W zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy Pożyczki.

Interpretacja indywidualna  – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynnności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

19 sierpnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych  w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy Pożyczki.

Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

X Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

(…);

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

Y Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

(…);

Opis stanu faktycznego  

X Sp. z o.o. (Zainteresowany będący stroną postępowania, dalej: „Pożyczkodawca”, „Wnioskodawca”) jest polską spółką kapitałową, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług czynnym. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą  m.in. w zakresie rozwoju oraz dystrybucji oprogramowania.

Y Sp. z o.o. (Zainteresowany niebędący stroną postępowania, dalej: „Pożyczkobiorca”, „Zainteresowany”) jest polską spółką kapitałową, zarejestrowaną jako podatnik podatku od towarów i usług czynny. Działalność Pożyczkobiorcy skupiona jest przede wszystkim na działalności holdingowej.

Strony (Wnioskodawca i Zainteresowany) zawarły umowę pożyczki pod polskim prawem (dalej: „Pożyczka”). Zawarcie umowy Pożyczki nastąpiło na terytorium Polski. Środki finansowe będące przedmiotem Pożyczki Pożyczkodawca pozyskał z zaciągniętego kredytu bankowego. Zgodnie z treścią umowy kredytowej, celem tej umowy było  m.in. finansowanie lub refinansowanie działalności gospodarczej Pożyczkodawcy  w zakresie udzielenia Pożyczki. Kwota Pożyczki została przelana przez bank najpierw na rachunek techniczny Pożyczkodawcy prowadzony przez bank, a następnie na rachunek depozytu notarialnego wskazany przez Pożyczkobiorcę. W każdym wypadku przelewy dokonywane były wyłącznie pomiędzy rachunkami bankowymi znajdującymi się na terytorium Polski. Pożyczkodawca nie był udziałowcem Pożyczkobiorcy na moment udzielenia Pożyczki.

Pożyczka została zawarta na uzgodniony okres i jest oprocentowana, tj. w zamian za udostępnioną kwotę Pożyczki, Pożyczkobiorca będzie zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia na rzecz Pożyczkodawcy w postaci odsetek. Wynagrodzenie otrzymywane z tytułu udzielonej Pożyczki (odsetki) zaliczane jest (i będzie w przyszłości) do przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Spłata kapitału i odsetek może następować w ramach potrącenia wzajemnych zobowiązań pomiędzy Pożyczkobiorcą i Pożyczkodawcą.

Wnioskodawca nie wyklucza, że jeszcze przed całkowitą spłatą kwoty Pożyczki może dojść do połączenia Wnioskodawcy i Zainteresowanego, w wyniku którego nastąpi konfuzja wzajemnych wierzytelności i zobowiązań pomiędzy Pożyczkodawcą i Pożyczkobiorcą.

W dniu zawarcia umowy Pożyczki, odbyło się Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Pożyczkodawcy, w trakcie którego przyjęto nową treść umowy spółki Wnioskodawcy, która jako przedmiot działalności Spółki Pożyczkodawcy wymienia m.in. PKD 64.92.Z - Pozostałe formy udzielania kredytów, PKD 64.20.Z - Działalność holdingów finansowych. Powyższa zmiana umowy spółki została zarejestrowana przez KRS po zawarciu umowy Pożyczki. Przed powyższą zmianą, umowa spółki jako przedmiot działalności Wnioskodawcy wskazywała: 72.19.Z - Badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie pozostałych nauk przyrodniczych i technicznych, 58.29.Z - Działalność wydawnicza w zakresie pozostałego oprogramowania, 62.02.Z - Działalność związana z doradztwem w zakresie informatyki, 62.01 .Z - Działalność związana z oprogramowaniem, 62.03.Z - Działalność związana z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi, 74.90.Z - Pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, gdzie indziej niesklasyfikowana, 63.99.Z - Pozostała działalność usługowa w zakresie informacji, gdzie indziej niesklasyfikowana, 62.09.Z - Pozostała działalność usługowa w zakresie technologii informatycznych i komputerowych, 70.22.Z - Pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania, 63.11.Z - Przetwarzanie danych, zarządzanie stronami internetowymi (hosting) i podobna działalność.

Jak zostało wskazane na wstępie, podstawowym przedmiotem działalności Pożyczkodawcy jest rozwój oraz dystrybucja oprogramowania. Tym niemniej, jeszcze przed udzieleniem Pożyczki, Pożyczkodawca zarządzając wolnymi środkami finansowymi dokonywał inwestycji m.in. w obligacje oraz inne instrumenty finansowe, które były odzwierciedlone w bilansie Pożyczkodawcy. Pożyczkodawca również przed udzieleniem Pożyczki, udzielał sporadycznie pożyczek na rzecz swoich spółek „córek”, tj. spółek, w których Wnioskodawca był udziałowcem, przede wszystkim w celu sfinansowania ich działalności w początkowym okresie ekspansji na rynkach zagranicznych. Wnioskodawca również udzielił pożyczki jednemu ze swoich pracowników. Wnioskodawca obecnie nie planuje udzielania dalszych pożyczek (Pożyczkodawca zakłada, że jeżeli jednak udzieliłby kolejnych pożyczek w przyszłości to będą one miały charakter sporadyczny). Dla potrzeb obsługi wierzytelności wynikających z umowy Pożyczki, Pożyczkodawca angażuje zasoby wewnętrzne (zasoby back-office) w postaci służb finansowych, które dokonują rozliczenia spłat odsetek i kapitału Pożyczki, dokumentują naliczenie odsetek, ewidencjonują rozliczenia Pożyczki w księgach, jak i zapewniają obsługę księgową kredytu finansującego m.in. udzielenie Pożyczki.

