Skutki podatkowe umowy sprzedaży akcji za pośrednictwem domów maklerskich - Interpretacja - 0111-KDIB2-3.4014.75.2022.2.JKU

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 6 maja 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.75.2022.2.JKU

Temat interpretacji

Skutki podatkowe umowy sprzedaży akcji za pośrednictwem domów maklerskich

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 lutego 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 17 grudnia 2021 r.  o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy sprzedaży akcji. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 26 kwietnia 2022 r. (wpływ 2 maja 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Są Państwo spółką drustvo s ogranićenom odgovornośću (odpowiednikiem polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) i posiadającą siedzibę w Republic of Serbia (tj. są Państwo polskim nierezydentem podatkowym) (dalej również jako: „Kupujący”). W konsekwencji, podlegają Państwo w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu tj. są zobowiązani do opodatkowania w Polsce jedynie dochodów ze źródeł polskich.

Kupujący nie świadczy usług w zakresie doradztwa dla żadnej spółki zależnej A. S.A. z siedzibą w R. („Spółka”), wchodzącej w skład Grupy A.

Grupa A. jest największym podmiotem w (...) pod względem przychodów uzyskiwanych ze sprzedaży (...), a zatrudnia ponad 3.200 pracowników na całym świecie. Grupa A. prowadzi działalność gospodarczą przede wszystkim w następujących obszarach:

-(...),

-(...),

-(...),

-(...),

-(...),

-(...).

Spółka została utworzona w (...) roku, a od (...) roku Spółka notowana jest na (...).

Przedmiotem wniosku jest transakcja sprzedaży akcji Spółki, w wyniku której Kupujący nabył xxx akcji Spółki od spółki A. a.s. („Sprzedający”), będącej słowackim rezydentem podatkowym. Transakcja została przeprowadzona na podstawie umowy sprzedaży zawartej pomiędzy Spółką a Sprzedającym („Umowa sprzedaży”)

Zgodnie z Umową sprzedaży, transakcja odbyła się poza rynkiem regulowanym po cenie zdefiniowanej w Umowie sprzedaży. Cena sprzedaży akcji Spółki jest równa kursowi zamknięcia akcji Grupy A. na (...) z dnia umowy. Płatność za nabywane akcje następuje w systemie ratalnym, w postaci 9 rat, a cała cena będzie w całości pokrywana wkładem pieniężnym.

Jednym z warunków Umowy sprzedaży był wymóg, aby rachunek papierów wartościowych Kupującego był otwarty w polskim domu maklerskim, który będzie uprawniony do realizacji transakcji na akcjach będących w obrocie na rynku polskim oraz który jest w stanie obsługiwać transakcje poza rynkiem regulowanym.

Sprzedaż akcji odbyła się poprzez złożenie przez Sprzedającego dyspozycji sprzedaży akcji firmie inwestycyjnej (polskiemu domowi maklerskiemu, odrębnemu od domu maklerskiego Kupującego) i dokonanie przelewu na rachunek papierów wartościowych Kupującego zgodnie z dyspozycją złożoną przez Kupującego w firmie inwestycyjnej Kupującego. Wobec tego, cała transakcja odbyła się przy wsparciu polskich biur maklerskich w przeprowadzeniu kompletnego procesu sprzedaży akcji w ramach Umowy sprzedaży. W celu zrealizowania zastawu na akcjach, biuro maklerskie Kupującego wystawiło na podstawie pełnomocnictw udzielonych Spółce świadectw depozytowych dotyczących akcji objętych Umową sprzedaży.

Domy maklerskie pośredniczące w transakcji (dalej: „Dom Maklerski”; lub łącznie Domy Maklerskie) są polskimi firmami inwestycyjnymi w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi i prowadzą działalność w zakresie obrotu papierami wartościowymi oraz innymi instrumentami finansowymi, a także pozostałe czynności działalności maklerskiej przewidziane przez ustawę o obrocie instrumentami finansowymi. Domy Maklerskie prowadzą działalność na podstawie zezwolenia wydanego przez Komisję Nadzoru Finansowego do prowadzenia działalności maklerskiej.

Dom Maklerski Kupującego pośredniczył w sprzedaży akcji współpracując przy tym z domem maklerskim Sprzedającego przez cały proces transakcji. Wsparcie Domów Maklerskich należy rozumieć zatem jako wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia papierów wartościowych. Ponadto, zgodnie z Umową sprzedaży, do czasu wpisu przez sąd rejestrowy zastawu rejestrowego, Dom Maklerski Kupującego ma uprawnienie do ustanowienia blokady na akcjach Spółki z chwilą ich zarejestrowania na rachunku papierów wartościowych Kupującego i otrzyma z tego tytułu wynagrodzenie.

