniądze w kwocie 38.500 zł., które wróciły do Wnioskodawczyni jako jedynego właściciela, a znalazły się na koncie jej teściów w wyniku stosowanego szantażu, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Kwota 38.500 zł jest wkładem poniesionym przez Wnioskodawczynię na zakup nieruchomości w 2014 r., pod przymusem odebrania jej przez ówczesnego męża. Kwota ta stanowiła nakład Wnioskodawczyni na majątek męża i jest to zwrot należnej Wnioskodawczyni kwoty 38.500 zł i nie podlega opodatkowaniu.
W ocenie Wnioskodawczyni zwrot wymienionej kwoty nie stanowi dla niej ani spadku, ani darowizny i nie podlega opodatkowaniu.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem" podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem:
1)dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2)darowizny, polecenia darczyńcy;
3)zasiedzenia;
4)nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5)zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6)nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
Stosownie do art. 1 ust. 2 ww. ustawy:
Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.
Katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego jedynie wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią przypadki podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Określony w zacytowanych przepisach przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn wskazuje, iż jest nim co do zasady nieodpłatne nabycie własności rzeczy i praw majątkowych, wyłącznie z tytułów w nim wymienionych. Istota ekonomiczna tego podatku tkwi więc w przyroście majątkowym podatnika, a konkretnie we wzbogaceniu podatnika na skutek przejęcia majątku pod tytułem darmym.
W myśl art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji darowizny, w związku z tym należy odwołać się do odpowiednich przepisów uregulowanych w Kodeksie cywilnym.
Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.):
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego - świadczenie musi wzbogacić obdarowanego.
Z wniosku wynika, że w lipcu 2017 r. Pani mąż uwarunkował podpisanie aktu notarialnego sprzedaży domu, uprzednim podpisaniem oświadczenia (przed notariuszem), że część pieniędzy ze sprzedaży domu trafi na rachunek jego rodziców. Zgodnie z treścią oświadczenia, pieniądze wrócą do Pani, pod warunkiem, że Sąd nie orzeknie w rozwodzie winy Pani męża. Sprawa rozwodowa zakończyła się 8 czerwca 2021 r. przed Sądem Apelacyjnym z orzeczoną winą Pani byłego męża. Po sprzedaży domu kwota 423.000 zł, została podzielona w następujący sposób: 290.301,14 zł - spłata kredytu, 94.198,86 zł - kwota, która trafiła na Pani konto, 38.500 zł - kwota, która pierwotnie trafiła na konto teściów i zgodnie z Wyrokiem Sądu z 10 lutego 2021 r. wróciła na Pani konto 23 marca 2021 r wraz z należnymi odsetkami ustawowymi.
Pierwotnie zakup sprzedanego domu został sfinansowany z Pani środków, pochodzących wyłącznie z Pani majątku oraz środków kredytowych. Zwrot opisanej we wniosku kwoty 38.500 zł nie dotyczy czynności określonych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wymieniona kwota nie jest darowizną. Trafiła na Pani konto jako jedynego właściciela tej kwoty w wyniku wyroku Sądu Rejonowego z 10 lutego 2021 r.
Z opisanego zdarzenia wprost wynika, że w analizowanym przypadku nie miała miejsca żadna z czynności określonych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w szczególności nie doszło do zawarcia umowy darowizny. Wskazała Pani, że środki, które wpłynęły na Pani konto, w wyniku wyroku sądu, stanowią zwrot pieniędzy, które należały do Pani.
Skoro więc opisana we wniosku czynność nie stanowiła umowy darowizny, w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego ani innego tytułu określonego w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, to otrzymana kwota w wysokości 38.500 zł nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Końcowo informujemy, że Organ interpretacyjny nie jest uprawniony by rozstrzygać, czy dana czynność stanowi darowiznę. Definicja darowizny zawarta jest w przepisach Kodeksu cywilnego, do interpretacji których Organ nie jest uprawniony. Wydając niniejszą interpretację oparliśmy się na opisie stanu faktycznego przedstawionym w treści wniosku i Pani wskazaniach, że zwrot opisanej we wniosku kwoty nie stanowił darowizny.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Z uwagi na to, że do wniosku dołączono dokumenty, jeszcze raz podkreślamy, że Organ interpretacyjny nie prowadzi postępowania dowodowego, zatem wydając tą interpretację opieramy się wyłącznie na opisie stanu faktycznego podanego we wniosku.
W pozostałej części wniosku, tj. w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania odsetek ustawowychod kwoty pieniężnej zwracanej Pani na podstawie wyroku sądu zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm..; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.