Pytanie

Jeśli stanowisko w zakresie pytania nr 1 i 2 jest prawidłowe (tj. Wnioskodawca działał jako podatnik podatku od towarów i usług udzielając Pożyczki na rzecz Zainteresowanego, zaś usługa w postaci udzielenia Pożyczki jest zwolniona z podatku od towarów i usług), to czy w świetle art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC, umowa Pożyczki zawarta pomiędzy Wnioskodawcą i Zainteresowanym nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych? (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Zanteresowanych, jeśli stanowisko w zakresie pytania nr 1 i 2 jest prawidłowe (tj. Wnioskodawca będzie działał jako podatnik podatku od towarów i usług udzielając Pożyczki na rzecz Zainteresowanego, zaś usługa udzielenia Pożyczki jest zwolniona z podatku od towarów i usług), to w świetle art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC, umowa Pożyczki zawarta pomiędzy Wnioskodawcą i Zainteresowanym nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 1 pkt 1 lit. b) (winno być: art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b)) ustawy o PCC, podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Stosownie do art. 720 § 1 Kodeksu Cywilnego przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W myśl art. 4 pkt 7 ustawy o PCC obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę i stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podstawę opodatkowania przy umowie pożyczki - stanowi kwota lub wartość pożyczki, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy - kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4 powołanej ustawy stawka podatku od umowy pożyczki wynosi - 0,5%, z zastrzeżeniem ust. 5.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o PCC - nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a)w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b)jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

-umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

-umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Z treści art. 2 pkt 4 ustawy o PCC wynika, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że dana czynność (ta konkretna) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub przynajmniej jedna ze stron tej czynności jest z tego podatku zwolniona. Przy czym, mimo zwolnienia z podatku od towarów i usług, wyłączenie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie będzie miało miejsca wówczas, gdy czynność będzie dotyczyć m.in. umowy sprzedaży a jej przedmiotem będzie m.in. nieruchomość lub prawo użytkowania wieczystego.

W świetle art. 1a pkt 7 ustawy o PCC, użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy o VAT lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

W pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga więc kwestia objęta pytaniami 1. oraz 2., tj. czy umowa Pożyczki - dokonana pomiędzy Wnioskodawcą i Zainteresowanym - podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (lub korzysta ze zwolnienia z opodatkowania) w świetle przepisów ustawy o VAT, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia umowy Pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Opodatkowanie tej czynności podatkiem od towarów i usług lub jej zwolnienie może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o PCC.

Skoro jak zostało wykazane w uzasadnieniu do pytania 1. oraz 2. umowa Pożyczki zawarta przez Wnioskodawcę z Zainteresowanym stanowi czynność, w związku z którą Pożyczkodawca występuje jako podatnik od towarów i usług i czynność ta powinna korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie ustawy o VAT, to w rozważanej sprawie znajdzie zastosowanie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 ustawy o PCC. W takim przypadku, opisana umowa Pożyczki powinna być wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług, została wydana odrębna interpretacja z 17 października 2022 r. Znak: 0114-KDIP4-3.4012.505.2022.2.MAT.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 111 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy:

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

W świetle art. 3 ust. 1 pkt 1a ww. ustawy:

Na podstawie art. 4 pkt 7 ww. ustawy:

W związku z powyższymi regulacjami prawnymi należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych  przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ww. ustawy:

W przypadku umów pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona  z podatku od towarów i usług.

W świetle art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Zainteresowany będący stroną postępowania (Pożyczkodawca) i Zainteresowany niebędący stroną postępowania (Pożyczkobiorca) zawarli umowę pożyczki pod polskim prawem (dalej: „Pożyczka”). Zawarcie umowy Pożyczki nastąpiło na terytorium Polski. Środki finansowe będące przedmiotem Pożyczki Pożyczkodawca pozyskał z zaciągniętego kredytu bankowego. Zgodnie z treścią umowy kredytowej, celem tej umowy było m.in. finansowanie lub refinansowanie działalności gospodarczej Pożyczkodawcy w zakresie udzielenia Pożyczki. Kwota Pożyczki została przelana przez bank najpierw na rachunek techniczny Pożyczkodawcy prowadzony przez bank, a następnie na rachunek depozytu notarialnego wskazany przez Pożyczkobiorcę.

W związku z tym podkreślić należy, że jakkolwiek zapytanie Zainteresowanych dotyczy opodatkowania zawartej umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności ustalenia wymaga kwestia czy transakcja ta podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.  

W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 października 2022 r. Znak: 0114-KDIP4-3.4012.505.2022.2.MAT wydanej dla Zainteresowanych w zakresie podatku od towarów i usług Organ odstąpił od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Zainteresowanych, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, podzielając ich stanowisko, że „(…) Wnioskodawca dokonując czynności polegającej na udzieleniu oprocentowanej Pożyczki na rzecz Pożyczkobiorcy działał w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 w zw. z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a ww. czynność stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, i tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.  (…) udzielenie przez Wnioskodawcę, działającego w charakterze podatnika podatku VAT, Pożyczki na rzecz Pożyczkobiorcy jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1  w zw. z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, jednak z uwagi na fakt, iż powyższa usługa mieści się w zakresie czynności,  o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT - to korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie ww. przepisu.”

A zatem, skoro udzielona Zainteresowanemu niebędącemu stroną postępowania pożyczka jest zwolniona z opodatkowania na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, to w analizowanej sprawie ma zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie na Zainteresowanym niebędącym stroną postępowania, z tytułu zawarcia ww. umowy pożyczki, nie ciąży obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym,  w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

X Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).