Pytanie

Czy sprzedaż akcji na Państwa rzecz za pośrednictwem Domów Maklerskich, zgodnie z opisanym stanem faktycznym, podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, sprzedaż akcji na Państwa rzecz za pośrednictwem Domu Maklerskiego, zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W Państwa ocenie, nabycie przez Państwa akcji, dokonane przy udziale Domu Maklerskiego, wykonującego wskazane w opisie stanu faktycznego czynności, podlega zwolnieniu od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają także – na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy – zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 i art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek podatkowy z tytułu umowy sprzedaży (nabycia) powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i ciąży przy umowie sprzedaży na kupującym.

Mając na uwadze powyższe oraz art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, można stwierdzić, że przedstawiona w opisie stanu faktycznego umowa sprzedaży akcji w kapitale zakładowym Spółki mającej siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej powinna, co do zasady, podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych – jako sprzedaż praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Jednakże, w myśl art. 9 pkt 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zwalnia się od podatku sprzedaż praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi:

a)firmom inwestycyjnym oraz zagranicznym firmom inwestycyjnym,

b)dokonywaną za pośrednictwem firm inwestycyjnych lub zagranicznych firm inwestycyjnych,

c)dokonywaną w ramach obrotu zorganizowanego,

d)dokonywaną poza obrotem zorganizowanym przez firmy inwestycyjne oraz zagraniczne firmy inwestycyjne, jeżeli prawa te zostały nabyte przez te firmy w ramach obrotu zorganizowanego

– w rozumieniu przepisów ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Z treści przepisu art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że aby można było mówić o zastosowaniu zwolnienia określonego w tym przepisie, sprzedaż praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi musi być dokonywana za pośrednictwem firm inwestycyjnych lub zagranicznych firm inwestycyjnych.

Zatem, zastosowanie przedmiotowego zwolnienia uzależnione jest od spełnienia następujących warunków:

1)uznania akcji za instrumenty finansowe w świetle przepisów ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

2)uznania Domów Maklerskich pośredniczących w sprzedaży akcji za firmę inwestycyjną lub zagraniczną firmę inwestycyjną w rozumieniu Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

3)dokonania sprzedaży akcji za pośrednictwem firmy inwestycyjnej lub zagranicznej firmy inwestycyjnej w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

W Państwa ocenie, transakcja kupna akcji spełnia wskazane powyżej warunki uprawniające do zastosowania zwolnienia od opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych ze względu na wskazane poniżej okoliczności.

Ad. 1) uznanie akcji za instrumenty finansowe w świetle przepisów ustawy o obrocie instrumentami finansowymi

Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 1) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, instrumentami finansowymi są papiery wartościowe. Natomiast art. 3 pkt 1 lit. a) ustawy o  obrocie instrumentami finansowymi stanowi, że papierami wartościowymi są: akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks spółek handlowych, prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego.

W konsekwencji należy stwierdzić, że akcje stanowią instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, a tym samym spełniony jest pierwszy warunek umożliwiający skorzystanie ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ad. 2) Uznanie Domów Maklerskich za firmę inwestycyjną lub zagraniczną firmę inwestycyjną w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi

Zgodnie z art. 3 pkt 33 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, ilekroć w ustawie jest mowa o firmie inwestycyjnej – rozumie się przez to dom maklerski, bank prowadzący działalność maklerską, zagraniczną firmę inwestycyjną prowadzącą działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zagraniczną osobę prawną z siedzibą na terytorium państwa należącego do OECD lub WTO, prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność maklerską.

Ponadto, zgodnie z art. 3 pkt 32 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, przez zagraniczną firmę inwestycyjną rozumie się osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej z siedzibą na terytorium innego państwa członkowskiego, a w przypadku gdy przepisy danego państwa nie wymagają ustanowienia siedziby – z centralą na terytorium innego państwa członkowskiego, albo osobę fizyczną z miejscem zamieszkania na terytorium innego państwa członkowskiego, prowadzącą na podstawie zezwolenia właściwego organu nadzoru działalność (winno być: działalność maklerską) na terytorium innego państwa członkowskiego, jak również zagraniczną instytucję kredytową.

Dom Maklerski, zarówno Kupującego jak i Sprzedającego, który pośredniczył w przedmiotowej transakcji spełniał powyższe warunki. W szczególności bowiem, Dom Maklerski, za pośrednictwem którego Kupujący przeprowadził transakcję zakupu akcji był domem maklerskim z siedzibą w Polsce prowadzącym działalność maklerską, działającym na podstawie zezwolenia udzielonego przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd uprawniającego do prowadzenia działalności maklerskiej/pośredniczenia w transakcjach obrotu instrumentami finansowymi, podlegającym nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. Dom Maklerski, prowadzący działalność z siedzibą w Polsce, został wprost wymieniony przez ustawodawcę jako jeden z przykładów firm inwestycyjnych/zagranicznych firm inwestycyjnych w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Identyczne warunki zostały spełnione przez Dom Maklerski Sprzedającego.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że również druga przesłanka warunkująca skorzystanie ze zwolnienia została spełniona w opisanym we wniosku stanie faktycznym.

Ad. 3) dokonanie sprzedaży akcji za pośrednictwem firmy inwestycyjnej lub zagranicznej firmy inwestycyjnej w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi

Zarówno ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych, jak i ustawa o obrocie instrumentami finansowymi nie definiują pojęcia pośrednictwa. W konsekwencji, zgodnie z powszechnie przyjętymi zasadami wykładni przepisów prawa podatkowego, w celu rozstrzygnięcia zakresu tego terminu należy odnieść się do jego potocznego rozumienia.

Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN (pod red. Mieczysława Szymczaka, wyd. PWN 1998), przez „pośrednictwo” należy rozumieć:

- działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron,

- występowanie w roli łącznika,

- załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami.

Ponadto, w świetle art. 69 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, działalność maklerska, z zastrzeżeniem art. 16 ust. 3 i art. 70 ustawy, obejmuje wykonywanie czynności polegających na przyjmowaniu i przekazywaniu zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych czy też wykonywanie takich zleceń na rachunek dającego zlecenie.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że pośrednictwo w sprzedaży, o którym mowa w art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, powinno polegać na uczestnictwie przy zawieraniu umowy tej sprzedaży, w szczególności na zawarciu umowy sprzedaży przez pośrednika w imieniu i na rachunek jednej ze stron umowy sprzedaży.

Również organy podatkowe, w licznych interpretacjach indywidualnych, definiując pojęcie „pośrednictwa” na potrzeby wykładni art. 9 pkt 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, wskazują, że ma ono miejsce w sytuacji, gdy firma inwestycyjna prowadząca działalność maklerską uczestniczy przy dokonywaniu umowy sprzedaży akcji i obejmuje, przykładowo, zawarcie umowy przez firmę inwestycyjną w imieniu jednej ze stron transakcji, a także czynności maklerskie, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 2  w zw. z pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, tj. wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia papierów wartościowych, na rachunek dającego zlecenie.

Tym samym uznać należy, że przedstawiona w opisie stanu faktycznego sprzedaż akcji została dokonana za pośrednictwem firm inwestycyjnych w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Jak bowiem wynika z opisu stanu faktycznego, transakcja zakupu wymagała złożenia wniosku o wystawienie świadectw depozytowych w Domu Maklerskim Kupującego oraz umów sprzedaży, które były przekazywane poprzez Dom Maklerski Sprzedającego do Domu Maklerskiego Kupującego. Dom Maklerski Kupującego przeprowadził analizę prawną umów. Ponadto, Dom Maklerski:

a)dokonał wystawienia potwierdzenia dokonania transakcji,

b)wystawił certyfikaty depozytowe i na ich podstawie ustanowił blokady na akcjach na czas określony we wniosku zgodnym z Umową sprzedaży,

c)świadczył inne czynności, niezbędne do skutecznego zawarcia i wykonania Umowy sprzedaży.

Innymi słowy, Domy Maklerskie były zaangażowany we wszelkie czynności związane z zawarciem ostatecznej Umowy sprzedaży i przeniesienia akcji.

W związku z tym, Domy Maklerskie występowały w roli łącznika między Kupującym a Sprzedawcą, czyli działającego za wynagrodzeniem podmiotu pośredniczącego pomiędzy Kupującym a Sprzedawcą w celu zawarcia przez nich Umowy sprzedaży akcji.

Mając na uwadze powyższe, w Pana ocenie, przedstawiona w opisie stanu faktycznego sprzedaż akcji, dokonana za pośrednictwem firmy inwestycyjnej lub zagranicznej firmy inwestycyjnej w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, spełnia wszystkie warunki zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Podsumowując, Państwa zdaniem, przedstawione w opisie stanu faktycznego nabycie akcji w ramach Umowy sprzedaży będzie zwolnione z podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Na potwierdzenie swojego stanowiska powołali się Państwo na orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz liczne interpretacje indywidualne.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Końcowo wymaga podkreślenia, że tekst ustawy o obrocie instrumentami finansowymi obowiązujący w dniu złożenia wniosku został opublikowany w Dz.U. z 2021 r., poz. 328,  ze zm. i zgodnie z nim brzmienie przepisów przywołanych w stanowisku jest następujące:

      - art. 3 pkt 33 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi:

Ilekroć w ustawie jest mowa o firmie inwestycyjnej - rozumie się przez to dom maklerski, bank prowadzący działalność maklerską, zagraniczną firmę inwestycyjną prowadzącą działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zagraniczną osobę prawną z siedzibą na terytorium państwa innego niż państwo członkowskie, prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność maklerską.

       - art. 69 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi:

Działalność maklerska, z zastrzeżeniem art. 16 ust. 3 i 5 oraz art. 70 ustawy, obejmuje wykonywanie czynności polegających na przyjmowaniu i przekazywaniu zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych czy też wykonywanie takich zleceń na rachunek dającego zlecenie.

Jednolity tekst ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązujący wg stanu wniosku z 2021 r. został opublikowany w Dz.U. z 2022 r., poz. 111, ze zm.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej  (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.